Đọc truyện Con Duong Phia Truoc

Chào các bạn! Truyen4U chính thức đã quay trở lại rồi đây!^^. Mong các bạn tiếp tục ủng hộ truy cập tên miền Truyen4U.Com này nhé! Mãi yêu... ♥

Con Duong Phia Truoc

Trước Sau

Màu nền

Font chữ

Font size

Chiều cao dòng

Ebook Team

www.updatesofts.com

1

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

2

Con đường phía trước (The Road Ahead) của Bill Gates

Lời nói đầu: Chúng ta đang chuẩn bị bước vào th

ế kỷ 21 với nhiều thay đổi lớn

lao, với những tiến bộ vượt bậc về khoa học kỹ thuật chưa t

ừng có trong lịch sử

loài người, đặc biệt là 2 xu hướng căn bản: toàn cầu hoá nền kinh tế và toàn c

ầu

hoá ngành CNTT.

Riêng về tin học, với tốc độ phát triển tính từng này, đã là một đề tài sôi đ

ộng

trên thế giới. Hầu hết báo chí các nước ngày nào c

ũng đều ít nhiều đề cập đến

lĩnh vực này. Không biết bao người đã từng hiểu biết sâu rộng, và cả hàng tri

ệu

người chưa quen bi

ết với máy tính, đang tranh luận công khai về xa lộ thông tin

này. Nhiều người vui mừng trước những thay đổi trọng đại đó, nhưng cũ

ng có

không ít người băn khoăn, lo sợ: "Điều gì sẽ xảy đến với việc làm c

ủa chúng tôi?

Liệu con người có thoát khỏi cái thế giới vật chất hàng ngày đ

ể sống bằng máy

tính không?" Nhưng ở nước ta, xa lộ thông tin với đa số người vẫn là ch

ủ đề xa lạ.

Cuốn sách The Road Ahead của Bill Gates, một nhân vật hàng đầu trên thế giớ

i

trong lĩnh vực IT sẽ giúp các bạn tìm hiểu và chuẩn bị cho mình hành trang đ

ể

bước vào kỷ nguyên mới với niềm tin vững chắc chúng ta sẽ theo kịp đà ti

ến

chung c

ủa nhân loại.

Cuốn sách đề cập tới nhiều vấn đề liên quan thi

ết thực đến mọi mặt trong cuộc

sống hành ngày của chúng ta, nêu lên những cơ h

ội chúng ta cần kịp thời nắm

bắt, và những vấn đề mà mỗi một người trong chúng ta, mỗi dân tộc phải đươ

ng

đầu. Như lời Bill Gates, đây không phải là cuốn tự truyện, càng không phải là b

ản

giải trình về kỹ thuật, mà đề tài chủ yếu của nó là bàn về tương lai. B

ằng lối văn

giản dị và nghiêm túc, với cái nhìn lạc quan vốn có của một người đã đư

a hãng

Microsoft thành một trong những công ty thành công nh

ất thế giới, Bill Gates sẽ

chỉ ra cho chúng ta nền kỹ thuật đang xu

ất hiện của Thời đại Thông tin sẽ biến

đổi cuộc sống của mỗi chúng ta như thế nào. Trong L

ời tựa của cuốn sách, Bill

Gates có nói :"... tôi cố gắng viết quyển sách này sao cho mọi ngư

ời đọc đều có

thể dễ dàng hiểu được... Tôi hy vọng nó sẽ kích thích sự hiểu biết, tranh luận v

à

những ý kiến sáng tạo về việc làm thế nào để chúng ta có thể tận dụng đư

ợc tất

cả những gì chắc chắn sẽ diễn ra trong các thập niên t

ới !".

Vài nét về cuốn sách "The Road Ahead"

Năm 1995, Gates cùng với Nathan Myhrvold, kỹ sư trưởng của Microsoft và Peter

Rinearson, trước cuốn The Road Ahead ( đã được dịch sang tiếng Việt với tựa đề

Con đường phía trước) trình bày quan điểm về sự dẫn dắt xã hội bởi công nghệ

thông tin.

Được phát hành tại Hoa Kỳ bởi nhà xuất bản Viking, tác phẩm này lọt v

ào danh

sách các sách bán chạy nhất (BestSeller) trên t

ờ New York Times trong tổng cộng

18 tuần lễ (trong đó nó dữ vị trí số một suốt bảy tuần lễ liên tục). Ngo

ài ra còn

được xuất bản tại hơn 20 cuốc gia trong đó riêng Trung Quốc đã bán được hơ

n 40

vạn bản. Năm 1996, trong khi triển khai lại hình ảnh Microsoft tr

ên Internet,

Gates đã hiệu đính trọn vẹn tác phẩm này đ

ể có thể phản ánh quan điểm của anh

về mạng tương tác, coi đó là cột mốc quan trọng trong lịch sử loài ngư

ời. Kỳ tái

bản này lại là một thành công khác nữa. Gates đã hiến tặng toàn b

ộ lợi nhuận từ

cuốn sách cho quỹ phi lợi nhuận nhằm giúp các giáo viên trên khắp thế giới đư

a

máy tính vào lớp học của m

ình.

Trong cuốn sách, ông viết một cách tin tưởng rằng mạng cơ s

ở hạ tầng số sẽ

được xây dựng kể cả mất đến 20 năm mới trở thành hiện thực. Số đông ngư

ời

nghi ngờ những viễn cảnh tốt đẹp sẽ có trong tương lai nhưng trong cu

ốn sách

Gates khẳng định hy vọng đó là có thật và ông cố phác ra một cách cụ thể l

àm

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

3

thế nào các cơ hội của chúng ta trong tương lai có thể mở rộng đư

ợc. Đối với

những ngư

ời sợ những thay đổi từ những biến chuyển quan trọng, ông đảm bảo

là dù nh

ững sự trục trặc trong công việc thực tế sẽ xẩy ra, kết quả chủ yếu của

những rối loạn này sẽ làm cho người dân giàu có hơn, được giáo dục kỹ càng hơ

n

và có quyền hành hơ

n.

Một số người có thể không đồng ý với những điều ông viết trong sách và đi

ều đó

cũng rất bình thường đối với Gates, vì ông hy vọng sẽ có những cuộc bàn lu

ận

hữu ích về việc làm sao chúng ta có thể lèo lái được tương lai qua nh

ững hiểm

hoạ không lường trước đư

ợc.

Thế còn vai trò c

ủa Microsoft? Một giả thuyết về cuộc cách mạng Microsoft. Trong

sách, ông còn nói thêm, Microsoft không chỉ không có bất kì m

ột lợi điểm đặc biệt

nào mà còn bị cản trở vì sự cồng kềnh của cấu trúc công ty và vì mức độ li

ên

quan với thế giới máy tính để bàn hi

ện nay.

Làm thế nào mà Microsoft có thể tránh được kết cục lỗi thời như

các công ty máy

tính khác trong giai đoạn kế tiếp ? Microsoft tiến hành hàng lo

ạt các giải pháp khi

có sự cố, lôi theo tài năng và đem ảnh hưởng sức mạnh của công ty mình ra th

ị

trường khiến thị trường chấp nhận những sản phẩm mới để ngư

ời sử dụng có

những hệ điều hành và

ứng dụng mới.

Lời tựa

Thời gian hai mươi năm qua là một cuộc phiêu lưu kỳ thú đối với tôi. Sự vi

ệc bắt

đầu vào một ngày khi, còn là sinh viên năm thứ hai, tôi cùng v

ới Paul Allen đang

đứng tại Quảng trường Harvard và nhìn chăm chú vào một bài viết về một d

àn

máy điện toán đăng trên t

ạp chí Popular Electronics. Trong khi chúng tôi đọc một

cách say sưa bài báo về chiếc máy điện toán cá nhân thực sự đầu tiên đ

ó,chúng

tôi chưa biết rồi nó sẽ được sử dụng như thế nào, nhưng có đi

ều chúng tôi biết

chắc rằng nó sẽ thay đổi chúng tôi và cả thế giới máy điện toán, và chúng tôi đ

ã

đúng. Cuộc cách mạng về máy điện toán cá nhân đã nổ ra và đã ảnh hư

ởng đến

hàng triệu con người. Nó đã dẫn dắt chúng ta đến những nơi mà trư

ớc đây chúng

ta chỉ mới tưởng tư

ợng thấy.

Và tất cả chúng ta lại dấn thân vào một hành trình v

ĩ đại khác. Chúng ta cũng

không biết trắc rồi nó sẽ dẫn dắt đến đâu, nhưng chúng ta ch

ắc chắn rằng cuộc

cách mạng này sẽ cuốn hút nhiều người hơn và s

ẽ dẫn dắt tất cả chúng ta đi xa

hơ

n.

Những thay đổi lớn lao sắp tới sẽ là cách con người liên l

ạc với nhau. Những lợi

ích và các vấn đề nảy sinh trong cuộc cách mạng thông tin sắp diễn ra này s

ẽ lớn

hơn rất nhiều so với những lợi ích mà cu

ộc cách mạng về máy điện toán cá nhân

đã mang l

ại.

Không bao giờ có một bản đồ đáng tin cậy cho một vùng đất chưa m

ột lần khai

phá, nhưng chúng ta có thể học được những bài h

ọc quan trọng từ trong sự sáng

tạo và phát tri

ển của nền công nghiệp điện toán cá nhân trị giá trị giá 120 tỷ mỹ

kim này.

Máy điện toán cá nhân - bao g

ồm các phần cứng, những ứng dụng trong kinh

doanh, các hệ thống trực tuyến,sự nối mạng Internet, thư đi

ện tử,các công cụ đa

phương tiện, công cụ sáng tác, và các trò chơi - là n

ền tảng cho cuộc cách mạng

s

ắp tới.

Khi nền công nghiệp máy điện toán cá nhân còn phôi thai, các phương ti

ện thông

tin đại chúng ít chú ý đến những gì đang diễn ra của ngành kinh doanh m

ới mẻ

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

4

này. Chúng tôi, những người đang bị máy điện toán và nh

ững khả năng đầy hứa

hẹn của chúng mê hoặc, không họ được người ta biết tới ngoài gi

ới của chúng tôi

ra, và chắc chắn không được coi là một lớp người đại diện cho xu hư

ớng phát

triển mới

.

Nhưng cuộc hành trình mới hướng tới cái gọi là xa lộ thông tin này là một đề t

ài

vô tận cho các phương tiện thông tin đại chúng như truyền thanh, truyền h

ình,

sách báo, tạp trí, hội nghị và quảng cáo. Trong những năm qua, đề tài này đ

ã

từng tạo nên niềm thích thú say mê cho cả bên trong lẫn b

ên ngoài ngành công

nghiệp máy điện toán. niềm say mê đó không chỉ có ở trong các nước đ

ã phát

triển, nó thậm chí còn vượt ra ngoài phạm vi số đông những ngư

ời sử dụng máy

đi

ện toán.

Hàng ngàn người đã từng hiểu biết sâu rộng, và cả những người chưa quen bi

ết

với máy điện toán, đang tranh luân công khai về xa lộ thông tin này. S

ự hiểu lầm

về kỹ thuật này và những cạm bẫy có thể có của nó khiến tôi ngạc nhiên. M

ột số

người nghĩ rằng xa lộ này-hay còn gọi là mạng lưới này- đơn giản chỉ là m

ạng

Internet hiện có họăc khả năng phát cùng một lúc 500 kênh truyền hình như hi

ện

nay. Những người khác thì hy v

ọng hoặc no sợ rằng nó sẽ tạo ra những chiếc máy

điện toán cũng thông minh như con người. Những phát triển đó sẽ tới, nhưng đ

ó

không phải là xa l

ộ.

Cuộc cách mạng về thông tin liên lạc này ch

ỉ mới bắt đầu. Nó sẽ diễn ra trong

khoảng vài ba thập liên, và sẽ cuốn hút vào nó nh

ững "ứng dụng" mới. Trong

khoảng vài năm tới, các chính phủ, các công ty, và các cá nhân có thể sẽ đư

a ra

những quyết định lớn lao. Chúng sẽ tác động lên cách mà xa l

ộ sẽ phát triển,

ngoài ra còn nhiều lợi ích khác mà các quy

ết định đó sẽ mang lại. Điều tối quan

trọng là phải làm sao cho hầu hết mọi người-chứ không chỉ bao gồm các nh

à công

nghệ, hoặc những ngưới đã ở trong ngành công nghiệp máy điện toán

- tham gia

vào cuộc tranh luận với đề tài là nền công nghệ này sẽ được định hình như th

ế

nào. Nếu thực hiện được điều đó thì xa lộ này s

ẽ phục vụ cho mục đích của những

người sử dụng, và rồi nó sẽ nhận được sự chấp nhận rộng rãi và sẽ trở thành hi

ện

th

ực.

Tôi viết quyển sách này với mục đích là muốn góp phần vào cu

ộc tranh luận đó,

và tôi hy vọng rằng nó sẽ góp phần hướng dẫn lộ trình cho chuy

ến đi sắp tới. Tôi

thực hiện điều này v

ới đôi chút bối rối.

Tất cả chúng ta sẽ mỉm cười trước những tiên đoán trước đây mà nay nhìn l

ại

thấy có phần ngớ ngẩn.Bạn có thể lật nhanh tạp chí cũ Popular Science v

à hãy

đọc về các tiện nghi như máy bay trực thăng gia đình, và năng lư

ợng hạt nhân với

giá rẻ mạt. Lịch sử chứa đầy những tấm gương khá mỉa mai - một vị giáo sư

ở

trường đại học Oxford, người vào năm 1878, đã không còn coi đèn điện như

là

một công cụ phục vụ tuyên truyền, một viên chức của Mỹ phụ trách cơ

quan xét

cấp bằng sang chế phát mình, người vào năm 1899 đã yêu cầu giải tán cơ

quan

của ông ta bởi vì " tất cả những gì có thể phát minh đều dã đư

ợc phát minh hết

rồi". Những điều tôi viết trong quyển sách này là nghiêm túc, dù vậy,mư

ời năm

sau có thể nó không phải như thế. Những gì tôi nói mà đã xảy ra đúng như vậy s

ẽ

được coi là hiển nhiên; còn những điều đã không xảy ra sẽ được coi l

à khôi hài.

Tôi tin tưởng đường hư

ớng sáng tạo của xa lộ sẽ chiếu rời, bằng nhiều cách khác

nhau, vào l

ịch sử của nền công nghiệp máy điện toán cá nhân. Tôi cũng kể đôi

điều về bản thân tôi, về ngôi nhà, và nh

ững câu chuyện của điện toán nói chung,

để giải thích vài quan liệm và rút ra các bài h

ọc của quá khứ. Những ai mong đợi

ở quyển sách này như một quyển tự truyện hay một bản luận thuyết về những g

ì

giống như sự may mắn mà tôi đã tr

ải qua, sẽ thất vọng. Có lẽ, cho đến khi nghỉ

hưu, tôi sẽ nghĩ đến chuyện đó. Còn đề tài của cuốn sách này chủ yếu bàn v

ề

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

5

tương lai. Những ai mong đợi quyển sách này là một bản giải trình v

ề kỹ thuật

cũng sẽ thất vọng. mọi người rồi sẽ phải liên quan tới xa lộ thông tin, và m

ọi

người sẽ hiểu được những ứng dụng của nó. Vì thế cho lên, mục tiêu ngay t

ừ đầu

của tôi là viết một quyển sách sao cho mọi người đọc đều có thể hiểu đư

ợc.

Thời gian dành để suy nghĩ và viết quyển con đường phía trước này lâu hơn th

ời

gian tôi dự tính nhiều. Quả thực,việc dự tính thời gian để viết quyển sách n

ày

cũng khó chẳng kém gì việc đề ra trình tự phát triển một công trình so

ạn thảo

phần mềm đồ sộ vậy. Trước đây,tôi thích viết diễn văn và lúc đó tôi ngh

ĩ một

cách ngây thơ rằng vi

ết một cuốn sách cũng giống vậy thôi. Sai lầm trong suy

nghĩ của tôi cũng tương tự như sai lầm của những ngư

ời phát triển phải tốn thời

gian lâu hơn gấp mười lần, và viết nó ra thì phức tạp hơn gấp hàng trăm l

ần. Lẽ

ra tôi phải biết điều đó sớm hơn. Để hoàn thành quyển sách này,tôi đã ph

ải nghỉ

phép và nhốt mình trong căn phòng mùa hè cùng v

ới chiếc máy điện toán cá

nhân c

ủa tôi.

Và bây giờ thì nó đây r

ồi. Tôi hy vọng rằng nó sẽ kích thích sự hiểu biết, tranh

luận và những ý kiến sáng tạo và việc làm như thế nào đ

ể chúng ta có thể tận

dụng được tất cả những gì chắc chắn sẽ diễn ra trong thập niên t

ới.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

6

Chương 1. Một cuộc cách mạng bắt đầu

Tôi viết chương trình phần mềm đầu tiên lúc tôi 13 tuổi. Đó là ph

ần mềm cho một

trò chơi, Chiếc máy điện toán tôi sử dụng lúc đó là m

ột chiếc máy khổng lồ, rất

cồng kềnh, chậm chạp nhưng h

ết sức thú vị.

Thả cho một lũ nhóc tì tha hồ nghịch ngợm, quậy phá trên máy điện toán l

à ý

nghĩ của các 'di phước' ở Lakeside, đó là một trường tư tôi đã theo h

ọc thuở thiếu

thời.Các "di phước " đã quyết định đi lục từ các cửa hàng đ

ồng nát những thứ có

thể dùng được để lắp ráp một thiết bị trạm nối (terminal) và thuê gi

ờ một máy

đi

ện toán cho học sinh sử dụng. Để cho hoc sinh sử dụng một máy điện toán

trong những năm cuối thập niên 60 là một sự lựa chọn khá ngạc nhiên

ở Seattle

vào thời đó - và đồng thời cũng là điều mà tôi sẽ luôn luôn biết ơ

n.

Trạm nối của máy điện toán đó không có màn hình. Để có thể chơi đư

ợc, chúng

tôi thể hiện các bước đi trên một bàn phím giống như một chiếc máy chữ và ng

ồi

chung quanh chờ đợi cho đến khi kết quả xuất hiên trên giấy cùa một máy in đ

ã

quá cọc cạnh rồi. Khi đó, chúng tôi lao đến để xem ai là ngư

ời thắng cuộc hoặc

quyết định các bước đi kế tiếp. Trò chơi tic-tac-toe, mà mỗi lần chơi ph

ải mất

khoảng 30 ngày cùng với giấy và bút chì sẵn sàng trong tay, ng

ốn gần hết thời

gian ăn trưa của chúng tôi. Nhưng đâu có ai phàn nàn gì. Có một cái gì đó th

ật

tuyệt vời về chiếc máy n

ày.

Sau đó tôi mới hiểu ra rằng một phần của sự cuốn hút đó chính là chi

ếc máy đồ

sộ, khá tốn kém và là của người lớn kia, thế mà chúng tôi, nh

ững cậu nhóc, lại

điều khiển dược. Chúng tôi còn quá nhỏ để có thể tạo ra những trò chơi ph

ức tạp

hơn, nhưng chúng tôi có thể ra lệnh cho cổ máy đồ sộ này và nó luôn luôn ch

ấp

hành tốt. Máy điện toán thật là tuyệt vời bởi vì khi làm vi

ệc với chúng, bạn có

ngay được kết quả và nó cho bạn biết chương trình c

ủa bạn lập có đúng không.

Nó có thể phát trở lại cho bạn các phản hồi mà bạn không thể nào có đư

ợc từ rất

nhiều loại máy móc khác. Đó chính là sự bắt đầu cùa niền say mê c

ủa tôi đối với

phần mềm. Sự phản hồi của một chương trình càng đơn giản lại càng đ

ặc biệt

chính xác. Và cho đến tận ngày nay tôi lập trình đúng thì máy s

ẽ, trong mọi lúc,

cho kết quả hết sức hoàn hảo như tôi đã ra l

ệnh.

Khi các bạn tôi và tôi lấy đư

ợc niềm tin, chúng tôi bắt đầu khai thác, đẩy nhanh

tốc độ của những gì có thể được và cải tiến các trò chơi ngày một khó hơn. M

ột

người bạn tại Lakeside phát triển một chương trong BASIC thể theo vở kịc

h

Monopoly. BASIC - là các ký tự đầu của cac chữ ; Beginner s All

-purpose

Symbolic Instruction Code -Bộ mã chỉ thị đa dụng cho những người mới học - nh

ư

chính tên của nó đã gợi ý,là một ngôn ngữ lập trình dễ học mà chúng tôi đã s

ử

dụng để phát triển không ngừng các chương trình phức tạp. Anh bạn đó h

ình

dung ra cách làm thế nào cho máy điện toán có thể chơi hàng trăm trò chơi v

ới

tốc độ thực sự nhanh. Chúng tôi muốn khám phá ra chiến lược nào là nh

ững

chiến lược tốt nhất. Và thế l

à - tách-tách,tach, tách-tách tách-máy báo cho chúng

tôi k

ết quả.

Tất nhiên, trong những ngày đó chúng tôi chỉ chơi những trò chơi ng

ớ ngẩn.

Nhưng món đồ chơi mà chúng tôi có trên thực tế đã trở thành nhiều đồ chơ

i khác

nhau. Trong suy nghĩ của nhiều người ở trường lúc bấy giờ, chúng tôi đã trở n

ên

gắn bó chặt chẽ với chiếc máy điện toán và ngược lại. Một giáo viên đã yêu c

ầu

tôi giúp dạy môn lập trình với đề nghị đó. Nhưng khi tôi dẫn đầu trong trò chơ

i hài

kịch đen (Blackcomedy),thì đã có sự xì xào " Tại sao người ta lại chọn anh

chàng

đi

ện toán đó nhỉ ?.

Hình như tất cả thế hệ chúng tôi, trên toàn thế giới, đều đã mang theo nh

ững

món đồ chơi ưa thích nhất vào tuổi trưởng thành. Bằng cách như v

ậy, chúng tôi

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

7

đã khơi ngòi cho một cuộc ccách mạng, và ngày nay, máy điện toán đã có m

ặt ở

hầu khắp mọi nơi, trong các công sở và cả trong gia đ

ình.

Máy điện toán đã được thu nhỏ về kích thước nhưng cường độ làm việc lớn hơ

n

nhiều, và giá cả cũng giảm một cách nhanh chóng. Và, t

ất cả đều diễn ra khá

nhanh. Không phải nhanh như tôi đã từng nghĩ, nhưng như vậy cũng đ

ã là khá

nhanh r

ồi. Những con bỏ điện tử rẻ tiền xuất hiện trong máy móc, trong các loại

đồng hồ đeo tay, trong máy fax,rv cầu thang máy,trong bơm xăng d

ầu, trong

máy ảnh, bình thuỷ,máy bán hàng tự động, trong các thiết bị chống trộm cắp, v

à

thậm chí trong các bưu ảnh biết nói. Học sinh ngày nay th

ực hiện những điều

tuyệt vời trên các máy điện toán với kích thước không lớn hơ

n sách giáo khoa là

mấy nhưng công suất vượt xa các máy điện toán lớn nhất của thế hệ trư

ớc.

Và hiện nay giá máy điện toán đã giảm một cách đáng kinh ngạc và chúng đ

ã

ngự trị trong mọi mặt của đời sống, chúng ta hiện đang đứng trên b

ờ của một

cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật khác. Cuộc cách mạng này sẽ l

àm cho các

công cụ về thông tin liên lạc rẻ một cách chưa từng có trong l

ịch sử, tất cả máy

điện toán sẽ nối lại để liên lạc với chúng ta và vì chúng ta. Khi đư

ợc nối mạng

trên toàn cầu, chúng sẽ hình thành một mạng lưới, cái mà hiện nay ngư

ời ta gọi

là xa lộ thông tin. Mạng Internet hiện nay là công cụ tiền trạm tr

ực tiếp của xa lộ

thông tin, đó là m

ột loại các máy điện toán , sử dụng kỹ thuật hiện đại để nối

mạng lại với nhau và trao đ

ổi thông tin cho nhau.

