CÂU 4

Hãy nêu nội dung phân loại tài nguyên thiên nhiên theo khả năng tái sinh  ? theo bạn  để có thể khai thác và sử dụng có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên  tái sinh tại Việt Nam chúng ta cần phải có biện pháp và hành động gì ?

Tài nguyên thiên nhiên là tất cả các nguồn lực của tự nhiên gồm: đất đai, không khí, nước, các loại năng lượng và những khoáng sản trong lòng đất…  Con người có thể khai thác và sử dụng những lợi ích do TNTN ban tặng để thoả mãn những nhu cầu đa dạng của mình.

Tài nguyên thiên nhiên phong phú đa dạng, theo khả năng tái sinh có thể phân thành hai loại là tài nguyên hữu hạn và tài nguyên vô hạn.

- Tài nguyên hữu hạn là các loại tài nguyên có giới hạn nhất định về trữ lượng, giảm dần cùng với quá trình khai thác, sử dụng của con người. Tài nguyên hữu hạn bao gồm nhóm tài nguyên không thể tái tạo và nhóm tài nguyên có thể tái tạo.

+Nhóm tài nguyên không thể tái tạo: tồn tại một cách hữu hạn, là những tài nguyên có quy mô không thay đổi như đất đai và những tài nguyên khi sử dụng sẽ mất dần hoặc biến đổi tính chất ban đầu như các loại khoáng sản kim loại, phi kim loại, than đá, dầu mỏ… Ví dụ như tài nguyên gen di truyền có thể mất đi cùng với sự tiêu diệt của các loài sinh vật quý hiếm.Tài nguyên khoáng sản của một mỏ có thể cạn kiệt sau khi khai thác.Còn nếu như có thể tái tạo thì cũng phải trải qua một quá trình hàng triệu năm.

+Nhóm tài nguyên có thể tái tạo bao gồm nguồn rừng, thổ nhưỡng, các loại sinh vật, nước,… Nguồn tài nguyên này có thể tự duy trì hoặc tự bổ sung một cách liên tục khi được quản lý một cách hợp lý. Tuy nhiên, nếu sử dụng không hợp lý, tài nguyên tái tạo có thể bị suy thoái không thể tái tạo được. Ví dụ: tài nguyên nước có thể bị ô nhiễm, tài nguyên đất có thể bị mặn hoá, bạc màu, xói mòn v.v...

- Tài nguyên vô hạn là loại tài nguyên có thể tự tái tạo liên tục, không cần đến sự tác động của con người, ví dụ như sự tuần hoàn tự nhiên của nước, không khí, hay tài nguyên này được khai thác, thì cuối cùng quá trình tự nhiên sẽ tự tái tạo lại một cách vô tận. Con người có thể lợi dụng sức đẩy của gió làm cối xay, sức nước làm thủy điện…

 Tuy nhiên, nếu chúng ta khai thác một cách bừa bãi thì cuối cùng nguồn tài nguyên này cũng sẽ bị cạn kiệt nhanh chóng, không thể tái tạo kịp ngay trong thời đại của chúng ta đang sống và có thể một số loại tài nguyên bị cạn kiệt hay một số loài sinh, thực vật bị tuyệt chủng trước khi kịp tái tạo.

* Việt Nam là đất nước có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng như đồng, sắt, thiếc, vàng,… và nguồn sinh vật phong phú từ thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa.

Việc khai thác nguồn tài nguyên khóng sản đem lại những lợi ích kinh tế lớn, tuy nhiên cũng gây tác động không nhỏ đến môi trường tự nhiên (làm ô nhiễm nguồn nước, mất đất lâm nghiệp, thay đổi cảnh quan thiên nhiên,…)

Trước đây gần như toàn bộ lãnh thổ Việt Nam có rừng che phủ, nhưng chỉ trong vòng mấy thập kỷ qua, rừng đã bị suy thoái nặng nề cả về diện tích lẫn chất lượng. Cùng với việc diện tích rừng, hệ thống đa dạng sinh học vốn rất phong phú cũng bị suy giảm nhanh chóng do bị mấtnơi trú ẩn, bị săn bắt, khai thác quá mức,… khiến nguồn tài nguyên này không thể tái sinh.

- Bảo vệ tài nguyên rừng:

Ngoài ý nghĩa kinh tế, rừng còn giữ vai trò cân bằng sinh thái môi trường. Để đảm bảo vai trò của rừng đối với việc bảo vệ môi trường theo quy hoạch chúng ta phải nâng độ che phủ rừng cả nước hiện  lên khỏng 40-50%, vùng núi dốc phải đạt độ che phủ khoảng 70-80%.

Thể hiện dự quản lý của nhà nước qua những quy định về nguyên tắc quản lý, sử dụng và phá triển đối với ba loại rừng: rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất.

+ Đối với rừng phòng hộ: có kế hoạch, biện pháp bảo vệ, nuôi dưỡng rừng hiện có, trồng rừng trên đất trống đồi trọc.

+ Đối với rừng đặc dụng: bảo vệ cảnh quan, đa dạng về sinh vật của ác vườn quốc gia và các khu bảo tồn thiên nhiên.

+ Đối với rừng sản xuất: đảm bảo duy trì phát triển diện tích và chất lượng rừng, độ phì và chất lượng đất rừng.

Triển khai Luật bảo vệ và phát triển rừng, Nhà nước đã tiến hành giao quyền sử dụng đất và bảo vệ rừng cho người dân.

- Bảo vệ đa dạng sinh học: xây dựng và mở rộng hệ thống vướn quốc gia và cá khu bảo tồn thiên nhiên, ban hành Sách đỏ Việt Nam, ban hành các quy định về việc khai thác như cấm khai thác gỗ quý, cấm dùng chất nổ bắt cá,…

- Bảo vệ tài nguyên đất: áp dụng các biện pháp thủy lợi, canh tác,… để hạn chế xói mòn; cải tạo đất hoang đồi núi trọc; định canh, định cư cho dân miền núi. Đất nông nghiệp vốn đã ít, nên chúng ta cần có biện pháp quản lý chặt chẽ và có kế hoạch mở rộng diện tích đất nông nghiệp.

- Đối với các tài nguyên khác:

+ Tài nguyên nước: sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, đảm bảo cân bằng và phòng chống ô nhiễm nước.

+ Tài nguyên khóang sản: quản lý chặt chẽ việc khai thác khoáng sản. Tránh lãng phí tài nguyên và làm ô nhiễm môi trường.

+ Tài nguyên du lịch: cần bảo tồn, tôn tạo giá trị tài nguyên du lịch và bảo vệ cảnh quan du lịch khỏi bị ô nhiễm, phát triển du lịch sinh thái.

Khai thác, sử dụng hợp lý và bền vững các nguồn tài nguyên khác như tài nguyên khí hậu, tài nguyên biển…