Mục 1: Kẻ dẫn đường

Trời sụp tối nhanh như thể bóng đêm đã chực chờ nuốt chửng mọi ánh sáng cuối cùng của nhân gian. Ở vùng ven sông Cái – nơi thôn Đoài nằm lọt thỏm giữa rừng tràm hoang vu và những con lạch ngoằn ngoèo như rễ ma – làn sương chiều mỏng tang đã kịp giăng ngang từng tán lá, khiến khung cảnh trở nên mơ hồ như một giấc chiêm bao u uẩn.

Từ phía đầu thôn, tiếng mõ lốc cốc vang lên nhịp nhàng, hòa với âm thanh trầm đục của chuông đồng ngân dài, văng vẳng qua từng mái nhà rêu phong. Cùng lúc ấy, một dáng người lầm lũi xuất hiện giữa làn sương mờ. Ông đội chiếc nón lá cũ kỹ, khoác trên mình bộ áo dài đen bạc màu, tay trái cầm một ống tre dài, tay phải cầm gậy trúc chạm đất đều đều. Gió thổi nhẹ, tà áo ông bay lất phất như bóng quỷ giữa chốn nhân gian.

Người ta gọi ông là Bảy Đạm, một đạo tì – kẻ chuyên lo hậu sự cho người đã khuất. Nhưng không giống những người làm nghề bình thường, Bảy Đạm không chỉ khâm liệm, chôn cất hay tụng kinh siêu độ. Ông còn là người dẫn đường… không phải cho người sống, mà là cho vong hồn – những linh thể lang thang chưa thể siêu sinh.

Lũ trẻ trong thôn thường thì thầm với nhau về ông như một huyền thoại sống: “Ông Bảy nhìn thấy ma đấy!”, “Ổng nói chuyện được với hồn người chết!”, hay “Ổng biết ngày nào lành, giờ nào dữ, đất nào có quỷ trấn giữ!”. Người lớn thì e dè hơn, chẳng mấy ai dám nhìn thẳng vào mắt ông quá lâu, cũng không ai dám hỏi chuyện ông làm vào những đêm không trăng.

Tối nay, như một nghi thức lặp lại từ bao đời, Bảy Đạm trở về sau khi hoàn thành lễ đưa một vong nhi – một đứa trẻ chết non – về lại với cội nguồn. Tay áo ông vẫn còn vương mùi nhang trầm, phảng phất mùi đất lạnh và thoang thoảng mùi rượu gạo vẩy tiễn hồn.

Ông dừng lại trước ngôi nhà nhỏ nằm tách biệt khỏi xóm, mái ngói vỡ sụp một góc, bức tường loang lổ vết thời gian. Trước hiên, một nấm mộ đất mới đắp còn nguyên dấu xẻng. Bảy Đạm thở dài, rút trong ống tre một thẻ hương nhỏ, châm lửa bằng ngọn nến bọc sáp rồi cắm xuống mé đất.

Ông cúi đầu lầm rầm khấn:

“Con tên Lê Văn Hào, hưởng dương tám tháng, nếu oan nghiệt dương trần chưa dứt, mong hương linh mau được người dẫn độ. Nếu oan nghiệt đã hóa, xin theo mùi hương mà về, đừng lưu luyến nữa.”

Khói hương nghi ngút, uốn lượn thành từng làn khói mảnh như những sợi tơ trời rách nát. Gió lặng, nhưng khói vẫn lay, vặn mình rồi chợt tan biến – dấu hiệu mà chỉ những đạo tì thực thụ mới hiểu rằng : 'có linh hồn ở gần'.

Một tiếng gió lạ quét qua rặng tre sau lưng ông. Lá xào xạc không theo nhịp gió tự nhiên mà lắc lư như đang thì thầm. Bảy Đạm ngẩng lên, đôi mắt sâu hun hút như thể có thể nhìn xuyên đêm tối, xuyên lớp vỏ thịt của người sống để thấu tận linh hồn.

"Đêm đầu tiên là quan trọng nhất", ông lẩm bẩm, "nếu không đưa lối, vong nhi sẽ lạc vào u minh… sẽ hóa quỷ."

Tiếng chó tru xa xa, từng tiếng dài và nghẹn như ai oán. Người trong thôn biết đó là dấu hiệu: có người mới sang bên kia. Và chỉ khi Bảy Đạm bước chân qua cửa nhà ai đó, họ mới biết người thân mình đã thực sự không còn.

Ông không chỉ là đạo tì. Ông là kẻ gác cổng giữa hai thế giới, là người đọc được dấu vết linh hồn trong từng lan khói hương, trong từng ánh sáng mờ nhạt phía cuối đồng sâu.

Không ai rõ Bảy Đạm học nghề từ đâu. Có lời đồn ông từng là thầy pháp miền biên giới, từng một lần bước chân vào ngôi miếu cổ bị bỏ hoang rồi trở ra với mái tóc bạc trắng chỉ sau một đêm. Cũng có người nói ông không phải người trần, mà là hóa thân của một linh hồn bất tử nào đó, đến để cứu rỗi những vong linh u uẩn chốn nhân gian.

Dù sự thật thế nào, thì trong khoảnh khắc đêm phủ kín mái làng, tiếng mõ vẫn ngân đều từ bàn tay ông, như nhịp tim của âm giới vọng lên.

Và từng vạt khói hương, từng bước chân ông in trên đất, đều mang dấu ấn của một người đã thấy – đã biết – đã đi qua ranh giới mong manh giữa sống và chết.