"Việc tiếp cận và sử dụng mạng lưới mới đó ra sao, cũng như triển vọng và nh

ững

nguy hiểm của nó như thế nào là đề tài của quyển sách n

ày".

Tất cả những gì s

ắp sửa xảy ra đều rất thú vị. Khi tôi 19 tuổi, tôi suy nghĩ về

tương lai, định hư

ớng nghề nghiệp của tôi

theo những điều tôi đã suy nghĩ và kết quả là tôi đúng. Nhưng v

ị trí của Bill Gates

ngày nay. Thời trước, tôi chẳng những có lòng tự tin của một thiếu ni

ên thông

minh mà còn không họ bị một ai để ý, theo dõi,và n

ếu tôi có thất bại, cũng chẳng

họ gì. Còn hiện nay, vị trí của tôi là vị trí của một hãng đi

ện toán không lồ của

cuối thế kỷ 20 nhưng tôi hy vọng tôi rút ra được những bài h

ọc từ đó.

Đã có một lần tôi nghĩ rằng tôi có thể sẽ theo học kinh tế học tại một trư

ờng cao

đẳng nào đó. Sau đó,tôi lại nghĩ rằng với toàn bộ kinh nghiệm tôi thu lượm đư

ợc

từ nên công nghiệp điện toán vốn đã là một loạt những bài h

ọc về kinh tế học

rồi.Tôi đã nhận ra hiệu quả ban đầu của các mô hình kinh doanh cứng rắn v

à mô

hình xoắn ốc tích cực. Tôi quan sát cách mà các tiêu chu

ẩn công nghiệp tiến

triển.Tôi chứng kiến tầm mức quan trọng của tính tưong thích trong k

ỹ thuật của

sự phản hồi, và của sự không ngừng sáng tạo ra cái mới. Và tôi ngh

ĩ rằng, cuối

cùng, chúng ta sẽ có dịp chứng kiến thị trường lý tư

ởng của Adam Smith trở

thành hiện thực, tôi hình dung tác đ

ộng có thể xảy ra của việc giá máy điện toán

hạ thấp." Một máy điện toán trên mỗi bàn làm việc và trong mỗi gia đình" đã tr

ở

thành sứ mạng hàng đầu của Hãng Microsoft, và chúng tôi đang ra sức làm vi

ệc

để biến điều đó thành hiện thực. Bây giờ các máy điện toán đang đư

ợc nối mạng

với nhau, và chúng tôi đang xây dựng phần mềm -t

ức phần ra lệnh cho phần

c

ứng của máy điện

toán những gì cần phải làm - để giúp cho tưng cá nhân có th

ể khai thác các lợi ích

của uy lực thông tin liên lạc nối mạng này. Thật khó có thể tiên đ

oán chính xác

rồi đây người ta sẽ sử dụng mạng lưới đó như thế nào. Chúng ta sẽ liên l

ạc với nó

thông qua rất nhiều phương ti

ện khác nhau,bao gồm một số giống dạng máy

truyền hình,s

ố khác giống máy điện toán cá nhân, số khác lại sẽ giống máy điện

thoại,và số khác nữa sẽ giống như một cái ví, Và bên trong mỗi hình dạng đó l

à

một máy điện toán cực mạnh, được nối một cách vô hình với hàng tri

ệu máy điện

toán khác.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

8

Rồi sẽ có một ngày không xa lắm, khi bạn có thể tiến hành công vi

ệc kinh doanh,

thực hiện các cuộc nghiên cứu, khám phá thế giới và các nền văn hoá của n

ó,

xem bất cứ một dạ hội lớn nào, kết bạn với nhau, gửi những tấm ảnh của m

ình

cho người thân ở xa mà không cần phải rời khỏi bàn làm vi

ệc. Bạn cũng sẽ không

phải để mạng lưới đó ở lại cơ quan hay trường học. Nó sẽ chẳng khác gì nh

ững

thứ khác bạn hiện đang mang theo. Nó sẽ là hộ chiếu cho bạn đi vào m

ột cuộc

s

ống mới.

Kinh nghiệm ban đầu là những kinh nghiệm cá nhân mà không mang tính ch

ất

trung gian. Sẽ không có ai nhân dự án ngân hàng sự tiến bộ tư

ớc đi của bạn niềm

thích thú được nằm trên bãi biển, được đi dạo chơi trong rừng, đư

ợc xem một vở

hài kịch, hoặc đi mua sắm ở một chợ trời. Nhưng kinh nghiệm ban đầu, như

ng

ngay từ khi chúng ta bước chân đứng vào hàng là chúng ta luôn suy nghĩ

tìm cách

để tránh phải xếp hàng l

ần sau.

Nhân loại đã đạt được biết bao nhiêu tiến bộ bởi vì người ta luôn luôn t

ìm cách

sáng tạo ra những công cụ tốt hơn. Các công c

ụ cầm tay đẩy nhanh tiến độ công

việc và giảm bớt sức lao động nặng nhọc của con người: cái cày và chi

ếc bánh xe,

cái cần cẩu và chiếc xe ủi, tăng sức lực làm việc của những ngư

ời sử dụng nó.

Các công cụ thông tin là vật trung gian tượng trưng, chúng mở rộng trí thức hơ

n

và tăng cường cơ bắp của những ngư

ời sử dụng chúng. Bạn đang thu nhận kinh

nghiệm trung gian trong khi đọc cuốn sách này: Chúng ta thực hiện không

ở

trong cùng một căn phòng, nhưng bạn vẫn có thể nhận biết tôi đang suy nghĩ g

ì.

Hiện nay, có biết bao công việc đang cần có sự quyết định và kiến thức, và vì v

ậy

các các công cụ thông tin đã và sẽ tiếp tục là trung tâm điểm của những nh

à phát

minh. Cũng giống như bất cứ một nội dung văn bản nào đều có thể đư

ợc thể hiện

bằng cách sắp xếp các chữ lại với nhau, các công cụ này cho phép t

ất cả các loại

thông tin được thể hiện dưới dạng số, theo mô hình xung điện mà máy đi

ện toán

dễ dàng thính ứng. Ngày nay, thế giới đã có trên 100 tri

ệu máy điện toán sử dụng

với mục đích là để sử lý thông tin. Chúng ta giúp chúng ta trong việc lưu trữ v

à

truyền các thông tin được thể hiện dưới dạng số một cách dễ dàng hơn nhi

ều,

nhưng trong tương lai không xa, chúng ta sẽ giúp chúng ta thâm nhập vào h

ầu

như bất cứ nguồn thông tin nào trên th

ế giới.

Tại Mỹ, việc nối tất cả máy điện toán lại với nhau đã đư

ợc sánh ngang với một

công trình đồ sộ khác: đó là công trình hệ thống các xa lộ liên t

ỉnh bắt đầu từ thời

Eisenhower. Đó cũng là lý do giải thích vì sao mạng lưới mới này lại mang cái t

ên

"siêu xa lộ thông tin". Tên gọi này đã được đại chúng hoá bởi cựu Thư

ợng nghị sĩ

Al Gore (hiện nay là Phó Tổng Thống Hoa Kỳ)- mà thân phụ ông là ngư

ời bảo trợ

cho bộ luật 1956 về Dự án các công trình xa l

ộ.

Dù vậy,ẩn nghĩa các từ xa lộ vẫn chưa thật hoàn toàn đúng. Nó gợi l

ên trong trí

bạn cảnh vật và địa lý của một vùng nào đó, một khoảng cách giữa hai điểm m

à

bạn phải đi qua. Nhưng th

ực ra, một trong những khía cạnh nổi bật của công

nghệ thông tin liên lạc mới này là nó triệt tiêu khoảng cách. người mà bạn li

ên

lạc, dù ở ngay căn phòng bên cạnh, hay ở một châu lục khác, đều không th

ành

vấn đề, bởi mạng lưới trung gian cao này không bị cản trở bởi chiều dài tính b

ằng

d

ặm hay cây số.

Từ "xa lộ"cũng còn gợi lên một ý là mọi người đều đang đi trên cung m

ột con

đường. Mạng lưới mới này, đúng hơn là nó giống như hàng loạt các con đư

ờng,

nơi mọi người có thể làm bất cứ điều gì thích h

ợp với suy nghĩ của anh ta.Một ý

khác mà từ xa lộ gợi lên là nó phải do chính phủ xây dựng lên, và tôi ngh

ĩ điều đó

không đúng tai hầu hết các nước trên thế giới. Nhưng thực chất của ẩn dụ đó l

à

nó nhấn mạnh đến hạ tầng cơ sở của công trình chứ không phải là nh

ững ứng

dụng của công trình. Tại hãng Microsoft, chúng tôi dùng nhóm t

ừ "thông tin ngay

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

9

ở trên đ

ầu ngón tay của bạn", nhóm từ đó nhấn mạnh ý nghĩa về lợi ích nhiều

hơn là mạng lưới. Một từ mang nghĩa ẩn dụ khác mà tôi nghĩ là nó gần gũi hơn đ

ể

mưu tả hàng loạt các hoạt động sắp sửa diễn ra, đó là nhóm từ thị trư

ờng tổng

hợp. Thị trường,nơi diễn ra các hoạt động buôn bán thượng vàng h

ạ cám, chủ yếu

dành cho xã hội loài người, và tôi tin rằng thị trường mới này cuối cùng s

ẽ trở

thành trung tâm bách hoá thế giới. Nó sẽ là nơi chúng ta sẽ mua, bán, đầu tư

,

mặc cả, tranh luận, gặp gỡ, và dạo chơi. Khi b

ạn chỉ nghe nhóm từ "xa lộ thông

tin"chứ không nhìn thấy con đường, bạn hình dung ra một nơi h

ọp trợ hoặc một

nơi trao đổi hàng hoá. hãy hình dung về sự ồn ào, náo nhiệt của thị trư

ờng chứng

khoáng New York hoặc một cái trợ của nông dân, hay một hiệu sách đông ngư

ời,

tất cả đang tìm kiếm thông tin có ích cho mình. T

ất cả mọi trạng thái hoạt động

của con người, từ các thương vụ hàng tỷ đô la tới các vụ ve vãn, tán t

ỉnh lẫn nhau

đều diễn ra trên xa lộ. Nhiều thương vụ liên quan đến tiền bạc đư

ợc thanh toán

bằng tiền dư

ới dạng số chứ không phải bằng tiền tệ thật. Thông tin dạng số của

t

ất cả mọi thứ, không phải chí có tiền, sẽ thông qua sự trao đôi trung gian mới

của thị trường n

ày.

Thị trường thông tin toàn cầu sẽ là một công trình khổng lồ và s

ẽ kết hợp tất cả

các phương tiện khác nhau. trên bình diện thực tế, công trình đó s

ẽ giúp cho bạn

có sự lựa chọn rộng rãi đối với tất cả mọi thứ, bao gồm cả việc bạn kiếm sống v

à

đầu tư như thế nào, bạn sẽ mua sắm những gì và bạn sẽ phải trả bao nhi

êu cho

những thứ đó, bạn của bạn sẽ là những ai và bạn sẽ sử dụng bao nhiêu th

ời gian

cho bè bạn, và đâu sẽ là nơi an toàn để cho bạn và gia đình bạn sống. Môi trư

ờng

làm việc của bạn và ý nghĩa của bạn về điều gọi là "được giáo dục" cũng s

ẽ thay

đổi gần như không nhận thấy được. Ý thức về tính đồng nhất, về bạn là ai và b

ạn

thuộc về đâu, sẽ được mở rộng ra đáng kể. Tóm lại,hầu như t

ất cả mọi việc rồi sẽ

đư

ợc thực hiện khác đi. tôi không mong đợi những điều đó sẽ sảy ra trong nay

mai, và tôi hiện đang làm tất cả những gì có thể được để thúc đẩy cho quá tr

ình

đó x

ảy ra.

Bạn không chắc là bạn sẽ tin vào điều này? Hay bạn muốn tin vào nó? Có l

ẽ bạn

sẽ từ chối tham gia.Người ta nói chung, thường làm những việc khi có một v

ài

công nghệ mới đe doạ sẽ thay đổi những gì họ đã quen thuộc và c

ảm thấy thoải

mái với chúng. Trước hết, xe đạp, một vật đã xuất hiện kỳ cục; xe hơi, m

ột kẻ

sâm nhập quá ồn ào; máy tính bờ túi, một mối đe doạ việc học toán học; v

à

radio, sự kết thúc của quá trình đ

ọc viết.

Nhưng rồi qua thời gian, những máy móc đó đi vào trong đời sống hàng ngày c

ủa

bạn, bới chúng mang tới sự tiện lợi và tiết kiệm sức lao động, và chúng c

ũng đồng

thời khuyến khích bạn đi vào nh

ững đỉnh cao sáng tạo mới. Chúng ta hoan

nghênh đón mừng chúng. Chúng nhận được sự tin cậy và có mặt bên c

ạnh các

công cụ khác của chúng ta. Một thế hệ mới trưởng thành cùng v

ới chúng, thay đổi

và nhân tính hoá chúng. Tóm lại, chơi cùng v

ới chúng.

Điện thoại là một bước tiến lớn lao trong thông tin hai chiều. Nhưng lúc m

ới ra

đời, nó bị lên án là vật gây phiền toái. ngư

ời ta cảm thấy khó chịu, cảm thấy bất

tiện với kẻ thâm nhập mới vào trong gia đình họ. Dù vậy, dần dà con ngươi nh

ận

ra rằng họ chẳng những có thêm một công cụ mới và họ còn học được cách li

ên

lạc mới. Một câu chuyện phếm trên điện thoại không đư

ợc lâu hoặc trang trọng

bằng một cuộc đàm thoại trực diện. ngoài chuyện chưa quen ra, đ

ối với nhiều

người, nó là công cụ không hữu hiệu. Trư

ớc khi điện thoại ra đời, muốn thực hiện

bất cứ một cuộc nói chuyện nào, ngư

ời ta phải mất chọn một buổi chiều hoặc một

buổi tối để đi thăm và có thể là một bữa cơm n

ữa. Một khi điện thoại có mặt ở

hầu khắp các trụ sở làm việc và gia đình, ngư

ời ta sáng tạo cách để tận dụng đặt

tính độc nhất vô nhị của phương tiện liên lạc này. và khi đi

ều đó phát triển dộng

ra, các cách th

ể hiện đặc biệt của nó,các mánh khoé,các nghi thức văn hoá của

nó phát triển theo. Trong khi tôi đang viết quyển sách này, một hình thức liên l

ạc

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

10

mới-thư điện từ còn gọi là E-Mail- đang diễn ra theo quá trình tương t

ự: thiết lập

nên các qui chế và tập tục riêng c

ủa nó.

Antoine de Saint-Exupesry, một phi công đồng thời là nhà văn ngư

ời pháp, viết

trong cuốn hồi ký Gió, cát và các vì tinh tú, vào năm 1939, dần dà, chi

ếc máy

điện thoại sẽ trở thành m

ột phần trong cuộc sống của nhân loại.

Ông viết về cách thức con người phản ứng trước kỹ thuật mới, và s

ử dụng cách

đón chào chậm chạp của đại chúng đối với công trình đư

ờng xe lửa hồi thế kỷ thứ

XIX làm ví d

ụ.

Ông mô tả dân chúng đã từng ca thán những đầu máy xe lửa sơ

khai phun khói

mù mịt với tiếng động cơ thét gào như những con quỷ sắt. rồi khi nhiều đư

ờng

day được nắp đặt, các thị trấn bắt đầu xây dựng các trạm xe lửa. H

àng hoá và

các dịch vụ đã phát triển theo. Nhiều việc làm thích thú b

ắt đầu từ đó. Xuất hiện

một nên văn hoá phát triển theo hình thái đ

ộ khinh miệt đi tới chỗ công nhận nó.

cái công cụ mà trước đây bị coi là con quái vật thì lúc này đã trở thành m

ột

phương tiện chuyên trở tốt nhất, mạnh nhất, phục vụ cho đời sống hàng ngày c

ủa

họ. Một lần nữa sự thay đổi trong nhận thức của chúng ta đư

ợc phản ảnh trong

ngô ngữ chúng ta sử dụng. Hồi đó, chúng ta gọi xe lửa là "con qu

ỷ sắt".

Và Saint-Exsupery đặt câu hỏi: "vậy thì ngày nay người dân quê gọi xe lửa l

à gì

nếu không phải là một anh bạn hiền lành cứ đúng 6 giờ chiều mỗi ngày là ch

ạy

ngang qua nhà mình?"

Chỉ có một sự thay đổi duy nhất có ảnh hưởng lớn đến lịch sử thông tin liên l

ạc

sảy ra vào khoảng năm 1450, khi Johann Gutenberg, một người thợ rèn

ở Mainz,

Đức, phát minh và giới thiệu một máy in loại di chuyển được đầu tiên

ở châu âu

(lúc đó Trung Quốc và Triều tiên đã có máy in rồi).Sự kiện đó đã thay đ

ổi vĩnh

viễn nền văn hoá phương tây. Ph

ải mất hai năm Gutenberg mới sắp xong chữ cho

bộ Kim thánh đầu tiên, nhưng một khi đã sắp chữ xong, ông có thể in ra

hàng

loạt bộ. Trư

ớc thời Gutenberg, tất cả các sách đều phải chép bằng tay, hiếm khi

hoàn thành xong một bản chép trong vòng m

ột năm. Chiếc máy in của Gutenberg

thời bấy giờ thật chẳng khác gì chi

ếc máy in lazer tốc độ nhanh hiện nay.

Chiếc máy in mang lại cho phương Tây không ch

ỉ có cách sản xuất sách nhanh

chóng hơn mà còn nhiều lợi ích khác. Cho đến lúc đó, mặc dù nhiều thế hệ đã đ

i

qua, nhưng cuộc sống vẫn còn mang tính cộng đồng và hầu như

là không thay

đổi mấy. Hầu hết mọi người chỉ biết những gì bản thân họ được nhìn th

ấy hoặc

được kể lại. Hầu như chẳng có mấy ai ra khỏi ngôi làng của họ. Như nhà vă

n

James Burke, một tác giả tôi mến mộ, đã vi

ết:

"Trên thế giới này, tất cả kinh nghiệm đều mang tính riêng tư: chân tr

ời của họ

thật là nhỏ hẹp, và cộng đồng hầu như chỉ nhìn ngược vào phía trong. T

ất cả

những gì tồn tại ở thế giới bên ngoài chỉ là l

ời đồn đại".

Chữ in đã thay đổi tất cả,. Nó là phương tiện thông tin đại chúng đầu tiên- l

ần

đầu tiên kiến thức, quan điểm,và kinh nghiệm được trao đổi với nhau dư

ới một

hình dạng cụ thể , lâu bọn và có thể di chuyển được. Chữ in đã giúp n

ới dộng tầm

nhìn của con người vượt ra khỏi danh giới ngôi làng họ sống, ngư

ời ta bắt đầu

quan tâm tới những gì đang sảy ra ở các nơi khác. Nhà máy in mọc lên như n

ấm

tại các thành phố thương mại và trở thành nh

ững trung tâm trao đổi tri thức. Khả

năng biết đọc biết viết trở thành một kỹ năng quan trọng, nó đã cách m

ạng hoá

nền giáo dục và thay đổi các cấu trúc xã h

ội.

Trước thời Gutenberg, trên toàn l

ục địa Châu Âu chỉ có khoảng 30.000 đầu sách,

gần như tất cả đều là kinh thánh. Vào năm 1500, có khoảng trên 9 tri

ệu cuốn với

đủ loại đề tài. Truyền đơn và các loại giấy tờ in khác bị ảnh hư

ởng chính trị, tôn

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

11

giáo, khoa học và văn học. Lần đầu tiên trong lịch sử, những người bên ngoài gi

ới

khoa b

ảng chính thống sử dụng chác loại thông tin viết.

Xa lộ thông tin sẽ biến đổi nền văn hoá của chúng ta cũng sâu sắc, mạnh mẽ nh

ư

máy in của Gutenberg đã làm

ở thời trung cổ.

Máy điện toán cá nhân đã và đang thay đổi thói quen làm việc của

chúng ta,

nhưng nó chưa th

ực sự thay đổi cuộc sống của chúng ta nhiều. Khi những chiếc

máy thông tin rất mạnh của ngày mai được nối mạng với nhau trên xa l

ộ,con

người, máy móc, các cuộc vui chơi giải trí, và các d

ịch vụ thông tin, đều có thể

tiếp cận được. Bạn có thể liên lạc được với bất cứ ai, tới bất cứ nơi nào, và v

ới

những ai muốn liên lạc với bạn; bạn có thể đọc lướt qua, dù ngày hay đ

êm, sách

báo của hàng ngàn thư viện. Chiếc máy ảnh mà bạn bỏ quên hay b

ị đánh cắp sẽ

báo một cách chính xác cho bạn biết hiện giờ nó đang ở đâu, dù cho nó là m

ột

thành phố khác. Từ trụ sở làm việc, bạn có thể trả lời câu hỏi từ gia đình c

ủa bạn.

những thông tin hiện nay khó có thể có được, ngày mai sẽ trở nên dễ d

àng:

- Xe buýt c

ủa anh chạy đúng giờ không?

- Hiện nay trên con đường bạn đi làm việc hàng ngày có tai nạn nào x

ảy ra

không?

- Học bạ của con bạn đang học tại trư

ờng tốt xấu ra sao?

- Liệu có ai đồng ý đổi vé xem hát vào ngày thứ năm theo vé ngày thứ tư c

ủa bạn

không?

- Cửa hàng nào, dù ở bất cứ nơi đâu, có th

ể giao cho bạn một đồng hồ đeo tay

vừa để coi giờ vừa để bắt mạch với giá rẻ nhất v

ào sáng ngày mai?

- Hiệu giặt ủi đã giặt xong áo choàng của bạn chư

a?

- Triệu chứng của một cơn đau tim như thế n

ào?

-Liệu cá có nhận biết được màu s

ắc không?

-Mình đang ở đâu vào lúc 9 giờ 2 phút tối ngày th

ứ năm vừa qua nhỉ?

Chẳng hạn, bỗng dưng bạn muốn thử một nhà hàng mới khai trương và mu

ốn

được xem thực đơn, dự án ngân hàng mục rượu vang, và các món đ

ặc sản trong

ngày của cửa hàng đó. có thể bạn đang nghĩ không biết các nhà bình luận nói g

ì

v

ề các món ăn bạn thích nhất.

Bạn có thể cũng muốn biết sở Y tế đã x

ếp hạng vệ sinh của khu vực bạn ở thụôc

hạng nào. nếu bạn nghi ngờ nhà hàng bên cạnh, mà b

ạn muốn thông qua báo

cáo của cảnh sát để biết mức độ an toàn của nó. nếu bạn vẫn còn thích thú đ

i du

lịch ư? Vậy bạn phải đặt khách sạn, phải có bản đồ, phải có bản hư

ớng dẫn lái xe

theo luật giao thông. Hãy lấy các bản hướng dẫn đã in s

ẵn hay bảo máy đọc cho

bạn nghe- và cập nhật thêm trong khi bạn đang lái xe trên đườn

g.

tất cả những thông tin đó đều có thể có được và hoàn toàn thu

ộc về bạn, bởi vậy

có thể khai thác bất cứ phần nào bạn thích thêo bất cứ cách nào và trong b

ất cứ

bao lâu tuỳ bạn muốn. bạn muốn xem một chương trình vào lúc thu

ận tiện cho

bạn chứ không phải vào đúng lúc chương trình đó đư

ợc phát sóng.

Bạn có thể đi mua sắm, đặt thức ăn, liên lạc với bạn bè đ

ồng môn, hoặc bạn

muốn gửi thông tin của bạn cho những ai muốn sử dụng nó vào lúc nào tu

ỳ thích.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

12

Chương trình thời sự hàng đêm sẽ bắt đầu vào thời điểm bạn muốn và s

ẽ kết thúc

vào lúc b

ạn dự định.

