Trương Bình cười ha ha, nhìn học sinh ở phía dưới vẫn không ngừng oán giận, cái gì cũng không nói, quay người bắt đầu viết chữ lên bảng, xóa xóa xóa, chữ rất xấu, nhưng vẫn đủ lớn, cho nên rất có khí thế.

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên

Giang phong ngư hỏa đối sầu miên

Cô Tô thành ngoại Hàn Sơn Tự

Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền.1

Chúng tôi dần dần yên tĩnh trở lại, tò mò nhìn thầy. Ngón trỏ của Dư Hoài không ngừng gõ lên bàn, cau mày nghĩ mãi không hiểu Trương Bình đang chém gió cái gì.

"Các em, các em có biết xuất xứ của bài thơ này không?"

"Không phải là tên mặt trắng Mao Ninh hát cái bài "Tiếng sóng vẫn như xưa" ư? β ngồi ở đằng sau giơ tay, cả lớp cười lớn.

Trương Bình vừa cười mà không nói đứa trẻ phạm lỗi bị đả kích nghiêm trọng, thầy nhanh chóng điều chỉnh lại tâm tình, nhìn β một cái, tiếp tục nói.

"Tác giả của bài thơ này tên là Trương Kế. Năm đó thi trượt, rất không thoải mái, rất không thoải mái, đêm ngủ ở chùa Hàn Sơn... Chính là bên trong phòng tiếp khách của Hàn Sơn, tâm tình hậm hực, mất ngủ, liền ra ngoài đi dạo, viết ra bài thơ này."

"Bài thơ này sau đó nghìn đời truyền tụng, Trương Kế liền được lưu danh sử sách, nhưng mọi người nghĩ xem, Trạng nguyên năm đó cuối cùng đã làm gì, có lưu lại cái gì không? Ai cũng không biết đến. Cho nên, các em thi trượt không phải là vấn đề, thi không tốt cũng không sao, phía Đông không sáng thì phía Tây sáng, trong cái rủi lại có cái may2, có những thứ không quan trọng như trong tưởng tượng của mình đâu."

Mọi người bắt đầu ồn ào, vỗ tay, Trương Bình nheo mắt đứng trên bục giảng cười, hai tay để sau lưng bộ dáng như đang rất hưởng thụ, một giáo viên chủ nhiệm nghiêm chỉnh mới nhậm chức.

Lần đầu tiên lại không thấy Dư Hoài tham gia góp vui.

Tôi cười một lúc, nghiêng mặt sang nhìn cậu ấy: "Sao thế?"

"Sau khi chết mới được lưu danh sử sách thì có tác dụng gì? Lúc còn sống thì biệt khuất, vui vẻ là do bản thân, thành công cũng là do bản thân, thế hệ sau hát ca ngợi, có cái *** tác dụng gì."

Tôi sững sờ, không biết nên nói gì.

Thế giới này thật phức tạp, có nhiều cách sống như thế, chúng ta lại chỉ muốn được ca ngợi trong phút chốc, lại coi nhẹ những giây phút khác. Song nghĩ kĩ lại, rốt cuộc làm sao mới đúng đây?

Ai mà biết được. Chúng ta chỉ có thể sống hết một lần mới biết được nhưng lúc đó chỉ còn để lại một cảm giác mà thôi, nó tên là hối hận.

_________________

Chú thích: Đây là bài thơ "Phong kiều dạ bạc" nổi tiếng của Trương Kế. Dưới đây là bản dịch thơ của tác giả Trần Trọng Kim:

Dịch thơ

Quạ kêu trăng lặn sương rơi

Lửa chài cây bãi đối người nằm co

Thuyền ai đậu bến Cô Tô

Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn Sơn

Dịch nghĩa:

"Trăng rơi quạ khóc sương đầy trời, phong trên sông đèn chài sầu triền miên, thành Cô Tô ngoài chùa Hàn Sơn, nửa đêm tiếng chuông kêu lữ khách." Nguyên văn là Tái ông thất mã, yên tri tri phúc: (Nghĩa đen) Ông già ở biên giới mất ngựa.

(Nghĩa bóng) Họa phúc ở đời khó mà lường trước, họa phúc khôn lường.

Câu thành ngữ này có nghĩa là trong họa có phúc.

Xem thêm nguồn gốc câu thành ngữ ở