Gác nhỏ 83: Binh pháp Tôn Tử
Không chỉ là kiệt tác quân sự, "Binh pháp Tôn Tử" còn là một tác phẩm văn học ưu tú với nhiều câu nói nổi tiếng, được hậu thế nghìn năm nằm lòng như: "Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng", "Đánh chỗ địch không phòng bị, hành động lúc địch không ngờ tới"... Cuốn binh thư ấy thực sự là cẩm nang cho người đời.
Người ta nói "Binh pháp Tôn Tử" là cuốn sách ai đọc vào cũng có được thu hoạch. Người làm quan đọc vào thì biết được thuật chính trị, tiến thoái chốn quan trường, kẻ làm giàu đọc vào thì biết quy luật thị trường, kinh doanh. Người trí thức đọc để thấy cái hay trong câu chữ, văn phong, đến ngay người ít học đọc cuốn sách ấy cũng hiểu được thế nào là mưu lược, là nghệ thuật chiến tranh, binh chinh thiên hạ.
Không chỉ bó hẹp trong phạm vi là một cuốn binh thư phục vụ chiến tranh, "Binh pháp Tôn Tử" khiến người ta say mê hàng nghìn năm qua bởi những giá trị tiềm ẩn, khai phá mãi không hết. Dưới đây là 8 câu trích dẫn kinh điển nhất, cũng là 8 chiến thuật lợi hại nhất trong tác phẩm, có thể làm cẩm nang ứng xử tuyệt vời cho con người thời hiện đại.
1. Binh không có thế cố định, nước không có hình cố định, người biết dựa vào thay đổi tình hình địch mà giành chiến thắng thì gọi là thần vậy
Nguyên văn: Binh vô thường thế, thủy vô thường hình, năng nhân địch biến hóa nhi thủ thắng giả, vị chi thần (Tôn Tử binh pháp – Hư thực thiên).
Tôn Tử cho rằng, tình thế trên chiến trường thay đổi khôn lường, không nên câu nệ vào bất kỳ một hình thức tác chiến nào, cũng giống như nước vốn không có hình thái cố định, rót vào bình tròn thì nước hình tròn, vào bình vuông thì nước hình vuông.
Có thể căn cứ vào quân số định nhiều hay ít, trang bị tốt hay kém, sỹ khí cao hay thấp, tố chất của viên chỉ huy như thế nào, cung ứng quân nhu ra sao mà lựa chọn đối sách cơ động, linh hoạt, vậy mới có thể giành thắng lợi.
Mấy câu này, hẹp có thể dụng binh tất thắng, rộng có thể dùng để xét đoán sự việc, cân nhắc thời thế, tìm ra sách lược chu toàn nhất. Trong cuộc sống, kỳ thực nhiều khi tình thế còn nguy hiểm, gian nan hơn cả trên chiến địa. Người cơ trí, linh hoạt, chủ động ứng phó, không máy móc giáo điều, rập khuôn cách cũ mới có thể thành công.
2. Người biết lúc nào có thể đánh, lúc nào không thể đánh thì sẽ thắng
Nguyên văn: Tri khả dĩ chiến dữ bất khả dĩ chiến giả, thắng (Tôn tử binh pháp – Mưu công thiên)
Tướng lĩnh có thể xem xét thời, cân nhắc thế, biết địch biết ta, trong chiến tranh giỏi áp dụng các chiến thuật cơ động, linh hoạt, có thể đánh thắng được thì mới đánh, không thể đánh thắng được thì không đánh, không bị tình cảm chi phối, không hành động mù quáng, như vậy sẽ tự khắc sẽ đánh thắng.
Trong cuộc sống, người biết tiến biết lùi, biết nhanh biết chậm, hiểu rõ thực hư, xét việc rõ ràng, tỉnh táo minh bạch, không cố chấp bảo thủ, mới đương đầu được với những tình thế hiểm hóc; nguy khốn nhất, mới có thể định tâm vững vàng trước thử thách, phong ba.
3. Kẻ giỏi dùng binh, tránh nhuệ khí địch, đánh khi địch mỏi mệt
Nguyên văn: Thiện dụng binh giả, tị kỳ nhuệ khí, kích kỳ đọa quy (Tôn tử binh pháp – Quân tranh thiên)
Tướng lĩnh giỏi chỉ huy tác chiến, phải biết tránh nhuệ khí của địch, đợi đến khi kẻ địch sa sút, mệt mỏi thì mới tấn công. Về nguyên tắc, điều đó giống với sách lược "Tị thực tựu hư" (Tránh chỗ địch mạnh, tập trung binh lực, đánh chỗ sơ hở, binh lực mỏng).
