Mình rất ngại mỗi khi người lại hỏi về bạn trai của mình, đặc biệt là với những người mình chưa đủ thân để kể cho họ nghe với những mối quan hệ thân mật như chuyện tình cảm. Bản thân mình cũng là một người tương đối kín tiếng và riêng tư, chuyện mình hẹn hò chỉ có vài ba người bạn thân biết. Nhưng mình nghĩ nguyên do mình sợ việc chia sẻ về người tình của mình với người lạ làm ở chỗ mình biết rằng họ sẽ hỏi làm thế nào hai chúng mình quen nhau. Và có gì đó khá là xấu hổ để thú nhận rằng bọn mình quen nhau qua ứng dụng hẹn hò, mặc dù mình biết rằng hẹn hò online là một điều vô cùng bình thường của thế hệ Y và thế hệ Z.

Vậy nhưng có một cảm giác gì đó ít đặc biệt hơn, ít lãng mạn hơn về hẹn hò online. Đó có thể là do sự vắng mặt của yếu tố định mệnh hay của cảm giác "yêu từ cái nhìn đầu tiên" mà tính chất của các ứng dụng hẹn hò không thể thỏa mãn. Hay việc Có rất nhiều Định kiến vây quanh hẹn hò online mà một trong số đó nằm ở chỗ những người có mặt trên các ứng dụng hẹn hò thường được cho là tuyệt vọng trong đời thực. Buồn cười hơn, lúc mình kể cho ba mẹ về bạn trai của mình trong khoảng thời gian đầu bọn mình quen nhau, ba mẹ mình còn lo bạn trai mình là lừa đảo, là "không bình thường" hay chỉ đơn giản là không đàng hoàng.

Mình đặc biệt cảm thấy Định kiến và hẹn hò online có vẻ nặng nề hơn ở văn hóa Việt Nam, đặc biệt là khi các ứng dụng hẹn hò phần lớn được truyền thông đề cập đến dưới góc nhìn tiêu cực như lừa đảo tình - tiền, tình một đêm hay việc bắt cá nhiều tay bởi sự dễ dàng trong giao tiếp thông qua gian mạng. Trong văn hóa phương Tây, việc hẹn hò online có bằng được bình thường hóa hơn. Vậy nhưng những mối quan hệ khỏi nguồn từ không gian mạng vẫn được thần xem là thứ cấp so với những mối quan hệ bắt nguồn từ đời thực mà văn hóa lãng mạn từ phim ảnh hay thơ ca tôi vẽ cho thế giới của con người trong xã hội hiện đại.

Việc hẹn hò online của mình không có những khoảnh khắc khiến cả thế giới ngưng đọng khi nam chính lần đầu nhìn thấy nữ chính bước vào căn phòng đông kín người, cũng không có yếu tố chín muồi từ khi hai người bạn thân trở thành người yêu. Bước vào thế giới hẹn hò online, chúng mình đã có sẵn tâm thế tìm kiếm sự lãng mạn, một điều gì đó xoa dịu sự cô đơn trong thế giới đơn thể của chúng mình. Do đó vũ trụ không nằm sau sự gặp gỡ ấy, là chúng mình tự tìm đến định mệnh thay vì để định mệnh tìm thấy chúng mình. Vậy nhưng bên cạnh những mối nguy tiềm tàng và lỗi chán ngán của việc quẹt trái quẹt phải, việc bị "ghosted" (từ lóng tiếng Anh ám chỉ việc một người đang nói chuyện với bạn thì lẳng lặng biến mất tăm khỏi cuộc đời bạn và để bạn ngẩn ngơ không biết vì sao họ lại ra đi) hay những buổi hẹn hò tồi tệ, cũng có nhiều điều đẹp đẽ và đáng yêu đằng sau việc tìm kiếm tình yêu qua không gian mạng.

Một điều có lẽ thường hay bị hiểu lầm nhất về hẹn hò online là động cơ của những người lựa chọn tham gia nó. Điển hình cho luận điểm này là định kiến về việc những người sử dụng ứng dụng hẹn hò chỉ với mục đích duy nhất là tìm kiếm quan hệ tình dục và tình một đêm. Nghiên cứu của Sumter, Vandenbosch và Ligtenberg (2017) chỉ ra rằng thực chất có đến sáu nguyên nhân tìm kiếm một người sử dụng Tinder - một ứng dụng hẹn hò online phổ biến hàng đầu trên thế giới - bao gồm: tìm kiếm tình yêu, tìm kiếm tình dục, thỏa mãn nhu cầu giao tiếp xã hội, thỏa mãn cảm giác được công nhận, tìm kiếm sự hào hứng, và cuối cùng là bắt kịp xu hướng. Bất ngờ thay, nghiên cứu này cho thấy tìm kiếm tình yêu là động cơ được tìm thấy nhiều nhất ở người sử dụng Tinder. Sumter và cộng sự (2017) cũng nhận thấy sự khác biệt trong động cơ giữa đàn ông và phụ nữ. Việc sử dụng ứng dụng hẹn hò online để thỏa mãn nhu cầu tình dục, giao tiếp xã hội và tìm kiếm thú vui hào hứng thường phổ biến hơn ở nam giới.

