Bài tập làm văn của các bạn học sinh lớp bốn tiểu học được viết tại nhà trong suốt mùa Tết có kể về rất nhiều chuyện, có chuyện đêm ba mươi cả nhà nấu bánh chưng, có sáng mồng một cùng gia đình tới chúc Tết anh em, chú bác, họ hàng, những bao lì xì đỏ oách xà lách, mâm bánh kẹo nhà hàng xóm xanh đỏ tím vàng, mười bài như một, viết đi viết lại mấy chuyện từ mười năm trước trong trí nhớ của đám trẻ. Trong trí nhớ của Diên nữa, cô bạn ngửa đầu nhìn bà ngoại đang cầm chắc đôi đũa cái, đảo qua đảo lại mớ xôi vừa chín, dẻo thơm, nghi ngút khói trong nồi hấp. Mùa Tết cuối cùng của những năm tháng học sinh mài đũng quần trên ghế nhà trường, thành thật mà nói, Diên cũng chẳng cảm thấy gì quá đặc biệt. Có vô số khoảnh khắc chẳng có gì quá đặc biệt như thế sẽ trôi qua mãi mãi nhưng thỉnh thoảng sẽ trở lại trong trí ta, rõ ràng và tươi nguyên như thể chuyện đó vừa mới xảy ra ngày hôm qua vậy.

Lúc ấm nước sôi vang lên những tiếng kêu vui tai và giục giã lòng người, bà ngoại đứng dậy đi vào bếp, Diên cũng đứng lên đi theo bà. Cô bạn nhanh nhẹn đổ đầy các phích nước còn lại, giảm nhỏ "lửa" của những chiếc nồi reo hò trên bếp điện, chẳng biết nữa, cùng bà ngoại nấu ăn mấy năm trời, bà chẳng sửa được việc gọi cái thứ dùng để hâm nóng thức ăn là "lửa", nên Diên cũng mặc nhiên gọi nó là "lửa". Chương trình Táo quân đã kết thúc trong tiếng chúc mừng năm mới đầy hân hoan và mừng rỡ. Thời gian trôi nhanh tới nửa đêm, mâm cơm cúng tổ tiên trong ngày Tết cũng đã hoàn thành.

"Một, hai, ba,..." Dì hai đang bắc ghế đứng lên trước cây hoa đào, bắt đầu tìm một bông hoa có sáu cánh, đêm giao thừa năm nào dì cũng bảo làm vậy sẽ may mắn cả năm dài sắp tới.

Hình ảnh bà ngoại đứng trong bếp nấu cơm, mùi thức ăn thơm lừng và những bước chân vội vã qua lại của bà có lẽ là một trong những chuyện sẽ trở lại trong trí Diên sau này. Có thể là vào một ngày trước ngày tựu trường, Diên sẽ đứng trong bếp một mình và chẳng tài nào nhớ ra bà ngoại đã nấu món gì vào ngày trước khi con cháu quay lại trường đi học sau ba tháng hè đằng đẵng. Cũng có thể là vào Tết độc lập, Diên sẽ đi chợ vào buổi sáng và chần chừ đứng lại trước hàng bún, cân nhắc xem nếu là bà thì tối hôm nay có phải là một hôm cả nhà được ăn bún hay không. Thế nhưng Diên cũng rất tò mò, liệu rằng bà ngoại sẽ nấu món gì cho bữa tối đầu tiên khi cô bạn trở về nhà sau chuỗi ngày đi học đại học, chẳng biết được, đó là sức mạnh của nấu nướng, tại đó người đầu bếp như nhà ảo thuật gia tài ba, biến hóa khôn lường khiến người xem bất ngờ, hoan hỉ.

"Dì tìm được hoa đào sáu cánh chưa ạ?"

"Chưa đâu, Diên tìm tiếp cho dì đi." Dì hai nói, ngúng nguẩy đi vào bếp.

Mẹ và dì hai cúi đầu nhìn vào nồi nấu bánh ngào, mùi bánh ngào nấu với gừng ngọt lịm, nóng bừng, như một ngọn lửa nhỏ xinh xắn hông đỏ gò má của mẹ và dì. Gần tới khoảnh khắc mười hai giờ, có lẽ ba người phụ nữ sẽ đi ra cổng nhà và vui vẻ hòa chung không khí đốt pháo hoa cùng những nhà hàng xóm xung quanh. Bé Bông cũng giống như Diên, ít có đêm giao thừa nào mà ở lại nhà cùng ông bà ngoại, cũng ít có khả năng thức khuya nên đã lên giường đi ngủ độ một, hai giờ trước. Diên đi lên lầu, ba và ông ngoại đang ở trong phòng thờ, những người khác trong nhà đã khấn vái cách đây vài chục phút, chỉ có cô bạn là muốn được cùng đứng trong căn phòng này khi giao năm.