Cả hai đều nói rõ rằng, khi ta và địch thế lực tương đương, có thể nhượng bộ tạm thời để bảo toàn nhuệ khí, làm cho địch mệt mỏi chán nản, làm giảm ưu thế của địch, đợi khi thời cơ chín muồi, thì đánh địch đòn chí mạng.
4. Đánh chỗ địch không phòng bị, đánh chỗ địch không ngờ tới
Nguyên văn: Công kỳ vô bị, xuất kỳ bất ý (Tôn Tử binh pháp – Kế thiên)
Nhân lúc kẻ địch không phòng bị mà tấn công, dùng phương thức kẻ địch không ngờ tới để tiến đánh. Tác chiến đánh địch, nên chọn nơi địch phòng bị mỏng nhất, lúc địch lơ là không để ý nhất. Khi địch không phòng bị, đột nhiên xuất kích, thì sẽ bất ngờ giành chiến thắng.
Cổ kim Đông Tây đã có rất nhiều trường hợp như vậy. Nhật Bản tập kích Trân Châu cảng thành công là một ví dụ. Hiện nay chiến thuật này đã áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác.
5. Biết địch và biết mình, trăm trận bất bại. Không biết địch chỉ biết mình, một thắng một thua. Không biết địch cũng không biết mình, đánh đâu thua đó
Nguyên văn: Tri bỉ tri kỷ, bách chiến bất đãi; bất tri bỉ tri kỷ, nhất thắng nhất phụ; bất tri bỉ bất tri kỷ, mỗi chiến tất đãi (Tôn Tử binh pháp – Mưu công thiên)
Đây là một trong những câu nói kinh điển nhất, được nhiều người biết đến nhất trong "Binh pháp Tôn Tử". Khi đã hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu quân địch cũng như quân mình thì trăm trận trăm thắng, mãi mãi bất bại.
Đây là nguyên tắc chiến tranh nổi tiếng Đông Tây. Khi lâm chiến ắt phải hiểu rõ so sánh tương quan lực lượng giữa ta và đối phương, lấy cái mạnh của mình đánh cái yếu của địch. Khi chắc thắng thì đánh, không chắc thì không đánh.
Dựa theo tình hình quân địch thay đổi mà lựa chọn phương thức thích hợp nhất, thời cơ thích hợp nhất để tấn công. Vì vậy, tự nhiên sẽ đánh đâu thắng đó. Đồng thời nguyên tắc này vượt xa khỏi phạm vi chiến tranh, nó thích hợp áp dụng với tất cả các công việc khác.
Trong các lĩnh vực khác, việc "biết mình biết người" cũng vô cùng quan trọng. Khi đã hiểu rõ đối phương, đặc biệt hiểu rõ mình, thì mưu kế sáng tỏ, sách lược cũng rõ ràng. Không biết người, chỉ biết mình thì hoá thành tự phụ, biết người mà không biết mình lại hoá thành tự ti, chẳng biết người cũng chẳng biết mình thì chính là ngu tối vậy.
6. Phép dụng binh, hơn 10 lần thì bao vây, hơn 5 lần thì đánh, hơn 2 lần thì chia nhỏ ra đánh, ngang nhau thì có thể đánh, ít hơn thì có thể chạy trốn, không bằng thì có thể tránh
Nguyên văn: Dụng binh chi pháp, thập tắc vi chi, ngũ tắc công chi, bội tắc phân chi, địch tắc năng chiến chi, thiểu tắc năng đào chi, bất nhược tắc năng tị chi (Tôn Tử binh pháp – Mưu công thiên)
Phép dụng binh căn bản là căn cứ vào tình hình ta và địch mạnh yếu khác nhau mà lựa chọn phương châm khác nhau. Khi ta mạnh địch yếu thì tập trung ưu thế binh lực, bao vây, tấn công, tiêu diệt địch. Khi ta và địch xấp xỉ nhau, nên tìm cách phân tán lực lượng địch, tấn công quyết đoán, đánh bại địch.
Khi địch mạnh ta yếu, thì tránh giao chiến, có thể chạy được thì chạy, lựa chọn chiến thuật cơ động linh hoạt. Nếu không, hoặc là ngồi để tuột mất thời cơ, hoặc là mạo hiểm giao chiến, dẫn đến thất bại. Là nguyên tắc trong chiến tranh, câu này đến nay vẫn còn nguyên giá trị học tập theo.
