因为是左手开的拍子撩，加上拍子撩后坐力大得吓人，这几枪之后，我只觉得虎口发麻，手竟然举不起来了，不过好在声势惊人，就连老痒也吓得几乎一个踉跄，那些老鼠一下子退了下去，不敢再贸然攻击过来。

Vì tôi mở phách tử liêu bằng tay trái, cộng với độ giật của đáng sợ của súng, sau mấy phát súng này, tôi chỉ cảm thấy hổ khẩu tê dại, tay thậm chí không giơ lên được. Nhưng may mắn thay, âm thanh kinh người, ngay cả Lão Dương cũng sợ đến nỗi suýt loạng choạng. Những con chuột đó ngay lập tức rút lui, không dám mạo hiểm tấn công lần nữa.

我一看这是个机会，忙催促老痒快点，拍子撩近距离威力巨大，但是子弹有限，就算一枪打死十只，也远远不够。下一次再开枪，就不知道有没有这么好的效果了。

Tôi thấy đây là cơ hội, vội vàng hối thúc Lão Dương nhanh lên. Phách tử liêu có uy lực rất lớn ở cự ly gần, nhưng đạn có hạn. Cho dù một phát bắn chết mười con, cũng không đủ. Lần sau bắn nữa, không biết có còn hiệu quả tốt như vậy không.

思索间已经退到土坑的中央，我往下一看，地上果然有一个黑幽幽的洞口，依稀可见土表下面的砖层。老痒吃力地将凉师爷塞进那个洞里，正贴着他的脊梁骨一溜到底，他手一松，凉师爷就掉了下去，接着他也一猫腰，双手撑着地跳了下去。

Trong lúc suy nghĩ đã rút về trung tâm hố đất. Tôi nhìn xuống, quả nhiên trên đất có một cái hang đen ngòm, lờ mờ thấy lớp gạch dưới mặt đất. Lão Dương hết sức nhét Lương sư gia vào trong hang đó. Ông ta dựa vào sống lưng nó trượt xuống đến tận dưới. Nó vừa buông tay, Lương sư gia liền rơi xuống. Sau đó nó cũng khom lưng, chống hai tay xuống đất nhảy xuống.

我在后面殿后，听到里面老痒大声招呼我，才学着老痒，单手撑地跳入洞里。

Tôi đi bảo vệ phía sau. Nghe thấy Lão Dương lớn tiếng gọi tôi bên trong, tôi mới làm theo Lão Dương, chống một tay xuống đất nhảy vào trong hang.

下去还不到半个身子，双脚着了地，打起打火机一看，老痒正焦急地等我下来，凉师爷摔在一边，不知道死活。

Xuống chưa được nửa thân người, hai chân đã chạm đất. Tôi bật bật lửa lên nhìn, Lão Dương đang lo lắng chờ tôi xuống. Lương sư gia ngã một bên, không biết sống chết.

我将打火机交给老痒，让他找点东西照明，自己捡起地上一些兵器，胡乱将下来的口子堵住，防止老鼠进来。

Tôi đưa bật lửa cho Lão Dương, bảo nó tìm chỗ chiếu sáng. Tôi tự mình nhặt vài binh khí trên đất, lấp tạm lỗ vừa xuống, ngăn chuột vào.

老痒点燃墓室四周墙上的火把，四处一照，发现这里是一个明显蛇国风格的石室，石室四周全部用条石做壁，上面全是色彩斑斓的壁画，顶上是条石镶嵌青砖，只是因为潮湿的关系，几乎目力能及的地方全部都有霉斑的痕迹。

Lão Dương châm lửa những ngọn đuốc trên tường xung quanh mộ thất. Chiếu sáng khắp nơi, phát hiện đây là một thạch thất rõ ràng mang phong cách Xà quốc. Bốn phía của phòng đá hoàn toàn dùng đá phiến làm tường. Trên đó đầy bích họa sặc sỡ. Phía trên là đá phiến khảm gạch xanh. Chỉ là vì ẩm ướt, hầu như mọi nơi có thể nhìn thấy đều có dấu vết của nấm mốc.

石室很小，除了一些兵器和工具，什么陪葬品也没有，石室的中心，也没有棺椁，但是地板上倒有棺材放置过的痕迹。

Thạch thất rất nhỏ, ngoài một số binh khí và công cụ, không có bất kỳ minh khí chôn cùng nào. Trung tâm phòng đá cũng không có quan quách, nhưng trên sàn nhà có dấu vết từng đặt quan tài.