Trên chiếc cầu thang dẫn lên tầng cao nhất, cái tầng mà chỉ có độc phòng phơi đồ, phòng của Diên và phòng thờ, căn phòng mà sẽ không đóng cửa vào đêm giao thừa, tại đó cô bạn có thể trông thấy nhà hàng xóm cùng cái cây cao lớn trơ trụi lá mùa đông ở đối diện, và trên chiếc cầu tháng đó, có một cái cửa sổ. Một cái cửa sổ mà những năm cuối cấp hai Diên sẽ luôn để ý tới, chẳng vì nguyên nhân nào sâu xa, chỉ là khoảng thời gian đó tối nào đi học thêm cũng về nhà rất muộn, khi trở về phòng mình sẽ đi qua cái cửa sổ đó. Lúc nào, mặt trăng cũng rất sáng, chiếc cầu thang vừa dài vừa tối do bóng đèn bị chập điện và cháy mất, giờ bỗng được ánh trăng chiếu rọi sáng bừng một khoảng. Diên rất hay đứng ở đó một lát rồi mới tiếp tục leo lên lầu, trăng tròn như mắt cá, chẳng bao giờ chớp mi như trong thơ Trần Đăng Khoa.

Và cô bạn tự hứa với lòng, nhất định phải đỗ vào trường chuyên đó.

Diên chớp mắt, hiện tại trăng non không xuất hiện trên trời, độ cuối đông trời thường lạnh, âm u và nhiều sương nên càng chẳng thấy được trăng. Cô bạn cúi đầu cười nhẹ, đi lướt qua cái cửa sổ đó, đã ba năm rồi, không đỗ được trường chuyên thì có làm sao cơ chứ?

Ông ngoại thấy Diên đi tới thì mỉm cười, khom lưng đốt thêm ba que hương nữa rồi đưa chúng cho Diên. Phòng thờ có rất nhiều mùi hương, có mùi sách cũ bụi bặm trên chiếc kệ sách cũ từ đời nào, có mùi nhang khói ấm áp, mùi mùa đông từ cửa trước ùa vào, mùi thức ăn mềm mại ngọt bùi, Diên nhắm mắt lại. Lặng lẽ chúc mừng năm mới từng vị một đang có mặt trong căn phòng, thầm thì những lời cầu chúc sức khỏe, may mắn và bình an. Giây phút Diên tiến lên cắm hương vào bát, một tiếng vút cao như xé rách không trung vang lên, liền sau đó là tiếng pháo hoa nở rộ trên bầu trời, những tia lửa sáng chói nổ tung, rơi lộp độp xuống mái nhà.

Chúc mừng năm mới.

Diên cười toe, quay sang nói với ông ngoại và ba lời chúc năm mới, cô bạn chạy ào ra ban công trước phòng thờ, rướn người nhìn xuống con đường trước nhà, mẹ đang đứng cùng cô hàng xóm, đưa mắt trông sang đám thanh niên cách đó một quãng đang tưng bừng đốt giàn phun hoa, giàn phun viên, xen lẫn trong đó là những viên pháo sáng đỏ rực vút lên không trung như tín hiệu từ một cuộc thi đua đầy viên mãn. Những tia pháo nổ lách cách, xéo lên những mái ngói, nảy lên trời thành từng cột ánh sáng ám xanh ám vàng rực rỡ, sáng trưng như một cái cây bốc lửa nghi ngút khói. Cứ cách một đoạn lại có một nhà đang đốt pháo hoa, từng cụm pháo hoa nở thành chùm trên nóc những ngôi nhà, xóm nhỏ xung quanh, cả thành phố bỗng chốc sáng như ban ngày, tiếng reo hò, cười đùa tràn ngập lên những tầng lầu, đám trẻ được gọi dậy để không bỏ lỡ cuộc vui này.

"Diên ơi, xuống xem pháo hoa đi này." Dì hai đứng dưới đường, nhác thấy bóng cô bạn trên lan can thì gọi với lên.

"Em xuống nè, chúc dì năm mới vui vẻ." Diên quay lưng, cười phá lên khi đi xuống cầu thang.

Tiếng chuông điện thoại reo, Diên bắt máy sau nhịp đầu tiên.

"Alo, chúc Hồng năm mới vui vẻ, và chúc mừng sinh nhật bạn nhé." Cô bạn nói, nhanh như sợ bị cướp lời. Đầu dây bên kia ngừng một chút, tiếng cười trầm khàn nơi cổ họng của người nọ như cào nhẹ vào lòng Diên.