Trước tình thế khó khăn, gian nan, khi bị đặt vào nơi hiểm địa, sống chết gang tấc cần phải tỉnh táo đánh giá tình hình, có thể tiến được thì tiến, nên lùi thì hãy lùi. "Địch" mà binh pháp nói cũng chính là thử thách khó khăn, chướng ngại cản đường người ta. Nếu có thể vượt qua thì ráng sức, nếu không vượt qua được thì tạm hoà hoãn, chờ thời, ấy cũng là biết rõ tình thế, liệu sức mình vậy.
7. Đưa vào nơi mất để mà còn, rơi vào chỗ chết để mà sống
Nguyên văn: Đầu chi vong địa nhiên hậu tồn, hạm chi tử địa nhi hậu sinh (Tôn Tử binh pháp – Cửu địa thiên)
Đưa quân vào chỗ chắc chắn chết, vào tình cảnh tuyệt vọng, thì trái lại có thể chuyển nguy thành an, giữ lại được, giành chiến thắng. Đây cũng là một phương pháp thần kì để giành chiến thắng.
Khi gặp tình huống nguy cấp, khi đã chỗ hiểm không còn đường rút, có thể đưa quân đến ranh giới sống chết, quân sĩ như con tốt sang sông, chỉ có thể tiến chứ không thể lùi. Để tìm được sinh tồn của bản thân, tất sẽ liều chết chiến đấu, như vậy trái lại có thể chuyển bại thành thắng.
Đây là chiến thuật là Hàn Tín đã sử dụng năm xưa để đánh bại 20 vạn quân Triệu trong trận Bối Thuỷ. Khi ấy, Hàn Tín chỉ có vỏn vẹn 3 vạn quân mã, lại phải chinh chiến xa nhà, hiện đã vượt sông, khó thể lùi lại.
Hàn Tín bày trận "bối thuỷ" (quay lưng ra sông), thách đánh quân Triệu, sau đó giả thua, toàn quân rút về bờ sông. Khi đến bờ sông, rơi vào đường cùng, quân sĩ hăng hái, chiến đấu liều chết. Đánh nhau nửa ngày, Quân Triệu dù đông vẫn không sao thắng được, bèn rút lui về. Trước đó, Hàn Tín đã mật sai 2 nghìn quân kỵ lẻn đến trại Triệu, đổi hết cờ xí thành cờ quân Hán. Quân Triệu về trại, tưởng trại đã mất, tinh thần hoảng loạn, lòng quân hoang mang, không đánh tự vỡ.
Khi ấy, Hàn Tín hợp binh, hai mặt giáp công, quân Triệu đại bại, 20 vạn quân như ong vỡ tổ. Đó là trận chiến lưu danh tên tuổi Hàn Tín vào lịch sử, là ví dụ kinh điển nhất cho chiến thuật "Đưa vào nơi mất để còn, rơi vào chỗ chết để sống".
8. Trăm trận trăm thắng, không phải là tướng giỏi nhất trong những tướng giỏi. Không đánh mà khuất phục được địch, đó mới là tướng giỏi nhất trong những tướng giỏi.
Bách chiến bách thắng, phi thiện chi thiện giả dã; bất chiến nhi khuất nhân chi binh, thiện chi thiện giả dã (Tôn Tử binh pháp – Mưu công)
Câu này phản ánh nội dung quan trọng nhất trong quan niệm chiến tranh của Tôn Vũ. Ông cho rằng, mục đích của chiến tranh là "có thể giữ mình không tổn hại mà toàn thắng".
Trăm trận trăm thắng thực ra đã rất khó làm được, cho dù toàn thắng đi chăng nữa, giết địch 1 vạn thì mình cũng phải mất 3 nghìn, chịu tổn thất rất lớn. Nếu có thể vận dụng mưu lược và các biện pháp ngoại giao giành thắng lợi, tức là "Không đánh mà khuất phục quân địch" mới là thượng sách.
Do đó ông nói: "Đánh địch tốt nhất là đánh bằng mưu kế, tiếp đến là đánh bằng ngoại giao, kế tiếp là đánh vào quân địch, thấp nhất là đánh vào thành trì địch". (Thượng binh phạt mưu, kỳ thứ phạt giao, kỳ thứ phạt binh, kỳ thứ công thành).
