Xoay" vốn với nhiều hình thức

"Muốn đảm bảo tăng trưởng kinh tế thì yếu tố đầu tiên cần có chính là vốn.", Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh.

Trên thực tế, nhìn vào vốn tài chính công năm 2010 thì số lượng chi tiêu thấp hơn năm 2009. Cụ thể, vốn đầu tư ngân sách Nhà nước năm nay chỉ còn 115.000 tỷ đồng, thấp hơn năm ngoái (135.000 tỷ đồng). Bên cạnh đó, năm ngoái bố trí 64.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, năm nay chỉ 56.000 tỷ đồng; năm ngoái bố trí tạm ứng chi tiêu ngân sách hơn 30.000 tỷ đồng, năm nay ít đi hoặc không có, thậm chí phải thu hồi lại số tiền đã tạm ứng; năm ngoái có miễn giảm thuế, năm nay không có.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng: "Phải tìm mọi biện pháp để huy động mọi nguồn lực xã hội". Ảnh: Chí Thanh.

Trong khi đó, để phục hồi kinh tế thì tổng lượng đầu tư toàn xã hội năm 2010 phải tăng lên. Với thực trạng vừa nêu thì sẽ phải tăng cường các nguồn đầu tư khác để bổ sung vào tài chính công nhằm giữ ổn định kinh tế vĩ mô.

"Nguồn tài chính phải lấy từ trong đầu ra chứ không phải từ trong túi ra", Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng ví von một cách hình ảnh.

Theo Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng thì "phải tìm mọi biện pháp để huy động mọi nguồn lực xã hội".

Thứ nhất là nguồn lực ngoài nước. Được biết, ngay từ thời điểm tháng 11/2009 đã có thể đạt được con số 20 tỷ USD huy động đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Mục tiêu phấn đấu của năm sau là sẽ tăng lên con số 30 - 40 tỷ USD.

Hai là nguồn lực của doanh nghiệp các thành phần kinh tế. Muốn phát huy được nguồn lực này thì phải có những dự án tốt để kêu gọi đầu tư, phải đẩy nhanh tốc độ cổ phần hoá và cơ cấu lại tài chính doanh nghiệp. Phải tạo điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế tham gia đầu tư không chỉ vào sản xuất kinh doanh mà vào cả hạ tầng cơ sở, các lĩnh vực xã hội, trường học, bệnh viện, cơ sở nghiên cứu khoa học, các lĩnh vực dịch vụ (kể cả tư vấn pháp lý...), qua đó tạo nguồn lực nhanh, mạnh vào những ngành có hiệu quả, tăng cường nguồn lực từ phía doanh nghiệp.

Ba là phải mở rộng các mô hình, các thị trường ở nước ta. Kinh tế thị trường phát triển, các loại thị trường phải phát triển. Cụ thể, cần chấn chỉnh, củng cố, tạo điều kiện cơ sở pháp lý để thị trường chứng khoán ngày càng trở thành một kênh huy động vốn dài hạn; Cần nâng cao năng lực hoạt động của công ty đầu tư và kinh doanh vốn ở trung ương, tăng cường hoạt động quản lý của các công ty quản lý các quỹ đầu tư ở địa phương; Chấn chỉnh, củng cố, đẩy mạnh hoạt động của thị trường bảo hiểm, tạo sự tin tưởng của thị trường; Thị trường tiền tệ cũng cần được bảo đảm các điều kiện để vừa phát triển ổn định vĩ mô, vừa điều hành hợp lý các loại thị trường ngoại tệ, lãi suất...; cân đối cán cân thanh toán để đảm bảo phát triển; Thị trường bất động sản phải được gia cố, tăng cường (đầu tư mở rộng đô thị, mở rộng nông thôn phải sử dụng thị trường bất động sản như một công cụ hữu hiệu để huy động vốn một cách hiệu quả); Thị trường khoa học công nghệ phải tạo bước chuyển biến mới để có thể thúc đẩy sự chuyển động của nền kinh tế, giải quyết những thảm hoạ về môi trường.

Kiên quyết tăng thu để chi

Năm 2010, một nhiệm vụ khá khó khăn đối với ngành tài chính là phải thu được 462.000 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước.

"Đất nước phải có ngân sách đủ mạnh bởi có những khoản chi có thể huy động xã hội hoá, song có những khoản phải chi từ ngân sách chứ không thể trông chờ tất cả vào xã hội hoá", Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng chia sẻ.

Thời gian qua, ngân sách Nhà nước thường chiếm khoảng 30%GDP. Năm 2009, GDP đạt 105 tỷ USD thì ngân sách Nhà nước có khoảng 28 tỷ USD.

"Phải cải cách hành chính và sử dụng mọi biện pháp để thu cho được 462.000 tỷ đồng. Năm 2009, thu ngân sách có thể tăng 2 - 5%, đến năm 2010 tăng 5 - 10%, tỉnh nào khó thì cũng phải tăng 3 - 4%, không được tỉnh nào không hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2010. Đừng trông chờ vào nguồn bổ sung của Chính phủ và Bộ Tài chính", Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh.

Theo đó, năm 2010 cần cố gắng phấn đấu riêng về thu ngân sách Nhà nước bình quân cả nước đạt 5 - 10% so với dự toán. Cần tạo thêm thuận lợi cho doanh nghiệp, chẳng hạn chuyển từ kiểm soát trước khi thu sang sau thu, mở rộng khả năng tự khai, tự nộp, tăng cường hình thức điện tử để tránh thất thu.

Tăng cường phát hành trái phiếu

Một trong những giải pháp khác nữa góp phần đảm bảo tài chính quốc gia chính là phát hành trái phiếu Chính phủ trong nước và quốc tế.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng nhận định: "Việc phát hành trái phiếu của ngân sách Nhà nước cũng như của các tập đoàn, tổng công ty... là loại hình tài chính rất hữu hiệu trong việc giải quyết nguồn vốn. Bộ Tài chính cần tạo điều kiện thuận lợi để các định chế tài chính có thể phát hành trái phiếu. Đây là nhiệm vụ rất khó khăn".

Theo Bộ Tài chính, năm 2010 cần phải phát hành khoảng 120.000 tỷ đồng trái phiếu. Do đó, cần có biện pháp tích cực, phối hợp chặt chẽ với ngân hàng Nhà nước và các định chế tài chính trong và ngoài nước để vừa góp phần kiềm chế lạm phát, lại có tiền để chi tiêu cho ngân sách Nhà nước.

Nếu làm tốt việc phát hành trái phiếu này sẽ có vốn để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2010 xấp xỉ 7%, và giai đoạn 2011 - 2015 có tốc độ tăng trưởng bình quân 7 - 8% để cơ bản trở thành nước công nghiệp vào năm 2020, có hạ tầng kinh tế tương đối phát triển, có điều kiện đầu tư để kêu gọi đầu tư nước ngoài.