13. Vòng tròn năng lực

Nguồn: Warren Buffett

"Kích cỡ của vòng tròn [những gì bạn biết] không phải là một điều quan trọng; tuy nhiên, nắm rõ giới hạn của vòng tròn đó mới là điều cốt yếu." - Warren Buffett

Có một sự thật rằng, bạn không thể biết hết mọi thứ trên đời. Nhưng, cũng có một tin tốt rằng: Biết hết mọi thứ trên đời là một điều không cần thiết.

Để có thể thành công trong bất kỳ một lĩnh vực nào, tất cả những gì bạn cần làm là tập trung vào một "mảng nhỏ" của lĩnh vực mà bạn đang theo đuổi. "Mảng nhỏ" này chính là chuyên môn của bạn, đồng thời, bạn cần phải từ từ nới rộng mảng nhỏ đó bằng cách trau dồi thêm nhiều kiến thức mới về lĩnh vực ấy. Warren Buffett, nhà đầu tư thành công nhất mọi thời đại, gọi mảng nhỏ này là "vòng tròn năng lực".

Vậy, bạn nên áp dụng "Vòng tròn năng lực" như thế nào?

+ Hãy đọc bài viết của Shane Parish – "Understanding your Circle of Competence: How Warren Buffett Avoids Problems" để hiểu hơn về khái niệm "Vòng tròn năng lực"

+ Hãy vẽ lại vào cuốn sổ ghi chú của bạn như sau:

+ Suy ngẫm về hình vẽ bên tay trái, điền câu trả lời vào các ô trống bên tay phải

Thừa nhận "Tôi không biết" là một việc làm rất đỗi bình thường. Hãy luôn tự tin về những gì bạn biết, thừa nhận những gì bạn chưa biết, và kiên trì trau dồi kiến thức để nâng cao năng lực từng ngày!

"Hãy luôn cảnh giác về thói bịa đặt, bởi nó còn nguy hiểm hơn cả sự ngu dốt." - George Bernard Shaw

14. Ma trận Quyết định

Nguồn: Dwight Eisenhower

Hãy tập trung vào những điều quan trọng, không cấp bách.

"Decision Matrix" (tạm dịch: Ma trận Quyết định) đã được một tác giả người Mỹ - Stephen Covey phổ biến lại cho công chúng, ma trận này là một công cụ để quản lý thời gian hiệu quả; hay nói một cách khác, khi sử dụng Ma trận này, bạn sẽ nắm rõ những công việc nào cần phải thực hiện, những công việc nào cần phải từ bỏ. Bạn hãy chia một hình vuông làm 4 phần bằng nhau, có nội dung như sau:

+ Quan trọng và cấp bách (Ví dụ: Các tình huống khủng hoảng, hạn chót...)

+ Quan trọng nhưng không cấp bách (Ví dụ: Kế hoạch lâu dài, các mối quan hệ...)

+ Không quan trọng nhưng cấp bách (Ví dụ: Những việc vặt hàng ngày...)

+ Không quan trọng và cũng không cấp bách (Những điều làm bạn sao nhãng)

Những hoạt động thuộc ô vuông thứ 2 chính là trọng điểm của Ma trận Quyết định bởi chúng có liên kết chặt chẽ với những kế hoạch lâu dài, những mục tiêu và lợi ích sau này của bạn.

Một khi bạn dành nhiều thời gian cho ô vuông thứ 2, chắc chắn rằng bạn sẽ gặt hái được nhiều thành quả tốt đẹp, nhưng trước hết, bạn hãy bắt đầu từ việc xử lý những công việc thuộc ô vuông thứ 1.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm nhiều thông tin hơn về Ma trận Quyết định, hãy tham khảo bài viết: "The Eisenhower Decision Matrix: How to Distinguish Between Urgent and Important Tasks and Make Real Progress in Your Life" của Brett và Kate McKay.

15. Nguyên tắc Pareto

Nguồn: Vilfredo Pareto

Ta cần tập trung vào những việc có thể giúp ta "làm ít được nhiều".