***
Dù là một binh gia nổi tiếng, sáng tác nên bộ kinh điển về binh pháp nhưng Tôn Vũ thực chất không phải là người cuồng tín chiến tranh. Ông trái lại chỉ coi chiến tranh là biện pháp hạ sách nhất, động binh là chiến lược bất đắc dĩ phải dùng. Binh chinh thiên hạ chỉ là một loại phương tiện chứ không phải mục đích. Trái lại, an dân, yên định xã tắc mới chính là mục đích cao cả nhất của chiến tranh.
Cũng như vậy, đấu tranh, giành giật không phải là phương tiện chủ đạo để duy trì sự sống. Nhiều người cho rằng cuộc sống này là một cuộc đấu tranh sinh tồn, mạnh được yếu thua, cá lớn nuốt cá bé. Thử suy nghĩ một chút, nếu xã hội loài người chỉ toàn là tranh đấu hơn thua như thế chẳng phải cũng chẳng khác là mấy so với thế giới của động vật sao?
Con người sinh ra là có thiện tính, vốn đã mang sẵn trong mình những điều nhân nghĩa, thuần thiện. Quan hệ giữa người với người không phải xây dựng nên từ những cuộc chiến tranh mà chính từ sự bao dung, nhân ái, không phải từ gươm đao mà là từ những bông hồng, không phải từ khói lửa mà là từ những cánh chim bồ câu hoà bình.
Biết cách áp dụng Binh pháp Tôn Tử vào cuộc sống, bạn sẽ dễ dàng thành công
Nhờ khả năng xoay chuyển tình thế cuộc chiến, Tôn Tử có khả năng đánh thắng quân địch mà không cần tiêu tốn quá nhiều quân sĩ hay chí ít là chiến thắng dễ dàng với những binh pháp mà ông đề ra.
Tôn Tử từng nói rằng: "Trong chiến tranh, các nhà cầm quân chỉ ra chiến trường khi họ chắc chắn rằng mình sẽ giành được phần thắng". Ông khuyên binh lính của mình nên tiếp cận những tuyến đường mà quân địch không ngờ tới hoặc tấn công những điểm không được phòng vệ. Ông cho cũng cho rằng: "Chiến thuật quân sự giống như nước, nước chảy từ chỗ cao xuống chỗ trũng. Trong chiến tranh cũng vậy, cách tốt nhất để giành thắng lợi là tránh những điểm mạnh và tấn công những điểm yếu của quân thù".
Những lời dạy của Tôn Tử không chỉ được áp dụng trên chiến trường mà còn được vận dụng nhiều trong mọi lĩnh vực của cuộc sống từ knh doanh, trau dồi bản thân cho tới giảm cân..., giúp con người đạt được mục đích của mình một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Hãy cùng xem chúng ta có thể áp dụng Binh pháp Tôn Tử vào trong cuộc sống hàng ngày như thế nào?
Đấu tranh để cải thiện thói quen
Thông thường, con người luôn phát sinh ra những thói quen mới bởi vì họ luôn cố gắng đạt được những mục tiêu mới nên cần có những thói quen phù hợp để có thể đạt được mục đích này. Để có thể thành công trong cuộc sống, con người cần tạo lập những thói quen tốt cho mình. Chính vì vậy, ai cũng cần chiến đấu hết mình để chống lại những thói quen xấu tưởng chừng như khó bỏ nhất.
Chẳng hạn:
- Chúng ta cố gắng áp dụng chế độ ăn kiêng hà khắc ngay khi đang đi ăn tối cùng bạn bè.
- Chúng ta cố gắng viết sách khi xung quanh rất ồn ào.
- Chúng ta cố gắng ăn uống lành mạnh khi xung quanh có rất nhiều kẹo ngọt.
- Chúng ta cố gắng làm bài tập vê nhà khi TV đang mở.
- Chúng ta cố gắng tập trung khi sử dụng điện thoại thông minh được cài đặt sẵn nhiều ứng dụng xem phim, nghe nhạc, chơi game...
Khi chúng ta thất bại trong quá trình hình thành những thói quen tốt và không đạt được mục tiêu, chúng ta tự trách bản thân vẫn chưa thực sự muốn thành công, vẫn chưa chiến thắng được bản thân. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, thất bại không phải là do thiếu ý chí mà là do hoặch định chiến lược chưa đúng đắn.