"Ừ, chúc Ngọc Diên năm mới vui vẻ, gặp nhiều may mắn, mỗi ngày đều bình an." Hồng từ tốn nói, trong giọng không giấu được ý cười.

"Bạn đang làm gì vậy?" Diên chậm rãi đi xuống cầu thang, đảo mắt qua nồi bánh ngào vừa tắt lửa đặt trên bếp. Hồng im lặng, Diên đợi mãi không thấy cậu bạn nói tiếp, lạ lùng nhìn vào màn hình điện thoại. Chỉ thấy màn hình điện thoại đang hiển thị yêu cầu gọi video từ người kia. Sau khi kết nối, âm thanh rộn ràng ầm ĩ xuyên qua điện thoại, tràn ngập không gian xung quanh của Diên.

Cô bạn tò mò nhìn chăm chú màn hình, chẳng thấy Hồng đâu, chỉ thấy Chiến đang cười haha và Thanh đang mắng câu gì đó, pháo hoa phóng vụt lên trời, đẹp đẽ và rực rỡ. "Đang đón giao thừa." Hồng nói một cách vui vẻ: "Ước gì bạn cũng có ở đây."

Diên cong mắt cười, định đáp lại nhưng mẹ đang gọi với ra từ nhà bếp, đại ý bảo rằng cô bạn có thể lấy bánh ngào ra bát ăn được rồi: "Bạn có thích ăn bánh ngào không?"

"Bánh ngào sao? Là bánh gì mới được?"

Diên tròn xoe mắt, khó tin mà hỏi lại: "Bạn chưa từng thử bánh ngào sao?" Người mang đến nhiều bánh kẹo như bạn mà lại chưa từng được ăn bánh ngào sao, nghe có vô lý quá không cơ chứ. Đầu óc Diên trôi tuốt lên mây, những câu trả lời sau đó cũng chỉ là ậm ừ gật gù, cô bạn liếc nhìn đồng hồ treo tường, ước gì bạn cũng có ở đây sao?

Kết thúc cuộc gọi, cô bạn ngẩng mặt lên đối diện với ánh mắt chất vấn của mẹ. Lờ đi hết thảy, Diên chỉ đơn giản thông báo: "Con sang nhà bạn một chốc rồi con sẽ về."

Mẹ cô bạn đảo mắt, cân nhắc lược đi kha khá những nghi vấn bối rối khác, qua loa xua tay rồi bỏ lên lầu: "Ừ, về nhanh một chút, sáng mai mình về quê từ sớm lắm đấy."

"Con mang một ít bánh ngào cho bạn được không?" Diên cong mắt, hỏi với theo bóng áo của mẹ, chỉ để thấy mẹ cô bạn khẽ phẩy tay, không quay đầu cũng chẳng đáp gì thêm.

"Mang thêm một cái bánh chưng đi em." Dì hai cất đặt thức ăn thật cẩn thận rồi gói thêm một cái bánh chưng vào túi cho Diên mang theo cùng hộp đựng cơm giữ nhiệt, chiếc hộp thường dùng để đựng cháo nhưng hôm nay đã được đựng bánh ngào ngọt thơm.

Diên ngước lên lầu, mãi sau vẫn chẳng thấy động tĩnh gì, đèn đã tắt, có vẻ như ông bà và ba mẹ đã đi ngủ, cô bạn quay gót phóng ra cửa nhà. Trên đường đi, thỉnh thoảng một vài gia đình vẫn chưa đi ngủ, pháo vẫn chưa tàn, tiết mục bắn pháo hoa đêm ba mươi thường kéo dài rất lâu, tầm nửa tiếng, thậm chí qua cả những mồng sau đó vẫn còn có nơi bắn pháo hoa. Người ta lưu luyến sự rực rỡ và hân hoan này nên dù không biết giữ chừng mực, dù không đúng thì đúng lúc, nhưng chẳng làm sao cả. Cô bạn rụt cổ, cố vùi tai vào trong lớp bông nơi cổ áo khoác dày, gió mùa đông thổi ào ạt bên tai, kèm theo mùi pháo khen khét, mùi của sương đêm và cả mùi của cỏ cây hai bên đường. Một vài gia đình vẫn ngồi cạnh chiếc bàn nhỏ trước sân nhà, trẻ con đã vãn, bọn chúng đã bị đốc thúc lên giường để ngủ cho kịp giấc. Diên thầm cầu nguyện cho gió đông không thổi nguội bánh chưng, bánh ngào và cả pháo hoa đêm giao thừa.