Nhà kinh tế học huyền thoại người Italia, Vilfredo Pareto đã đúc kết ra một nguyên tắc vàng: Nguyên tắc Pareto (hay còn gọi là nguyên tắc 80/20) - 80% kết quả đạt được luôn đến từ 20% kế hoạch đã được thực hiện trước đó.

Vậy, bạn hãy dựa vào nguyên tắc 80/20 và lên kế hoạch giải quyết công việc như sau:

+ Xác định vấn đề/mục tiêu của bạn

+ Xác định những nguyên nhân gây ra vấn đề/các bước thực hiện mục tiêu

+ Đánh giá mức độ nghiêm trọng của từng nguyên nhân/mức độ hiệu quả của từng bước kế hoạch và liệt kê theo thứ tự giảm dần

+ Tập trung giải quyết những nguyên nhân chủ chốt làm vấn đề phát sinh/thực hiện những bước kế hoạch hiệu quả nhất để có thể làm ít được nhiều

16. Chi phí cơ hội

Nguồn: Friedrich von Wieser (Nhà khoa học đầu thế kỷ 20)

Sự lựa chọn nào cũng luôn đi kèm với một cái giá phải trả.

Nếu bạn có 100 đô để đầu tư, bạn quyết định mua cổ phiếu thay vì trái phiếu, những lợi ích khi đầu tư trái phiếu mà bạn đã từ bỏ chính là chi phí cơ hội. Khi bạn đi ăn Buffet, bạn có thể lựa chọn bất kỳ món ăn nào mình ưa thích nhưng bạn không thể ăn hết tất cả các món được. Nếu bạn chọn ăn món Jambalaya, bạn sẽ no và không thể ăn thêm món bánh Dosa được nữa. Đó cũng chính là chi phí cơ hội.

Khi bạn thấu hiểu khái niệm chi phí cơ hội, bạn có thể đưa ra quyết định một cách hiệu quả hơn bởi khi ấy, bạn đã nắm rõ cái giá phải trả đằng sau mỗi sự lựa chọn để quyết định thực hiện hay từ bỏ sự lựa chọn đó.

"Điểm khác biệt giữa người thành đạt và người cực kỳ thành đạt chính là người cực kỳ thành đạt gần như nói "Không" với tất cả mọi thứ." – Warren Buffett

Trước khi nói "Chấp nhận" đối với bất kỳ một đề nghị hay một cơ hội nào, hãy thử hỏi bản thân rằng: "Khi tôi chấp nhận điều này, tôi đã từ bỏ điều gì? Liệu sự lựa chọn này có đáng không?"

17. Kiểm soát Phản ứng

Nguồn: Viktor Frankl

"Chúng ta không thể quyết định được điều gì sẽ xảy đến trong tương lai, nhưng lại có thể quyết định cách chúng ta đối mặt với tương lai như thế nào." – Chuyên gia tâm thần học Viktor Frankl

Hay nói cách khác, thay vì khi nào cũng phản ứng một cách bồng bột đối với những tình huống đột ngột phát sinh, chúng ta nên học cách làm chủ được cảm xúc của chính mình – chìa khóa quyết định chất lượng cuộc sống của mỗi người.

Tiến sĩ Leslie Becker-Phelps đã đưa ra một vài biện pháp để áp dụng lý thuyết của Frank vào thực tế cuộc sống:

+ Tự đặt ra câu hỏi cho bản thân rằng: "Sau này mình muốn trở thành một người như thế nào?"

+ Ngẫm lại những phản ứng của bạn từ trước tới nay và suy ngẫm xem tại sao bạn lại có phản ứng như vậy?

+ Quan sát hậu quả của những phản ứng đó

+ Suy ngẫm về mọi chuyện sẽ thay đổi ra sao khi bạn có thể kiểm soát được phản ứng của mình?

+ Hãy trân trọng và thiết tha với cuộc sống hơn

Bạn hãy xác định những yếu tố thường xuyên tác động tới bạn cũng như phản ứng của bạn đối với những yếu tố đó. Sau đó, hãy tham khảo bài viết của Leslie Becker-Phelps trên trang Psychology Today và chọn ra chiến thuật hữu dụng với bạn nhất.