Các nhà chiến lược quân sự tên tuổi bắt đầu tạo dựng danh tiếng của mình bằng cách giành chiến thắng trong những trận chiến đơn giản và dần dần cải thiện vị thế bản thân. Họ chờ cho tới khi kẻ địch suy yếu hoặc gặp khó khăn thì bắt đầu tấn công tổng lực. Tại sao phải chiến đầu trong khi đối phương đã chuẩn bị kỹ càng và khả năng giành chiến thắng của bản thân mình không cao? Tương tự, tại sao phải hình thành những thói quen mới khi điều kiện xung quanh gây khó khăn cho bản thân.
Tôn Tử không bao giờ xuất quân khi gặp phải điều kiện bất lợi, ông cũng không tấn công vào điểm mạnh của đối phương. Tương tự như vậy, chúng ta nên cải thiện bản thân từ những điều nhỏ nhặt, đơn giản nhất rồi mới dần dần hình thành thói quen lớn từ những thói quen nhỏ và trở thành một con người hoàn thiện hơn để có thể vươn tới những mục tiêu lớn lao hơn trong cuộc sống.
Tôn Tử, bậc thầy của những thói quen
Hãy vận dụng những lời dạy của Tôn Tử để hình thành những thói quen mới tốt hơn.
- Hình thành những thói quen dễ duy trì
Trong binh pháp của mình, Tôn Tử cho rằng chúng ta chỉ chắc chắn giành phần thắng trên chiến trường nếu chỉ cho binh lính tấn công vào những vị trí không được phòng thủ. Việc tập trung vào điểm yếu của kẻ địch sẽ giúp giảm được đáng kể thiệt hại về quân số, dễ dàng giành thắng lợi đồng thời có thể đẩy cao sĩ khí binh lính.
Trong cuộc sống cũng vậy, chúng ta chỉ có thể hình thành những thói quen tốt nếu đó là những thói quen bạn có thể duy trì. Việc tập trung hình thành thói quen khó duy trì sẽ khiến chúng ta khó có thể thay đổi để đáp ứng được, mang đến nhiều ảnh hưởng cho bản thân và thường không đạt được mục đích đề ra khiến bản thân nhụt chí.
- Biết rõ thời điểm
Tôn Tử từng viết rằng: "Ta sẽ chiến thắng nếu biết khi nào nên đánh và khi nào không nên đánh". Có những trận đánh mà tỷ lệ bại trận cao thì tốt nhất không nên ra quân mà nên dồn lực cho những trận chiến có khả năng thắng cao hơn để bảo toàn quân số. Điểm mấu chốt là phải chọn được thời điểm thích hợp và chỉ hành động khi cần thiết.
Trong cuộc sống, thành công sẽ đến đối với những người biết chọn việc nào nên làm trước và việc nào nên làm sau. Nếu quá tham lam thực hiện nhiều việc cùng một lúc thì rốt cục cũng chỉ chuốc lấy thất bại mà thôi.
- Khi gặp khó khăn thì "chuồn" là thượng sách
Theo quan điểm của Tôn Tử, một vị tướng tài giỏi là người biết tránh khi quân địch đang mạnh cả về lực lượng cũng như nhuệ khí nhưng sẽ tấn công tức thì khi quân địch rệu rã.
Trong cuộc sống cũng vậy, một người thông minh thì cần tránh những nơi có thể khuếch đại thói quen xấu, thay vào đó, cần loại bỏ những thói quen này ngay khi có cơ hội.
Để có thể hình thành những thói quen tốt, cải thiện thói quen xấu không phải là chuyện một sớm, một chiều. Bạn có đạt được thành công hay không là do chiến lược chứ không đơn giản chỉ là ước muốn và ý chí.
Nếu muốn đọc sách thì đừng ngồi trong phòng có TV, máy nghe nhạc, máy chơi game. Thay vào đó, hãy chuyển đến một căn phòng yên tĩnh hơn. Nếu đang thừa cân thì đừng cố gắng áp dụng các chương trình tập luyện dành cho các vận động viên mà hãy thay đổi khẩu phần ăn của mình một cách từ từ và tập luyện những động tác đơn giản nhất.
Tóm lại, để thành công, hãy hình thành những thói quen tốt dễ thực hiện nhất, hãy chiến thắng những trận chiến đơn giản nhất trước tiên.