❀❀❀

[Chiến đo: Ra mở cửa đi]

Điện thoại rung lên, Hồng khẽ liếc nhìn tin nhắn. Cậu bạn nọ đang vui vẻ đốt pháo bông, đột nhiên đứng phắt dậy lao ra cửa, nói rằng bản thân sắp đói chết, phải nhanh chóng đi mua cái gì bỏ bụng, để lại một bạn Hồng đầy thắc mắc.

[Hồng: Đẩy cửa mà vào.]

Bạn Hồng đầy thắc mắc nhướn mày, trả lời cộc lốc.

Cậu bạn thầm thấy lạ trong lòng, giờ nào rồi mà còn phải kêu Hồng mở cửa nữa, cửa nhà cũng chẳng khóa đâu bởi người vừa đi ra ngoài là chính thằng Chiến cơ mà. Thanh đảo mắt nhìn dòng tin nhắn, bấm bụng mắng thằng bạn không có đầu óc của mình ở trong lòng, làm việc không có trước có sau gì, tại sao Diên lại nhờ cậy đứa nhỏ ngốc nghếch này chứ. Cô bạn huých khuỷu tay Hồng, quyết định giải vây cho con cháu trong nhà mình: "Chắc là nó không mở được cửa đấy, cái cửa nhà mày dạng gì chắc mày cũng rõ rồi ha?"

[Chiến đo: Xuống mở giùm đi, tay tao cầm nhiều đồ quá.]

Vậy thì cái tay nào đang nhắn tin cho tao?

Hồng nhíu mày, đêm giao thừa năm nay cũng không khác mọi năm là mấy khi bố và anh cả đều đang viện cớ công việc bận rộn không về nhà, mẹ và em trai thì đã tới nhà ông bà ngoại từ chiều. Chỉ chờ có thế, Chiến và Thanh bê cả một thùng pháo hoa tới nhà cậu, làm trời làm đất nhất quyết ở lại đêm giao thừa, ai nhìn vào mà không biết còn tưởng là tướng cướp tới phóng hỏa đốt doanh trại. Hai đứa bạn còn đặt bánh kem, kẹo và những thứ ăn được có hình thù kì quái khác mà hẳn nhiên là Hồng sẽ không để ý tới với lý do hết sức quang minh chính đại: tổ chức sinh nhật tuổi mười tám cho người bạn yêu quý nhất trần đời. Màn hình điện thoại cứ lóe sáng rồi lại tối đen, Hồng cũng không kiên nhẫn đợi chờ thêm hay nhắn tin đáp trả lại, cậu đi thẳng tới cổng nhà, định bụng sẽ cho thằng bạn một cái đá đau điếng vì tất cả trò đùa vớ vẩn của nó.

Mỗi năm, sinh nhật cậu cũng chẳng có gì đặc biệt, trên lý thuyết là như vậy bởi Chiến và Thanh nghĩ ra được cơ man nào là trò đùa, những món quà bất ngờ, những nước đi không ai đoán được, xoay Hồng như chong chóng gặp gió tháng bảy. Năm nay bọn họ không cắt bánh sinh nhật vào mười hai giờ đêm, Hồng linh cảm thấy, hẳn là trò chơi năm nay nằm ở chỗ này.

Hồng sững người.

"Chúc mừng sinh nhật." Diên cong môi, cười thật tươi trước khi cùng với Chiến nổ pháo hoa giấy tung bay đầy một khoảng sân trước cổng nhà.

"Happy birthday to you, happy birthday to you, happy birthday, happy birthday. Happy birthday to you." Hai đứa nhỏ đứng trước cửa đồng thanh hát, rất đều nhau như một dàn đồng ca chuyên nghiệp đã trải qua khổ luyện.

Hồng mỉm cười, chăm chú nhìn vành Diên đang từ từ ửng đỏ. Pháo hoa giấy xoay tròn trên không rồi rơi xuống xung quanh cậu, những tấm pháo hoa giấy được cắt thành hình bông hoa màu hồng, còn những tấm hình chiếc lá thì màu xanh lá cây, chỉ có hai màu nhưng lại rất đẹp, tựa như được thiết kế rất kỳ công. Ánh đèn trước cổng nhà chiếu vào những cánh pháo hoa giấy, trượt xuống tóc mềm của Diên, soi sáng nơi mà cả ba người đang đứng. Hồng vươn tay bắt lấy một chiếc pháo hoa giấy, trên đó ghi, "chúc bạn bình an", xen lẫn trong pháo hoa giấy là ngàn lời cầu chúc nhân ngày sinh nhật cậu. "Tuổi mới vui vẻ", "vạn sự thuận lợi", "phát tài phát lộc", "thi cử thành công", nhiều từ ngữ đẹp đẽ đến mức, Hồng cảm thấy như có một loại mật ngọt rót đầy ăm ắp ở trong lòng.