Định kiến thứ hai về việc hẹn hò online là việc những người sử dụng các ứng dụng trực tuyến thường thể hiện kém trong giao tiếp xã hội, thậm chí là những người có chứng lo âu xã hội hay nói chung là "không bình thường". Vậy nhưng nghiên cứu của Kim, Kwon và Lee (2009) cho thấy rằng thực chất những người hoạt bát có xu hướng hẹn hò online cao hơn. Bên cạnh đó, những người vừa có lòng tự trọng cao vừa cho rằng tình yêu là một khía cạnh quan trọng trong đó họ cũng có xu hướng sử dụng ứng dụng hẹn hò cao để giải thích cho kết quả này, Kim cùng đồng sự (2009) giải thích rằng những người có lòng tự trọng cao coi trọng tình yêu, việc cố gắng hết mình để tìm kiếm tình yêu và thể hiện bản thân một cách cởi mở nhất góp phần xây dựng cái tôi và giá trị cá nhân của họ. Từ đó, những người này không ngần ngại phơi bày bản thân trên không gian mạng, bộ công sức để tìm kiếm tình yêu song song với nỗ lực ngoài đời thực.

Điểm thứ ba cũng biến việc hẹn hò online trở thành mối e ngại của nhiều người là nỗi sợ bị lừa tình, lừa tiền, "catfished" (từ lóng tiếng Anh ám chỉ việc một người giả mạo hình ảnh một người khác hay đưa những hình ảnh không trùng khớp với ngoại hình của họ ngoài đời thực lên mạng) hay nói chung là việc gặp phải sở Khanh hay lừa đảo. Đây có lẽ là nỗi sợ của con gái nhiều hơn bởi việc gặp gỡ một người lại còn đe dọa đến sự an toàn của họ với những nỗi kinh hoàng như việc bị sàm sỡ, xâm hại hay thậm chí sát hại. Nghiên cứu của Guadagno, Okdie và Kruse (2011) cho thấy rằng đàn ông có xu hướng "nổ" về bản thân khi hẹn hò nhiều hơn phụ nữ. Đặc biệt trong trường hợp những người này không có nhu cầu hay ý định gặp gỡ đối tượng hẹn hò của mình ngoài đời thực, đàn ông càng có nhiều cơ hội để bốc phét về ngoại hình và các đặc điểm nổi bật trong tính cách của họ hơn. Bản thân mình là con gái khi sử dụng ứng dụng hẹn hò, mình cũng đặc biệt cảm thấy dễ bị tổn thương trong thế giới hẹn hò online với nỗi sợ bị "dụ" bên cạnh việc bị đánh giá về bề ngoài bị chơi đùa tình cảm hay bị "ghosted".

Đứng ở vị trí là một người đang quen bạn trai nhờ hẹn hò online, trải nghiệm các ứng dụng hẹn hò từ Tinder, Bumble đến Hinge, mình nhìn thấy ngoài việc có "quyền lực" làm giấy lên trong mình đủ mọi nỗi sợ và sự yếu đuối, việc hẹn hò qua mạng cũng có nhiều điều thực sự thú vị và làm một trải nghiệm đáng nhớ, ghi lại nhiều kỷ niệm dở khóc dở cười, làm nên những câu chuyện vô cùng giải trí khi ngồi tán phét bên cốc cà phê. Nghiên cứu của Finkel và cộng sự (2012) luận về sự khác biệt giữa hẹn hò online và hẹn hò truyền thống phát hiện rằng việc hẹn hò online qua mạng vừa có những cái lợi vừa có những cái hại mà bất kỳ ai đang suy tư về việc có nên tham gia các ứng dụng hẹn hò hay không có thể cân nhắc.

Thứ nhất, hẹn hò online không phải là "giao hàng"định mệnh cuộc đời đến tay bạn qua một cú quẹt phải thần thánh mà chỉ đơn thuần đưa ra cho bạn nhiều lựa chọn về các bạn đời tiềm năng. Thứ hai, thiệt tình thấy một ứng cử viên toàn năng đáp ứng mọi tố chất bạn tìm kiếm từ một người tình hoàn hảo không biến người đó nghiễm nhiên thành người yêu của bạn. Rất nhiều người đã gặp phải tình huống, dù cho đối tượng họ đang tìm hiểu đạt đủ mọi tiêu chuẩn họ đưa ra qua hồ sơ hẹn hò nhưng đến khi gặp mặt ngoài đời thực, những xúc tác hóa học trước người đó lại chẳng hề rạo rực, khiến cuộc gặp gỡ chẳng thể nên duyên. Cuối cùng, việc tìm kiếm tình yêu bằng thuật toán có thể dẫn lối bạn đến một buổi hẹn hò thăng hoa, một cuộc vui để lại dấu ấn sâu sắc khiến bạn cứ nghĩ đến là cười tiên mắt nhưng không thể hứa hẹn một mối quan hệ lành mạnh lâu dài. Việc biến một buổi hẹn, một cuộc vui thành một mối quan hệ phụ thuộc rất lớn vào chính bản thân bạn và công sức bạn muốn bỏ ra để xây dựng mối quan hệ đó.

Tóm lại, đây chỉ là một cuộc chuyện trò vừa tỉ tê chuyện riêng tư của mình, vừa chia sẻ với mọi người góc nhìn của mình về hẹn hò online. Chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên mới khi mọi thông tin chúng ta tiếp cận (Facebook), mọi món hàng chúng ta mua (Insargram), mọi quyết định chính trị xã hội chúng ta muốn ủng hộ (Twitter, Tiktok) đều được chống lưng và dẫn dắt bởi các thuật toán. Vậy thì việc tìm kiếm "the one" bằng thuật toán cũng không thể mãi nằm trong bóng tối định kiến và để bị xem như là thứ cấp so với hình thức yêu truyền thống được. Vậy nên câu trả lời cho các câu hỏi như: "Mình Có nên sử dụng ứng dụng hẹn hò hay không?" hay "Tinder có thực sự giúp bạn có người yêu hay không?" sẽ là: chúng ta đều là những người trẻ đang học cách sống và học cách yêu, bạn có gì để mất?