此外也没有看到通往其他地方的甬道，我只是粗略的一看，就不禁奇怪，难道外面这些死人要保护的古墓，就是这么屁股大、什么都没有的地方?

Ngoài ra cũng không thấy dũng đạo thông đến những nơi khác. Tôi chỉ nhìn qua loa liền không khỏi kỳ lạ. Chẳng lẽ cổ mộ mà những người chết bên ngoài phải bảo vệ lại chỉ là một nơi nhỏ bé, không có gì như thế này sao?

热气从顶上喷下来，我们感觉到氧气不够了，壁画因为温度的关系，颜色越加艳丽起来，让人不敢正视。我们心里都知道，待在这里虽然可以暂时保命，但是也不是长久之计。

Hơi nóng phun xuống từ trên đỉnh. Chúng tôi cảm thấy thiếu oxy. Bích họa vì nhiệt độ mà màu sắc càng thêm tươi tắn, khiến người ta không dám nhìn thẳng. Chúng tôi đều biết rằng, ở lại đây tuy có thể tạm thời bảo toàn mạng sống, nhưng cũng không phải là kế hoạch lâu dài.

我喝了几口水，然后去看凉师爷怎么样了，一摸他的额头，发现他全身滚烫，气息微弱，是体温过高的症状，忙将剩下的半壶水给他灌下去，老痒掐了几下他的人中，总算把他掐得缓过来。

Tôi uống vài ngụm nước, rồi đi xem Lương sư gia thế nào rồi. Sờ vào trán ông ta, phát hiện toàn thân nóng bỏng, hơi thở yếu ớt, là triệu chứng tăng thân nhiệt. Tôi vội vàng đổ nửa bình nước còn lại cho ông ta uống. Lão Dương bấm nhân trung ông ta vài cái, cuối cùng cũng khiến ông ta hoàn hồn lại.

外面的老鼠已经疯了，围在盗洞口拼命地嘶叫，拼了命的想进来，无奈洞口全是青铜的利器，它们怎么钻也钻不进来。

Những con chuột bên ngoài đã phát điên, vây quanh cửa đạo động kêu rít điên cuồng, cố gắng xông vào. Nhưng bất lực, cửa hang toàn là binh khí thanh đồng sắc bén, chúng có chui cách nào cũng không vào được.

老痒四处转了几圈，发现没有出口，便问我这里会不会也有秘道?要真没有，我们这一次就得蒸成人干了。

Lão Dương đi quanh vài vòng, phát hiện không có lối ra, liền hỏi tôi ở đây liệu có mật đạo không? Nếu thật sự không có, lần này chúng tôi sẽ bị hấp thành người khô mất.

我看了看四周，几乎没有什么地方可以设置机关，这里太小，一目了然，刚想说不可能，忽然喀喇一声，盗洞口的东西塌下来一块，一只老鼠竟然咬碎了一块砖，直往缝隙里钻来，可惜脑袋太大卡在了两块砖头之间。

Tôi nhìn xung quanh, hầu như không có chỗ nào có thể đặt cơ quan. Nơi đây quá nhỏ, nhìn một cái là thấy hết. Vừa định nói không thể, đột nhiên "rắc rắc" một tiếng, thứ ở cửa đạo động sụp xuống một mảng. Một con chuột thậm chí cắn vỡ một viên gạch, chui thẳng vào khe hở. Đáng tiếc đầu quá lớn bị kẹt lại giữa hai viên gạch.

这些耗子咬不动青铜，竟然开始咬四周松散的青砖，我心里暗叫不好，这些青砖虽然也很结实，但是到底不比金属，耗子不要命地咬起来，说不定也能给咬开。

Những con chuột này không cắn nổi thanh đồng, lại bắt đầu cắn gạch xanh lỏng lẻo xung quanh. Lòng tôi thầm kêu không ổn. Mặc dù gạch xanh này cũng rất chắc chắn, nhưng rốt cuộc không bằng kim loại. Chuột liều mạng cắn, nói không chừng cũng có thể cắn thủng.

我拣起一把长矛，将那老鼠顶回去，然后大叫老痒帮忙，老痒忙把自己的外衣一脱，用兵器挑着塞进盗洞口的缝隙里。

Tôi nhặt một cây thương dài, đẩy con chuột đó lùi lại, rồi hét lớn gọi Lão Dương giúp đỡ. Lão Dương vội vàng cởi áo khoác của mình ra, dùng binh khí nhét vào khe hở cửa đạo động.