Bạn sẽ lướt qua những đề tài do bạn hoặc do một cơ quan dịch nắm đư

ợc sở thích

của bạn. bạn có thể yêu c

ầu gửi cho bạn những báo cáo của Tokyo hoặc của

Boston hay của Seattle, yêu cầu cung cấp thêm chi tiết của một chuyên m

ục thời

sự nào đó, hoặc có thể hỏi liệu người viết chuyên mục bạn ưa thích có thể b

ình

luận thêm vêsự kiện nào đó. và nếu bạn muốn, ngư

ời ta sẽ gửi bảng tin thời sự

đó t

ới cho bạn.

Sự thay đổi trọng đại đó khiến cho người ta lo sợ. Hàng ngày, trên toàn th

ế giới,

người ta hỏi nhau về mạng lưới đó thường với nỗi lo sợ hãi hùng. Điều gì s

ẽ sảy

đến với việc làm của chúng ta? Liệu con ngư

ới có thể rời khỏi cái thế giới vật chất

hàng ngày sống bằng máy điện toán của họ? liệu cái hố sâu ngăn cách giữa ngư

ời

giàu và kẻ nghèo có bị khoét rộng thêm ra? Li

ệu máy điện toán có thể giúp đỡ

được gì cho những ngư

ời dân bị mất quyền bầu cử ở East St. Lous hay đang chết

đói ở Ethiopia? Những thách thức lớn lao sẽ sảy đến với mạng lưới và nh

ững thay

đổi mà nó mang lại. Trong chương 12, tôi sẽ bàn v

ề nhiều mối quan ngại chính

đáng mà tôi thường đư

ợc nghe đi nghe lại.

Tôi đã suy nghĩ về những khó khăn, và nh

ận thấy rằng, sau khi phân tích đến

cung, tôi vẫn tin tưởng và lạc quan. Một phần, vì đó là bảng tính của tôi, ph

ần

khác, do tôi là người nhiệt tình với những gì mà thế hệ tôi, thế hệ trưởng th

ành

cung với máy điện toán, có khả năng thực hiện được. chúng tôi đã t

ạo ra những

công cụ dùng để hướng tới những phương cách mới. tôi thuộc loại ngư

ời tin rằng,

dù cho có gì sảy ra đi nữa thì sự tiến bộ sẽ đến, chúng ta cần phải tạo ra những g

ì

tốt nhất. Tôi vẫn còn rùng mình với cảm giác rằng tôi đang bước thẳng vào tươ

ng

lai và nắm bắt ngay khả năng hé lộ ban đầu của cuộc cách mạng này. Như

ng tôi

cảm thấy thực sự may mắn rằng tôi là người đang nắm lấy cơ h

ội để góp phần

vào s

ự khởi đầu của sự thay đổi mang tính thời đại một lần thứ hai nữa.

Lần đầu tiên, khi còn là một thiếu niên, tôi đã tr

ải qua sự phấn khích đặc biệt khi

tôi hiểu ra rằng những chiếc máy điện toán kia rồi đây giá rẻ và máy s

ẽ mạnh

hơn rất nhiều. Chiếc máy điện toán mà tôi đã chơi trò chơi tic-toe vào nă

m 1968

và hầu hết các máy điện toán thời đò là nh

ững máy chính; những con quái vật

khó tính đó được đặt trong các hộp bảo vệ không bị ảnh hưởng bởi thời ti

ết. Sau

khi chúng tôi sử dụng hết số tiền do Mothers' Club cung cấp, Paul Allen, ngư

ời

bạn học của tôi thời đó và sau này đã cùng tôi thành lập ra H

ãng Microsoft, và tôi

đã s

ử dụng rất nhiều thời gian để tiếp cận với máy điện toán. Những máy điện

toán thời đó hoạt động rất kém so với tiêu chuẩn máy điện toán hiện nay, như

ng

chúng lại là nỗi kinh hoàng đối với chúng tôi bởi vì chúng thật to lớn, phức tạp v

à

rất đắt, giá mỗi chiếc tới hàng triệu Mỹ kim. Ngư

ời ta nối chúng bằng sợi dây điện

thoại với thiết bị đầu ra là loại máy teletyp để cho nhiều ngư

ời ở nhiều noi khác

nhau có thể dùng chung được. Còn máy điện toán thuê giờ thì rất đắt. Khi tôi c

òn

học trung học, giá thuê giờ loại máy trên là 40 M

ỹ kim. Điều đó bây giờ nghe có

vẻ kỳ quặc vì khi mà hiện nay có một số người có hơn một máy và không h

ọ nghĩ

rằng anh ta để đó bạn cũng có thể sắm riêng một máy đư

ợc. Nếu bạn có 18.000

Mỹ kim ,Hãng Digital Equipment (DEC) sẽ bán cho bạn một máy PDP-8. Mặc d

ù

người ta gọi là " máy điện toán mini" nhưng nó rất lớn so với máy ng

ày nay.

Người ta phải đặt nó trên một giá đỡ chiều ngang O,6 m và chi

ều cao 2 m, nặng

tới 120kg. Có một thời chúng tôi có một cái, và tôi nghịch nó suốt ng

ày.

Chiếc PDP-8 rất bị hạn chế so với chiếc máy chính mà chúng tôi có thể liên l

ạc

được bằng điên thoại, thực ra, khả năng tính của nó còn kém hơn vài lo

ại đồng hồ

đeo tay hiện nay. Nhưng nó có thể lập trình giống như máy l

ớn, loại rất đắt tiền,

bằng cách chỉ thị cho phần mềm. Mặc dù có những hạn chế, chiếc máy PDP

-8

khơi dậy trong chúng tôi niềm mơ ước rằng rồi đây hàng triệu ngư

ời sẽ có thể

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

13

sắm được máy điện toán. Cứ mỗi một năm trôi qua, tôi lại c

àng

tin chắc rằng máy điện toán nhất định sẽ rẻ hơn nhiều và s

ẽ rất phổ biến. Tôi

chắc chắn rằng một trong những lý do khiến tôi quyết tâm phát triển máy đi

ện

toán cá nhân lúc đò là tôi muốn có riêng cho mình m

ột chiếc.

Vào thời đó, phần mềm, cũng giống như phần cứng, đều rất đắt. Ngư

ời ta phải

viết cho mỗi loại máy. Và hễ mỗi lần phần cứng của máy điện toán thay đổi, v

à

việc đó rất thường xảy ra, thì l

ại phải tốn rất nhiều thời gian để viết lại phần mềm

khác. Một số hãng sản xuất máy điện toán có cung cấp khối lập trình ph

ần mềm

chuẩn kèm theo máy, nhưng hầu hết các phần mềm đều chỉ dư

ợc viết để giải

quyết nhưng vấn đề riêng cho một số hãng buôn. Cũng có một vài ph

ần mềm đa

dụng, nhưng có rất ít phần mềm kết hợp mà bạn có thể mua đứt đư

ợc.

Ba má tôi lo tiền học phí cho tôi tại Lakeside và cho tôi tiền để mua sách, như

ng

tôi còn phải lo trả tiên thuê máy điện toán. Chính điều đó đã đẩy tôi nghiêng v

ề

hướng muốn kinh doanh phần mềm. Nhóm chúng tôi,trong đó có Paul Allen, t

ìm

dược việc làm với tư cách là những lập trình viên ph

ần mềm. Đối với học sinh các

trừong trung học, số tiền 5.000 Mỹ kim được trả cho mỗi mùa hè - m

ột phần

bằng tiền và số còn lại được trừ vào tiền thuê máy điện toán -thật là m

ột số tiền

lớn. Đồng thời, chúng tôi cũng thương lượng để làm vi

ệc cho một số công ty khác

trong đó có điều kiện là n

ếu chúng tôi phát hiện các sai sót trong phần mềm cho

họ, chúng tôi được sử dụng máy điện toán c

ủa họ không mất tiền.

Một trong những chưong trình tôi đã viết là chưong trình v

ề xếp lớp của học sinh.

Tôi đã bí mật cài vào đó một vài lệnh và việc đó khiến tôi được xếp vào m

ột lớp

chỉ toàn là nữ sinh. Như tôi đã đề cập, thật khó lòng kéo tôi ra khỏi chi

ếc máy,

nơi tôi có thể chứng minh một cách rỏ ràng về những thành công của m

ình. Tôi

đã nghi

ện nó rồi.

Lúc đó, Paul hiểu biết về phần cứng nhiều hơn tôi. Vào một ngày he nă

m 1972,

khi tôi mới 16 và Paul 18 tuổi, Paul đưa cho tôi bài báo dài cả trang 143 c

ủa tạp

chí Electronics. Bài báo viết rằng một công ty còn non trẻ, tên Intel, đã cho ra đ

ời

một nhip vi xử lý với tên g

ọi 8008.

Chíp vi xử lý đơn giản nhưng nó chứa toàn bộ não của một máy điện toán Paul v

à

tôi nhận thấy rằng bộ vi xử lý đầu tiên này còn rất hạn chế, nhưng Paul ch

ắc chắn

rằng sẽ có thể làm cho chúng mạnh hơn và máy đi

ện toán sử dụng một chip sẽ

đư

ợc cải tiến nhanh chóng.

Vào thời đó, giới công nghiệp máy điện toán chưa h

ọ nghĩ đến việc chế tạo ra một

máy điện toán thực ra chỉ dùng một bộ vi xử lý. Bài báo dăng trên t

ạp chí

Electronics chẳng hạn, miêu tả máy điện toán 8008 như là m

ột máy thích hợp "

cho bất cứ chương trinh số hoc, chương trình điều khiển hay hệ thống l

àm ra

quyết định nào, như là một đầu cuối thông minh ". Nhưng tác giả bài báo đ

ã

không nhận thấy rằng bộ vi xử lý lại có thể phát triển lên thành m

ột máy điện

toán đa năng. Các bộ vi xử lý thời đó còn chậm và bị hạn chế về số lư

ợng thông

tin mà chung xử lý. Chưa có những ngôn ngữ lập trình ph

ức hợp. Mỗi một ứng

dụng đều phải được lập trình với hàng tá các lệnh đơn giản mà m

ạch tổ hợp có

thể hiểu đư

ợc.

Người ta coi chiếc máy 8008 như là m

ột gánh nặng, cứ phải lặp di lặp lại các

nhiệm vụ đơn giản một cách rất nhàm chán. Loại này đư

ợc sử dụng rất phổ biến

trong thang máy và máy tính b

ờ túi.

Nói cách khác, một bộ vi xử lý giản đơn được gắn vào một ứng dụng,như

các nút

điều khiển trong thang máy, chỉ là một công cụ đơn, m

ột cái trống hay một cái

còi, trong tay của một nhạc sĩ nghiệp dư; tốt cho nhịp điệu cơ b

ản hoặc cho

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

14

những hoà âm không phức tạp. Tuy nhiên, m

ột bộ vi xử lý mạnh với những ngôn

ngữ lập trình thích hợp giống như một dàn nhạc hoàn h

ảo. Với một phần mềm

đúng, cũng như với một dàn nhạc hay, nó có thể chơi t

ất cả các thể loại.

Paul và tôi tự hỏi chúng tôi phải lập trình như thế nào đ

ể cho máy 8008 có thể

thực hiện được, Paul điện thoại cho hãng Intel đ

ể hỏi xem họ có thể cung cấp cho

chúng tôi một tài liệu hướng dẫn nào được không. Chúng tôi hơi ngạc nhi

ên khi

nhận được tài liệu do họ gởi tới. Chúng tôi bắt tay vào nghiên cứu. Trư

ớc đây, tôi

đã lập một phiên bản (version) của BASIC để sử dụng trong máy PDP-8 của H

ãng

DEC, và hết sức phấn khởi khi nghĩ rằng tôi có thể làm như v

ậy cho mạch tổ hợp

của Hãng Intel. Nhưng trong khi nghiên cứu tài liệu hướng dẫn của máy 8008,

tôi

nhận thấy rằng đó chỉ là việc làm vô ích. Chiếc máy 8OO8 chưa phải là lo

ại máy

tinh vi, nó không có đ

ủ transistor.

Tuy nhiên, chúng tôi đã hình dung ra cách s

ử dụng mạch tổ hợp nhờ đó để nâng

công suất của những chiếc máy lên để chúng có thể phân tích s

ố liệu thông tin về

lưu lượng xe cộ lưu thông xe b

ằng cách trải một đoạn ống cao su ngang qua

những quãng đường chọn trư

ớc. Khi một xe chạy qua ống cao su, nó đục một lỗ

trên băng giấy đặt bên trong m

ột hộp kim loại gắn ở một đầu ống. Chúng tôi nghĩ

rằng chúng tôi có th

ể sử dụng máy 8008 để xử lý các băng giấy đó để in ra các

dồ thị và các số liệu thống kê khác. Chúng tôi đặt tên cho công ty đầu tiên c

ủa

chúng tôi là " Traf-O-Data". Vào thời đó, cái tên này nghe có v

ẻ thi vị lắm.

Tôi viết rất nhiều phần mềm cho chiếc máy Traf

-O-Data ngay trên xe buýt liên

tỉnh trong các lần đi lại từ Seattle tới Pullman va Washington, và trong khi đ

ó Paul

vẫn tiếp tục học tại trường. Những mẫu thử đầu tiên hoạt động rất tốt, v

à chúng

tôi hình dung rằng chúng tôi sẽ bán rất chạy loại máy mới của chúng tôi tr

ên

khắp đất nước. Chúng tôi sử dụng nó để xử lý các băng giấy về lưu lư

ợng xe giao

thông trên dường phố cho một vài khách hàng, nhưng không m

ột ai thực sự

muốn mua máy của chúng tôi, có lẽ chúng là sản phẩm của hai cậu n

hóc.

Mặc dù có thất vọng,chúng tôi vẫn vững tin vào tương lai, th

ậm chí nếu đó không

phải là các phần cứng,thì chí ít chúng tôi cũng có thể làm được điều gì đó v

ới bộ

vi xử lý. Sau khi tôi vào học tại đại học Harvard vào năm 1973, Paul v

ẫn cố sử

dụng chiếc Chrysler New Yorker cà tàng của anh để đi từ Washington xuy

ên qua

nư

ớc Mỹ đến Boston, để lập trinh cho máy điện toán mini tại Honeywell. Anh

thừong hay ghé qua Cambridge để tiếp tục trao đổi với tôi về kế hoạch tươ

ng lai.

Mùa xuân năm 1974, tạp chí Electronics cho biết Hãng Intel cho ra đ

ời mạch tổ

hợp 8008 mới - có công suất mạch gấp mư

ời lần mạch tổ hợp 8008 gắn trong

máy Traf-O-Data. Máy 8008 không lớn hơn máy 8008 là mấy nhưng nó ch

ứa

nhiều hơn tới 2.700 transistor. Ngay lập tức, chúng tôi xem xét các bộ phận b

ên

trong của một chiếc máy điện toán thực sự, với giá khoảng dư

ới 200 Mỹ kim.

Chúng tôi bắt tay ngay vào việc soạn tài liệu.Tôi nói Paul " Bây giờ th

ì

hãng DEC sẽ không thể bán được chiếc máy PDP-8 nào nữa đâu " Điều khá r

õ

ràng đối với chúng tôi là nếu mạch tổ hợp nhờ li ti đó lại có thể trở nên mạnh hơ

n

rất nhiều lần thì s

ự cáo chung của những cỗ máy cồng kềnh kia đang đến.

Tuy nhiên, các nhà s

ản xuất máy điện toán lại không nhận ra rằng chính bộ vi xử

lý đó mới là mối đe doạ. Họ chỉ không thể hình dung được là m

ột mạch tổ hợp

nhỏ bé kia lại có thể tạo nên m

ột máy điện toán "thật sự". Thậm chí ngay cả các

nhà khoa học của Intel cũng không thể nhìn th

ấy khả năng tiềm ẩn đầy đủ của

nó. Đối với họ, chiếc máy 8008 không gì khác hơn là sự cải tiến trong công ngh

ệ

tổ hợp. Trong một thời gian ngắn, các nhà sản xuất máy điện toán đã đ

úng. Máy

8008 chỉ là một sự tiến bộ nhỏ nhoi. Nhưng Paul và tôi nhìn l

ại những hạn chế

của mạch tổ hợp mới đó và hình dung ra một loại máy điện toán khác ho

àn toàn

mang tính riêng tư, có khả năng sắm được và có thể thích nghi được. Điều đó đ

ã

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

15

hết sức rõ ràng đối với chúng tôi bởi vì các m

ạch tổ hợp mới đó rẻ đến mức rồi

chúng sẽ có mặt ở khắp nơ

i.

Phần cứng của máy điện toán, có một thời rất hiếm, rồi đây cũng sẽ có mặt khắ

p

nơi, và giá thuê máy điện toán sẽ không còn quá đắt như trứơc n

ữa. Chúng tôi

nghĩ rằng người ta sẽ áp dụng mọi ứng dụng mới vào máy điện toán nếu như

nó

không quá đắt như vậy. Rồi đây, phần mềm sẽ là chìa khoá đ

ể khai thác mọi khả

năng tiềm tàng của những máy này. Paul và tôi suy đoán r

ằng các công ty Nhật

và IBM chắc sẽ nắm phần sản xuất hầu hết phần cứng. Chúng tôi tin tư

ởng rằng

chúng tôi sẽ đi lên với những phần mềm đầy sáng tạo và mới mẻ. Và t

ại sao lại

không chứ ? Bộ vi xử lý sẽ thay đổi cơ cấu của nền công nghiệp. Và có th

ể hai

chúng tôi tìm đư

ợc một chỗ đứng trong đó.

Đờ tài này cũng là đề tài chung của các trư

ờng đại học. Bạn có tất cả mọi loại

kinh nghiệm mới, và ước mơ hiện tại ấp ủ cho những ước mơ về tươ

ng lai. Lúc

bấy giờ chúng tôi còn trẻ và nghĩ rằng chúng tôi còn đ

ủ thời gian. Tôi đăng ký học

thêm một năm nữa tại trường đại học Harvard, và luôn suy nghĩ tìm cách đ

ể cho

ra đ

ời công ty sản xuất phần mềm của chúng tôi. Chúng tôi đề ra một kế hoạch

khá đơn giản. Từ phòng ngủ của tôi tại ký túc xá, chúng tôi gởi đơn t

ới tất cả các

công ty máy điện toán lớn, xin được viết phiên b

ản BASIC cho mạch tổ hợp Intel

mới,nhưng không một nơi nào tr

ả lời. Đến tháng 12, chúng tôi cảm thấy khá thất

vọng. Tôi dự định sẽ trở về Seattle nghỉ phép, và Paul vẫn sống ở Boston. V

ào

một buổi sáng, với cái lạnh buốt tận xương của v

ùng Massachusetts, vài hôm

trước khi tôi rời khu vực này, Paul và tôi đang lang thang quanh qu

ầy báo tại

Quảng trừong Harvard và Paul họ hững cầm lên t

ạp chí Popular Electronics số

tháng Giêng Đây chính là khoảnh khắc tôi đã miêu t

ả ở phần mở đầu Lời Tựa của

quyển sách này. Chính nó đã biến ươc mơ của chúng tôi về tương lai thành hi

ện

th

ực.

Trên trang bìa của tạp chí là m

ột bức ảnh chụp một máy điện toán rất nhọ, không

lớn hơn chiếc lò nứong bánh mì điểm tâm là mấy. Nó có một cái tên có v

ẻ trang

trọng hơn cái tên Traf-O-Data c

ủa chúng tôi; Máy điện toán Altair 88OO. ( Altair

là đích đến trong bộ phim khoa học giả tư

ởng nhiều tập Star Trek). Máy không có

màn hình và cũng chẳng có bàn phim. Nó có 16 nút b

ấm đề ra lệnh trực tiếp

nhấp nháy được,và tất cả chỉ có thế. Một phần của vấn đề l

à máy Altair 8800

thiếu phần mềm. Và người ta không thể lập trình cho nó được, và vi

ệc đó khiến

cho nó trở thành m

ột vật

mới lạ hơn là m

ột công cụ.

Nhưng cái mà máy Altair có lại là chíp vi xử lý của máy Intel 8080 được dùng nh

ư

bộ não của máy. Khi chúng tôi nhìn th

ấy nó, chúng tôi hoang mang thực sự. " Ôi

; Nó đã ra đời mà chúng tôi không được góp phần ; Ngư

ời ta viết phần mềm thực

sự cho tổ hợp rồi." Tôi đã đoán chắc là nó sẽ xảy ra sớm hơn và tôi đã muón đư

ợc

tham gia ngay vào thời kỳ đầu. Cơ hội để được tham gia ngay vào các giai đo

ạn

đầu của cuộc cách mạng máy điện toán cá nhân là cơ hội ngàn năm có một, n

ên

tôi đã ch

ớp lấy.

Hai mươi năm sau, tôi cũng suy nghĩ giống như vậy về những gì di

ễn ra hiện nay.

Lúc đó, tôi no sợ rằng người khác cũng sẽ có phiên bản giống như tôi đ

ã làm;

ngày nay, tôi biết đang có hàng ngàn người làm như v

ậy. Cái di sản của cuộc

cách mạng trước đây là 50 triệu máy điện toán cá nhân đã được bán ra hàng nă

m

trên toàn thế giới,và vận hội đó đã được lập lại trong nghành công nghi

ệp máy

điện toán. Đã có biết bao người thắng và kẻ thua.Lần này, có không bi

ết bao

nhiêu công ty đang cố lao vào thật sớm trong khi sự thay đổi đang diễn ra h

àng

ngày và có không biết cơ man nào là cơ h

ội.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

16

Khi nhìn lại khoảng thời gian 20 năm trước đây, rõ ràng một số đông công ty đ

ã

vội vàng lao mình vào cuộc đến mức họ không kịp thích ứng và thua thiệt l

à

chuyện hiển nhiên. Rồi đây, hai mươi năm sau nữa, khi chúng ta nhìn l

ại thời kỳ

này, chúng ta cũng sẽ thấy một dạng tương tự như v

ậy xảy ra. Tôi biết, trong khi

tôi viết điều này, đang có ít ra là một thanh niên s

ẽ lập một công ty mới rất lớn,

tin tưởng vào tấm nhìn sâu rộng của anh ta vào cuộc cách mạng thông tin

này là

đúng. Hàng ngàn công ty sẽ được thành l

ập để khai thác những đổi thay sắp tới

này.

Năm 1975, Paul và tôi đã quyết định một cách ngây thơ r

ằng chúng tôi sẽ cho ra

đời một công ty, chúng tôi đang hành động giống như nh

ững nhân vật trong

chuyện phim của Judy Garland và Mickey Rooney, những người đã reo m

ừng :"

Chúng tôi sẽ trình diễn ngay tại các chuồng gia súc " Không còn thời gian để m

à

lãng phí nữa. Công trình đầu tiên của chúng tôi lúc đó là t

ạo ra ngôn ngữ BASIC

cho chiếc máy điện toán xinh xinh c

ủa chúng tôi.

Chúng tôi đã nhét quá nhiều thứ vào trong b

ộ nhớ nhờ của chiếc máy. Chiếc

Altair chỉ có khoảng 4.000 ký tự nhớ. Ngày nay, h

ầu hết máy điện toán cá nhân

có từ 4 đến 8 triệu ký tự nhớ. Nhiệm vụ của chung tôi lúc đó càng trở nên ph

ức

tạp hơn vì chúng tôi thực sự không có trong tay một chiếc Altair nào, và cũ

ng

chưa bao giờ được nhìn thấy nó. Nhưng việc đó không thành vấn đề vì những g

ì

chúng tôi quan tâm tới là chip vi xử lý 8080 mới của Intel và chúng tôi cũng chư

a

bao giờ được nhìn thấy nó. Không họ nản lòng, Paul nghiên cứu tài li

ệu để tạo

mạch tổ hợp, và sau đó viết một chưong trình giúp cho chi

ếc máy lớn tại Harvard

có thể bắt chước chiếc máy Altair nhỏ nhắn kia. Việc đó chẳng khác nào đư

a toàn

bộ một dàn nhạc hoàn chỉnh ra chỉ để chơi một bản song tấu đơn giản. Ấy thế m

à

lại th

ành công.