Binh pháp Tôn Tử: 'Không chiến mà thắng' mới là cảnh giới cao nhấtSự ảnh hưởng sâu rộng của "Binh pháp Tôn Tử"
Bộ binh thư này không chỉ là sách gối đầu giường của nhiều lão tướng thời xưa nhằm thấu hiểu nghệ thuật chiến trường, mà còn là cuốn sách yêu thích của rất nhiều doanh nhân nổi tiếng trên thế giới thời nay. Hơn nữa, những bài học của Tôn Tử còn có giá trị ứng dụng rất cao trong cuộc sống, dù đã trải qua một thời gian rất dài. Đặc biệt, các doanh nhân người Nhật Bản rất thích nghiên cứu những trí tuệ được ẩn chứa trong "Binh pháp Tôn Tử".
Ở Nhật Bản, "Binh pháp Tôn Tử" có thể được đánh giá là "trường thịnh mãi không suy". Nó có ảnh hưởng sâu rộng đến người dân Nhật Bản. Vậy vì sao "Binh pháp Tôn Tử" là bộ binh pháp xuất sinh vào thời chư hầu cắt cứ, thời kỳ Xuân Thu Chiến Quốc chiến tranh không ngừng ở Trung Hoa nhưng lại ảnh hưởng sâu rộng ở Nhật Bản?
Các nhà nghiên cứu lịch sử Trung Quốc của Nhật Bản phân tích rằng: Trong xã hội kinh doanh Nhật Bản ngày nay, mỗi cá nhân và xí nghiệp đều cạnh tranh gay gắt mà những tư tưởng, chiến lược của Tôn Tử là siêu việt thời không, biên giới. Bởi vậy mà nhiều doanh nhân Nhật Bản đều muốn linh hoạt vận dụng những trí tuệ này. Tuy nhiên, điều họ quan tâm không phải chỉ là "phương pháp chiến thắng" mà họ tôn trọng đạo lý mà Tôn Tử đề xướng "Không chiến mà thắng mới là cảnh giới cao nhất của binh gia". Chính tư tưởng này khiến nhiều nhà kinh doanh mềm dẻo hơn, biết tiến lui linh hoạt hơn.
Hơn nữa, một quyết định của người kinh doanh có ảnh hưởng đến mấy ngàn, thậm chí mấy vạn công nhân cùng với tiền đồ tương lai của xí nghệp. Cho nên, để ra được một quyết định trọng đại họ không thể không cân nhắc, do dự. Lúc này, rất nhiều người kinh doanh tìm kiếm linh cảm và trí tuệ trong "Binh pháp Tôn Tử."
"Không đánh mà thắng" mới là cảnh giới cao nhất
Dưới đây xin trích dẫn một số câu kinh điển trong "Binh pháp Tôn Tử" rất hữu ích trong làm việc, kinh doanh và đối nhân xử thế.
1. "Binh vô thường thế, thủy vô thường hình, năng nhân địch biến hóa nhi thủ thắng giả, vị chi thần." ý nói, dụng binh tác chiến phải giống như nước chảy, không có hình thức cố định, có thể căn cứ vào tình hình biến hóa của địch mà giành thắng lợi, đây cũng được gọi là "dụng binh như Thần".
Tôn Tử cho rằng, tình thế trên chiến trường thay đổi khôn lường, không nên câu nệ vào bất kỳ một hình thức tác chiến nào, cũng giống như nước vốn không có hình thái cố định, rót vào bình tròn thì nước hình tròn, vào bình vuông thì nước hình vuông. Trong cuộc sống cũng vậy, nhiều khi tình thế còn nguy hiểm, gian nan hơn cả trên chiến địa. Người cơ trí, linh hoạt, chủ động ứng phó, không máy móc giáo điều, rập khuôn cách cũ mới có thể thành công.
2. "Tri khả dĩ chiến dữ bất khả dĩ chiến giả, thắng.", ý nói người làm tướng mà biết lúc nào, kẻ địch nào có thể đánh và không thể đánh thì có thể thắng trận.
Trong cuộc sống, người biết tiến biết lùi, biết nhanh biết chậm, hiểu rõ thực hư, xét việc rõ ràng, tỉnh táo minh bạch, không cố chấp bảo thủ, mới đương đầu được với những tình thế hiểm hóc; nguy khốn nhất, mới có thể định tâm vững vàng trước thử thách, phong ba.
3. "Công kì vô bị, xuất kì bất ý." ý nói, tấn công nhân lúc kẻ địch không có phòng bị, dùng phương thức tấn công kẻ địch không ngờ tới thì có thể thắng trận.