可是他那衣服不顶用，没顶几下，就被那耗子咬破了个大洞，接着十几只耗子顺着长矛的杆子就爬了下来。

Nhưng áo của nó không có tác dụng. Không đỡ được mấy cái, đã bị con chuột đó cắn rách một lỗ lớn. Sau đó mười mấy con chuột bám theo thân thương dài bò xuống.

我们赶紧撒手，那几只耗子跳到地上，也不来攻击我们，反而朝一处墙角冲去。

Chúng tôi vội vàng buông tay. Mấy con chuột đó nhảy xuống đất, cũng không tấn công chúng tôi, ngược lại chạy thẳng về một góc tường.

老痒一看，忽然恍然大悟，大叫："老吴，它们是在找路逃跑!快跟着它们!"

Lão Dương nhìn một cái, đột nhiên tỉnh ngộ, hét lớn: "Lão Ngô, chúng đang tìm đường chạy trốn! Mau đi theo chúng!" 

我们忙冲过去，发现那边墙脚竟然有一个不起眼的耗子洞，趴下身子一看，墙后面，竟然好像是空的。

Chúng tôi vội vàng xông qua, phát hiện góc tường bên đó thật sự có một cái hang chuột không bắt mắt. Nằm xuống nhìn kỹ, phía sau bức tường dường như là trống rỗng.

老痒不由分说，扯起地上一把铜锤，轮起来就朝那墙砸去，只一下，石板子就裂了，墙上出现了人头这样大的一个洞，我们探进去一看，后面竟然还有一个石室。

Lão Dương không nói hai lời, giật một cái búa đồng trên đất, vung lên đập vào bức tường đó. Chỉ một nhát, tấm đá liền nứt ra. Trên tường xuất hiện một cái lỗ lớn bằng đầu người. Chúng tôi thò vào nhìn, phía sau thậm chí còn có một thạch thất nữa.

"我靠，原来这里的秘道要靠砸的!"老痒叫着，又砸了几锤子将洞砸大，我们两个扛起凉师爷就爬了进去。

"Đ* mẹ, thì ra mật đạo ở đây phải dùng cách đập mới ra!" Lão Dương hét lên, lại đập thêm vài nhát búa cho lỗ lớn hơn. Hai chúng tôi cõng Lương sư gia leo vào.

隔壁的石室里面没有任何的装饰，只是石室的中心有一个四方的直井通往下面更深的地方，下面没水，那些老鼠毫不停留，直接就跳入到直井里面。

Thạch thất bên cạnh không có bất kỳ trang trí nào, chỉ có một cái giếng thẳng vuông vắn ở trung tâm phòng đá thông xuống nơi sâu hơn bên dưới. Bên dưới không có nước. Những con chuột đó không hề ngừng lại, trực tiếp nhảy vào trong giếng thẳng đó.

后面传来墓室的砖顶开裂的声音，回头一看，用来封砖的铅水已经软化，这里的墓室很快就会坍塌下来，我和老痒心一横，死就死吧，咬着牙跟着老耗子跳进了井里。

Phía sau truyền đến âm thanh gạch trần mộ thất nứt ra. Quay đầu lại nhìn, nước chì dùng để niêm phong gạch đã mềm ra. Mộ thất ở đây sẽ sớm sụp đổ xuống vì lửa thiêu. Tôi và Lão Dương quyết tâm, chết thì chết thôi, cắn răng theo những con chuột già nhảy vào trong giếng.

那井有轻微的坡度，我一路滑下去，重重摔了一下，然后又是一滚，摔到了一块平地上。想到老痒和凉师爷就在我后面，忙往边上一挪，果然，老痒一屁股摔在了我刚才站的那地方，接着是凉师爷压到了他的身上，把他压得怪叫起来。

Cái giếng có độ dốc nhẹ. Tôi trượt xuống suốt quãng đường, ngã một cú thật mạnh, sau đó lăn một vòng, rơi xuống một bãi đất phẳng. Nghĩ đến Lão Dương và Lương sư gia ở ngay sau tôi, tôi vội vàng dịch sang một bên. Quả nhiên, Lão Dương ngã bịch một cái xuống chỗ tôi vừa đứng. Tiếp theo là Lương sư gia đè lên người nó, khiến nó kêu lên quái dị.