Để viết được những phần mềm tốt, đòi hỏi người viết phải tập trung tư tưởng, v

à

viết ngôn ngữ BASIC cho máy Altair cũng là công vi

ệc khá đau đầu Khi suy nghĩ,

tôi thường phải đi tới đi lui trong phòng bởi nó giúp tôi tập trung đư

ợc suy nghĩ

vào một vấn đề duy nhất và tránh bị phân tán tư tưởng. Tôi nhốt m

ình trong

phong ngủ trong suốt mùa đông năm 1975. Paul và tôi không ngủ nhiều v

à không

còn biết ngày hay đêm nữa. Khi tôi thực sự buồn ngủ, nơi tôi ngủ thườ

ng là bàn

làm việc hay sàn nhà. Có một số ngày chúng tôi không ăn và c

ũng không họ gặp

mặt một ngư

òi nào

cả. Nhưng sau 5 tuần. Rất đúng lúc và chúng tôi đặt t

ên cho công ty là "

Microsoft".

Chúng tôi biết rằng thành lập một công ty có nghĩa là ch

ấp nhận sự hy sinh.

Nhưng đồng thời chúng tôi cũng nhận ra rằng hoặc chúng tôi thành l

ập công ty

vào lúc đó hoặc sẽ không bao giờ nữa. Vào mùa xuân năm 1975, Paul t

ừ bỏ nghề

lập trình và tôi c

ũng quyết định nghỉ phép.

Tôi đưa vấn đề này ra bàn với Ba má tôi, cả hai ngư

ời đều khá hiểu biết về kinh

doanh, Ba má tôi đều hiểu rằng tôi rất muốn thành lập công ty sãn xu

ất phần

mềm và Ba má tôi đã ủng hộ ý định đó. Kế hoạch của tôi là ngh

ỉ học để tập trung

thời gian thành lập công ty rồi sau đó sẽ trở lại trường để hoàn tất chươ

ng trình.

Tôi chỉ muốn nghỉ phép dài hạn. Không giống như một số sinh vi

ên khác, tôi yêu

mến trường đại học. Tôi từng nghĩ rằng thật là vui thích khi được cùng ngồi b

àn

chuyện với biết bao những con ngưòi thông minh cùng lứa tuổi. Tuy nhi

ên, tôi

cảm thấy rằng cánh cửa mở để thành l

ập một công ty phần mềm có thể không

bao giờ trở lại. Vì thế cho nên tôi lao vào th

ế giới kinh doanh khi tôi chỉ mới 19

tu

ổi đầu.

Người ta thường yêu cầu tôi giải thích sự thành công của Hãng Microsoft. H

ọ

muốn biết bí quyết nào đã đưa công ty từ chỗ chỉ có hai người thành m

ột cong ty

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

17

có trên 17.000 nhân viên với doanh số bán ra hàng năm trên 6 tỷ. Tất nhi

ên, câu

trả lời không đơn giản chút nào, và sự may mắn có vai trò c

ủa nó trong đó,

nhưng tôi nghĩ rằng yếu tố quan trọng nhất là tầm nhìn ban đ

ầu của chúng tôi.

Chúng tôi nghĩ điều gì sẽ xảy ra sau máy Intel 8080, và hành động theo hư

ớng

đó. Chúng tôi tự hỏi " Điều gì sẽ xảy ra nếu như giá ti

ền mua máy điện toán sẽ rẻ

gần như

cho không ?"

Chúng tôi tin rằng máy điện toán rồi sẽ có mặt ở khắp nơi vì giá rẻ và ph

ần mềm

mới có nhiều lợi thế hơn. Chúng tôi m

ở của hiệu bán máy điện toán để thử vận

may, và sản xuất phần mềm để bán trong khi chưa một người nào làm như v

ậy.

Nhờ tầm nhìn ban đầu của chúng tôi đúng giúp cho mọi việc về sau dễ dàng hơ

n,

Chúng tôi vào cuộc đúng nơi và đúng lúc. Chúng tôi đên đích trứoc, và nh

ững

thành công ban đầu tạo điều kiện thuận lợi cho chúng tôi thu hút nhân t

ài. Chúng

tôi thiết lập mạng lưới bán hang trên toàn thế giới,và sử dụng lợi tức để đầu t

ư

vào viêc nghiên c

ứu sản xuất sản phẩm mới. Ngay từ đầu,chúng tôi đi đúng

hư

ớng.

Bây giờ, chúng tôi có cả một chân trời mới, và một câu hỏi mới nảy sinh "Điều g

ì

sẽ xảy ra nếu như việc thông tin liên lạc rồi đây sẽ là việc gần như không t

ốn tiền

?"

Đ nghĩ về sự nối mạng tất cả các máy của gia đình và cơ quan vào trong m

ột

mạnglưới có tốc độ cao đã và đang châm ngòi trí tưởng tượng của dân tộc n

ày mà

từ khi có chương trình không gian chưa có gì có thể khơi dậy như thế. V

à không

chỉ có dân tộc này, trí tưởng tượng của các dân tộc khác trên toàn th

ế giới rồi sẽ

bừng lên. Hàng ngàn công ty sẽ có tầm nhìn như vậy, và t

ừng cá nhân cũng thế,

hiểu được những bước đi ban đầu, và việc thực hiện sẽ xác định thành công c

ủa

h

ọ.

Tôi dành rất nhiều thời gian để suy nghĩ về kinh doanh bởi tôi rất y

êu thích công

việc tôi làm. Ngày nay, phần lớn suy nghĩ của tôi đều dồn vào cho xa lộ. Hai mươ

i

năm trước đây, khi tôi nghĩ về tương lai c

ủa vi chip của máy điện toán cá nhân,

tôi cũng không biết chắc rồi nó sẽ dẵn dắt tôi đi đến đâu .Tuy nhiên,tôi vẵn ki

ên

trì theo hướng đã chọn, và tin tưởng rằng chúng tôi đang đi đúng hư

ớng chúng tôi

cần đến khi mọi việc ngày càng trở nên rõ ràng hơn. Hiện nay, trước mắt tôi c

òn

nhiều bất trăc, song tôi vẫn giữ niềm tin như thủa nào. Thật khá căng th

ẳng thằn

kinh nhưng cũng thật l

à thích thú.

Hầu hết mọi người cũng như mọi công ty đang đánh cuộc với tương lai c

ủa họ

bằng cách xây dựng những nhân tố để biến xa lộ thông tin thành hi

ện thực. Tại

hãng Microsoft, chúng tôi tích cực làm việc để hình dung ra cách làm thế nào đ

ể

có th

ể bắt đấu từ vị trí chung stôi đang đứng hiện nay, đi đến điểm chúng tôi có

thể phát huy tất cả tiềm năng của những tiến bộ mới của kỹ thuật. Lúc này là th

ời

điểm đầy hứng thú, chẳng những cho các công ty có liên quan mà còn đ

ối với tất

cả những ai nhận thức được những lợi ích của cuộc cách mạng n

ày.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

18

Chương 2. Giai Đoạn Mở Đầu Của Thời Đại Thông Tin

Lần đầu tiên khi tôi nghe nhóm từ " thời đại thông tin", tôi cảm thấy như b

ị cụt

hứng. Tôi biết về thời đại đồ sắt và thời đại đồ đồng, đó là nh

ững giai đoạn lịch sử

được đặt tên cho những vật liệu mới mà những con người dùng để làm ra công c

ụ

và vũ khí. Đó là những thời đại đặc biệt. Sau đó, tôi đọc sách, và nh

ững sách đó

tiên đoán rằng rồi đây các nước sẽ chiến đấu chống nhau để giành quy

ền kiểm

soát thông tin, chứ không phải là tài nguyên thiên nhiên. Đi

ều đó nghe ra cũng

khá hấp dẫn, nhưng như vậy họ địnhnghĩa thông tin l

à gì?

Việc có một số cho rằng thông tin sẽ quyết định tương lai khi

ến tôi nhớ lại một

cảnh nổi tiếng trong phim ngư

ời tốt nghiệp (the Graduate) hồi năm 1967. Có một

thư gia níu áo Benjamin, người sinh viên tốt nghiệp do Dustin Hoffman thủ vai, v

à

khuyên Bengjamin một lời khuyên về nghề nghiệp không có vẻ gì là m

ọi mọc

nhưng chỉ có hai từ "chất dẻo". Tôi tự hỏi cảnh đó được viết vài mươi nă

m sau thì

lời khuyên của thương gia kia sẽ có thể là : Hai t

ừ thôi, Benjamin, "thông tin".

Tôi tưởng tượng ra những cuộc đàm thoại vô nghĩa về tương lai trong một ph

òng

lạnh trong một cơ quan:"Anh có bao nhiêu thông tin?","Thuỵ sĩ là một đất nư

ớc vĩ

đại vì tất cả thông tin đều nằm ở nư

ớc đó","tôi nghe bảng giá thông tin đang

tă

ng!"

Nó vô nghĩa bởi vì thông tin không phải là vật hữu hình hay v

ật có thể cân, đo,

đong, đếm được như các vật liệu trong các thời đại trước, những thông tin ng

ày

càng trở lên quan tr

ọng đối với chúng ta. Cuộc cách mạng thông tin chỉ mới bắt

đầu. Giá cả của thông tin rồi sẽ giảm nhanh chóng như c

ủa các máy điện toán

trước đây. Khi giá cả giảm xuống đến mức chấp nhận và đư

ợc kết hợp với những

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

19

tiến bộ khác của kỹ thuật thì "xa lộ thông tin"không còn là nhóm t

ừ của những

viên chức sính dùng từ ngữ và của những chính trị gia sôi nổi nữa.Nó sẽ trở th

ành

một thứ mang tính thực tế và sâu rộng như là "điện" vậy. Để hiểu đượ

c vì sao

thông tin lại trở thành một trung tâm điểm như thế, điều quan trọng là ph

ải biết

nền kỹ thuật đang thay đổi cách chúng ta xử lý thông tin như thế n

ào.

Tôi xin dành phần lớn chương này để giải thích vấn đề đã nêu trên đây. Phần c

òn

lại dành để cung cấp cho những bạn đọc chưa có dịp làm quen với những nguy

ên

lý và lịch sử của máy điện toán, một số thông tin đủ để hiểu phần còn l

ại của

quyển sách. Nếu bạn đã hiểu máy điện toán dạng số hoạt động như thế nào r

ồi

thì chắc bạn sẽ hiểu được phần còn lại, vậy, bạn sẽ yên tâm xem tiếp phần c

òn

l

ại.

Điều khác nhau cơ bản nhất chúng ta sẽ thấy trong thông tin tương lai là hầu nh

ư

tất cả mọi thứ đều ở dạng số. Toàn bộ sách in của các thư viện đã được chụp v

à

lưu trữ như là những dữ Kiện điện tử trên đĩa và CD-ROM. Nhật báo và t

ạp chí

thường được sắp chữ ở dạng điện tử và được in ra giấy là đ

ể tiện việc phân phối.

Thông tin điện tử được lưu trữ vĩnh viễn- hoặc bao lâu tuỳ theo ý muốn-trong c

ơ

sở dữ liệu của máy điện toán; những ngân hàng dữ liệu khổng lồ của báo

chí có

thể tiếp cận được thông tin các dịch vụ trực tuyến. Phim, ảnh,và phim video, t

ất

cả đều có thể chuyển đổi sang thông tin dạng số. Mỗi một năm qua, các phươ

ng

pháp mới được sáng tạo để lượng tử hoá thông tin và để lọc chúng thành tri

ệu

triệu những nhóm nguyên tử dữ kiện. Khi thông tin dạng số đã được lưu tr

ữ, bất

cứ ai cũng có thể tiếp cận được, và m

ột máy điện toán cá nhân có thể ngay lập

tức gọi, so sánh và tái tạo lại được. Đặc điểm thời kỳ này của lịch sử và con ngư

ời

sáng tạo những phương sách hoàn toàn mới, trong đó thông tin có thể đư

ợc trao

đổi và vận dụng, và tốc độ ngày m

ột tăng, giúp chúng ta xử lý chúng. Khả năng

của máy điện toán với giá rẻ, tốc độ xử lý và truy

ền dữ kiện số cao, sẽ thay đổi

các phương tiện liên lạc thông thường trong gia đình và cơ

quan.

Đ nghĩ về việc sử dụng một công cụ để sử lý số không phải là mới. Bàn tính đ

ã

được sử dụng ở Châu Á cách đây gần 5.000 năm. Vào năm 1642, khi một nh

à

khoa học pháp, Balise Pascal, mới 19 tuổi, đã phát minh ra một máy tính cơ h

ọc.

Đó là một công cụ để đếm. ba mươi năm sau, nhà toán học ngư

ời Đức, Gottfried

Von Leibniz,đã c

ải tiến chiếc máy của Pascal. Chiếc máy tính "Stepped Reckoner"

của ông có thể thực hiện các phép tính nhân, chia và căn b

ậc hai. Các máy tính

cơ học đáng tin cậy, hoạt động bằng cách quay tròn m

ặt số đang cần gạt, các thế

hệ sau của máy tính Stepped Reckoner, đều là chỗ dựa chủ yếu của các h

ãng

buôn cho đến khi máy tính điện tử ra đời và thay th

ế chúng.

Cách đây một thế kỷ rưỡi, một nhà toán học người Anh đã nghĩ về khả năng c

ủa

máy điện toán, và suy nghĩ của ông đã làm ông trở lên n

ổi tiếng ngay trong thời

đại của ông. Charles Babge, một giáo sư toán học tại trư

ờng đại học Cambridge,

đã tưởng tượng khả năng của một công cụ cơ học có thể thực hiện đư

ợc một

chuỗi các phép tính quan trọng.Ngay từ thập liên 80, ông đã n

ảy sinh ý nghĩ rằng

thông tin có thể được sử lý thông qua một chiếc máy nếu chiếc máy đó đư

ợc

chuyển thành ra dạng số trước. Máy chạy bằng hơi nước mà Babage mư

ờng

tượng ra có thể sử dụng các chốt, bánh xe răng cưa, xy lanh, và các b

ộ phận máy

khác, là chi

ếc máy của thời đại công nghiệp mới. Babage tin rằng "máy phân tích"

của ông cũng có thể dùng để loại bỏ các công việc nặng nhọc và thi

ếu chính xác.

Chiếc máy phân tích của ông lẽ ra là một máy cơ học, nhưng ông đ

ã hình dung

thấy nó có thể tuân theo sự thay đổi của các lệnh, và do đó, nó có th

ể phục vụ

cho những chúc năng khác nữa. Nó chính là đ

ặc điểm của phần mềm. Nếu có một

bộ quy tắc toàn diện, ngư

ời ta có thể "ra lệnh" cho máy thực hiện một số nhiệm

vụ đặc bi

ệt.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

20

Babage nhận thức được rằng để tạo đư

ợc các lệnh đó, ông cần có một loại ngôn

ngữ hoàn toàn mới, và ông đã tạo được một loại ngôn ngữ dùng số,chữ, mũi t

ên

và các dấu hiệu khác. Ngôn ngữ đã được tạo ra đã giúp cho Babbage "lập tr

ình"

cho chiếc máy phân tích của ông với một dãy dài các l

ệnh có điều kiện, các lệnh

đó cho phép máy bổ xung các hoạt động của nó để đáp ứng mọi tình hình bi

ến

đổi. Ông là người đầu tiên nhận ra rằng một chiếc máy đơn có th

ể phục vụ một số

các m

ục đích khác nhau.

Trong thế kỷ tiếp theo, các nhà toán học,theo suy nghĩ của Babbage, đã đ

ề ra

những nét đại cương, và cuối cùng, và giữa thập niên 40, m

ột máy điện toán điện

tử, dựa trên nguyên tắc của máy phân tích đã ra đời. Thật khó có thể tìm ra đư

ợc

các h

ậu duệ của máy đó trong số máy điện toán hiện đại hiện nay, bởi phần lớn

các suy nghĩ và công việc đều thực hiện tại Mỹ và Anh trong thế chiến thứ II dư

ới

cái cớ là bí mật chiến tranh. Ba người có công lớn l

à Alan Turing, Claude

Shannon,và John Von Neumann.

Khoảng giữa thập liên 30, Alan Turing, giống như Babbage, một nhà toán h

ọc

bảng đầu cảu Anh được đào tạo tại trư

ờng Cambridge, đề nghị sản xuất một loại

máy và hiện nay gọi là máy Turing. Đó là một máy tính đa năng hoàn ch

ỉnh,

người ta có thể ra lệnh cho nó và xử lý bất cứ loại

thông tin nào.

Vào khoảng cuối thập liên 30, khi Claude Shannon còn là một sinh viên, ông đ

ã

chứng minh rằng một chiếc máy thực hiện đư

ợc những lệnh hợp lý có thể sử lý

được thông tin. Tầm nhìn của ông- cũng là đề tài cho b

ản luận án Master của ông

- là các mạch của máy điện toán - khi đóng là đúng và khi mở là sai-có th

ể thực

hiện các thao tác hợp lý, sử dụng số 1 để biểu thị "đúng" và s

ố 0 biểu thị "sai".

Đó là hệ thống nhị phân. Nó là một bộ mã. Hệ thống nhị phân là b

ộ chữ cái của

máy điện toán điện tử, là cơ sở của ngôn ngữ mà tất cả thông tin đư

ợc dịch ra,

được lưu trữ và sử dụng trong máy điện toán. Nó khá đơn giản nhưng l

ại rất quan

trọng để hiểu được cách mà máy điện toán hoạt động như thế n

ào, và chính vì

vậy nó đáng để chúng ta dành thì giờ tìm hiểu sâu hơn v

ề nó.

Hãy tưởng tượng rằng bạn có một căn phòng và b

ạn muốn ánh trăng của nó phải

sáng bằng một bóng điện 250 watt, mà b

ạn muốn ánh sáng đó có thể điều chỉnh

được từ 0 watt (nghĩa là tối hoàn toàn) cho đến hết cường độ của bóng đ

èn 250

watt. Có một cách để thực hiện việc đó là dùng một nút vặn xoay tròn gắn v

ào

bóng điện 250 watt kia. Để đạt được độ tối nhất, bạn hãy vặn nút vặn ngư

ợc kim

đồng hồ tới số 0. Để đạt được độ sáng nhất, bạn hãy v

ặn theo chiều kim đồng hồ

tới con số 250.Để có một nửa độ sáng, hãy v

ặn nút vặn tới khoảng giữa chừng.

Hệ thống này dễ sử dụng nhưng có nhi

ều hạn chế. Nếu nút vặn xoay quá điểm

bắt đầu chút xíu-chẳng hạn bạn muốn có ánh sáng hơi mờ phục vụ cho bữa cơ

m

thân mật-bạn chỉ có thể đoán chừng được độ sáng đó mà thôi. Th

ực tế bạn không

biết được cường độ ánh sáng đó là bao nhiêu watt, hoặc trư

ờng hợp bạn nhờ ai đó

vặn một cách chính xác được. Thông tin của bạn chỉ là thông tin x

ấp xỉ gần đúng,

và đã như vậy thì thật khó có thể lưu trữ hay tái lập lại đúng như cũ đư

ợc.

Vậy, chẳng hạn vào tuần sau, bạn muốn vặn lại đúng cường độ ánh sáng cũ th

ì

bạn phải làm như thế nào? bạn có thể đánh dấu trên nút vặn để bạn biết nấc n

ào

bạn cần vặn tới, nhưng như vậy cũng khó mà chính xác được, và điều gì s

ẽ xảy ra

nếu bạn muốn có cường độ ánh sáng khác hơn? và liệu bạn phải làm như thế n

ào

nếu bạn của bạn muốn có ánh sáng đúng như lần trư

ớc? bạn có thể nói "vặn

ngược chiều kim đồng hồ khoảng một phần năm", hay "vặn cho mũi tên c

ủa nút

vặn chỉ hai giờ",nhưng bạn của bạn chỉ có thể vặn được một cư

ờng độ ánh sáng

xấp xỉ mà thôi. Và điều gì sẽ xảy ra nếu bạn của bạn bảo một người khác làm l

ại

như vậy? mỗi một lần thông tin được truyền đạt là m

ỗi lần sự chính xác bị giảm

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

21

đ

i.

Trên đây là một ví dụ về thông tin được lưu trữ dưới dạng "tương t

ự". Nút vặn

đến điểm sáng mờ tạo được sự tương tự về cường độ sáng của bóng đèn. N

ếu nút

được vặn nửa vòng, nghĩ rằng bạn có cường độ ánh sáng là phân n

ửa. Khi bạn

tính hoặc diễn đạt nút vặn bao xa, tức là bạn đã thực hiện lưu trữ thông tin dư

ới

dạng tương tự (tức nút vặn) chứ không phải dư

ới dạng ánh sáng.thông tin ở dạng

tương tự, có thể tập hợp, lưu trữ vd tái tạo lại, nhưng nó thư

ờng không chính xác

- và còn có nguy cơ càng trở lên không chính xác sau mỗi lần đư

ợc truyền đi.

Bây giờ chúng ta hãy nghiên cứu một phương pháp hoàn toàn khác đ

ể diễn tả

cường độ ánh sáng trong phòng, tức lưu trữ và truy

ền thông tin ở dạng số bằng

cách sử dụng các số 0 và 1.Những số này gọi là những số nhị phân-nh

ững con số

đó bao gồm toàn bộ các số 0 và 1. Mỗi một số 0 hay số 1 được gọi là bit. M

ột khi

thông tin đã được chuyển đổi, nó được đưa vào và lưu tr

ữ trong máy điện toán

như là một chuỗi dài các bit. tất cả các số đó đều có nghĩa là "thông tin d

ạng số".

Thay vì chúng ta chỉ có duy nhất một bóng điện 250 watt, hãy tưởng tư

ợng rằng

chúng ta có 8 bóng, bóng sau có cường độ gấp đôi bóng trư

ớc, từ 1 cho đến 128.

Mỗi bóng đều được gắn riêng một công tắc, và bóng có cường độ thấp nhất đư

ợc

xếp bên phải. Cách bố trí các bóng điện được trình bày như dư

ới đây:

Bằng cách bật hay tắt các công tắc trên, b

ạn có thể điều chỉnh độ sáng từ 0 watt

lên 1 watt (t

ất cả các công tắc đừu tắt)

cho tới 255 watt (tất cả các công tắc đều được bật). Hệ thống này t

ạo cho bạn có

256 khả năng. nếu bạn muốn có ánh sáng 2 watt, nếu bạn muốn có ánh

sáng 3

watt, bạn bật cả hai công tắc 1watt và 2watt. N

ếu bạn muốn có ánh sáng 4 watt,

b

ạn chỉ cần bật công tắc 4 watt. Nếu bạn muốn có ánh sáng 5watt, bạn bật công

tắc 4 watt và 1watt. N

ếu bạn muốn có ánh sáng 250 watt, bạn bật tất cả trừ hai

công tắc 4 watt và công t

ắc 1 watt.

Trường hợp bạn muốn dùng ánh sáng lý tưởng cho bữa cơm là 137 watt, b

ạn chỉ

cần bật ba công tắc: 128 watt,8 wattt v

à 1 watt.

Hệ thống này giúp chúng ta dễ dàng ghi lại một cư

ờng độ ánh sáng chính xác cho

lần sử dụng sau hoặc thuyền đạt cho người khác nếu ngư

ời đó cũng có một hệ

thống như vậy. Bởi vì phương pháp ghi lại thông tin bằng hệ nhị phân n

ày khá

phổ biến - bóng có cường độ thấp bên tay phải,bóng cao hơ

n bên trái, và luôn

luôn gấp đôi - b

ạn không cần thiết phải ghi lại trị số của mỗi bóng. Bạn chỉ cần

dùng loại công tắc có ghi: bật, tắt, bật, tắt. Với loại thông tin như v

ậy, bất cứ

người bạn nào của bạn cũng có thể vặn lại một cách chính xác về cư

ờng độ ánh

sáng 137 watt trong phòng b

ạn.

