McCall cho rằng, khi những người lãnh đạo cảm thấy họ sinh ra đã giỏi hơn người khác, họ có thể sẽ bắt đầu tin rằng, những nhu cầu hay cảm giác của những người yếu kém hơn mình không đáng để mình quan tâm. Không ai trong số những nhà lãnh đạo có Tư Duy Cố Định quan tâm tới cấp dưới, và rất nhiều người trong số họ coi thường ra mặt những ai ở thứ bậc thấp hơn trong thang cấp bậc ở công ty. Điều này dẫn tới điều gì? Với vỏ bọc là "giữ cho mọi người ở đúng vị trí của mình", những người lãnh đạo này có thể sẽ đối xử bất công, thậm chí tàn nhẫn với nhân viên.

Iacocca đã dùng những chiêu hết sức đau đớn với những nhà điều hành của ông ta để đe dọa họ. Jerry Levin của Time Warner được đồng nghiệp ví như vị vua tàn bạo của Rome Cligula. Skilling nổi tiếng với những ngược đãi phi lý với những người kém thông minh hơn ông.

Harvey Hornstein, một chuyên gia về khả năng lãnh đạo doanh nghiệp, viết trong cuốn sách Brutal Bosses (tạm dịch: Những người sếp tàn độc) rằng kiểu bạo hành này phản ảnh khao khát của người sếp: "để tăng cường cảm giác về quyền lực, sự tài giỏi, và giá trị bản thân, và cấp dưới là những người phải gánh chịu hậu quả."

Bạn có nhớ nghiên cứu của chúng tôi về những người có Tư Duy Cố Định luôn muốn so sánh họ với những người kém hơn họ không? Nguyên tắc ấy cũng giống với ở đây, nhưng có một sự khác biệt quan trọng: Những người sếp này có đủ quyền lực để làm người khác kém hơn họ. Và khi họ làm điều đó, họ cảm thấy tốt hơn về bản thân.

Hornstein miêu tả về Paul Kazarian, cựu CEO của Sunbeam-Oster như sau: ông ta tự gọi mình là "người cầu toàn", nhưng đó chỉ là tên gọi khác của "kẻ bạo hành" mà thôi. Ông ném đồ vào cấp dưới khi họ làm ông tức giận. Một hôm, nhân

viên kế toán của công ty, sau khi làm Kazarian phật lòng, đã bị ném nguyên một hộp nước cam vào người.

Đôi khi nạn nhân là những người mà ông chủ của họ cho rằng họ có ít tài năng hơn. Điều này càng làm căng phồng sự xuất chúng của người lãnh đạo. Nhưng thường nạn nhân lại là những người giỏi nhất, bởi đó chính là những người đem lại mối đe dọa cho Tư Duy Cố Định của người sếp. Một kỹ sư trong một công ty chuyên chế tạo máy bay, khi được phỏng vấn bởi Hornstein, từng kể về người sếp cũ của anh ta: "Ông ta thường nhắm tới những người như bọn tôi – những người có chuyên môn cao. Nếu anh thực sự quan tâm tới năng suất làm việc của bọn tôi, đáng nhẽ anh sẽ không bắt nạt những người đang làm việc hiệu quả nhất." Nhưng nếu thứ bạn quan tâm lại là cảm giác hơn người, thì chắc chắn bạn sẽ làm điều đó.

Khi những người sếp cảm thấy bị lép vế, mọi thứ của công ty sẽ chỉ xoay quanh việc làm hài lòng sếp. Trong Từ Tốt Tới Vĩ Đại, Collins nói rằng trong rất nhiều những công ty thuộc nhóm so sánh (nhóm công ty không phát triển được lên cấp độ vĩ đại, hoặc lên được rồi nhưng lại rớt xuống), người lãnh đạo là thứ duy nhất mọi người phải quan tâm tới. "Giây phút mà một người lãnh đạo – chứ không phải là những mối nguy hiểm thực tế - trở thành nỗi lo lớn nhất mà mọi người ái ngại, bạn đã có công thức của sự sụp đổ, hoặc còn tệ hơn thế."

Vào những năm 60-70, Ngân hàng Chase Manhattan được lãnh đạo bởi David Rocketfeller, một người lãnh đạo khá... gia trưởng. Theo như Collins và Porras đã viết trong Built to Last, các nhà quản lý ngày qua ngày phải sống trong nỗi sợ làm phật lòng ông ấy. Cuối mỗi ngày mới là lúc họ có thể thở phào nhẹ nhõm: "May quá. Một ngày nữa trôi qua và mình không bị gặp rắc rối gì." Ngay cả khi thời cai trị của ông đã qua từ lâu rồi, nhưng những nhà quản lý cấp cao vẫn không dám đưa ra một ý tưởng gì mới bởi "David có thể sẽ không thích nó". Ray MacDonald của Burroughs, theo lời của Collins and Porras, từng chế giễu sai lầm của các nhà quản

lý một cách công khai tới mức ông cấm tiệt họ đưa ra thêm phát kiến nào nữa. Kết quả là, ngay cả khi Burroughs đã vượt xa IBM trong thời kì đầu của ngành công nghiệp máy tính, công ty cuối cùng vẫn thua cuộc. Điều tương tự xảy ra với Texas Instruments, một công ty đi đầu khác trong những ngày đầu tiên của kỉ nguyên máy tính. Nếu họ cảm thấy không thích một màn thuyết trình nào đó, Mark Sheperd và Fred Bucy sẽ hò hét, đập bàn, xúc phạm người nói, và ném đồ đạc. Cũng từ đó mọi người bắt đầu mất đi sự tin tưởng vào công ty.

Khi những ông sếp trở nên gia trưởng và lạm dụng quyền lực, họ đặt tất cả mọi người vào Tư Duy Cố Định. Điều này có nghĩa rằng, thay vì học hỏi, phát triển, và đưa công ty tiến về phía trước, mọi người bắt đầu lo lắng về việc bị đánh giá. Bắt đầu bằng việc chính người sếp lo sợ bị đánh giá, và kết thúc bằng nỗi sợ của tất cả mọi người. Thật khó để có thể sự khích lệ và sáng tạo có chỗ đứng trong một công ty với Tư Duy Cố Định.

pt'>