"Bạn đến sinh nhật tôi hả?" Cậu dịu dàng hỏi rồi tiến tới ôm lấy Diên, cúi người dụi trán vào vai cô bạn.

"Đến chứ, bạn ước gì tôi có ở đây mà." Sinh nhật bạn, bạn ước cái gì thì là cái đó. Cô bạn khúc khích cười rồi vòng tay ôm chặt người con trai trước mắt, đứa trẻ biết làm nũng tất nhiên sẽ có kẹo ăn.

Sau đó, Chiến hắt xì một cái thật lớn, thằng nhỏ đưa tay xoa xoa đầu mũi đỏ ửng lên vì lạnh: "Hai đứa bọn mày có thể đi vào trong nhà rồi tôi tôi bạn bạn tiếp được không, tao sắp chết rét rồi đây này." Đứa trẻ hiểu chuyện là Chiến đang rất rầu rĩ, cậu ta không thích mùa đông cho lắm, lúc nào cũng phải đứng trong gió lạnh.

"Mày không yêu đương, mày không hiểu được đâu." Thanh vừa lúc đi tới, chỉ có thể đứng một bên an ủi bạn mình vài câu, tiện tay giành lấy túi bánh kẹo to tướng trong tay Chiến rồi tò mò ngó vào bên trong tìm tòi.

"Tao có người yêu rồi tao cũng sẽ không đứng nói chuyện trong gió lạnh." Cậu bạn hùng dũng tuyên bố, đưa cánh tay còn rảnh của mình lôi kéo hết đám bạn ngốc nghếch vào trong nhà. Đúng là một đám người ngờ nghệch tới nỗi mưa gió không biết chạy vào nhà.

"Thế thì mày tán thằng Thắng đi còn đợi gì nữa, tán sớm hiểu sớm."

"Không đời nào, tao có thích nó đâu chứ." Cậu bạn lắp bắp giãy giụa, không rõ là vì lạnh run hay vì điều gì khác. Thanh im lặng lắc đầu, với tình hình này mà Thắng còn chưa chịu mở lời nữa thì đổi tên thành 'thua' được rồi đó.

Hồng vẫn ở lại nơi cổng nhà, cậu bạn đang cố nhặt hết những chiếc pháo hoa giấy rơi vãi đầy trên đất. Diên ngồi bên cạnh cậu, cô bạn vươn tay nhặt những tờ pháo hoa ở ngoài đường trước, diện tích pháo hoa rơi không quá lớn vì số lượng không nhiều. Đám bạn khi lên kế hoạch đã định bụng sẽ dành phần lớn pháo hoa giấy cho tiệc trong nhà nên thành ra Diên và Hồng chỉ nhặt một lát đã quang hẳn đi.

"Được rồi, tôi vẫn còn một ít pháo hoa giấy để giành cho lát nữa, bạn vào nhà đi thôi, ở ngoài này lạnh lắm." Diên đứng dậy, kéo tay Hồng.

Hồng ngước lên, hơi chớp mắt rồi lắc đầu: "Tôi muốn nhặt hết tất cả pháo hoa giấy." Mọi lời chúc của các bạn đều phải được cẩn thận giữ gìn.

"Vậy thì để sáng mai hẵng nhặt tiếp, bạn không thể ở đây nhặt mãi được, bạn còn phải thổi nến chúc mừng sinh nhật. Tôi đã nhặt hết pháo hoa ở ngoài đường rồi, bạn đóng cửa lại đi, phần trong sân mai lại tính." Diên lại nói, vẫn nắm lấy góc áo của cậu bạn, hơi kéo nhẹ.

"Ừ." Hồng bật cười, khẽ nắm lấy tay cô bạn rồi cả hai cùng quay vào nhà trong.

"Bạn có thấy vui không?" Diên hỏi, khi pháo hoa giấy lần nữa bay lả tả trong phòng khách của cậu bạn, tự hỏi trong lòng liệu sáng mai gia đình cậu về có chăng sẽ mắng Hồng một trận bởi tội bày bừa nhà cửa. Phải nhớ rằng, ngày mồng một không thể quét dọn, càng không thể đổ rác vì như thế sẽ đuổi mất vận may của cả năm, Diên rất là lo lắng luôn đó.

"Có chứ, bạn đến khiến tôi rất vui." Hồng mỉm cười, cúi xuống hôn vào đỉnh đầu của cô bạn. Cả hai phá lên cười như thể đây là câu chuyện vui nhất từng nói cùng nhau.