上面传来一声轰鸣，然后是剧烈的震动，墓室终于给火烧塌了，炽热的石头从我们掉下来的地方倾泻下来，直朝我们劈头盖脸地砸过来。

Phía trên truyền đến một tiếng ầm ầm, sau đó là rung động dữ dội. Mộ thất cuối cùng cũng bị lửa thiêu sập. Đá nóng bỏng trút xuống từ chỗ chúng tôi rơi xuống, lao thẳng vào chúng tôi.

老痒抱着头坐起来，问我道："这里是什么地方?"

Lão Dương ôm đầu ngồi dậy, hỏi tôi: "Đây là nơi nào?" 

我举起老痒从墓室中拿来的火把，转头一看，还是四方形的井道，只不过横了过来，道："是古墓的排水井，排水系统的一部分。"

Tôi giơ ngọn đuốc Lão Dương lấy từ mộ thất lên, quay đầu lại nhìn, vẫn là hầm giếng hình vuông, chỉ là nằm ngang. Tôi nói: "Là giếng thoát nước của cổ mộ, một phần của hệ thống thoát nước."

老痒看了看四周复杂的井道，问道："那我们现在往哪里走?"

Lão Dương nhìn hệ thống giếng phức tạp xung quanh, hỏi: "Vậy bây giờ chúng ta đi về đâu?" 

我看了看他，心说我怎么知道，这时候几只耗子从上面滑落，从老痒的肩膀上跳了下来，一下子跑进前面的通道中。

Tôi nhìn nó, thầm nghĩ tôi làm sao mà biết. Lúc này vài con chuột trượt xuống từ phía trên, nhảy xuống từ vai Lão Dương, chạy biến vào trong đường hầm phía trước.

我心里一动，忙道："跟着它们!"说完赶紧向前追去。

Lòng tôi khẽ động, vội vàng nói: "Đi theo chúng!" Nói xong tôi nhanh chóng đuổi theo phía trước.

那几只耗子爬得极快，很快，便带我们过了好几个转弯口，我们几乎快跟不住它们了。我们连滚带爬地跟在后面，坚持了足有十多分钟，忽然，前面吹来一阵微风，那几只耗子一闪就消失了。我还没明白怎么一回事，立即脚下一空，几乎是滚着冲出了排水井。

Mấy con chuột đó leo cực nhanh. Chẳng mấy chốc đã dẫn chúng tôi qua vài chỗ rẽ. Chúng tôi gần như không thể theo kịp chúng. Chúng tôi vừa lăn vừa bò đuổi theo phía sau, kiên trì được hơn mười phút, đột nhiên, một luồng gió nhẹ thổi đến từ phía trước. Mấy con chuột đó thoáng cái biến mất. Tôi còn chưa hiểu chuyện gì xảy ra, lập tức chân không chạm đất, gần như lăn ra khỏi giếng thoát nước.

我不知道外面是什么环境，忙一个翻身站起来，这时候老痒他们也跟着摔了出来，四周一片漆黑，我忙举起火把去照。

Tôi không biết bên ngoài là tình hình như thế nào, vội vàng lật mình đứng dậy. Lúc này Lão Dương và họ cũng ngã ra ngoài theo. Xung quanh tối đen như mực. Tôi vội vàng giơ ngọn đuốc lên chiếu sáng.

四周豁然开朗，这里不是墓室，而是一个巨大的圆形直井的底部，直径大概有六十多米，底上凹陷成一个深坑。石头井的四周都有火架子，我上去点燃了几个，将四周照得更亮。

Xung quanh bỗng nhiên sáng sủa. Đây không phải là mộ thất, mà là đáy của một cái giếng thẳng hình tròn khổng lồ. Đường kính khoảng sáu mươi mét, đáy lõm xuống thành một hố sâu. Xung quanh giếng đá đều có giá đỡ đuốc. Tôi đi lên châm vài cái, chiếu sáng xung quanh rõ hơn.

边上的直井壁明显有开凿过的痕迹，显然这个圆井是人工造成，只是他们挖到这么深干什么呢?难道这里也是上面采石洞的一部分?

Thành giếng thẳng bên cạnh có dấu vết khai thác rõ ràng. Hiển nhiên cái giếng tròn này là do người tạo ra. Chỉ là họ đào sâu đến mức này để làm gì? Chẳng lẽ đây cũng là một phần của hang khai thác đá bên trên?