Thực ra, thông tin đó có thể truyền cho hàng triệu người và cuối cùng mọi ngư

ời

đều có thông tin giống hệt nhau và đều có thể vặn đúng 137 watt ánh sáng đư

ợc.

Nói gọn lại, bạn có thể ghi mỗi lần "tắt" và 0, và mỗi lần bật là 1. Đi

ều đó có

nghĩa thay vì phải viết bật, tắt, bật, tắt, có nghĩa là bật công tắc thứ nhất, thứ tư

,

thứ tám của tám công tắc, còn các công tắc còn lại là không b

ật, bạn viết lại

thông tin đó dưới dạng 1,0,0,0,1,0,0,1,hoặc 10001001, một số nhị nguy

ên. Trong

trường hợp này nó là 137.Gời bạn của bạn và nói:"tôi đã có được ánh sáng th

ật

hoàn hảo! Đó là 10001001. Bạn hãy thử xem".bạn của bạn cũng sẽ có đư

ợc

nguồn ánh sáng chính xác như vậy bằng cách bật công tắc 1 và các công t

ắc 0.

Phương thức này hình như là cách khá phức tạp để mô tả cư

ờng độ của nguồn

ánh sáng, nhưng nó là m

ột ví dụ về lý thuyết của biểu thức nhị phân, nền tảng

c

ủa tất cả máy điện toán hiện đại.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

22

Bi

ểu thức nhị phân giúp cho nhúng ta có khả năng tận dụng lợi thế của mạch điện

tử để sản xuất máy tính bờ túi. Việc này đã s

ảy ra trong thế chiến thứ hai khi một

nhóm các nhà toán học, do J. Presper Eckert và John Mauchly, giáo sư tại khoa c

ơ

khí điện của trư

ờng đại học Pennsylvania dẫn đầu, bắt đầu phát triển một máy

tính điện tử, chiếc ENIAC. Mục đích của nó là đ

ẩy nhanh tốc độ tính toán các bảng

tính của pháo binh. ENIAC giống như một máy tính điện tử hơn là m

ột máy điện

toán, nhưng thay vì sử dụng số nhị phân với các bộ công tắc bật, tắt tr

ên bánh xe

như các máy tính cơ học thường áp dụng, ông ta sử dụng "công tắc " đ

èn chân

không.

Quân đội phân công lính đẩy những cỗ xe chuyên dùng để chở hàng t

ạp hoá trở

đầy các cỗ máy khổng lồ và đèn chân không quanh trận địa. Mỗi khi một đ

èn

chân không đã cháy, máy ENIAC lại phải ngưng, lính tráng lao tới để thay thế đ

èn

đã cháy. Người ta giải thích, có lẽ là không xác đáng lắm, lý do vì sao l

ại phải

thay thế các đèn thường xuyên như vậy là do nhiệt lượng và ánh sáng c

ủa nó thu

hút đàn bướm đêm và chúng có thể bay cả vào cỗ máy khổng lồ kia v

à làm cho

mạch bị đứt. Nếu điều đó đúng, nó giúp giải thích ý nghĩa mới của từ "con bờ

-

bug" được dùng đ

ể chỉ những xung tạp nhiễu lây lan trong phần cứng hay phần

m

ềm của máy điện toán.

Khi tất cả đèn chân không đã cháy hết, các kỹ sư l

ại phải định vị máy ENIAC để

giải quyết một vấn đề bằng cách cắm lại những 6.000 dây cáp bằng tay. Để l

àm

cho máy thực hiện một chức năng khác, mỗi lần như vậy, nhóm kỹ sư l

ại phải

định hình trở lại hệ thống dây cáp. John von Neumann, một ngư

ời Mỹ gốc

Hungary thật lỗi lạc, có công đầu trong việc nghĩ ra cách giải quyết vấn đề n

ày.

Ông sáng tạo ra hệ biến hoá mà hiện nay tất cả máy điện toán dạng số vẫn c

òn

áp dụng. "kiến trúc Von Neumann", như ngày nay vẫn gọi, dựa tr

ên giuyên lý ông

đã tạo ra năm 1945, kể cả nguyên lý mà máy đi

ện toán có thể tránh việc thay

cáp bằng cách lưu trữ lệnh trong bộ nhớ của máy. Ngay sau khi ý nghĩ đó đư

ợc

biến thành hi

ện thực, máy điện toán hiện đại ra đời.

Ngày nay, bộ não của hầu hết máy điện toán đều là hậu duệ của bộ vi xử lý m

à

Paul Allen và tôi đã bị choáng váng từ những năm 70,và máy đi

ện toán cá nhân

thường được đánh giá theo số lượng bit thông tin (giống như m

ột công tắc của hệ

thống đèn)và một bộ vi sử lý có thể sử lý được trong một lần, hoặc bao nhi

êu

byte (một chùm tám bit)một bộ nhớ hoặc một bộ nhớ dựa đĩa m

à chúng có. Máy

ENIAC nặng 30 tấn và chiếm hết một căn phòng rộng. B

ên trong máy, các xung

tích chạy trong 1.500 rơle cơ điện và qua 17.000 đèn chân không. Khi kh

ởi động

máy, nó đã tiêu th

ụ 150.000

watt năng lượng. Nhưng máy ENIAC chỉ lưu trữ số liệu tương

ứng khoảng 80 ký

t

ự thông tin.

Vào đầu thập liên 60, transistor đã thay thế đèn chân không trong ngành đi

ện tử

dân dụng. điều đó xảy ra khoảng hơn 10 năm sau v

ụ phát hiện tại Bell Labs rằng

hạt silicon màu bạc tí hon có thể thực hiện các công việc giống như đ

èn chân

không. Các transistor, giống như đèn chân không, cũng hoạt động như

các công

tắc điện, nhưng chúng chỉ cần một lượng năng lượng rất nhỏ để hoạt động, v

à

nhờ vậy toả rất ít nhiệt và chi

ếm rất ít chỗ. Bộ transistor đa mạch có thể kết hợp

vào trong một chip đơn để tạo ra một mạch tổ hợp. Những chip của máy đi

ện

toán chúng ta sử dụng hiện nay là những mạch tổ hợp chứa một lượng tươ

ng

đương hàng triệu transistor được nén lại thành một khối silicon và kích thư

ớc nhỏ

hơn m

ột inch vuông.

Trong một bài báo đăng trên Scientific American năm 1977, Bob Noyce một tr

ong

những người sáng lập ra hãng Intel, đã ch

ỉ ra sự giống nhau giữa bộ vi xử lý trị

giá 300 Mỹ cương v

ới máy ENIAC, một chiếc máy khổng lồ bị mối mờt phá hoại ra

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

23

đời từ buổi bình minh c

ủa thời đại máy điện toán. Bộ vi sử ký nhỏ xíu chẳng

những mạnh hơn,mà như Bob Noyce nhận xét, "nó nhanh hơn gấp hai mươi l

ần,

có bộ nhớ lớn hơn, đáng tin cậy gấp ngàn lần, tiêu thụ một nguồn năng lư

ợng chỉ

bằng một bóng đèn ch

ứ không phải bằng một đầu máy xe lửa, chỉ chiếm

1/30.000 thể tích và giá thành thấp hơn 1/10.000 lần. B

ạn có thể đặt mua qua

đường bưu điện hoặc tại các cửa hàng nơi b

ạn ở.

Tất nhiên, bộ vi xử lý của năm 1977 so với hiện nay chỉ là thứ đồ chơi c

ủa trẻ

con. Và, thực ra,có nhiều loại đồ chơi r

ẻ tiền có chứa các chip của máy điện toán

còn mạnh hơn nhiều so với các chip của thập liên 70, những con bỏ điện tử đã m

ở

đầu cho cuộc cách mạng máy vi tính. Nhưng t

ất cả các máy điện toán hiện nay,

dù kích thước và công suất có khác nhau, chúng đều xử lý thông tin và tr

ữ liệu

b

ằng các con số nhị phân.

Số nhị phân được sử dụng để lưu tr

ữ văn bản trong máy điện toán cá nhân, nhạc

trong đĩa nhạc, tiền trong hệ thống máy giữ tiền của giân hàng. Trư

ớc khi thông

tin đi vào máy điện toán, nó phải được đổi ra thành nh

ững số nhị phân. Rồi máy

móc, các thiết bị dạng số, lại chuyển thông tin về dạng nguyên thu

ỷ của nó. Bạn

có thể hình dung mỗi một thiết bị đó là các dây chuy

ển mạch, khống chế các

dòng điện tử. Nhưng các mạch liên quan, thường được làm b

ằng silicon, hết sức

nhờ và chỉ có thể phóng được bằng các nguồn điện cực nhanh - đ

ể tạo lại văn bản

trên màn hình của máy điện toán cá nhân, nhạc và đĩa CD, và các l

ệnh từ các

máy đ

ổi tiền để phân phối.

Những công tắc đèn chẳng hạn, minh hoạ cách các số có thể đại diện dư

ới dạng

nhị phân. Sau đây ld cách máy thể hiện văn bản dưới d

ạng nhị phân. Theo quy

ư

ớc, con số 65 đại diện cho chữ A hoa, con số 66 đại diện cho chữ B hoa, vv...

Trên máy điện toán mỗi một số trên được biểu thị dưới dạng mã nh

ị phân: chữ A

hoa của con số 65 sẽ trở thành 01000001.Chữ B hoa chỉ con số 66 sẽ trở t

hành

01000010. Một khoảng trống đư

ợc đại diện bởi con số 32, hoặc 00100000.

Vì vậy câu "Socrates is a man" sẽ trở thành chuỗi 136 các số 1v

à 0:

01010011 01101111 01100011 01110010 01100001 01110100 01100101

01110011 00100000 01101001 01110011 00100000 01100001 01100001

01101101 01100001 01101110

Qua ví dụ trên chúng ta có thể hiểu được một cách dễ dàng cách một dòng vă

n

bản trở thành một dãy số nhị phân như thế nào. Để hiểu đư

ợc cách các loại thông

tin khác được số hoá ra sao, chúng ta hãy xét một ví dụ khác c

ủa dạng thông tin

tương tự. Một đĩa hát cổ điển làm bằng nhựa vinyl là một đại diện tương t

ự của

giao động âm thanh. Nó lưu tr

ữ thông tin âm thanh trong những ký hiệu vi mô

chạy dọc theo các đường rãnh theo hình xo

ắn ốc của đĩa hát. Nếu bản nhạc có

một đoạn âm thanh lớn thì các ký hiệu được khắc sâu vào đường rãnh, và n

ếu có

một nốt nhạc có âm thanh cao thì các ký hiệu đư

ợc nén chặt lại với nhau. Các ký

hiệu trong đường rãnh là dạng tương tự của âm thanh nguyên thuỷ

- các sóng âm

được micro thu lại. Khi chiếc kim máy hát chạy trong các đường r

ãnh, nó giao

động trong sự cộng hưởng với những ký hiệu li ti kia. Sự giao động đó, vẫn còn

ở

dạng tương tự của âm thanh ban đầu, được khuyếch đại lên và truy

ền ra hệ

th

ống loa phát ra bản nhạc.

Giống như bất cứ một phương tiện tự dùng để lưu tr

ữ thông tin, đĩa hát có những

nhược điểm của nó. Khi mặt đĩa hát bị trầy sư

ớc, bị bụi bám, hoặc bị hằn dấu tay,

những vết này có thể làm cho kim giao đ

ộng không chính xác, gây tiếng ồn khi

nghe nhạc. Nếu đĩa hát quay không đúng tốc độ thì âm thanh c

ủa bản nhạc sẽ

không chính xác. Mỗi lần máy chạy, kim của máy hát bào mòn các ký hi

ệu li ti

trong dãnh làm cho việc tái tạo âm thanh không hoàn h

ảo của đĩa hát cũng sẽ

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

24

chuyển sang băng cát-xét thì tất cả những âm thanh không hoàn h

ảo của đĩa hát

s

ẽ chuyển sang băng một cách

vĩnh viễn, và các tạp âm khác lại được thêm vào vì chính bản thân máy cát

-xét

thông thường cũng là dạng tương tự. và thông tin sẽ bị mất dần chất lư

ợng qua

m

ỗi lần thu.

Trên đĩa Compact, nhạc được lưu trữ dư

ới dạng một chuỗi số nhị phân, mỗi một

bit (giống như một công tắc) được đại diện bằng một pit vi mô trên b

ề mặt của

đĩa. Đĩa CD hiện nay chứa khoảng 5 tỷ pit. Tia la-de phản chiếu trong đĩa CDm

ột

dạng tương tự - lần lượt đọc các pit để xác định vị trí 1 hoặc 0 nó ph

ải

chuyển tới, và sau đó tập hợp lại và chuy

ển thông tin về dạng bản nhạc ban đầu

bằng cách tạo ra các dấu hiệu điện tử định trước và chúng sẽ đư

ợc hệ thống loa

chuyển thành sóng âm. Mỗi lần cho đĩa hoạt động, âm thanh được tạo ra ho

àn

toàn chính xác như

nhau.

Ngày nay, việc chuyển mọi thế thành dạng số hoá rất thuận tiện, nhưng việc h

ình

thành số lượng bit diễn ra rất nhanh. Khi nhập quá nhiều lư

ợng âm thông tin có

th

ể khiến cho bộ nhớ của máy bị quá tải hoặc tốn khá nhiều thời gian khi muốn

truyền từ máy này sang máy khác. Vì thế cho nên, kh

ả năng của một máy điện

toán để nén dữ liệu số, lưu tr

ữ hoặc phát ra, rồi chuyển dữ kiện về dạng ban đầu

là điều rất quan trọng và trong tương lai sẽ có nhiều loại máy như th

ế ra đời.

Dưới đây, chúng tôi xin trình bày vì sao máy điện toán hoàn toàn đư

ợc các chiến

tích đó. Chúng ta phải quay trở về thời Ông Claude Shannon. Một nhà toán h

ọc,

vào thập liên 30, đã nghĩ ra được phương pháp trình bày thông tin dư

ới dạng nhị

phân. Trong cuộc chiến tranh thế giới thế hai, ông bắt đầu nghiên cứu cách tr

ình

bày toán học về thông tin và hình thành một lĩnh vực mà sau này người ta gọi l

à

lý thuyết thông tin. Shannon định nghĩa thông tin là s

ự giảm bớt tính không chắc

chắn. Theo định nghĩa đó thì giả dụ bạn đã biết đó là ngày thứ bảy, và có ai đ

ó

bảo bạn rằng là ngày thứ bảy, như vậy bạn không nhận được thông tin nào c

ả.

Nhưng, nếu bạn không biết ngày đó là ngày gì, và có ai đó bảo bạn rằng đó l

à

ngày thứ bảy, như vậy bạn có nhận được thông tin, bởi vì s

ự không chắc chắn của

bạn sẽ đư

ợc giảm đi,

Lý thuyết thông tin của Shannon, trên thực tế, đã d

ẫn tới đột phá khác. Một trong

những đột phá đó là nén d

ữ kiện. Sự nén dữ kiện đó rất quan trọng đối với cả hai

lĩnh vực điện toán lẫn thông tin liên lạc. Những gì ông nói rất rõ ràng: Nh

ững

phần dữ liệu nào không cung cấp được thông tin duy nhất đều là thừa và có th

ể

loại bỏ. Các nhà báo chuyên viết mục tóm tin thư

ờng loại bỏ những từ vô nghĩa,

những người gửi điện tín, viết quảng cáo đều như vậy. Những nguyên lý đó c

ủa

Shannon đang được áp dụng trong lĩnh vực nén âm thanh và hình ảnh. Ngư

ời ta

có thể nén thông tin từ 27 triệu bit xuống 1 triệu bit để truyền đi như th

ế vẫn giữ

được ý nghĩa và ngư

ời xem vẫn thích thú.

Tuy nhiên, trong kỹ thuật nén còn đang có những hạn chế và trong tươ

ng lai

không xa, chúng ta cũng sẽ chuyển một số lượng bit từ nơi này sang nơ

i khác.

Các bit s

ẽ di chuyển theo dây cáp đồng, trong không khí, trong cấu trúc của xa lộ

thông tin, mà phần lớn sẽ là cáp quang. Cáp quang là loại cáp được làm b

ằng

thuỷ tinh hay chất dẻo hết sức trơn làng và trong suốt đến mức bạn có thể nh

ìn

thấy một đèn cầy đang cháy ở phía bên kia một bức tường dày 70 dặm làm b

ằng

loại cáp quang đó. Các tín hiệu nhị phân, dưới dạng ánh sáng đã đư

ợc biến điệu,

lan truyền qua các khoảng cách rất dài b

ằng cáp quang. Một tín hiệu di chuyển

trong cáp quang không nhanh hơn trong dây cáp đồng; cả hai cùng di chuy

ển với

tốc độ ánh sáng. Nhưng lợi thế vô cùng to lớn của cáp quang so với cáp đồng l

à

cả dải thông mà nó mang theo. Dải thông là thước đo số lư

ợng bit di chuyển

trong mạch trong thời gian 1 giây. Nó thực hiện giống như một xa lộ.Một đư

ờng lộ

liên tỉnh có tám làn xe dĩ nhiên là xe cộ lưu thông dễ dàng hơn một con đư

ờng

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

25

nhỏ hẹp. Dải thông càng lớn thì xe cộ càng nhiều, nhờ vậy mà nhi

ều xe, hoặc

nhi

ều bit thông tin, có thể di chuyển trong một giây. Những cáp có dải thông giới

hạn, dùng để chuyển tải văn bản và giọng nói, gọi là m

ạch băng hẹp. Những cáp

có nhiều khả năng hơn, dùng để chuyển tải hình ảnh và phim hoạt hình gi

ới hạn,

gọi là "băng trung". Những cáp có dải thông cao, dùng đ

ể chuyển tải tín hiệu

nghe nhìn, được gọi là d

ải băng rộng.

Xa lộ thông tin sẽ sử dụng kỹ thuật nén, nhưng giai đoạn đầu vẫn còn ph

ải sử

dụng chủ yếu là giải thông. Một trong những lý do chính khiến chúng ta chư

a có

sẵn một xa lộ hoạt động được là ở chỗ trong mạng lưới thông tin liên l

ạc hiện nay

chưa có đủ dải thông cho tất cả các ứng dụng mới. Và điều đó cũng chưa th

ể thực

hiện được cho đến khi nào cáp quang được sản xuất tại những vùng hi

ện nay

chư

a có.

Cáp quang là một ví dụ về sự tiến bộ của công nghệ, nó vư

ợt ra xa những điều

mà Babbage hoặc thậm chí cả Eckert và Mauchly có thể tiên đoán đư

ợc. Về tốc độ

cũng đạt được những tiến bộ vượt bậc tương tự mà trong đó hiệu suất và kh

ả

năng của các chip đã th

ể hiện.

Năm 1965, Gordon Moore, sau này là đồng sáng lập viên của hãng Intel, đ

ã cùng

với Bob Noyce, tiên đoán r

ằng khả năng của một chip điện toán sẽ tăng gấp đôi

hàng năm. Ông tiên đoán điều đó sau khi đã dành ra ba năm trời để nghiên c

ứu

tỷ lệ giữa giá và hiệu suất làm vi

ệc của các chip điện toán. Thực ra, Moore không

tin là tốc độ cải tiến đó có thể tồn tại lâu dài được. Nhưng rồi mư

ời năm sau, điều

ông tiên đoán xảy ra đúng như vậy, và ông lại tiên đoán ti

ếp rằng khả năng đó

tăng g

ấp đôi trong từng hai năm một.

Vi xử lý của hãng Intel có s

ố Transistor tăng gấp đôi sau 18 tháng theo quy luật

c

ủa Moore.

Chưa có kinh nghiệm nào trong cuộc sống hàng ngày giúp chúng ta hiểu đư

ợc

một con số mà ta có thể giấp đôi nó lên vô vàn lần - s

ự cải tiến theo cấp số mũ.

Có một câu chuyện ngụ ngôn có thể giúp chúng ta hiểu vấn đề n

ày.

Vị vua Shirham của ấn độ tỏ ra hết sức hài lòng khi m

ột trong những quốc vụ

khanh của ông đã phát minh ra trò chơi cờ và hỏi rằng người đó muốn đư

ợc

thưởng điều gì.Quốc vụ khanh đó trả lời: Kính thưa b

ệ hạ, khanh chỉ giám xin Bệ

hạ ban cho khanh một hạt lúa mì cho ô vuông thứ nhất của bàn c

ờ hai hạt cho ô

vuông thứ nhì, bốn hạt cho ô vuông thứ ba , và c

ứ tiếp tuồng cổ tăng gấp đôi cho

từng ô trong tất cả 64 ô vuông của bàn cờ. Nhà vua hết sức cảm động v

ề lời thỉnh

cầu khiêm tốn nờ, và lệnh cho mang ra một bao lúa m

ì.

Nhà vua lệnh cho viên quan quân lương đếm to lên tổng số hạt đặt vào m

ỗi ô

vuông của bàn cờ. Thế là viên quan kia đặt vào trong ô thứ nhất của hàng th

ứ

nhất 1 hạt lúa mì. Vào ô vuông thứ hai 2 h

ạt, ô vuông thứ ba 4 hạt, rồi 8,

12,32,64,128 hạt. Đến ô vuông thứ tám của hàng thứ nhất, viên quan kia đ

ọc to

lên tổng số hạt đã đặt l

à 255.

Cho đến lúc các vị quan chưa tỏ ra có gì lo lắng. Có thể sẽ nhiều hơn m

ột ít so với

số lượng ông nghĩ,nhưng chưa có gì đáng ngạc nhiên x

ảy ra. Giả sử phải mất một

giây để. đếm một hạt, thì đến lúc đó mới chỉ tốn có khoảng bốn phút. Nhưng n

ếu

đếm một hàng tốn bốn phút, thì thử đoán xem mất bao nhiêu th

ời gian mới đếm

hết số lượng hạt trong tất cả 64 ô vuông kia. Bốn giờ? bốn ngày? hay b

ốn năm?

Đến lúc đếm song hàng thứ hai viên quan kia đã ph

ải mất khoảng 18 tiếng đồng

hồ để đếm 65.535 hạt. lúc đếm song hàng thứ ba của tổng số tám h

àng, viên

quan nọ đã mất 194 ngày để đếm 16,8 triệu hạt trong 24 ô vuông. Và còn l

ại 40

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

26

ô vuông chưa đ

ếm.

Đến lúc này, chúng ta có th

ể đoán trắc rằng vị vua kia phải từ bỏ lời hứa. Đến ô

vuông cuối cùng, nếu đếm, sẽ phải tốn 18.446.744.073.709.551.615 hạt và th

ời

gian phải đếm lên tới 584 tỷ năm. Dự đoán hiện nay về tuổi của quả đất ở kho

ảng

4,5 tỷ năm. Theo đa số sách viết về chuyện cổ tích thì vua Shirham, sau đó nh

ận

ra mình bị mắc lừa và đã ra l

ệnh chém đầu vị quốc vụ khanh kia.

Sự phát triển theo cấp số nhân, thậm chí khi đã đư

ợc giải thích, nghe vẫn có vẻ

như một trò đ

ùa.

Quy luật Moore chắc chắn sẽ là đúng trong khoảng 20 năm tới. Và nếu như v

ậy

thì một phép tính hiện nay mất khoảng một ngày để tính, lúc đó sẽ nhanh hơ

n

gấp 10.000 lần, tức chỉ mất v

ài giây.