"Còn tụi tao thì sao?" Chiến hí hửng, vừa nhai kẹo vừa hỏi chèn vào. Pháo hoa giấy dính đầy lên mặt mũi, tóc tai, quần áo của thằng nhỏ nhưng có vẻ Chiến chẳng để ý lắm, ở trong nhà ấm áp thật dễ khiến con người ta yên tâm mà.

"Cũng tạm đi." Hồng nheo mắt, ngẫm nghĩ rồi trả lời.

Cậu bạn kia há miệng muốn nói điều gì đó, nhưng nghĩ kĩ mấy lần đành quyết định ngồi xuống ăn thêm vài miếng bánh cho đỡ tức, trong lòng lăn lộn "nấu xói" cái thứ nguyên liệu sừng sững trước mắt này. Thanh ngồi một bên, hết sức hiểu chuyện mà chăm chỉ ăn uống, trong thế giới đầy ác ý này, chỉ có đồ ngọt là làm con người ta vui vẻ. Cô bạn lặng lẽ gạt đi giọt nước mắt không tồn tại, giả vờ thương cảm cho đứa bạn khờ khạo của mình.

Kì thực Diên thấy rất thích cảm giác gia đình đầm ấm sum họp mỗi dịp lễ Tết. Cô bạn ngồi trên ghế sô pha, vui vẻ nhìn Hồng cắt bánh kem. Nếu là gia đình hai người, chúng ta có thể cùng nhau sống trong một căn nhà xinh xắn ngăn nắp sạch sẽ, cùng nhau làm đồ ăn đón tết, cùng trang trí nhà, dọn bàn thờ, thắp hương, lau chùi dọn dẹp nhà cửa, cùng nhau ăn cơm đêm giao thừa, cùng xem pháo hoa, nói chúc mừng năm mới, ôm lấy nhau trải qua khoảnh khắc giao năm, thong thả nhàn nhã, điềm tĩnh bình lặng nhưng lại ấm áp chân thành. Nghe có phải rất đáng yêu, rất đáng để mong chờ không?

"Nhìn xem, bà ngoại tôi nấu rất nhiều bánh ngào, tôi mang cho các bạn một phần nè, còn có cả bánh chưng nữa."

❀❀❀

Diên về tới nhà thì trời vẫn còn tối mịt, Hồng đợi cho đến khi cô bạn tắt đèn tầng một rồi mới quay người rời đi. Lễ Tết sau đó đã trôi qua một cách thong thả, chẳng giống như khi người ta hối hả trong những ngày giáp Tết. Ắt hẳn đây là quãng thời gian duy nhất trong năm mọi người có thể chậm lại một chút, hò hẹn gặp gỡ với những mối quan hệ xa gần, thân thiết mà cả năm trời chẳng trông thấy nhau lần nào, nếm những hương vị ngọt ngào của mứt gừng và hạt điều, nấu ăn trong căn bếp sực nức mùi dẻo thơm của gạo nếp, cụng ly vào nhau mạnh đến nỗi rượu trong ly sánh đổ ra bên ngoài. Ý cười luôn đọng lại nơi đáy mắt, người ta mặc những bộ cánh đẹp nhất trong năm của họ và hát theo những bản nhạc xuân vặn loa hết cỡ của nhà hàng xóm.

Những buổi hội họp ở đình làng có tiếng trống và tiếng kèn mừng rỡ, những đám trẻ chạy quanh sân nhà và thỉnh thoảng ghé vào một số mâm bánh kẹo, vụng về thó lấy một ít thức quà trên khay rồi lại ào ạt như gió cuốn chạy ra vườn nhà, những câu chuyện kể mãi chẳng chán từ năm này sang năm kia trong bữa cơm họp mặt khiến cho quãng thời gian thong thả này dài thêm, dài bất tận vì ta làm được quá đỗi nhiều chuyện, gặp được thật nhiều người, tay bắt mặt mừng và hỏi thăm sức khỏe. Diên vui vẻ làm tròn vai một đứa trẻ chuẩn bị thi đại học, ngoan ngoãn nhận những lời chúc đỗ đạt và những bao lì xì đỏ chóe đầy may mắn. Các bạn trong lớp cùng kéo nhau đến nhà giáo viên, chúc mừng năm mới thầy cô và hối hả kể lại những câu chuyện từ kì nghỉ Tết.