4. "Tri bỉ tri kỷ, bách chiến bất đãi." ý nói biết địch, biết ta thì trăm trận cũng không gặp nguy. Tôn Tử giảng: Biết địch biết ta thì trăm trận không nguy, biết ta mà không biết địch thì trận thắng trận bại, không biết địch không biết ta thì trận nào cũng bại.
Trong cuộc sống, việc "biết mình biết người" là vô cùng quan trọng. Khi đã hiểu rõ đối phương, hiểu rõ mình thì mưu kế mới sáng tỏ, sách lược cũng rõ ràng. Không biết người, chỉ biết mình thì hoá thành tự phụ, biết người mà không biết mình lại hoá thành tự ti, không biết người cũng không biết mình thì chính là ngu tối.
5. "Phu vị chiến nhi miếu toán thắng giả, đắc toán đa dã. Vị chiến nhi miếu toán bất thắng giả, đắc toán thiểu dã" ý nói, lẽ thường, trước khi bắt đầu chiến tranh mà nhắm chiến thắng, là do kế hoạch mưu tính được chuẩn bị chu đáo; trước khi bắt đầu chiến tranh mà nhắm không thắng, là do kế hoạch không chuẩn bị cẩn thận.
Trong cuộc sống cũng vậy, phàm là việc gì, trước khi thực thi đều cần phải phân tích chặt chẽ, nắm rõ về hoàn cảnh, chuẩn bị phương án kỹ càng, tránh làm một cách qua loa thì mới có cơ hội đạt được kết quả mong muốn.
6. "Bách chiến bách thắng, phi thiện chi thiện giả dã; bất chiến nhi khuất nhân chi binh, thiện chi thiện giả dã", ý nói đánh đâu thắng đó không được gọi là cao minh nhất, không thông qua chiến tranh mà khiến kẻ địch đầu hàng mới là cảnh giới cao nhất của binh gia. Đây là câu nói phản ánh nội dung quan trọng nhất trong tư tưởng binh gia của Tôn Tử. Tôn Tử chỉ coi chiến tranh là biện pháp hạ sách nhất, động binh là chiến lược bất đắc dĩ phải dùng mà thôi.
Tôn Tử nói: Trong phép dùng binh, có thể khiến cho toàn bộ nước địch đầu hàng là thượng sách, đánh tan tành nước ấy chỉ là thứ sách. Có thể khiến toàn quân đội địch đầu hàng là thượng sách, đánh tan tành quân đội địch chỉ là thứ sách. Có thể khiến cả đơn vị địch đầu hàng là thượng sách, phá vỡ đơn vị đó chỉ là thứ sách. Có thể khiến tất cả binh lính địch đầu hàng là thượng sách, đánh giết tất cả chỉ là thứ sách. Có thể khiến toàn bộ quân ngũ đầu hàng là thượng sách, phá vỡ quân ngũ của địch chỉ là thứ sách. Cho nên, để đánh thắng quân địch, tài trí nhất là biết dùng mưu, thấp hơn thì dùng các biện pháp ngoại giao, thấp hơn nữa là dùng vũ lực, hạ sách nhất mới phải đánh.
Theo Tôn Tử, xem ra, chỉ cần chuẩn bị ổn thỏa các phương diện, có lực lượng áp đảo đối phương, đặc biệt là khiến đối phương nhận thức được rằng một khi chiến sự xảy ra thì đối phương nhất định thất bại là đã có thể thắng. Cho nên, theo Tôn Tử, việc phải dùng đến giao chiến để khiến đối phương khuất phục không phải là mục đích. Trong binh gia hay trong cuộc sống cũng vậy, đây mới là cảnh giới cao nhất, là thắng lợi hoàn mỹ nhất.
7 bài học Tôn Tử để lại như "binh pháp" giúp bạn sẵn sàng trước mọi thử thách của cuộc sống
Nếu bạn còn chưa biết Tôn Tử là ai, thì ông là một trong những triết gia nổi tiếng nhất, cũng là nhà lãnh đạo quân sự toàn năng trong lịch sử Trung Quốc. Những triết lý của ông, dù áp dụng trong thời chiến hay thời bình, cũng đều sâu sắc và hợp lý đến bất ngờ.
Nếu coi những khó khăn, thử thách trong cuộc sống hiện đại là quân địch trong chiến tranh, bạn có thể học theo cách mà Tôn Tử đã đối mặt và vượt qua:
1. Chọn cuộc chiến một cách khôn ngoan
"Bạn sẽ chỉ chiến thắng khi biết có khả năng đánh hay không".