Các phòng thí nghiệm hiện đang thí nghiệm loại transistor "đạn đạo", có s

ố lần

đóng mở là 1/1.000.000.000.000.000 của một giây, hanh hơn kho

ảng 10 triệu

lần so với loại transistor đang dùng trong bộ vi sử lý hiện nay. Vấn đề đặt ra l

à

giảm kích cỡ nhóm mạch chip và dòng đi

ện xuống sao cho các electron chuyển

động không đụng phải bất cứ vật gì, k

ể cả việc chúng va chạm lẫn nhau. Giai

đoạn sắp tới sẽ là giai đoạn "transistor đơn electron", trong đó một electron đơ

n

đại diện cho một bit đơn thông tin, đây sẽ là mục đích cuối cùng trong vi

ệc tạo ra

máy điện toán tiêu thụ ít năng lượng, ít ra là theo s

ự hiểu biết hiện nay về môn

vật lý học của chúng tôi. Để có thể tận dụng được lợi thế tốc độ siêu cao đó

ở cấp

phân t

ử, máy điện toán rồi đây sẽ có kích cỡ rất nhọ, thậm chí ở dạng vi mô.

Chúng tôi đã biết nền tảng khoa học có thể giúp chúng tôi thi

ết kế các máy điện

toán cực nhanh này. Điều chúng tôi cần hiện nay là m

ột cuộc đột phá về kỹ

thuật, mà những đột phá như thế thư

ờng đến rất nhanh.

Đến lúc chúng ta có được tốc độ đó thì việc lưu trữ các bit nói trên sẽ không c

òn

là vấn đề nữa. Vào mùa xuân năm 1983, hãng IBM đã cho ra đ

ời loại máy PC/XT,

chiếc máy điton cá nhân đầu tiên của hãng có thiết kế một đĩa cứng b

ên trong.

Đĩa cứng đó có chức năng như là một phương tiện lưu trữ bên trong và chứa đư

ợc

10 megabytes, hoặc còn gọi là "meg" thông tin, t

ức khoảng 10 triệu ký tự hay 80

triệu bit. Những khách hàng nào muốn nâng cấp máy hiện có của họ l

ên 10 meg

đều có thể được miễn là có tiền. Hãng IBM chào giá là 3.000 M

ỹ kim một bộ, có

kèm nguồn cấp điện riêng, để mở rộng bộ nhớ. Như vậy có nghĩa là ph

ải tốn 300

Mỹ kim cho mỗi megabyte. Ngày nay, nhờ vào s

ự phát triển theo cấp số nhân

miêu tả trong quy luật Moore mà các đ

ĩa cứng của máy điện toán cá nhân có thể

chứa tới 1,2 gigabyte-tức 1,2 tỷ ký tự thông tin - với giá là 250 M

ỹ kim. Tức chỉ

tốn 21 xu cho một megabyte! (trong tháng 9 năm 1996 còn kho

ảng 170 Mỹ kim)

chúng ta mong đơi một sự cải thiện hết sức lý thú được gọi là bộ nhớ to

àn ký

(holographic memory), nó có th

ể chứa 10 ký tự thông tin trong một thể tích nhỏ

hơn 1 inch vuông. Với khả năng như vậy, bộ nhớ toàn ký, v

ới kích cỡ chỉ bằng

nắm tay của bạn, có thể chứa nội dung của cả một thư vi

ện Quốc hội Mỹ.

Do kỹ nghệ thông tin liên lạc đi vào dạng số, cũng như sự cải thiện hàm s

ố mũ,

đã làm cho máy điện toán sách tay, trị giá 2.000 Mỹ kim, trở lên mạnh hơn nhi

ều

so với máy điện toán chính của hãng IBM hai mươi năm trư

ớc.

Vào một thời điểm nào đó trong tương lai không xa, một sợi cáp đơn đi vào t

ừng

nhà sẽ có khả năng cung cấp tất cả dữ liệu số cho cả hộ gia đình. S

ợi cáp đó có

thể là cáp quang, loại hiện đang được sử dụng trong điện thoại đường d

ài, hay là

cáp đồng trục, loại hiện đang được sử dụng làm cáp truyền hình. Nếu các bit đư

ợc

nhận biết như là giọng nói, chuông điện thoại sẽ reo;nếu hình

ảnh video, nó sẽ

xuất hiện trên màn hình của máy thu hình; nếu đó là d

ịch vụ thông tin trực

tuyến, chúng sẽ xuất hiện văn bản, và hình ảnh trên màn hình máy đi

ện toán.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

27

Sợi cáp đơn đưa mạng lưới vào từng gia đình kia s

ẽ nhất định chuyển tải không

chỉ các cuộc nói chuyện điện thoại, phim ảnh,tin tức thời sự. Như

ng chúng ta

cũng không thể nào hình dung xa lộ thông tin, trong hai mươi năm t

ới, sẽ chuyển

tải những gì tốt hơn cách mà mọi ngư

ời sống ở thời đại đồ đá, sử dụng những

công cụ thô sơ, có thể hình dung các cánh cửa ra vào nhà thờ Ghiberti ở

Florence

được. Chỉ khi nào xa lộ đó đến thì chúng ta m

ới có thể hiểu hết mọi khả năng của

nó. Tuy nhiên,kinh nghiện về những thành tựu dạng số của hai mươi nă

m qua cho

phép chúng ta hiểu được một số các nguyên lý và nh

ững khả năng chủ yếu của

tươ

ng lai.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

28

Chương 3. Những bài học từ nền công nghiệp điện toán

Thành công là người thầy đáng sợ. Thành công quyến dũ những ngư

ời thông minh

nghĩ rằng họ không thể thất bại. Và thành công cũng là một hư

ớng đạo viện

không đáng tin cậy để hướng dẫn ta đi vào tương lai. Nh

ững kế hoạch kinh doanh

nghe có vẻ rất hoàn hảo, hay những kỹ thuật tiên tiến nhất hiện nay như

máy

nghe nhạc hiện đại, máy thu hình hay máy đi

ện toán lớn, đều cũng có thể nhanh

chóng trở lên lạc hậu. Tôi đã từng chứng kiến cảnh đó xảy ra. việc theo dõi th

ật

kỹ trong một thời gian dài hoạt động của các công ty, có thể dạy cho mình nh

ững

nguyên tắc để đề ra các chiến lược cho tươ

ng lai.

Những công ty đầu tư vào xa l

ộ thông tin sẽ cố gắng tránh tái phạm các sai lầm

mà nền công nghiệp điện toán đã mắc phải trong hơn hai mươi nă

m qua.

Tôi nghĩ rằng hầu hết những sai lầm đó có thể hiểu đư

ợc bằng cách quan sát một

vài yếu tố cơ bản. Trong số đó có những yếu tố như dạng xoắn ốc tiêu c

ực, sự

cần thiết phải chủ động hơn là xuôi theo th

ời cuộc, tầm quan trọng của phần

mềm tương phản với phần cứng , và vai trò của tính tương hợp và s

ự phản hồi

tích cực mà nó t

ạo ra.

Bạn không thể dựa vào trí tuệ thông thường vì nó ch

ỉ phát huy tác dụng trong

hơn ba mươi năm qua, thị trường phần mềm và phần cứng của máy điện toán r

õ

ràng không phải là thị trường thông thư

ờng. Những công ty lớn, có dự án ngân

hàng tiếng,đạt doanh thu mỗi ngày lên tới hàng trăm triệu Mỹ kim, nhưng r

ồi có

hàng loạt khách hàng quen thưộc của họ đột nhiên biến mất ch

ỉ trong một thời

gian rất ngắn. Các công ty lớn như

Apple, Compaq,Lotus,Oracle, Sun và Microsoft

đều từ hai bàn tay trắng đã nhanh chóng đ

ạt doanh số tới 1 tỷ Mỹ kim. Những

thành công đó thúc đẩy, một phần, bởi điều mà tôi gọi là "sự tăng trư

ởng theo

đư

ờng xoắn ốc tích cực".

Khi bạn có trong tay sản phẩm ăn khách, các nhà đầu tư để mắt đến bạn và s

ẵn

sàng đổ tiền vào công ty của bạn. Và một không đã có một người đến thì nh

ững

người khác nhanh chóng đến theo. Điều đó tạo lên hưng phấn. Các đối tác v

à

khách hàng có tiềm năng để ý tới, và hình xoắn ốc cứ thế lên cao dần, tạo đ

à cho

những thành công khác dễ dàng hơ

n.

Ngược lại, có một đường xoắn ốc tiêu cực mà nhiều công ty có thể đ

ã lâm vào.

Một công ty lâm vào tình trạng của một đường xoắn ốc tiêu cực thường làm ra v

ẻ

đó là định mệnh, trong khi công ty khác cảm thấy như gi

ờ tận số của họ sắp điểm

rồi. Nếu một công ty bắt đầu mất cổ phần thị trư

ờng hoặc cho ra đời một sản

phẩm tồi thì câu chuyện đầu lưỡi sẽ là "tại sao cậu lại làm

ở công ty đó?" "tại sao

anh lại đầu tư vào công ty này?" "tôi ngh

ĩ ông không mua cổ phiếu của họ".Báo

chí,các nhà phân tích, bắt đầu đánh hơi, và tung ra các câu chuy

ện nội bộ công ty

như ai đã cãi nhau với ai, người nào ph

ải chịu trách nhiệm về việc quản lý tồi tệ

đó. Khách hàng bắt đầu đặt dầu hỏi và liệu trong tương lai họ có lên mua c

ổ

phi

ếu của công ty đó không. Trong nội bộ công ty, mọi việc đều có vấn đề, kể cả

những việc đang đư

ợc thực hiện tốt. Thậm chí một kế toán tốt cũng bị loại bỏ với

lý lẽ "Anh chỉ lo bảo vệ cái cũ", và tất cả những điều đó chỉ tổ l

àm cho công ty

phạm thêm nhiều sai lầm khác. Thế mà công ty rơi vào chi

ều xoắn ốc đi xuống.

Những nhà lãnh đạo tài ba như Lee Iacocca, ngư

ời có công đầu trong việc lật

ngược thế cờ trong khi công ty đang lâm vào chu kỳ xuống d

ốc, rất xứng đáng

được tán dươ

ng.

Trong suốt thời niên thiếu của tôi, máy điện toán bán rất chạy thời đó là mày c

ủa

hãng Digital Equipment Corporation-hay còn gọi là DEC. Trong suốt hai mươi nă

m

trời, độ tăng trưởng theo đường xoắn ốc tích cực của công ty hầu như không th

ể

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

29

dừng lại. Ken Olsen, người sáng lập ra hãng DEC, là người đã thi

ết kế ra phần

cứng mang tính truyền thuyết đó và cũng là thần tư

ợng của tôi. Năm 1960, ông

đã sáng lập ra nghành công nghi

ệp sản xuất máy điện toán mini bằng cách cho

chào hàng một máy điện toán "nhọ"đầu tiên. Chiếc máy ra đời sớm nhất là chi

ếc

PDP-1, tổ tiên của chiếc máy PDP-8 của trường trung học tôi học thời đó. Ngư

ời

mua,thay vì phải trả hàng triệu Mỹ kim cho "đống sắt"đó của hãng IBM, có th

ể

mua một máy PDP-1s của Oslen v

ới giá chỉ có 120.000 Mỹ kim. Nó không mạnh

bằng chiếc máy lớn, nhưng nó có rất nhiều ứng dụng khác nhau, và phát tri

ển

thành một hãng có số vốn lên t

ới 6,7 tỷ mỹ kim.

Hai thập niên sau, tầm nhìn của Oslen bắt đầu bị dao động. Ông không c

òn nhìn

thấy tương lai của chiếc máy điện toán để bàn n

ữa. Ngay lập tức, ông bị hất ra

khỏi hãng DEC, và m

ột phần của câu chuyện truyền thuyết của ông hiện nay chỉ

là, ông là một con người nổi tiếng vì đã công khai và nhi

ều lần coi chiếc máy điện

toán cá nhân chỉ là món đồ chơi nh

ất thời. Tôi cảm thấy buồn khi phải nghe

những câu chuyện giống như chuyện của Oslen. Ông là ngư

ời rất tuyệt vời trong

cách tìm ra phương pháp mới để tiến hành công việc, và rồi-sau những năm d

ài

được mệnh dự án ngân hàng là nhà sáng tạo - ông đã lạc bước giữa ng

ã ba

đư

ờng.

Một người có những suy nghĩ hư ảo khác là An Wang, m

ột di dân gốc trung hoa.

An Wang đã biến phòng thí nghiệm của ông thành một h

ãng cung câphs máy tính

điện tử có ảnh hưởng lớn vào thập niên 60. Trong thập liên 70, ph

ớt lọ mọi lời

khuyên can của bạn bè xung quanh, ông rời bổ thi trường máy tính ngay trư

ớc

khi nó bước vào một cuộc cạnh tranh giá cả quyết liệt có thể l

àm cho ông tán gia

bại sản. thật là một quuyết định tuyệt vời. Wang thành lập lại công ty khác v

à nó

đã trở thành một hãng cung cấp máy xử lý từ (văn bản) hàng đ

ầu. Trong suốt

thập niên 70, máy xử lý từ của ông đã thay th

ế máy đánh chữ của hầu hết các

văn phòng trên toàn thế giới. Máy của ông có thiết kế một bộ vi xử lý b

ên trong

nhưng không phải là những máy điện toán cá nhân thực thụ, bởi chúng đư

ợc thiết

kế để thực hiện chỉ một chức năng là x

ử lý văn bản.

Wang lại là một kỹ sư có nh

ững ý nghĩ không thực tế. Sự hiểu biết sâu sắc thể

hiện trong quyết định từ bỏ máy tính bờ túi lẽ ra đã có thể dẫn ông tới chỗ th

ành

công trong việc sản xuất phần mềm cho máy điện toán cá nhân trong thập ni

ên

80, nhưng ông đã không nhận ra được bư

ớc ngoặt sắp tới của nền công nghiệp

này. dù cho ông là ngư

ời phát triển ra phần mềm tuyệt vời, gắn liền với quyền sở

hữu chủ về bộ xử lý từ của ông. nhưng r

ồi phần mềm của ông cũng tới hồi cáo

chung khi các lo

ại máy điện toán đa dụng có bộ xử lý từ có nhiều ứng dụng khác

nhau như WordStar, WordPerfect, và MultiMate (phần mềm này bắt chư

ớc phần

mềm của Wang) ra đời. Nếu như Wang đã nhận thức đư

ợc tầm quan trọng của

các phần mềm tương ứng thì có lẽ Microsoft đã không ra đời và lớn mạnh nh

ư

ngày nay. và tôi có thể cũng đã trở thành một nhà toán học hay một luật sư

ở

một nơi nào đó, và sự đột phá của tôi vào l

ĩnh vực máy điện toán cá nhân có lẽ

cũng chỉ còn là m

ột hồi ức xa vời.

IBM là một hãng lớn khác cũng đã không nắm bắt kịp thời đư

ợc các đổi thay về

k

ỹ thuật ngay trong giai đoạn khởi đầu của cuộc cách mạng máy điện toán cá

nhân. Người đứng đầu hãng này, ông Thoms J. Watson, vốn trứoc đây l

à nhân

viên bán máy tính tiền. Thực ra, Watson không phải là người sáng lập ra h

ãng

IBM, nhưng nhờ phương pháp quản lý năng nổ của ông mà suốt trong thập ni

ên

30 hãng IBM đã thống trị thị trường các loại máy dùng trong k

ế toán.

Hãng IBM bắt đầu tham gia vào thị trường máy điện toán khoảng giữa thập ni

ên

50. Đó là một trong những hãng l

ớn thời đó đang cố cạnh tranh để chiếm giữ vị

trí hàng đầu trong lãnh vực này. Cho đến năm 1964, mỗi một kiểu máy, d

ù cùng

một hãng sản xuất, đều dược thiết kế theo kiểu dáng riêng biệt, và đòi h

ỏi phải

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

30

có hệ điều khiển va phần mềm sử dụng riêng của nó. Hệ điều khiển n

ày, hay còn

dược gọi ngắn gọn là hệ DOS, là phần mềm căn bản điều phối các thành ph

ần

khác c

ủa chiếc máy, chỉ thị cho chúng cách phối hợp với nhau để thực hiện các

chức năng khác. Không có hệ điều hành này,chiếc máy chỉ là vật vô dụng. Nó l

à

một cái bệ mà người ta đặt trên đó tất cả các chương trình phần mềm như ph

ần

mềm về kế toán hay bảng lương, phần mềm xử lý từ hay thư đi

ện tử.

Thời đó, máy điện toán có nhiều kiểu đáng và giá cả khác nhau. Một số đư

ợc thiết

kế đặc biệt để nghiên cứu khoa học, số khác phục vụ thương mại. Như tôi đ

ã phát

hiện lúc tôi viết ngôn ngữ BASIC rằng công việc có ý nghĩa phải làm sao có th

ể

chuyển được phần mềm từ máy này sang kiểu máy khác. Điều đó đúng d

ù cho

phần mềm đó được viết theo một ngôn ngữ chuẩn như COBOL ho

ặc FOTRAN

chẳng hạn. Dưới sự hứơng dẫn của một thanh niên tên Tom là con và đồng thời l

à

người kế thừa của Watson, công ty đã mạo hiểm tung ra 5 tỷ Mỹ kim để đầu t

ư

vào một khái niệm hoàn toàn mới mẻ, đó là cấu trúc mở rộng - có nghĩ

a là theo

cấu trúc đó tất cả máy điện toán của họ System/360, cho dù kích thư

ớc có khác

nhau, đều có thể đáp ứng một tập lệnh chung. Các mẫu đư

ợc thiết kế theo các

quy trình kỹ thuật khác nhau, từ chậm nhất đến nhanh nhất, từ kích thư

ớc nhờ

phù hợp với những trụ sở đồ sộ, đều có thể hoạt động cùng m

ột hệ DOS. Khách

hàng có thể di chuyển các ứng dụng và thiết bịngoại vi, các phụ tùng như đĩ

a,

băng và máy in t

ừ máy nay sang máy khác một cách thoải mái. Cấu trúc mở rộng

này thực sự đã định hình lại toàn b

ộ nền công nghiệp.

Máy System/360 là một thành công hết sức dễ dàng và đã khi

ến cho IBM trở

thành nguồn cung cấp máy điện toán chính trong suốt thời gian ba mươi nă

m sau

đó. Khách hàng đỏ xô đến để đầu tư vào hệ 360, tin chắc rằng sự đầu tư s

ẽ

không lãng phí. Nếu họ muốn chuyến sang một máy điện toán lớn hơn, h

ọ có thể

được một máy hoạt động cùng một hệ thống và có c

ấu trúc giống nhau. Năm

1977, hãng DEC cho ra đời hệ cấu trúc mở rộng riêng của họ, đó là h

ệ VAX. Hệ

này bao gồm các loại máy điện toán để bàn cho đến loại máy điện toán lớn, và đ

ã

mang lại cho hãng DEC những gì h

ệ

System/360 đã mang lại cho hãng IBM. Hãng DEC đã trở thành hãng d

ẫn đầu

vững vàng nhất trên thị trừơng máy đi

ện toán mini.

Hệ cấu trúc mở rộng Syetem/360 của hãng IBM và các hệ kế tiếp nh

ư

System/370 đã loại ra ngoài thương trường nhiều đối thủ cạnh tranh của h

ãng

IBM và đã khiến cho các hãng có ti

ềm năng mới xuất hiện cũng phải nể mặt. Năm

1970, một hãng cạnh tranh mới ra đời, do Eugene Amdahl, vốn trước đây là kỹ s

ư

bậc cao của hãng IBM, thành l

ập, Amdahl đề ra một kế hoạch kinh doanh rất mới

lạ. Công ty của ông, cũng gọi là công ty Amdahl, ch

ế tạo ra những máy điện toán

hoàn toàn có thể cạnh tranh được với phần mềm 360 của hãng IBM. Amdahl s

ản

xuất ra phần cứng chẳng những chạy được hệ DOS và nh

ững ứng dụng của nó

giống như của hãng IBM, nhờ biết tận dụng đư

ợc lợi thế của kỹ thuật mới. Chẳng

bao lâu sau đó các hãng Control Data, Hitachi, và Intel đ

ều cho ra đời các

mainframe (máy điện toán lớn) có khả năng sánh với máy của hãng IBM. Kho

ảng

giữa thập niên 70 tầm quan trọng của tính tưong thích của hệ 360 trở n

ên rõ ràng

hơn. Chỉ còn lại những công ty sản xuất máy điện toán lớn ( mainframe) m

à

phầm cứng của nó có thể chạy được hệ DOS của hãng IBM là còn t

ồn tại.

Trước khi hệ 360 ra đời, các nhà thiết kế máy điện toán cố tình thi

ết kế ra những

loại máy không tương thích (uncompatible) với máy của các hãng khác, bởi v

ì

mục đích của nhà sản xuất là làm cho khách hang lệ thuộc vào họ và sẽ g

ặp

nhiều khoa khăn và r

ất tốn kém khi muốn chuyển sang các loại máy khác.

Amdahl và những người khác đã đặt dấu chấm hết cho tình tr

ạng đó. Việc thị

trường đòi hỏi tinh tương thích là một bài h

ọc cho nền công nghiệp điện toán

trong tương lai. Nó cũng là một bài học cho những hệ thống nào có th

ể giúp cho

họ có khả năng lựa chọn phần cứng của bất cứ hãng nào áp dụng đư

ợc nhiều ứng

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

31

dụng phần mềm rộng rãi nh

ất.

Trong khi tình hình cứ tiếp diễn,tôi vẫn đang say sưa với học tập và th

ử nghiệm

máy điện toán. Mùa thu năm 1973 tôi đến Harvard. Trong trư

ờng lúc đó có nhiều

cách nhìn đời một cách giả tạo rất khác nhau, và xả hơi được coi là cách t

ốt nhất

để thể hiện thái độ lãnh đạm của mình. Vì thế cho nên, trong su

ốt năm học đầu

tiên, tôi đã nhảy hết lớp này đến lớp khác để đến cuối khoá tôi phải lao vào h

ọc

như điên. Nó đã trở thành môt trò chơi chẳng phải mới mẻ gì tức là với sự đầu t

ư

thời gian tối thiểu vào việc học, để xem mình sẽ đạt thứ hạng cao đến mức n

ào.

Tôi dành phần lớn thòi giờ rảnh rỗi để chơi bài trên máy poker, một trò chơi r

ất

hấp dẫn đối với tôi. Trong khi chơi poker, người chơi thừong thu lượm đư

ợc khá

nhiều các mảnh thông tin khác nhau như ai là người chơi bạo tay, nên tung nh

ững

con bài nào ra trước, gã kia thường thấu cáy ra sao, rồi ráp nối chúng l

ại để tạo

cho mình cách chơi riêng. Tôi thu đư

ợc khá nhiều tiền nhờ biết đúc kết các mảnh

thông tin đó thành kinh nghi

ệm bản thân.

Kinh nghiệm trong chiến thuật chơi poker - và cả số tiền thu được - đ

ã giúp ích

cho tôi rất nhiều khi tôi mới bước vào lãnh vực kinh doanh. Nhưng lần n

ày tôi

tham gia vào một trò chơi khác có phân muộn màng hơn, cho nên như

ng kinh

nghiệm trên không giúp ich gì cho tôi dược cả. Nhưng lúc đó tôi chua nh

ận biết

được điều nay. Thực ra, việc tôi tham gia có phân ủng hộ, Đó l

à Sreve Ballmer,

một sinh viên khoa toán, chúng tôi quen nhau hồi còn h

ọc năm thứ nhất lúc

chúng tôi cùng

ở ký túc xá Currier House. Cả hai chúng tôi đếu sống một cuộc

sống khá khác biệt, ít chú ý đến việc học hành, chỉ chịu lao vào học các bài h

ọc

chính trước kỳ thi có vài ngày thôi. Steve là một thanh niên giàu ngh

ị lực, thích

giao tiếp bạn bè. Những hoạt động đó chiếm phần lớn thời gian của anh. Khi v

ào

măm học thứ hai,anh đã là đội trư

ởng của đội bóng đá, giám đốc phụ trách quảng

cáo của tờ The Harvard Crimaon, một tờ nhật báo của trường đại học. Anh c

òn là

một thành viên của câu lạc bộ Xã hội, tương tự như Hội Đi hữu của trừơ

ng

Harvard.