Mồng năm Tết, người lớn phải đi làm, những cuộc hò hẹn vãn dần, cả đám bạn cùng nhau đi chùa cầu may năm mới. Những năm trước, Diên vẫn thỉnh thoảng đi chùa, đi đền cùng với gia đình, họ hàng, tuy nhiên những dịp đó cũng không diễn ra thường xuyên và đều đặn. Thời tiết mùa xuân rất đẹp, gió mát và nắng dịu nhẹ, một vài người đã tới đây từ sáng sớm, hiện cũng đang rảo bước ra về. Những tán hoa giấy đủ màu sắc được trồng trong sân, một khoảng sân trước rộng lớn có một ông tượng Phật ngồi ở giữa cùng với lư hương nghi ngút khói. Đằng sau là dãy nhà Phật làm bằng gỗ, sạch sẽ và tươi mới dưới nắng tháng hai, ẩn hiện sau những tàng cây xanh mướt, bóng cây cao lớn, thỉnh thoảng rủ xuống như sợi dây leo đung đưa trong gió. Sau Tết, những trang trí mang hơi thở của năm mới vẫn còn được giữ lại trong cảnh sắc chùa chiền, kết hợp với không khí thanh tịnh, hiền hòa, tĩnh lặng khiến cho những ngôi chùa đẹp như hiện ra từ tranh vẽ. Đứng trước tượng Phật trước sân chùa, Diên cầm ba nén hương cháy đỏ, lặng lẽ cầu nguyện.

Thằng cu Tí em họ Diên, cái thằng trời đánh, mà lại bằng tuổi Diên, nó nhắm mắt, nhưng rồi rất nhanh lại mở mắt, cắm chiếc nhang của nó vào bát hương bản mệnh ngay giữa sân. Diên liền đi theo sau thằng nhỏ, cắm cây nhang của bản thân vào bát hương rồi vái lạy ba lần.

"Sao ước nhanh thế?" Diên hé mắt, hỏi nhỏ.

"Em cũng chỉ cầu nguyện cho gia đình chúng ta thôi." Thằng cu Tí cười cười.

"Thế mày khấn gì cho bản thân?" Cô bạn lơ đãng hỏi, chẳng nghĩ quá nhiều, chỉ muốn bắt chuyện.

"Trượt chuyên rồi, cũng chẳng biết khấn gì."

Mợ của Diên, mẹ thằng cu Tí đứng một bên bỗng nghệt mặt ra, không biết nên biểu cảm như thế nào cho phải. Diên gật gù, bật cười thành tiếng nho nhỏ. Lại như chẳng biết phải nói gì, thằng cu Tí quay sang hỏi: "Thế chị thì sao, cầu nguyện cũng nhanh quá vậy?"

"Ừ, trượt chuyên rồi, chẳng biết phải khấn thêm gì nữa." Diên nói, trong cổ họng như mắc nghẹn.

Đó là những ngày mùa thu đầu tiên sau khi Diên không đỗ vào trường chuyên như mong đợi của bản thân và những người khác, chẳng hiểu vì sao họ hàng lại cùng nhau đi chùa vào thời gian ấy trong năm. Mùa thu năm đó cũng có một người trượt chuyên nữa, đó là cậu em họ bên nội của cô bạn. Cả hai chưa từng nói với nhau một câu nào, hai ngôi trường chuyên ở hai tỉnh thành khác nhau cũng chưa từng nói với bọn họ một câu nào. Bây giờ, khi một lần nữa đứng tại vị trí có thể được cầu khấn với thần Phật, Diên hoảng hốt nhớ lại những mảnh ký ức vụn vặt trước kia, nhớ những vị đắng chát trong giọng đối thoại non nớt của bọn trẻ, và cả vẻ mặt thản nhiên khi hai chị em nhìn nhau, hơi mỉm cười.

Trượt trường chuyên, một cái hố sâu hoắm, tồn tại dai dẳng tới mùa đông năm nào bởi chẳng có một ai bước tới và lấp đất lên nó. Ông nội Diên quàng một chiếc khăn caro mỏng, bắt một mồi lửa vào giấy rồi ém vào giữa chậu than đen lấp lánh. lửa bén vào, cái chấm sáng đó cứ loang lổ ra, rực rỡ chói mắt, ấm áp nồng nhiệt, như là tuổi thanh xuân. Dưới bếp cũng có một lò than tổ ong, bà nội đang nướng cá trích cùng nhỏ em họ, mùi cá cháy giòn, cũng đã gần nửa đêm.

"Sau này đã biết muốn làm gì chưa?" Ông nội hỏi thế. Thằng em họ Diên, cái thằng trời đánh, mà lại bằng tuổi Diên bĩu cả môi, đưa đôi bàn tay lại gần ánh lửa hua qua hua lại. Nó định nói gì, nhưng chặc lưỡi, rồi lại thôi. Đan hai bàn tay vào nhau, xoa đều rồi lật sấp ngửa trước ánh lửa, Diên ấy mà, cũng đã từng rất muốn làm này làm kia. Nhưng rồi Diên trượt chuyên.