我隐隐约约还看见坑的中心竖着一根什么巨大的东西，可惜光线不够看不清楚。这里的温度很高，一股滚烫的劲风由上而下吹来，吹得人头昏脑涨，连站立都不稳。

Tôi lờ mờ còn thấy một vật khổng lồ dựng thẳng đứng ở trung tâm cái hố. Đáng tiếc ánh sáng không đủ để nhìn rõ. Nhiệt độ ở đây rất cao. Một luồng gió mạnh nóng bỏng thổi từ trên xuống, thổi khiến người ta chóng mặt, ngay cả đứng cũng không vững.

我举起火炬，让老痒背着凉师爷走到坑里，在火把的照明下，坑里的情况一清二楚。

Tôi giơ ngọn đuốc, bảo Lão Dương cõng Lương sư gia đi vào trong hố. Dưới ánh sáng của ngọn đuốc, tình hình trong hố rõ như ban ngày.

坑里东倒西歪的全是外面看到的人头石俑，几乎有百来具，人头都已经风干，坑中间竖着的，是一根直径十米左右的大青铜柱子，乍一看还以为是一道有弧度的青铜墙，直上而去，高不可攀。

Trong hố ngổn ngang toàn là tượng đá đầu người thấy ở bên ngoài, gần một trăm bộ. Đầu người đều đã khô quắt. Thứ dựng thẳng đứng ở giữa hố là một cái cột thanh đồng lớn khoảng mười mét đường kính. Thoạt nhìn cứ tưởng là một bức tường đồng có độ cong, thẳng lên trên, cao không thể với tới.

青铜柱子的底部直直插入到坑底的石头里，好像是从那里长出来的一样，将四周的岩石都胀裂出许多条裂缝。

Đáy cột thanh đồng cắm thẳng vào đá ở đáy hố, như thể mọc ra từ đó. Nó làm nứt vô số vết nứt xung quanh đá quanh đó.

青铜柱之上还有很多细小但是粗细不一的铜棍，与老痒带着的那一根非常相似，我估计了一下，密密麻麻不下千根，再往上不知道还有多少。整个青铜柱的形状，就犹如一棵从石头中长出的大树，枝桠繁盛，直插地表。

Trên cột thanh đồng còn có rất nhiều thanh đồng nhỏ nhưng kích thước không đều, rất giống thanh đồng Lão Dương mang theo. Tôi ước tính sơ bộ, dày đặc không dưới ngàn thanh, còn lên cao nữa thì không biết có bao nhiêu. Toàn bộ hình dạng cột thanh đồng giống như một cái cây lớn mọc ra từ trong đá, cành lá xum xuê, đâm thẳng lên mặt đất.

凉师爷看得心里发凉，从老痒背上下来，说道："建造这里的人一定是想把这青铜树挖出来，你们看这里的边上开凿的痕迹，竟然挖到了山底还没有找到尽头，那这青铜柱子，不知道插到地底下有多深。"

Lương sư gia nhìn mà lòng lạnh toát, bước xuống từ lưng Lão Dương, nói: "Người xây dựng nơi đây chắc chắn muốn đào cây đồng này lên. Hai vị xem dấu vết khai thác ở bên cạnh đây, thậm chí đã đào đến tận đáy núi mà vẫn chưa tìm thấy điểm kết thúc. Vậy cái cột thanh đồng này, không biết cắm sâu vào dưới lòng đất bao nhiêu."

我看着心里也发寒，这样巨形的金属器，早就超出了当时的冶炼水平，那些厍族的先民，不可能有这样的技术，可如果不是他们铸造的，那这青铜树，又是谁立在这里的?难道是从地狱里长出来的?

Tôi nhìn mà lòng cũng lạnh giá. Khí cụ kim loại khổng lồ như vậy đã vượt xa trình độ luyện kim thời đó. Những tiên dân Xá tộc không thể có kỹ thuật như vậy. Nhưng nếu không phải họ đúc, thì cây đồng này là do ai dựng ở đây? Chẳng lẽ nó mọc ra từ địa ngục?

这时候，凉师爷突然拍了我一下，我转头一看，发现一直没说话的老痒，正直勾勾盯着那青铜树，径直走了过去。

Lúc này, Lương sư gia đột nhiên vỗ tôi một cái. Tôi quay đầu lại nhìn, phát hiện Lão Dương vẫn không nói gì, đang nhìn chằm chằm vào cây đồng đó, bước thẳng tới.