Câu nói này cũng thường được sử dụng như một lời bông đùa về hôn nhân. Đại ý của lời khuyên này là, hãy biết chiến đấu vì thứ đáng để chiến đấu, còn nếu không thì đừng tốn công phí sức làm gì. Bạn nên kiên cường vì niềm tin, ước vọng của chính mình chứ không phải vì người khác.
2. Thời gian là tất cả
"Chim ưng vồ mồi chỉ 1 cú có thể xé nát con mồi, đó là dựa vào thế tiết nhanh như chớp nhoáng".
Điều này không chỉ đúng trong chiến tranh mà còn đặc biệt đúng trong thời kỳ kinh tế thị trường, khi người ta nắm lấy những cơ hội chớp nhoáng để đầu tư, đưa sản phẩm ra thị trường, mua bán bất động sản... Và sự kiên nhẫn chính là chìa khóa thành công của rất nhiều người!
3. Nhận thức đúng về đối thủ và bản thân
"Nếu hiểu rõ bản thân và cả đối thủ, bạn sẽ chiến thắng mọi cuộc chiến. Nếu chỉ hiểu mình mà không hiểu đối thủ, bạn sẽ thắng 1 – thua 1. Nếu không hiểu cả mình lẫn đối thủ, dù là trận chiến nhỏ nhất cũng sẽ thua cuộc".
Tất nhiên, không dễ dàng để xác định được những gì đang chống lại bạn trong cuộc sống, là ở môi trường xung quanh hay do nội tại bản thân. Nhưng hãy nhớ, không gì là không thể. Hãy luôn chú ý đến mọi thứ quanh bạn, cơ hội luôn hiển hiện, những khoảng trống cũng ở đó, và nắm bắt được thời điểm sẽ là lúc bạn vượt lên dẫn đầu.
4. Làm theo cách khác biệt
"Mọi cuộc chiến đều dựa trên những điều lừa bịp".
Người ta cho rằng những sự dối lừa đều là xấu xa, nhưng bạn phải công nhận là đôi khi nói dối là lựa chọn không tồi, phải không? Hãy thử nhớ lại lần phỏng vấn tìm việc gần nhất của bạn xem: có phải bạn chỉ lựa chọn nói ra những mặt tốt và phù hợp với công việc sắp tới hay không? Biết được mình sắp làm gì và cần phải làm thế nào để dẫn đầu chính là bí quyết của thành công.
5. Ngụy trang các kế hoạch
"Nếu có thể tấn công thì giả như không thể tấn công, muốn đánh giả như không muốn đánh, muốn hành động ở gần nhưng giả như muốn hành động ở xa, muốn hành động ở xa thì lại giả như muốn hành động ở gần".
Điều này nghe cũng có vẻ hơi lừa đảo nhưng trọng điểm là, hãy liên tục chuyển mình, thay đổi và xoay chuyển (vẫn phải hướng tới mục tiêu ban đầu) để làm đối thủ rối loạn. Đối thủ không biết khi nào là lúc thích hợp để tấn công, mà trong kinh doanh chậm một giây là lỡ cả đời. Đây cũng chính là lý do nhiều ông lớn "dẫn đầu thị trường" sau một thời gian đã bị bỏ xa đằng sau, vì mải ngủ quên trên chiến thắng mà không biết đối thủ của mình đang làm gì.
6. Thay đổi là tốt
"Giữa khó khăn luôn có cơ hội".
Những người thành công trong cuộc sống đều là những người sẵn sàng và linh hoạt với những sự thay đổi, vì họ biết chỉ như thế cơ hội mới tìm đến. Tìm thấy cơ hội chỉ là một bước đi trong trò chơi cuộc đời, có đủ can đảm để nắm bắt cơ hội không mới là điều đáng nói.
7. Thành công này sẽ nối theo thành công khác
"Càng nắm chắc nhiều cơ hội, thành công càng lớn".
Nếu bạn từng đạt được thành công nào đó (dù lớn hay nhỏ) trong cuộc sống, bạn sẽ biết những động lực mà đó mang đến có tính chất thúc đẩy lớn thế nào. Khi đó, bạn sẽ muốn cố gắng và cố gắng hơn nữa để đạt được thành công cao hơn, cũng như nắm bắt được nhiều cơ hội tốt hơn.
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen4U.Com