Câu 35. Đặc điểm thục vật học, đặc tính sinh trưởng, phát triển cảu các bộ phận của cây bắp cải.

* Rễ: Rễ bắp cải thuộc loại rễ chùm, phân nhánh mạnh và phát tirne tốt. Rễ cải bắp có khả năng tái sinh nên trong kỹ thuật người ta gieo trơn cây con, sau đó nhổ đưa ra trồng ngoài ruộng sản xuất. Mỗi thời kỳ sinh trưởng và phất triển khác nhau mức độ phát triển của rễ bắp cải cũng khác nhau. Thời kỳ ra lá màm, rễ chính phát triển, còn các rễ phụ 25-30cm. Đến giai đoạn muộn hơn, rễ chính ngừng phát triển, nhưng rễ phụ vẫn phân nhánh và phát triển nhanh. Trong thời kỳ hình thành bắp cải,các rễ phụ vẫn ăn sâu tới 110cm, đến thời kỳ bắp cải chin kinh tế, chúng có thể ăn sâu đến 150cm.

* Thân: Thân bắp cải hình trụ ko cân đối. Chiều cao thân phụ thuộc vào giống, điều kiện chăm soc, thời vụ…Chiều cao thân có thể dao động từ 15-50cm, trên thân có nhiều mắt. Mắt là vết của cuống, ở mỗi nách lá có nhiều mầm ở trạng thái ngủ nghĩ. Đường kính thân trung bình ở giai đoạn giữa từ 3,5-6cm. Thân bắp cải có 2 loại thân trong thân ngoài. Thân ngoài được tính từ phần cổ rễ đến phần gián tiếp giáp bắp. Trên thân ngoài được tính bởi những lá ngọn thường có màu xanh. Thân trong là đoạn thân tiếp giáp từ thân ngoài đến đỉnh sinh trưởng, trên thân được đính bởi những lá cuốn thành bắp. Độ dài của thân trong có ý nghĩa đến độ chặt của bắp.

* Lá: lá bắp cải gồm có lá ngoài và lá trong. Lá ngoài được tính từ thân ngoài và chúng ko cuốn thành bắp. Tùy từng giống, điều kiện chăm sóc, thời vụ gieo trồng...mà sự phân bố các lá ngoài mau hay thưa. Số lượng lá ngoài 9-10 đến 25-40 lá. Chiều rộng lá từ 25-60cm phụ thuộc vào đặc tính di truyền của giống mà lá ngoài có thể nằm ngang, bán thẳng hay thẳng đứng. Tùy theo điều kiện ngoại cảnh, chăm sóc đặc biệt là đặc tính di truyền của giống mà mầu sác lá có thể khác nhau: Xanh, xanh nhạt, xanh đậm, tím, tím nhạt,...tùy thuộc vào từng giống.

* Bắp: bắp cải được hình thành sau khi số lá ngoài và kích thước lá đã được mức độ tối đa. Tùy theo giống mà hình dạng bắp khác nhau: Hình phẳng dẹt, phẳng tròn, hình tròn, bầu dục hoặc hình nón.

- Hình dạng của bắp cải được xác định bằng công thức: I=H/D:

+ I: chỉ số hình dạng bắp. H: chiều cao bắp. D: Đường kính bắp

+ I=0,4-0,6 hình phẳng dẹt. I=0,65-0,8 hình tròn. I=1 hình tròn. I>1 hình bầu dục. I>1,4 hình nón.

- Về kích thước bắp có thể phân thành 3 loại: loại nhỏ có đường kính bắp từ 10-20cm, trung bình 21-25cm, loại lớn trên 25cm. Khối lượng bắp cũng được phân thành 3 loại: loại nhỏ dưới 2kg, trung bình 2-4kg, loại lớn trên 4kg.

* Nguồng hoa và hoa:

- Nguồng hoa được hình thành từ giai đoạn xuân hóa. Nguồng hoa ra thẳng đứng, mập, cao từ 60-180cm. Từ thân chính chúng phân ra các nhánh cấp 1,2,3.

- Hoa cái bắp cải thuộc loại hoa lưỡng tính, thành từng chùm, mỗi cây có tới 400-1000 hoa hoặc hơn. Hoa cải bắp nhỏ, đường kính trung bình từ 1,8-2,8cm. Cấu tạo của hoa gồm 4 đài, 4 cánh, 6 nhị và 1 nhụy.

- Quả: quả cái bắp tương tự như quả cảnh xanh, cải trắng, cải bẹ Đông Dư. Chiều dài quả trung bình từ 8-10cm, loại quả giác, có 2 mảnh vỏ khép kín với nhau. Dạng quả hình trụ, hơi nhọn về phía cuối quả. Trong quả có 1 hàng nằm dọc theo chiều dài quả. Khi khô thường dễ bị nứt theo dọc quả, hạt dễ bị tách ra, vì vậy lúc quả chín có mầu vàng. Tùy từng giống, thời vụ gieo trồng và phương pháp nhân giống mà 1 cây có tới 800 quả.

- Hạt: Hạt cải bắp hình cầu có đường kính từ 1-2mm, mầu sắc vỏ hạt: nâu đỏ, nâu sẫm tùy thoe giống và thời gian thu hoạch. Khối lượng 1000 hạt từ 3,5-6,5kg tùy theo giống.