Có một lần, cả hai chúng tôi đều đăng ký học một môn kinh tế học khá hắc búa

-

Kinh tế học năm 2010. Giáo sư bộ môn này cho phép sinh viên t

ụ đánh giá thứ

hạng của mình vào cuối học kỳ. Vì thế, Steve và tôi đã dành hết thì gi

ờ trong suốt

học kỳ cho các lãnh vực khác và hầu như chẳng ngó ngàng gì tới môn n

ày. Cho

tới khi chỉ còn một tuần nữa là đến kỳ thi, chúng tôi mới lao vào h

ọc sống học

chết. Tuy vây, cuối cùng chúng tôi cũng đạt đư

ợc hạng A.

Tuy nhiên, sau khi Paul Allen và tôi thành lập hãng Microsoft, chúng tôi m

ới nhận

thấy rằng sụ chần chừ của chúng tôi trước đây không phải là cách chu

ẩn bị tốt

nhất đẻ bước vào quản lý một công ty. Trong số những khách hàng đầu tiên c

ủa

Microsoft có các công ty Nhật, họ nghiêm khắc tới mức nếu chúng tôi giao h

àng

chậm là họ có thể cử ngay vài ngư

ời sang để giám sát chúng tôi. Cho tới nay, tôi

vẫn còn cảm thấy được nỗi đau khổ mỗi khi giao hàng chậm. Thật t

ình là, chúng

tôi khó có thể cải tiến cho tốt được như vậy nếu như họ không làm như th

ế.

Microsoft bắt đầu tại Albuquerque, New Mexico, vào năm 1975, bởi vì đó là tr

ụ sở

của hãng MITS. MITS là một hãng nhỏ đã s

ản xuất ra chiếc máy điện toán cá

nhân Altair 8800 đã được đăng trước đây trên trang bìa c

ủa tạp chí Popular

Electronics. Chúng tôi phải hợp tác với hãng này bởi đó là hãng đầu ti

ên ban máy

điện toán cá nhân với giá khá rẻ cho công chúng. Vào nă

m 1977, các hãng Apple,

Commodore và Radio Shack cũ

ng tham gia vào ngành kinh doanh này. Chúng tôi

cung cấp ngôn ngữ BASIC cho hầu hết các máy điện toán cá nhân đầu tiên. Đ

ây

là phân mềm chủ yếu trong thời đó, vì ngư

ời sử dụng có thể tự viết các ứng dụng

của họ cho ngôn ngữ này thay vì phải mua tr

ọn gói.

Trong những ngày đầu, việc bán ngôn ngữ BASIC là m

ột trong nhiều công việc tôi

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

32

phải làm. Trong ba năm đầu, hầu hết các kỹ thuật viên c

ủa Microsoft đều tập

trung vào công việc kỹ thuật, tôi phụ trách khâu bán ra, tài chính và ti

ếp thị,

cũng như viết các bộ mã. Lúc đó tôi mới chỉ vừa bước qua tuổi vị th

ành niên, và

công việc bán hàng khiến tôi hơi lo sợ . Chủ trưong của Microsoft là yêu c

ầu

những công ty như hãng Radio Shack mua quy

ền sử dụng để bán luôn cả pohần

mềm của chúng tôi cùng với máy của họ (chẳng hạn như

máy Radio Shack TRS-

8O), và tr

ả cho chúng tôi tiền bản quyền tác giả. Một trong những lý do buộc

chúng tôi phải làm như vậy là vì nạn vi phạm quyền tác giả khá phổ biến vào th

ời

đ

ó.

Trong những năm đầu bán ngôn ngữ Altair BASIC, doanh thu r

ất thấp so với số

lượng phần mềm của chúng tôi đang được sử dụng rộng rãi trên thị trư

ờng khiến

chúng tôi nghĩ rằng phần mềm của chúng tôi đã bị đánh cắp. Tôi viết và ph

ổ biến

một thư ngờ gởi những người sử dụng máy điện toán yêu cầu họ hãy ngừng vi

ệc

sao chép các phần mềm của chúng tôi để chúng tôi còn có thể có tiền đầu tư

vào

việc sản xuất nhiều phần mềm khác. Nhưng tôi đã không thuyết phục đư

ợc

họ,hình như họ vẫn thích và muốn sử dụng phần mềm của chúng tôi nhưng b

ằng

cách " mượn" của người khác hơ

n là mua.

May mắn là hiện nay hầu hết những ngư

ời sử dụng máy điện toán đều hiểu rằng

phần mềm được bảo vệ bản quyền. Việc đánh cắp bản quyền hiện vẫn còn là m

ột

vấn đề lớn trong quan hệ thương mại bởi vì vẫn còn một số nước chưa có-ho

ặc

không áp dụng-luật bản quyền. Hoa kỳ đòi hỏi các chánh phủ khác phải l

àm

nhiều hơn nữa để thực thi luật bản quyền đối với sách báo, phim ảnh, đĩa CD, v

à

ph

ần mềm của máy điện toán. chúng ta phải hết sức cẩn thận để bảo đảm sao

cho xa lộ thông tin của chúng ta sẽ không trở thành thiên đư

ờng của bọn kẻ cắp.

Mặc dù chúng tôi bán r

ất chạy phần mềm của chúng tôi cho các công ty sản xuất

phần cứng ở Mỹ, nhưng trong năm 1979, gần như ph

ần nửa doanh thu của chúng

tôi đến từ nước Nhật, nhờ một người bạn tuyệt vời t

ên là Kauhiko Nishi, hay còn

gọi là Kay. Kay điện thoại cho tôi vào năm 1978, và tự giới thiệu mình v

ới tôi

bằng tiếng Anh rằng anh đã đọc về hãng Microsft và ngh

ĩ rằng anh có thể cộng

tác kinh doanh với hãng chúng tôi. Và thật thú vị, vì chúng tôi có r

ất nhiều điểm

tương đồng. Chúng tôi cùng tuổi, cùng là sinh viên, nhưng anh đang nghỉ phép v

ì

say mê máy đi

ện toán cá

nhân.

Vài tháng sau, chúng tôi g

ặp nhau trong một cuộc họp tại Anaheim bang

Albuquerque, tại đó, chúng tôi cùng bay trở về Albuquerque, tại đó,chúng tôi

ký

kết một hợp đòng để anh làm đ

ại diện độc quyền phân phối phần mềm BASIC ở

vùng Đông Đ. Chẳng có luật sư nào chứng kiến việc ký kết hợp đồng, chỉ có tôi v

à

Kay,trên tinh th

ần anh em tin cậy lẫn nhau. Thực hiện hợp đồng đó, chúng tôi đạt

doanh thu trên 150 triệu Mỹ kim, cao hơn g

ấp 10 lần mức dự kiến.

Kay thường xuyên đi lại giữa các trung tâm thương mại của Nhật và c

ả của Mỹ

nữa. Anh là một con ngư

ời khá năng động, điều đó rất lợi cho công việc của

chúng tôi ở Nhật. Bởi nó khiến cho các thương gia Nhật có

ấn tựong rằng chúng

tôi là những thần đồng. Khi có dịp sang Nhật, chúng tôi ở c

ùng phòng trong

khách sạn, làm việc qua điện thoại thâu đêm suốt sang, doanh số đạt hàng tri

ệu

đô la mỗi đêm. Có một lần trong khoảng từ 3 đến 5 giờ sang, chẳng có ma n

ào

gọi điện thoại tới cả, nhưng đên khoảng 5 giờ thì có ngư

ời gọi tới, Kay với lấy ống

nghe và nói :" Đêm nay làm việc hơi tr

ễ đấy nhé ".

Trong suốt tám năm sau đó, Kay luôn chộp lấy mọi thời cơ. Có một lần vào nă

m

1981, trên chuyến bay từ Ssattle tới Tokyo, Kay ng

ồi gần Ka uo Inamoi, chủ tịch

Hãng Kyocera, một hãng khổng lồ có số vốn lên t

ới 65O triệu Mỹ kim. Kay, lúc đó

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

33

đang quản lý công ty ASCII của anh ắy ở Nhật, tin ở sự hợp tác với Microsoft, đ

ã

thành công trong viêc bàn với Inamori về sáng kiến mới của anh ấy là h

ợp tá sản

xuất máy điện toán xách tay với một phần mềm dơn giản được thiết kế b

ên trong

máy. Thế là Kay và tôi cùng thiết kê kiểu máy. Tại Hoa Kỳ, máy đó được H

ãng

Radio Shack tung ra thị trường vào năm 1983 với tên gọi là Model 100 ,v

ới giá chỉ

có 799 Mỹ kim.Còn tại Nhật máy đó được bán ra dưới tên gọi l

à máy NEC PC-

8200,và ở Châu Au với là Olivetti M-10. Nhờ ở nhiệt tình của Kay, máy đó đã tr

ở

thành máy điện toán xách tay đều tiên rất phổ biến, một loại dụng cụ đư

ợc giới

phóng viên ưa chuộng trong nhi

ều năm.

Vài năm sau, vào năm 1986, Kay quyết định chuyển bộ mã ASCII theo m

ột

hướng tôi dự định cho Microsoft, cho nên Microsoft quyết định thành l

ập một công

ty trực thuộc riêng của Microsoft tại Nhật. Công ty của Kay vẫn là m

ột công ty

quan trọng chuyên phân phối phần mềm cho thị trường Nhật. Kay, ngư

ời bạn

thân của tôi, vẫn rất năng động như ngày nào và quyết tâm đưa máy đi

ện toán

cá nhân trở thành công c

ụ phổ biến.

Tính chất toàn cầu của thị trường máy điện toán cá nhân cũng sẽ là m

ột nhân tố

hết sức quan trọng trong quá trình phát tri

ển xa lộ thông tin. Sự hợp tác giữa các

công ty của Hoa Kỳ và Châu Âu cùng với các công ty của Châu Á trên lãnh v

ực

máy điện toán sẽ trở nên quan trọng hơn trước đây nhiều. Nững nứơc nào ho

ặc

những công ty nào không triển khai được tính chất toàn cầu trong phần việc n

ày

của họ, họ sẽ không thể phát triển đư

ợc.

Tháng Giêng năm 1979, Hãng Microsoft chuyển từ Albuquerque về vùng ngo

ại ô

Seattle thuộc bang Washington. Paul và tôi trở về nhà, mang theo gần như t

ất cả

mấy chục công nhân theo. Chúng tôi tập trung sức lực vào vi

ệc viết ngôn ngữ lập

trình cho số máy mới dư th

ừa do nền công nghiọp máy điện toán cá nhân đang

phát triển rất mạnh. Người ta đổ xô đến với chúng tôi và h

ọ mang theo đủ mọi dự

án có đủ tiềm năng để phát thành những công trình to lớn hơ

n.

Nhu cầu về các dịch vụ của Microsoft vựơt xa kh

ả năng cung cấp của chúng tôi.

Tôi cần người trợ giúp quản lý công việc kinh doanh, và tôi đã tìm đ

ến Steve

Ballmer, người bạn cùng phòng và cùng học bộ môn kinh tế năm 2010 tại trư

ờng

Đại học Harvard trư

ớc đây.

Sau khi tốt nghiệp, Steve làm quản đốc sản phẩm cho Hãng Procter Gamble

ở

Cincinnati. Sau vài năm, anh lại quyết định theo học Trừơ

ng Kinh doanh Stanford.

Khi tôi gọi điện thoại cho anh cũng là lúc anh mới vừa kết thúc một năm học v

à

vẫn muốn tiếp tục hoàn thành chương trình sau đại học,nhưng khi tôi ng

ờ ý muốn

mọi anh tham gia đồng sở hữu chủ cho hãng Microsoft, anh đồng ý và l

ại trở

thành một sinh viên nghỉ phép dài hạn một lần nữa. Khi chúng tôi tuyên b

ố mọi

công nhân trong hãng tham gia quyền sở hữu chủ dưới hình th

ức tham gia góp

vốn, hãng Microsoft đã gặt hái được những thành công lớn lao chưa t

ừng có.

Khoảng ba tuần sau khi Steve đến làm việc tại hãng Microsoft,lần đầu tiên gi

ữa

chúng tôi có những cuộc tranh lu

ận

khá căng. Lúc đó, hãng Microsoft đang thuê khoảng ba mươ

i công nhân, và Steve

cho rằng chúng tôi cần phải thuê ngay thêm khoảng năm mươi ngư

ời nữa.

Tôi đã trả lời anh rằng chúng ta không thể làm như thế được. Nhiều khách h

àng

đầu tiên của chúng ta đã bị phá sản, và n

ỗi lo sợ bị vỡ nợ ngay trong thời gian

hãng đang phát triển mạnh khiến cho tôi hết sức bảo thủ về phương diện t

ài

chính. Nhưng Steve không họ nản lòng và tôi đã ph

ải nghe theo anh ta. Tôi bảo

anh chỉ nên thuê những người có năng lực càng sớm càng tốt,và tôi sẽ bàn v

ới

anh về những gì cần làm sau. Tôi chưa bao gi

ờ trải qua những giờ phút hạnh phúc

đến như vậy, bởi vì doanh thu của chúng tôi tăng trưởng vô c

ùng nhanh chóng

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

34

nhờ những con người tài ba lỗi lạc mà Steve đã huy động đư

ợc.

Nỗi lo sợ chính của tôi trong những năm đầu là một số công ty nào đó có th

ể sẽ

đột kích vào và cu

ỗm mất thị trừong của chúng tôi. Thực ra,thời đó cũng có một

vài công ty nhỏ kinh doanh các bộ vi xử lý hay phần mềm đã khi

ến cho tôi lo

lắng, nhưng may mắn là không ai trong số đó có tầm nhìn về thị trư

ờng phần

mềm giống như

chúng tôi.

Ngoài ra, còn có một nguy cơ khác luôn luôn đe doạ chúng tôi. Đó là vi

ệc có thể

vào một ngày nào đó, một trong những công ty lớn chuyên s

ản xuất máy điện

toán nhũng công ty lớn chuyên sản xuất máy điện toán lấy phần mềm d

ùng cho

máy điện toán lớn của họ để cải tiến lại, dùng cho máy đi

ện toán lấy phần mềm

dùng cho máy điện toán sử dụng bộ vi xử lý nhọ. Các hãng IBM và DEC đ

ã có

những thư viện phần mềm hết sức mạnh. Nhưng một lần nữa, rấ

t may cho hãng

Microsoft là phần lớn những ngư

ời sử dụng không có ý định cải tiến máy của họ

thành những máy điện toán cá nhân. Chỉ có một nguy cơ xuất hiện vào nă

m

1979, khi hãng DEC tung ra thị trường loại máy điện toán mini PDP-11 đư

ợc cải

tiến theo dạng một máy điện toán cá nhân mang tên HeathKIT. Mặc dù vậy, h

ãng

DEC không tin tưởng hoàn toàn vào máy điền toán cá nhân, và do đó trên th

ực tế

họ họ đã không đ

ẩy nhanh tiến độ sản xuất.

Mục tiêu của Microsoft lúc đó là viết và cung ứng phần mềm cho hầu hế

t máy

điện toán cá nhân nhưng không dính dáng đ

ến việc sản xuất hoặc kinh doanh

ph

ần cứng. Microsoft đăng ký giá bán phần mềm hết sức thấp. Chúng tôi cải tiến

ngôn ngữ lập trình như phiên b

ản BASIC cho thích hợp với từng loại máy. Chúng

tôi phản ứng rất nhanh trước những đổi thay của các nhà s

ản xuất phần cứng.

Chúng tôi không muốn tạo bất cứ một lý do nào để khách hàng c

ủa chúng tôi đi

tìm mua ph

ần mềm khác.

Và chiến lược của chúng tôi đã thành công. Trên thực tế, tất cả các nhà s

ản xuất

máy điện toán cá nhân đều dăng ký ngôn ngữ lập trình của chúng tôi. Mặc d

ù

phàn cứng của hai công ty sản xuất máy điện toán có khác nhau, nhưng c

ả hai

đ

ều sử dụng phần mềm BASIC của Microsoft, điều đó chứng tỏ, trong chừng mực

nào đó, các phần mềm đó là những phần mềm tương thích. Chính tính chất tươ

ng

thích đó đã trở thành thành phần quan trọng trong việc thu hút khách h

àng mua

nó cho máy điện toán của họ. Các nhà sản xuất thư

ờng quảng cáo rằng ngôn ngữ

lập trình của Microsoft, kể cả ngôn ngữ BASIC, đều có thể sử dụng được

cho máy

điện toán của họ. Theo thời gian, phần mềm BASIC của Microsoft đã trở th

ành

ngành công nghệ phần mềm tiêu chu

ẩn.

Có một số công nghệ không lệ thuộc vào sự chấp nhận rộng rãi của khách h

àng

về giá trị sử dụng. Cái chảo chiên không dính vẫn cứ là một dụng cụ tuyệt vời v

à

rất hữu ích cho dù bạn là người duy nhất chưa bao giờ mua nó. Nhưng đ

ối với sản

phẩm của thông tin liên lạc và các sản phẩm khác cần đến khả năng kết hợp th

ì

giá trị sử dụng của chúng lệ thuộc vào chúng có được khách hàng sử dụng rộ

ng

rãi hay không . Nếu bạn chỉ chọn lựa hai hòm đựng thư: một cái được làm b

ằng

tay,rất đẹp,với khe hở chỉ vừa cho một cỡ phong bì, với một thùng các tông c

ũ

mà ngư

ời ta tiện tay nhét

mọi loại thư từ và bưu phẩm của bạn vào đó, và bạn sẽ chọn cái được nhiề

u

người chọn, tức bạn đã chọn tính tương thích c

ủa sản phẩm.

Đôi khi chính phủ hoặc một vài uỷ ban nào đó đề ra một số tiêu chu

ẩn cải tiến đó

được gọi là những tiêu chuẩn "hợp pháp" và có sức mạnh về pháp lý. Tuy nhi

ên,

có rất nhiều tiêu chuẩn đã đạt được những thành công lớn nhất lại là những ti

êu

chuẩn " tồn tại trên thực tế"do thị trư

ờng phát hiện ra. Máy đánh chữ tiếng Anh

hay bàn phím của máy điện toán đều đư

ợc bố trí chữ theo chiều ngang từ trái

sang phải gồm những ký tự: Q W E R T Y. Không có luật pháp nào bu

ộc họ phải

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

35

làm như vậy. Nó là một thông lệ, và khách hàng nói chung đều theo chỉ tiêu đ

ó,

tr

ừ phi có những thay đổi tuyệt vời khác ra đời.

Những định chuẩn "thực tế" đó được thị trư

ờng, chứ không phải luật pháp , ủng

hộ. Chúng được chọn vì những lý do chính đáng, và chúng b

ị thải hồi khi có

những thứ khác thực sự có ưu thế hơn, tương tự việc đĩa Compact disk đ

ã thay

thế gần như hầu hết các đĩa hát được làm bằng nhựa vinyl trư

ớc đây.

Những định chuẩn "thực tế" tồn tại trong thị trường thông qua gu

ồng máy kinh

tế, tương tự như quan niệm về sự tăng trưởng theo đường xoắn ốc tích cực đ

ã

đưa nhiều nghành kinh doanh đến thành công, trong đó thành công trư

ớc tạo

thuận lợi cho thành công sau. Quan niệm này,được gọi là s

ự phản hồi tích cực,

giải thích vì sao những tiêu chuẩn "thực tế" thường nổi bật hơn khi người ta t

ìm

kiếm tính tương h

ợp của máy điện toán.

Một chu kỳ phản hồi tích cực bắt đầu khi, trong một thị trường đang lên, có m

ột

thứ gì đó tỏ ra có lợi thế hơn cái cũ. Nó thường xảy ra với những sản phẩm đ

òi

hỏi kỹ thuật cao, có thể sản xuất với số lượng lớn nhưng giá thành không tă

ng

bao nhiêu và tính tương hợp của chúng có thêm vài giá trị sử dụng mới. Máy chơ

i

trò chơi điện tử hiện nay là một ví dụ. Đó là một máy điện toán đư

ợc thiết kế cho

một mục đích đặc biệt, có một hệ điều hành đặc biệt hình thành m

ột nền cho

phần mềm của trò chơi. Tính tương hợp có ý nghĩa rất quan trọng bởi v

ì càng có

nhiều ứng dụng-trong trường hợp này là nhiều trò chơi-thì giá tr

ị sử dụng của

chúng càng quí đối với khách hàng. Đồng thời, máy càng bán ch

ạy thí

những nhà phát triển phần mềm ứng dụng càng sáng t

ạo ra nhiều ứng dụng mới

hơn. Chu kỳ phản hồi tích cực bắt đầu khi chiếc máy đó đatô đư

ợc mức độ phổ

biến cao nhất và doanh s

ố sẽ tăng không ngừng.

Có lẽ một chứng minh hùng hồn nhất về uy lực của sự phản hồi tích cực là tr

ận

đấu về băng video xảy ra vào cuối thập liên 70 và đầu thập liên 80. có m

ột câu

chuyện hoang đường khá dai dẳng cho rằng chỉ có sự phản hồi tích cực mới l

àm

cho băng video VHScó ưu thế như băng Beta, mặc dù về phương diện kỹ thuật th

ì

băng Beta tốt hơn. Thực ra, những băng đầu tiên của Beta chỉ thu đư

ợc một tiếng

đồng hồ -so với ba tiếng của VHS-không đ

ủ để thu một bộ phim hay một trận đấu

bóng. Khách hàng lưu ý tới khả năng của băng hơn là quy cách k

ỹ thuật của

nó.Sản phẩm của VHS lúc đầu bán chạy hơn sảm phẩm của Beta được h

ãng sony

sử dụng cho máy Betamax của họ. Hãng JVC, phát triển theo tiêu chu

ẩn VHS, cho

phép các nhà sản xuất đầu máy Video sử dụng tiêu chu

ẩn VHS với giá bản quyền

rất thấp.Ngờ vậy số người sử dụng băng VHS có lợi thế hơn ở chỗ nó chứa đư

ợc

nhiều phim trong một băng hơn và do đ

ó ngày càng

có nhiều người muốn mua băng VHS. Rõ ràng là VHS được hư

ởng lợi thế của chu

kỳ phản hồi tích cực. Và thành công này cứ thế đẻ ra thành công khác, như

ng

chất lư

ợng không họ bị giảm sút.

Trong khi cuộc tranh chấp tay đôi giữa Bentamax và VHS vẫn tiếp tục th

ì doanh

số bán băng video thu sẵn sang thị trường Mỹ bị giảm sút hẳn, chỉ còn vài tri

ệu

băng một năm. Một khi băng VHS nổi lên như là loại băng tiêu chuẩn vào kho

ảng

năm 1983, nó được sự chấp nhận của khách hàng và số lư

ợng băng bán ra tăng

lên rất nhanh. Chỉ riêng năm đó, trên 9,5 triệu băng đã được bán ra, cao hơ

n

50% so với năm trước. Trong năm 1984, số băng bán ra là 22 triệu. V

à trong

những năm sau đó: 52 triệu, 84 triệu, và 110 tri

ệu băng trong năm 1987, thời

điểm và việc thuê băng để xem phim đã trở thành hình th

ức giải trí phổ biến nhất

của các gia đình, và đó cũng là th

ời điểm băng VHS chiếm ngôi vị độc nhất.

Đó là một ví dụ minh hoạ sự thay đổi về số lượng ở mức độ đư

ợc kỹ thuật mới

chấp nhận sẽ kéo theo sự thay đổi về chất lượng. Máy thu hình là m

ột ví dụ khác.

Năm 1946, chỉ có 10.000 máy thu hình bán ra trên nước Mỹ, Năm sau l

à 16.000.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

36

Và lúc đó nó đã vượt qua ngưỡng cửa chấp nhận cho nên con s

ố bán ra trong

năm 1948 là 190.000 máy. Trong những năm kế tiếp là 1 tri

ệu, rồi 4 triệu, 10

triệu, và số lượng vẫn tăng một cách ổn định cho tới năm 1955 là 32 tri

ệu. Khi

máy được bán ra nhiều, người ta lại càng đầu tư tiền vào để tạo nhiều chươ

ng

trình truyền hình hơn và việc đó càng khuyến khích khách hàng mu

ốn mua máy

thu hình.