Sau mùa thu đó, đột nhiên, cô bạn không biết mình muốn làm cái gì nữa.

Một trường đại học, một công việc, một nghề, một niềm yêu thích, một gia đình, và rất nhiều một khác cứ nắm tay nhau nhảy tango cùng nhạc ballad trong đầu Diên. Có quá nhiều thứ để trở thành nhưng đột nhiên ta lại quên hết thảy sau vụ tai nạn trí mạng dẫn tới đột ngột lú lẫn như kẻ mất trí. Sau rốt, cô bạn trả lời.

"Muốn làm người tử tế ạ."

"Vậy thì cố lên." Cô bạn không còn nhớ ai đã nói câu đó nữa, là ông nội, hay thằng cu Tí.

Cái thằng trời đánh, mà lại bằng tuổi Diên.

Năm nay là mùa Tết thứ ba, sau khi chuyển trường. Không thể chuyển trường quay về trường M được nữa, cũng không thể tiếp tục tiếc nuối, thời gian hiện tại đã gần ngày thi đại học lắm rồi, thế mà Diên lại nghĩ về cái lần trượt trường chuyên đợt thi chuyển cấp nhiều đến lạ.

Đám trẻ khấn vái xong thì đi một vòng quanh chùa, chậm rãi ngắm nhìn khu kiến trúc cổ kính được chạm khắc tỉ mỉ này. Những nét văn hóa của Phật giáo được thể hiện rất rõ, xen lẫn với phong tục, văn hóa người Việt tạo một cảm giác hòa nhã, đẹp đẽ chẳng nói được thành lời. Cái đẹp của tôn giáo là một cái "mỹ" rất riêng của "chân, thiện, mỹ", theo cảm nhận của Diên, những nét đẹp tinh túy chỉ trong kiến trúc thôi cũng tựa như một dòng suối mát lành chảy từ núi rừng Tây Bắc còn nhuốm sương sớm mùa xuân, khiến lòng dạ con người tĩnh lặng, chỉ có thể bổi hổi bồi hồi mà ngắm nhìn, mà chiêm ngưỡng.

"Ban nãy mày đã cầu nguyện gì vậy?" Thanh quay sang, hỏi Chiến một cách tò mò.

"Nói ra thì lời cầu nguyện sẽ mất thiêng đó." Thắng nhắc khẽ.

"Tao nói cũng được thôi, dù sao cũng không phải chuyện gì bí mật." Chiến gật gù, hơi không để tâm mà trả lời: "Tao cầu mong cho thế giới được hòa bình, ai ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai ai cũng ấm no, hạnh phúc." Giống như mong ước của Bác Hồ Chí Minh kính yêu.

"Tính ra đúng là không phải chuyện gì bí mật." Bắc nheo mắt gật đầu, vẫn chưa nhận ra có gì lạ.

"Ủa, không phải mình đến đây để cầu chuyện thi cử đạt điểm cao, may mắn đỗ nguyện vọng một à?" Thanh nghẹn lời.

Chiến gãi gãi đầu, hơi mỉm cười nói: "Cái gì khó mới phải cầu chứ. Tao chỉ xin một chút may mắn đến lúc thi đừng đổ bệnh, đừng bị xe đâm, đại loại như đừng vào bệnh viện ngay hôm thi môn khối là đã rất tốt rồi."

"Chậc." Thanh nhăn mày, chậc lưỡi một cách bất mãn. Không được rồi, ở chốn thanh tịnh như thế này Hoàng Thanh không thể cốc đầu thằng bạn tự cao tự đại, nhìn đời từ lỗ mũi của mình được, cô bạn âm thầm ôm trán giật tóc ở trong lòng. Thế nhưng, Thanh cũng chẳng lên tiếng phủ nhận bạn mình, cô bạn cảm thấy thằng cha này có ý đúng.

Chuyện của mình, phải tự mình định lấy, làm được là làm được, không làm được là không làm được, chẳng có gì phải lúng túng cả. Như lời Bác nói, "Nhân định thắng thiên". Nếu không thể làm được tốt nhất, vậy thì chúng ta làm tốt nhì cũng được.

❀❀❀❀❀❀

Câu chuyện nhỏ thứ ba mươi mốt:

Hoàng Thắng: thế đổi lại để tôi tán cậu, cậu chịu không?

Trần Chiến: được, có gì mà không chịu, ai sợ ai chứ?