Một sáng cuối đông, gió Bắc từ rừng lùa về hun hút, mang theo hơi lạnh cắt da, và… một mùi tanh tưởi nồng nặc lan khắp làng. Không ai rõ mùi ấy bắt đầu từ đâu, chỉ biết rằng càng đến gần nhà ông Lý, nó càng trở nên nồng nặc – ngai ngái mùi máu trộn lẫn xác thối và một thứ mùi mốc meo, cổ quái tựa như đất bùn đào lên từ mồ lâu năm.
Lúc đầu, người ta nghĩ chắc có con thú nào chết trong bụi chuối hay lợn của ai ốm bệnh. Nhưng khi chó trong làng cứ đứng trước cổng nhà ông Lý mà tru dài từng hồi, ngẩng đầu rít lên não ruột như khóc, như chửi rủa, thì dân làng bắt đầu nghi.
Một nhóm năm trai tráng – toàn những người gan dạ, vai u thịt bắp – quyết định mang theo gậy gộc, lưỡi hái, sang nhà ông Lý xem sự tình. Đến cổng, ai nấy đều phải bụm mũi. Mùi hôi từ trong nhà như một cái gì đó sống… quẫy đạp, rít rít trong từng thớ thịt họ. Cửa khóa trong. Họ gọi mấy lần không ai trả lời. Một người trèo tường, vào trong mở cổng. Cửa nhà vẫn đóng, then cài chặt. Nhưng bên trong tối om, cửa sổ dán giấy vàng bị gió xé rách, lộ ra khe hở lấp loáng như có ai đang nhìn ngược lại.
Một người dằn lòng, đá văng cánh cửa chính. Tiếng bản lề kêu két lên một tiếng dài rợn gáy. Cánh cửa bật ra. Mùi tanh nồng trùm lấy cả đám trai làng, khiến một người nôn ọe ngay tại ngưỡng cửa.
Trước mắt họ – giữa nhà – là thi thể của ông Lý, nằm sõng soài giữa nền đất, tay chân co quắp như đang chịu cực hình cùng cực trước lúc chết. Mặt ông biến dạng khủng khiếp – không còn là một con người nữa mà méo mó, rách nát, mắt trợn trừng đỏ như máu, miệng há to như muốn gào lên mà không kịp. Những mảng da mặt bị cào xước sâu tới tận xương. Dưới lớp áo rách bươm là hàng trăm vết cắn, vết cào, vết xé nham nhở, như thể có nguyên một bầy thú hoang cấu xé xác thịt ông – không thương tiếc.
Máu đông lại thành từng vũng đen sì, loang lổ khắp nền đất. Kỳ dị hơn… giữa vũng máu, dấu chân chó in chi chít, đủ loại – to, nhỏ, đan xen nhau, kéo dài khắp gian nhà chính, vắt ngang qua phòng ngủ, bếp, thậm chí có cả dấu in lên bàn thờ, nơi cây nhang cháy dở bị bẻ gãy làm đôi. Có dấu còn hằn sâu như dẫm xuống lúc máu còn nóng. Lạ lùng thay, không thấy xác con vật nào, cũng không có dấu hiệu cửa bị phá. Cứ như một bầy chó… xuất hiện từ lòng đất.Người lớn tuổi nhất nhóm lùi lại, mặt cắt không còn giọt máu, thì thào:
-Báo… báo oán rồi. Nghiệp tới rồi…
Người ta không dám ở lại lâu. Họ chỉ mang cái chiếu, quấn tạm xác ông Lý lại, rồi gọi trưởng làng đến. Không ai chịu tụng kinh. Không ai chịu làm lễ. Mấy người đàn ông già nhất làng chỉ lặng lẽ bàn nhau: "Chôn nhanh. Chôn chỗ vợ ổng chết cho sớm đoạn."
Người ta mang xác ông ra sau vườn, nơi cái giếng cũ phủ đầy rêu xanh – chính nơi vợ ông trượt chân ngã chết năm nào, cũng là chỗ đêm nào ông Lý cũng nghe tiếng sủa vọng về.Không trống. Không kèn. Không kinh kệ. Chỉ có một nắm nhang tàn thắp vội, cây này cháy nửa chừng rồi vụt tắt dù trời không gió.
Ba người đàn ông cuốc hố. Đất chỗ giếng như đã bị đào lên nhiều lần – đất mềm, ẩm, và mùi hôi từ dưới cứ bốc lên tanh tưởi. Khi họ vừa chôn xong, mặt đất bắt đầu sủi bọt nước – dù trời không mưa.
Người ta khóa cửa căn nhà ông Lý, rồi dùng dây buộc chặt. Có người đề nghị đốt nhà, nhưng cụ Lưu – thầy mo trong làng – can:
– Đốt thì linh hồn nó thoát ra, dữ thêm. Phải để nguyên, nhốt tụi nó lại trong đó.
Và từ đó, căn nhà của ông Lý bị bỏ hoang.Năm tháng trôi đi, cỏ dại mọc ngập lối, cây sung trước sân mọc uốn éo như tay người, chĩa thẳng vào trong cửa. Mỗi khi mưa gió, dân làng lại thấy ánh đèn lập lòe trong nhà, như có ai nhóm lửa. Tiếng chó tru từ đó vọng ra từng đêm – lúc dài, lúc đứt quãng, có khi nghe rõ từng tiếng cào cửa ken két.
Có vài đứa trẻ gan lì từng lén vào chơi, sau một đêm trở nên câm bặt, mắt đờ đẫn. Một đứa thì sáng hôm sau bò ra khỏi nhà, người bê bết bùn đất, miệng sùi bọt, không nói được gì suốt ba năm. Cụ Lý mất, không ai dám bén mảng tới đó nữa.
Chỉ có một truyền thuyết còn lại: "Hễ ai sát sinh loài giữ cửa, thì chính loài ấy sẽ canh cổng âm ty… tiễn người xuống."