Còn đối với máy và đĩa CD, trong những năm đầu không có mấy ngư

ời mua, một

phần vì khó tìm được cửa hàng cho thuê nào có nhi

ều đĩa nhạc hay khác nhau.

Nhưng rồi chỉ sau một thời gian rất ngắn, khi nó vượt qua được ngư

ỡng cửa chấp

nhận của khách hàng, số lượng bán ra tăng lên nhanh chóng. Ngày càng có nhi

ều

người mua vì họ thích chất lượng âm thanh tốt, có nhiều nhạc hay và s

ự tiện lợi

của máy CD,và nó đã trở thành tiêu chuẩn "thực tế" được chấp nhận, và lo

ại trừ

vĩnh viễn loại đĩa hát cổ điển ra khỏi thị trư

ờng.

Một trong những bài học quan trọng nhất mà ngành công ngh

ệ điện toán rút ra

được là giá trị sử dụng của máy điện toán lệ thuộc vào chất lượng và

ứng dụng

phong phú của các phần mềm của nó. Tất cả những ai ở trong ngành công nghi

ệp

điện toán đều học được bài học đó -một số thành công nhưng cũng có ngư

ời thất

bại. Vào mùa hè năm 198O, có hai đại diện cửa hàng IBM đến gặp H

ãng Microsoft

để bàn về việc nên sản xuất loại máy điện toán nào va loại nào không nên s

ản

xu

ất.

Vào thời đó, hãng IBM chi

ếm ngôi vị chúa tể về sản xuất phần cứng,nắm trong

tay hơn 80% thị trường máy điện toán lớn. Trước đây, họ thư

ờng bán các loại

máy chính, đắt tiền, cho các khách hàng lớn. Ban lãnh đ

ạo của IBM nghĩ rằng với

340.000 công nhân, nếu muốn bán các loại máy điện toán nhọ, rẻ tiền cho t

ư

nhân cũng như cho các công ty thì h

ọ cần phải có ngoại viện.

IBM muốn tung mặt hàng máy điện toán cá nhân ra thị trư

ờng chỉ khoảng thời

gian dưới một năm. Để thực hiện được kế hoạch nay, họ đã phải từ bỏ phươ

ng

hướng truyền thống của họ là v

ừa sản xuất phần cứng vừa sản xuất phần mềm.

Do đó, IBM quyết định sản xuất máy điện toán cá nhân chủ yếu dựa vào nh

ững

linh kiện có sẵn, ai cũng có thể mua đư

ợc.

Mặc dù IBM, nói chung, có sản xuất bộ vi xử lý dùng cho các sản phẩm của h

ãng,

nhưng nó lại quyết định mua của hãng Intel bộ vi xử lý dùng cho máy đi

ện toán

cá nhân thay vì phải sản xuất. Nhưng điều quan trọng nhất đối với Microsoft l

à

IBM muốn mua quyền sử dụng hệ điều hành c

ủa Microsoft chứ không tự sản xuất

l

ấy.

Khi làm việc với nhóm thiết kế của IBM, chúng tôi đề xuất kế hoạch l

à IBM chúng

tôi đề xuất kế hoạch là IBM nên s

ản xuất một trong những máy điện toán cá nhân

đầu tiên sử dụng bộ vi xử lý 16 bit, tức bộ 8088. Việc chuyển từ 8 bit lên 16 bit s

ẽ

làm cho chiếc máy điện toán không còn là món đồ chơi mà sẽ trở thành m

ột công

cụ làm việc với khối lượng công việc rất lớn và r

ất hữu hiệu. Thế hệ máy 16 bit có

bộ nhớ tới một megabyte - tức 256 lần nhiều hơn máy đi

ện toán 8 bit. Thoạt

nghe, điều này có vẻ như là những lợi thế về lý thuyết, bời vì IBM d

ự định một bộ

nh

ớ khoảng 16K, tức chỉ bằng 1/64 của tổng bộ nhớ chúng tôi có thế sản xuất. Kế

hoạch sản xuất bộ vi xử lý 16 bit càng bị yếu thế hơn do IBM quyết đ

ịnh tiết kiệm

tiền bằng cách dùng một chíp chuyên dùng cho h

ệ 8 bit để nối với tất cả các máy

khác. Hệ quả là chip đó có thể suy nghĩ nhanh hơn r

ất nhiều so với khả năng

truyền tin của nó. Tuy nhiên, quyết định sử dụng bộ vi xử lý 16 bit là m

ột quyết

định rất thông minh, bởi nó cho phép máy điện toán cá nhân của IBM trở th

ành

máy tiêu chuẩn cho tất cả máy điện toán cá nhân hiện có cho đến ng

ày nay.

IBM, với danh tiếng của nó và với quyết định sử dụng một thiết kế mở m

à các

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

37

công ty khác có thể sao chép được, đã có cơ hội thực sự để tạo ra một tiêu chu

ẩn

mới cho máy điện toán cá nhân. Chúng tôi muốn góp phần vào công việc m

ày.

Chúng tôi mua lại một số công trình trước đây của một công ty ở Seattle v

à thuê

luôn viên kỹ sư hàng đầu của nó là Tim Paterson. Với m

ột loạt các bổ sung mới,

hệ này đã trở thành hệ điều hành của Microsoft, hay gọi tắt là hệ MS

-DOS. Tim

trên thực tế, là cha đẻ của hệ điều hành này c

ủa Microsoft.

IBM, khách hàng bản quyền đầu tiên của chúng tôi, gọi đó là h

ệ DOS của máy

điện toán cá nhân, hay còn gọi là PC-DOC. Máy điện toán cá nhân của IBM đư

ợc

tung ra thị trừong vào tháng 8 năm 1981 và giành được thắng lợi vang dội. H

ãng

này đã tiến hành công việc tiếp thị khá tốt và đã qu

ần chúng hoá hai chữ " PC",

tức Personal Computer - máy điện toá

n cá nhân. Công trình này do Bill Lowe sáng

tạo và Don Estridge hoàn chỉnh. Đó là công trạng của họ, những người đ

ã có công

trong việc biến một máy điện toán cá nhân chỉ mới hình thành trong ý ngh

ĩ trở

thành hiện thực trên thị trường chỉ trong vòng chưa đầy m

ột năm.

Đến nay hẳn không còn mấy ai nhớ tới một thực tế là những chiếc IBM

-PC ban

đầu thực tế được xuất xưởng với ba hệ điều hành; hệ điều hành PC-DOS c

ủa

chúng tôi, hệ CP/M-86,và hệ UCSD Pascal P-system. Chúng tôi bi

ết rằng chỉ có

một trong ba hệ điều hanh đó là thành công và sẽ trở thành hệ tiêu chu

ẩn. Chúng

tôi muốn có được chính uy lực đã đưa băng cát xét VHS đi vào mọi của h

àng bán

băng video để đẩy hệ MS-DOS trở thành hệ tiêu chuẩn. Chúng tôi nhìn th

ấy có ba

cách có thể đưa hệ MS-DOS trở thành hệ tiêu chuẩn được. Trước tiên là phải l

àm

sao cho hệ MS-DOS trở thành sản phẩm tốt nhất. Thứ nhì là giúp đ

ỡ các công ty

phần mềm của họ. Và điều cuối cùng là phải làm sao bảo đảm cho giá của hệ MS

DOS

ph

ải thật hạ.

Chúng tôi nêu điều kiện hết sức lý tưởng cho hãng IBM -chúng tôi thu m

ột khoản

lệ phí rất thấp và chỉ thu một lần để trao cho họ quyền sử dụng hệ điều hành c

ủa

Microsoft trên bất cứ số lượng máy nào IBM có thể bán được.Sở dĩ chúng tôi đư

a

ra những ưu đãi như vậy là nhằm khuyến khích IBM đưa hệ MS-DOS c

ủa chúng

tôi ra bán với giá rẻ. Và chiến lược của chúng tôi đã thành công. IBM bán h

ệ

UCSD Pacsl P -system với giá khoảng 450 mỹ kim hệ CP/M

-86

khoảng 175, và hệ MS-DOS cho những công ty điện toán nào muốn d

ùng nó vào

những máy tương thích, trong chừng mực nào đó, với máy IBM-PC. IBM có th

ể sử

dụng phần mềm của chúng tôi miễn phí nhưng không được hư

ởng chế độ độc

quyền hoặc được khống chế sự cải tiến trong tưong lai. Đi

ều đó giúp cho Microsoft

kinh doanh quyền sử dụng phần mềm cho ngành công nghiệp máy đi

ện toán cá

nhân. Và trên thực tế, sau đó IBM đã từ bỏ việc cải tiến các hệ UCSD Pascal P

system

và hệ CP/M-86 c

ủa họ.

Khách hàng bắt đầu tin tưởng và đã mua máy IBM PC, và vào năm 1982, nh

ững

nhà phát triền phần mềm tạo thêm nhiều ứng dụng mới để chạy trên máy đó. M

ỗi

một khách hàng mới đến mua máy là có thêm m

ột ứng dụng mới khiến cho máy

IBM PC càng trở thành một tiêu chuẩn "thực tế" tiềm tàng của ngành công nghi

ệp

máy điện toán. Chẳng bao lâu sau, đa số các phần mềm mới và tốt nhất nh

ư

Lotus 1-2-3 bắt đầu xuất hiện. Mitch Kapor cộng tác với Jonathan Sachs, đ

ã cách

mạng hoá các bảng biểu 1-2-3. Nhưng những ngư

ời có công đầu trong việc sáng

tạo ra bảng biểu điện tử VisiCale lại là Dan Bricklin và Bob Frankston, nh

ững bảng

biểu này đã bị bảng biểu 1-2-3 làm cho nó trở thành l

ạc hậu.

Chu kỳ phản hồi tích cực bắt đầu có tác dụng đối với thị trư

ờng máy điện toán cá

nhân. Một khi nó lấy được đà, hàng ngàn các ứng dụng mới xuất hiện v

à hàng

loạt các công ty bất đầu tung ra các phần bổ sung hoặc phiến "phụ tùng", có kh

ả

năng giúp m

ở rộng khả năng của phần cứng của náy điện toán cá nhân. Sự xuất

hiện các phần bổ sung cho phần mềm lẵn phần cứng làm cho vi

ệc bán máy điện

toán cá nhân vượt xa dự định của hãng IBM, lên tới con số hàng tri

ệu máy. Chu

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

38

kỳ phản hồi tích cục đã mang lại cho IBM hàng tỷ đô la. Chỉ trong vòng vài nă

m,

hơn phần nửa số máy điện toán cá nhân dùng trong các cơ sở kinh doanh là c

ủa

IBM và hầu hết số còn l

ại đều có thể thích ứng với máy của họ.

Tiêu chuẩn của IBM trở thành tiêu chuẩn mà mọi người noi theo. Lý do chính l

à

nhờ sản phẩm ra đời đúng lúc và nh

ờ có bộ xử lý 16 bit. Máy điện toán cá nhân từ

đó trở thành loại máy tốt, nhưng một công ty khác cũng có thể lập nên tiêu chu

ẩn

bằng cách tạo được nhiều ứng dụng theo thị hiếu của khách hàng và s

ản phẩm

của họ đứng được trên thị trư

ờng.

Các quyết định trư

ớc đây của IBM, do muốn sản xuất nhanh máy điện toán cá

nhân, đã tạo điều kiện dễ dàng cho các công ty khác b

ắt tay sản xuất các loại

máy tương thích, Cấu trúc máy đã được đem ra bán. Bộ vi xử lý của Intel và h

ệ

điều hành của Microsoft đang có sẵn. Chính sách cởi mở đó là m

ột khuyến khích

rất mạnh mẽ cho các nhà sản xuất linh kiện, các nhà phát triển phần mềm, v

à

cho tất cả những ai trong ngành ra s

ức sao chép.

Chỉ trong vòng ba năm, gần như tất cả các tiêu chu

ẩn cạnh tranh về máy điện

toán cá nhân đều biến mất. Chỉ trừ vài trường hợp ngoại lệ như

máy Apple II và

Macintosh. Hewlett Packard, DEC, Texas Instruments, và Xerox, mặc dù có k

ỹ

thuật cao, có danh tiếng, có cơ sở khách hàng, nhưng đ

ều thất bại trong thị

trường máy điện toán cá nhân vào những năm đầu của thập niên 80, bởi v

ì máy

của họ không tương ứng và không có sự cải tiến nào có ý ngh

ĩa so với cấu trúc

của hãng IBM. Một loạt các công ty mới nổi lên như Eagle và North Star ngh

ĩ rằng

người ta sẽ mua phần cứng của họ, bởi họ có đôi chỗ cải tiến tốt hơ

n máy IBM

PC. Nhưng rồi tất cả hoặc phải thay đổi máy bằng cách sản xuất phần cứng tươ

ng

thích hoặc chịu thất bại. Máy IBM PC đã trở thành phần cứng tiêu chuẩn. V

ào

khoảng giữa thập niên 8O, có hàng chục loại máy điện toán cá nhân tươ

ng thich

do IBM sản xuất. Mặc dù những người mua máy điện toán cá nhân không nói r

õ

ra như vậy, điều mà họ muốn tìm mua là những phần cứng nào có thể chạy đư

ợc

hầu hết các phần mềm, và họ muốn tìm mua được đúng những máy mà nh

ững

người họ quen biết đã s

ử dụng.

Có một điều đã trở thành ph

ổ biến đối với một số sử gia có đầu óc xét lại, những

người cho rằng IBM đã phạm phải sai lầm khi hợp tác với Intel và Microsoft đ

ể

chế tạo ra máy điện toán cá nhân. Họ lập luận rằng IBM nên gi

ữ lấy bản quyền

của cấu trúc máy điện toán cá nhân, và rằng Intel và Microsoft, trong m

ột chừng

mực nào đó, có lợi thế hơn IBM. Nhưng những người xét đó lại quên m

ột điều.

Việc IBM trở thành trung tâm điểm của ngành công nghiệp điện toán cá nhân

rõ

ràng là vì nó có khả năng quản lý , và bi

ết sử dụng nó để tạo ra cấu trúc mở. IBM

đã chọn đư

ợc cá

đ

ịnh chuẩn cho họ.

Trong lãnh vực kinh doanh máy chủ, IBM chiếm ngôi vị chúa tể, và các đ

ối thủ

cạnh tranh khó mà sánh được với doanh số bán ra cũng như trình độ nghiên c

ứu

và phát triển rất cao của họ. Nếu có một đối thủ nào ngấp nghé muón leo l

ên

ngôi vị đó, IBM có thể huy động nguồn lực để hạ bệ ngay. Nhưng trong th

ế giới

máy điện toán cá nhân đầy biến động này, vị trí của IBM tương tự như v

ị trí của

người dẫn đầu vẫn cố chạy nhanh hơn những người khác thì anh ta v

ẫn luôn luôn

là người dẫn đầu, và nh

ững đối thủ khác sẽ phải cố gắng đuổi cho kịp anh ta. Tuy

nhiên, nếu anh ta tỏ ra đuối sức hoặc không còn cố gắng được nữa thì nh

ững

người khác sẽ vượt lên và qua m

ặt anh ta. Trong cuộc chạy đua đó, các đối thủ

khác cũng không gặp nhiều trở ngại lắm, và thực tế đó rồi nay mai sẽ trở n

ên rõ

ràng hơ

n.

Năm 1983, chúng tôi nghĩ rằng bước đi kế tiếp của chúng tôi là ph

ải phát triển hệ

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

39

điều hành đồ hoạ. Tôi không tin rằng chúng tôi có thể giữ vững vị trí hàng đ

ầu

trong công nghiệp phàn mềm nếu chúng tôi cứ cố bám lấy hệ MS-DOS, b

ởi hệ

này dựa trên cơ sở ký tự. Người sử dụng cứ phải đánh hàng loại các lệnh không r

õ

ràng và chờ cho chúng xuất hiện trên màn hình. Hệ MS-DOS không cung cấp h

ình

ảnh và các đồ hoạ khác để giúp cho ngư

ời sử dụng ứng dụng. Giao diện

(Interface) là phương cách giúp cho người và máy giao tiếp đư

ợc với nhau. Tôi tin

rằng trong tương lai, giao diện sẽ dựa trên đồ hoạ và rằng đó là đi

ều căn bản

giúp cho Microsoft vượt lên trên hệ MS-DOS và đặt ra một tiêu chu

ẩn mới, trong

dó hình ảnh và các phông chữ sẽ là m

ột phần của giao diện rất dễ sử dụng. Để

biến ý nghĩ đó thành hiện thực, máy điện toán cá nhân phải đư

ợc thiết kế sao cho

chẳng những đối với số khách hàng hiện có, mà có thể hấp dẫn cả những ngư

ời

không muốn mất thì giờ để học cách sử dụng một loại giao diện quá rắc rối n

ào

đ

ó.

Để minh hoạ cho sự khác biệt lớn lao giữa mờt chương trình điện toán dựa trên c

ơ

sở ký tự và một chương trình điện toán dựa trên cơ sở đồ hoạ, chúng ta h

ãy

tưởng tượng như bạn chơi môn đánh cờ và đang thực hiện các nước đi tr

ên màn

hình. Nếu bằng hệ thống ký tự, bạn phải dùng ký tự để đánh nư

ớc đi của bạn.

Bạn phải đánh "chuyển quân cờ từ ô vuông 11 sang ô vuông 19", hoặc ng

ắn gọn

hơn "chuyển chốt sang QB3". Nhưng nếu bằng hệ thống đồ hoạ, bạn sẽ nhìn th

ấy

bàn cờ trên màn hình. Bạn chuyển vị trí các quân cờ bằng cách chỉ v

ào chúng và

lôi chúng t

ới vị trí mới.

Những nhà nghiên cứu của Xerox tại trung tâm nghiên cứu Palo Alto r

ất nổi tiếng

hiện nay ở California đã khám phá ra các hệ biến hoá mới cho sự tương tác gi

ữa

người và máy. Họ chứng minh rằng chúng ta có thể ra lệnh cho máy dễ dàng hơ

n

nếu như chúng ta có thể chỉ vào vị trí đó trên màn hình. H

ọ sử dụng một công cụ

gọi là một "con chuột", nó có thể chạy trên mặt bàn , để hướng dẫn mũi t

ên trên

màn hình. Xerox đã thực hịen ý đồ đó một cách khá kém cời vì mu

ốn tận dụng

nhanh sáng kiến lớn lao đó để làm lợi thế trong thương m

ại, bởi cỗ máy của họ

khá đắt v

à khong dùng

bộ vi xử tiêu chuẩn. Biến kết quả nghiên cứu thành nh

ững sản phẩm có thể bán

ra thị trường vẫn còn là m

ột vấn đề rất lớn đối với nhiều công ty.

Vào năm 1983, Microsoft tuyên bố rằng sẽ đặt kế hoạch đưa hệ đồ hoạ v

ào máy

IBM PC, với sản phẩm được gọi là Windows. Mục tiêu của chúng tôi là t

ạo ra phần

mềm có thể mở rộng hệ MS-DOS, sử dụng con chuột để cho hiện l

ên màn hình

các hình đồ hoạ và sẽ làm cho màn hình chứa nhiều "cửa sổ", mõi c

ửa sổ chạy

một chương trình khác nhau. Vào thời đó, trên thị trừơng có hai lo

ại máy điện

toán cá nhân có khả năng đồ hoạ, đó là máy Xerox Star và máy Apple Lisa. C

ả

hai loại này đều rất đắt tiền, khả năng lại bị hạn chế và xây dựng trên quy

ền sở

h

ữu của cấu trúc phần cứng. Các công ty sản xuất phần cứng khác không mua

được quyền sử dụng hệ điều hành để thiết kế ra các máy tương ứng, và máy đ

ó

không thu hút được các công ty sản xuất phần mềm tham gia vào vi

ệc sản xuất

thêm các ứng dụng mới. Microsoft muốn tạo ra một tiêu chuẩn mở và áp d

ụng

khả năng đồ hoạ vào bất cứ máy điện toán nào đang chạy hệ MS

-DOS.

Đồ hoạ phổ thông đầu tiên xuất hiện trên thị trường vào nă

m 1984, khi hãng

Apple chào đời máy Macintosh. Mời thứ trên hệ điều hành của Macintosh đều l

à

đồ hoạ và dó là một thắng lợi hết sức lớn lao. Phần cứng ban đầu và ph

ần mềm

được cải tiến thì khả năng tiềm tàng của nó càng rõ ràng hơ

n.

Chúng tôi hợp tác chặt chẽ với hãng Apple trong suốt quá trình phát tri

ển máy

Macintosh. Steve Jobs là nhóm trưởng của nhóm Macintosh. làm vi

ệc chung với

anh thật thú vị. Steve có khả năng trực giác đáng ngạc nhiên về kỹ thuật và v

ề

thiết kế cũng như khả năng lãnh đ

ạo thuộc tầm cỡ bậc thầy.

www.thuvien24.com

Ebook Team

www.updatesofts.com

40

Cần phải có đầu óc tưởng tư

ợng thật phong phú để phát triển điện toán đồ hoạ.

Hình dạng của nó trông như thế nào ? Nó ho

ạt động ra sao ? Có một số chúng tôi

tiếp thu từ kinh nghiệm làmviệc với Xerox, số khác chúng tôi tự tạo ra. Đầu ti

ên,

chúng tôi tạo ra quá nhiều khả năng. Chúng tôi sử dụng gần như h

ầu hết mọi

phông chữ và biểu tựơng mà chúng tôi có. Sau đó, chúng tôi hình dung ra r

ằng

tất cả những thứ đó có thể làm chói mắt, cho nên chúng tôi thay đ

ổi thay đổi

trình đơn ít rườm rà hơn. Chúng tôi tạo ra bộ xử lý từ Microsoft Word, và b

ảng

biểu Micorosoft Excel cho máy Macirosoft. Đó là những sản phẩm đồ hoạ đầu ti

ên

c

ủa Microsoft.

Máy Macintosh có phần mềm hệ thống rất tuyệt nhưng hãng Apple t

ừ chối không

cho phép ( cho đến năm 1955 ) bất cứ ai đư

ợc sản xuất phần cứng để chạy nó.

Đó là nếp nghĩ mang tính truyền thống của những hãng s

ản xuất phần cứng ;

Nếu anh muốn có phần mềm ư, xin mọi anh mua máy của h

ãng Apple, Microsoft

muốn cho máy Macintosh bán thật chạy và được đa số khách hàng ch

ấp nhận,

chẳng những vì chúng tôi đã đầu tư khá nhiều để tạo các ứng dụng cho nó m

à

còn vì chúng tôi muốn được công chúng chấp nhận chưong trình đ

ồ hoạ của

chúng tôi.

Những sai lầm như quyết định hạn chế việc bán phần mềm của hệ điều hành s

ử

dụng cho chính phần cứng của Macintosh sẽ còn tái ph

ạm nhiều trong những năm

tới. Một vài công ty cáp và điện thoại đã nói tới chuyện liên l

ạc chỉ bằng phần

m

ềm do họ quản lý.

Khả năng của cạnh tranh đồng thời vừa phải họp tác ngày càng trở nên r

ất quan

trọng,nhưng việc đó đòi hỏi phải thật dạn dày kinh nghi

ệm

Việc tách phần cứng ra khỏi phần mềm là v

ấn đề lớn trong quan hệ cộng tác giữa

IBM và Microsoft để để sản xuất OS/2. Việc đó vẫn còn là v

ấn đề cho đến tận

ngày nay. Các tiêu chuẩn phần mềm tạo sân chơi cho các công ty s

ản xuất phần

cứng, nhứng nhiều nhà s

ản xuất lại sử dụng sự lệ thuộc lẫn nhau giữa phần cứng

và phần mềm để phân biệt rõ hệ thống riêng c

ủa ho. Một công ty khác lại coi

phần cứng và phần mềm như là nh

ững

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen4U.Com

Trước Sau

Tags: