Đọc truyện Người con gái viên đại uý - Puskin

Chào các bạn! Truyen4U chính thức đã quay trở lại rồi đây!^^. Mong các bạn tiếp tục ủng hộ truy cập tên miền Truyen4U.Com này nhé! Mãi yêu... ♥

Chương 3

Trước Sau

Màu nền

Font chữ

Font size

Chiều cao dòng

Chương III

ĐỒN ẢI
Đồn Bêlôgorxcơ cách thành Ôrenburg bốn mươi véc-xta. Con đường men theo bờ sông Iaích dốc đứng. Sông chưa đóng băng, và dòng nước màu chì buồn bã trôi về xuôi thành một dải đen sì nổi rõ giữa đôi bờ phủ tuyết trắng kéo dài một cách đơn điệu. Bên kia sông là những cánh thảo nguyên của vùng Kiếcghidia. Tôi đắm mình vào những ý nghĩ miên man, phần lớn là buồn bã. Cuộc sống ở đồn ải ít có điều khiến tôi hứng thú. Tôi cố hình dung xem đại uý Mirônốp, thủ trưởng tương lai của tôi, là người như thế nào. Tôi tưởng tượng đó là một ông già nghiêm khắc, bẳn tính, ngoài nhiệm vụ ra không còn biết gì nữa và động một tí là ra lệnh phạt giam, bắt ăn bánh mì không với nước lã. Bây giờ trời đã bắt đầu xâm xẩm tối. Xe chúng tôi đi khá nhanh. Tôi hỏi người xà ích:
- Đến đồn còn xa không?
- Gần thôi, - anh ta đáp. – Đã trông thấy kia rồi.
Tôi nhìn tứ phía, chắc mẩm sẽ thấy những pháo đài, thành luỹ và tháp canh uy nghiêm, nhưng mãi chẳng thấy gì, ngoài một thôn nhỏ, xung quanh có hàng rào ghép bằng những súc gỗ lớn. Ở một bên có dăm ba đồng cỏ khô tuyết phủ gần kín; bên kia là một cái chòi xay gió xiêu vẹo, cánh quạt bằng thứ vỏ cây buông thõng xuống một cách lười biếng. Tôi ngạc nhiên hỏi:
- Đồn đâu?
Lính tôi trấn thủ lưu đồn Bánh mì nước lã chén ròng quanh năm. Hễ mà quân địch gian tham Cả gan kéo đến ngó nhòm chi đây, Thì ta cho chúng biết tay Đạn kia đại bác ta thết loài sói lang.
Bài hát của binh sĩ
Toàn những người cổ lỗ cả thôi, cậu ạ. Vị thành niên (18)

- Đồn đấy thôi! - người đánh xe đáp, giơ tay chỉ khóm nhà, và vừa lúc đó xe chúng tôi đi vào thôn. Bên cổng đồn, tôi thấy một khẩu đại bác cũ kỹ bằng gang; đường đi trong làng thì chật chội và quanh co; các túp nhà gỗ thấp lụp xụp, phần lớn đều lợp rạ. Tôi bảo đánh xe đến gần nhà viên đồn trưởng, và một phút sau, chiếc xe ngựa đỗ trước một ngôi nhà gỗ cỏn con, dựng trên một khoảng đất cao cạnh ngôi nhà thờ cũng làm bằng gỗ.
Không có ai ra đón tôi cả. Tôi đi vào phòng đệm và mở cánh cửa dẫn vào phòng khách. Một người thương binh già ngồi trên bàn đang vá một miếng vải xanh vào khuỷu tay một chiếc áo quân phục màu xanh lá cây. Tôi yêu cầu lão vào báo là có tôi đến.
Người thương binh đáp:
- Cậu cứ vào đi, có nhà cả đấy.
Tôi bước vào một căn phòng sạch sẽ, bày biện theo lối cổ. Trong góc dựng một cái tủ đựng chén đĩa, trên tường có treo một cái bằng sĩ quan lắp khung kính: bên cạnh có những bức tranh in mộc bản tô màu loè loẹt, vẽ lại trận đánh chiếm Kixtơrin và Ôtsakốp(19), một cảnh kén vợ và một cảnh đám ma mèo(20). Bên cửa sổ có một bà già mặc áo bông chần đầu đội khăn ngồi quấn chỉ, một ông già chột mắt mặc áo khoác sĩ quan, dáng người nhỏ loắt choắt ngồi trước mặt, hai tay giơ ra căng chỉ cho bà kia quấn. Bà già hỏi tôi, tay vẫn tiếp tục quấn chỉ:
- Cậu đến có việc gì thế?
Tôi trả lời rằng tôi đến nhậm chức và y lệ đến trình diện với ngài đại uý; nói đoạn tôi định quay sang phía ông già chột mắt mà tôi tưởng là viên đồn trưởng, nhưng bà chủ liền ngắt lời tôi. Bà ta nói:
- Ivan Kudomích không có nhà; ông nhà tôi sang chơi ba nhà cha Ghêraxim rồi; nhưng chả sao cậu ạ, tôi là nội trợ nhà ông ấy đây. Xin cậu cứ tự nhiên. Cậu ngồi chơi đã.
Bà sai người đày tớ gái đi gọi viên đội Cô-dắc. Ông già chột đưa con mắt độc long nhìn tôi một cách tò mò. Ông ta nói:
- Xin được phép hỏi, trước đây ngài tòng ngũ ở trung đoàn nào?
Tôi trả lời là trung đoàn Xêmiônốpxki. Ông già hỏi tiếp:
- Thế tôi xin được phép hỏi, tại sao đang ở quân cận vệ ngài lại có lòng chuyển về đồn? Tôi đáp rằng đó là ý muốn của cấp chỉ huy.
Ông già tò mò lại hỏi:
- Chắc lại vì những hành vi không xứng đáng với một sĩ quan cận vệ chứ gì?

Nhưng bà đại uý vội nói:
- Thôi đừng có ba hoa nữa, ông không thấy cậu ấy đi đường mệt sao; cậu ấy hơi đâu mà chuyện trò vớ vẩn với ông... (giơ hai tay lên cho thẳng tí nào...). - Rồi bà quay sang tôi nóip tiếp: - Còn cậu cũng đừng buồn phiền vì đưa đến chỗ đèo heo hút gió này. Cậu không phải là người đầu tiên, cũng chẳng phải là người cuối cùng. Ở lâu rồi cũng mến người mến cảnh. Đây có ông Alếchxây Ivanôvích Svabrin chuyển về đồn chúng tôi vì tôi giết người đã năm năm nay. Có trời biết ma quỷ nào xui ông ta; chả hiểu sao ông ta với một ông trung uý nữa xách gươm ra ngoại thành rồi cứ thế mà đâm nhau túi bụi, ông Svabrin đâm chết ông trung uý kia, mà lại là trước mặt hai người làm chứng nữa! Nghiệp chướng nói xui ra thế thì chả còn biết làm thế nào!
Lúc đó viên đội bước vào phòng. Đó là một người Cô-dắc trẻ tuổi, dáng người vạm vỡ. Bà đại uý nói với anh ta:
- Mắcximích này.Tìm dọn cho ngài sĩ quan đây một căn nhà nhé, cho sạch sẽ vào đấy.
- Xin tuân lệnh, - viên đội đáp. - Để quan nhân ở nhà Ivan Pôlêgiaiép có được không ạ?
- Không được đâu. Ở nhà Pôlêgiaiép chật rồi; ông ta lại là bạn đỡ đầu của tôi và là người biết nể cấp trên. Anh đưa ngài sĩ quan... cậu tên là gì nhỉ? Piốt Anđrêêvích à?... Anh đưa ông Piốt Anđrêêvích đến nhà Xêmiôn Kudốp nhé. Thằng cha ấy hôm nọ thả ngựa chạy vào vườn rau nhà tôi, thật là đồ kẻ cắp. Thế nào, Mắcximích, công việc ổn cả đấy chứ?
Người Cô-dắc đáp:
- Nhờ trời cũng yên ổn cả đấy ạ; chỉ có ông cai Prôkhôrốp với cô Uxchinhia Nhegulina đánh nhau trong buồng tắm vì tranh nhau chậu nước nóng.
Bà đại uý nói với ông già chột mắt:
- Ông Ivan Ignatôvích này! Ông đi xử việc Prôkhôrốp với Uxchinhia xem ai phải ai trái đi nào. Rồi phạt cả hai đứa vào. Thôi, Mắcximích, anh đi đi, cậu Piốt Anđrêêvích, cậu đi với Mắcximích về nhà ở nhé.
Tôi cúi chào tạm biệt bà đại uý. Viên đội dẫn tôi vào một ngôi nhà gỗ đứng trên bờ sông cao chót vót ở sát mé đồn. Một nửa ngôi nhà thì gia đình Xêmiôn Kudốp ở, một nửa dành cho tôi. Nửa này gồm có một gian phòng cũng khá tươm tất, có một tấm liếp ngăn đôi ra. Xavêlích bắt tay vào dọn dẹp; tôi thì ngồi bên khung cửa sổ nhỏ nhìn ra ngoài. Trước mắt tôi là cảnh thảo nguyên buồn bã xa tắp. Chênh chếch một bên có mấy nếp nhà gỗ; ngoài đường có mấy con gà quanh quẩn đi ăn. Một bà già đứng trước thềm, tay cầm cái máng, lớn tiếng gọi lợn. Bầy lợn có vẻ mừng rỡ ụt ịt đáp lại. Đấy, cái nơi mà tôi phải sống qua thời thanh xuân là thế này đây! Tôi thấy buồn quá. Tôi rời khung cửa sổ và đi ngủ, không buồn ăn bữa tối, mặc dù Xavêlích cứ thuyết tôi mãi, luôn mồm kêu: "Trời đất! Chả chịu ăn uống gì cả. Nếu cậu bé sinh ốm thì biết ăn nói với cụ bà ra sao?"

Sáng hôm sau, tôi vừa mới bắt đầu mặc quần áo, thì cánh cửa phòng mở ra và một viên sĩ quan trẻ tuổi vóc người hơi thấp bước vào phòng tôi. Da mặt viên sĩ quan ngăm ngăm đen, nét mặt anh ta xấu, nhưng rất linh hoạt. Viên sĩ quan nói với tôi bằng tiếng Pháp:
- Tôi đến làm quen với anh một cách đường đột như thế này thật không phải, anh thứ lỗi cho nhé. Hôm qua tôi vừa nghe nói có anh đến, tôi nóng lòng muốn được thấy một cái mặt cho ra hồn người quá, thành ra cầm lòng không đặng. Anh ở đây ít lâu rồi sẽ hiểu tâm trạng đó.
Tôi đoán ra rằng đây là người sĩ quan bị trục xuất ra khỏi quân cận vệ vì tội đấu kiếm. Chúng tôi lập tức làm quen với nhau. Svabrin là người rất sắc sảo. Anh ta có lối nói chuyện rất dí dỏm và hấp dẫn. Anh ta hóm hỉnh nói cho tôi nghe về gia đình ông đồn trưởng, về những bạn bè hay đến chơi nhà anh ta và về cái xứ sở mà số phận đã run rủi cho tôi đến. Tôi đang cười như nắc nẻ thì cái lão thương binh hôm qua ngồi vá áo trong phòng khách nhà ông đồn trưởng đến bảo là bà đại uý Vaxilixa Êgôrốpna cho mời tôi đến ăn trưa. Svabrin tự nguyện đi với tôi.
Khi đến gần nhà đồn trưởng, chúng tôi thấy một cảnh rất trống, có hai mươi người lính già ốm yếu, tóc tết bím dài, đầu đội mũ ba góc. Họ đứng thành đội ngũ. Trước mặt họ là viên đồn trưởng, một ông già cao lớn, nhanh nhẹn, đội mũ chụp và mặc áo choàng bằng vải thô. Trông thấy chúng tôi, ông liền tiến gần, ôn tồn hỏi han mấy lời, rồi lại quay ra chỉ huy. Chúng tôi định đứng lại xem tập, nhưng ông ta bảo chúng tôi cứ đến nhà đã có bà Vaxilixa Êgôrốpna đấy rồi, còn ông sẽ về sau. "Chứ ở đây, - ông nói thêm, - chả có gì mà xem cả".
Bà Vaxilixa Êgôrốpna tiếp chúng tôi một cách xuề xoà và niềm nở, bà đối với tôi như người đã quen thân từ lâu lắm. Người thương binh già và Palasca trải khăn dọn bàn. Bà đồn trưởng nói:
- Chà, ông Ivan Kudơmích nhà tôi sao hôm nay tập gì mà tập mãi thế không biết! Palasca! Đi mời ông chủ về ăn trưa nhé. Còn con Masa đâu rồi nhỉ?
Đến đây một người con gái tuổi chừng mười tám, khuôn mặt bầu bĩnh, hai má đỏ hồng, mái tóc màu hung nhạt chải trơn vắt ra sau hai tai đỏ ửng vì e thẹn. Thoạt trông tôi không thấy thích lắm. Số là vì tôi đã có thành kiến sẵn: Svabrin tả Masa, con gái viên đại uý, là một cô gái rất ngốc nghếch. Masa ngồi vào góc phòng và giở kim chỉ ra khâu. Trong khi đó, xúp bắp cải đã dọn ra. Bà Vaxilixa Êgôrốpna không thấy chồng đâu, lại cho Palasca đi gọi lần nữa: "Mày nói với ông ấy là khách người ta đợi, mà canh thì nguội hết; nhờ trời còn tráng thời gì mà để hò với hét, ai tranh mất phần đi đâu mà sợ!"
Một lát sau, ông đại uý cùng về với ông già chột mắt. Vợ ông nói:
- Làm sao thế hở ông? Thức ăn dọn ra từ lâu mà gọi mãi ông chả chịu về. - À, là tôi còn bận việc: đang tập lính mà.

- Thôi đi! Tập vừa vừa ấy chứ! Nói thế chứ lính ấy thì tập tành gì, mà ông thì cũng có biết quái gì đâu mà tập. Ngồi nhà mà cầu Chúa còn hơn. Thôi, xin mời các quý khách ngồi vào bàn cho.
Chúng tôi ngồi ăn trưa. Bà Vaxilixa Êgôrốpna không ngớt mồm lấy được một phút. Bà tới tấp hỏi tôi: cha mẹ tôi là ai, còn mạnh không, ở tỉnh nào, và của cải được bao lăm? Nghe nói cha tôi có ba trăm nông nô, bà trầm trồ:
- Ghê chưa! Sao lại có người giàu đến thế hở? Còn như "nông nô" nhà chúng tôi thì chỉ có một mình con Palasca đây thôi; nhưng nhờ trời sống cũng tàm tạm được. Chỉ phiền một nỗi là con Masa, ai lại con gái đến tuổi gả chồng rồi mà của hồi môn thì chỉ được một cái lược dày, một cái chổi với lại ba cô-pếch. Từng thứ ấy (lạy Chúa!) chỉ đủ để đi tắm là hết. May ra có tìm được người nào tốt bụng, chứ không thì đành ở vậy suốt đời thôi.
Tôi đưa mắt nhìn Masa, nàng đỏ mặt tía tai, nước mắt nhỏ giọt xuống đĩa ăn. Tôi thấy thương hại nàng và vội nói lảng sang chuyện khác. Tôi nói một câu chẳng ăn ý gì với chuyện đang bàn:
- Nghe nói bọn Baskirơ hình như đang định tiến đánh ta phải không ạ? Ivan Kudơmích hỏi:
- Cậu nghe ai nói thế?
- Ở Ôrenburg người ta bảo thế, - tôi đáp.
- Chỉ vớ vẩn! Ở đây đã từ lâu chẳng nghe thấy gì. Người Baskirơ bây giờ khiếp vía rồi, mà người Kiếcghidia thì cũng đã biết thân biết phận. Chắc các chú chả dám bén mảng đến đây đâu; mà có bén mảng đến thì tôi cũng cho một mẻ kinh hồn, đến mười năm nữa cũng chẳng dám nho nhoe.
Tôi quay sang phía bà đại uý nói tiếp:
- Thế bà ở nơi đồn ải thế này mà không sợ nguy hiểm sao? Bà đồn trưởng đáp:
- Quen đi thôi, cậu ạ. Hai mươi năm về trước, khi chúng tôi ở trung đoàn chuyển về đây, thì nói có trời đất, tôi cũng sợ cái quân tà giáo chết tiệt ấy lắm! Có khi hễ cứ thấy mấy cái mũ lông, hay nghe thấy chúng nó rít lên là hồn vía bay lên mây cả, cậu ạ! Nhưng bây giờ thì quen rồi, dù họ có bảo là bọn giặc đã ở ngoài đồn rồi, thì tôi cũng cứ bình chân như vại.
Svabrin làm ra vẻ trịnh trọng nói:

- Bà Vaxilixa Êgôrốpna là người rất cứng cỏi. Ông Ivan Kudơmích đây có thể xác nhận điều đó.
- Thật đấy, - Ivan Kudơmích nói, - cậu phải biết rằng bà nhà tôi không phải là thứ đàn bà dút dát đâu.
Tôi hỏi:
- Thế cô Maria Ivanốpna (Maria Ivanốpna là tên gọi đầy đủ của Masa, con gái đại uý Ivan Kudơmích Mirônốp) thì sao ạ, có can đảm như bà không ạ?
- Con Masa có can đảm không ấy à? - bà mẹ trả lời. - Không đâu, nó nhát gan lắm cậu ạ. Cho đến bây giờ nó cũng không nghe được tiếng súng bắn: cứ giật mình thon thót lên ấy. Năm kia, nhân ngày lễ thánh của tôi, ông Ivan Kudơmích tự nhiên bày chuyện đưa khẩu đại bác ra bắn, thế là con Masa nhà tôi sợ quá tưởng suýt chết kia đấy. Từ dạo ấy, chúng tôi chả bao giờ bắn khẩu đại bác chết tiệt ấy nữa.
Chúng tôi ăn xong đứng dậy. Hai vợ chồng ông đại uý đi nghỉ, còn tôi thì đến nhà Svabrin ngồi chơi với anh ta suốt buổi tối.

Chương IV

ĐẤU KIẾM
Mấy tuần lễ trôi qua. Cuộc sống ở đồn Bêlôgorxcơ đối với tôi không những đã trở nên dễ chịu hơn mà lại có phần thích thú nữa. Ở nhà anh đại uý tôi được tiếp đãi như bà con ruột thịt vậy. Hai vợ chồng ông ta đều là người rất tử tế. Ivan Kudơmích vốn là con của một người lính bình thường, lâu năm được thăng sĩ quan. Ông ta là người ít học thức, nhưng rất thật thà và tốt bụng. Vợ ông cai quản ông, và điều đó cũng rất dễ hiểu, vì tính ông vốn rất vô tư. Bà Vaxilixa Êgôrốpna thì việc quân cũng xem như việc nhà và coi sóc đồn lính này y như coi sóc việc nội trợ của mình vậy. Maria Ivanốpna thì chỉ ít lâu sau đã không còn bẽn lẽn với tôi như lúc đầu nữa. Chúng tôi làm quen với nhau. Tôi thấy nàng là một cô gái thông minh và giàu tình cảm. Dần dần tôi thấy gắn bó với gia đình này, ngay cả Ivan Ignatôvích, trung uý chột mắt tôi cũng sinh mến, mặc dầu Svabrin có nói với tôi rằng ông ta với bà Vaxilixa Êgôrốpna có tằng tịu gì với nhau, tôi không tin vì chuyện ấy vô lý quá.
Tôi đã nhận chức sĩ quan. Đời binh sĩ tôi không thấy khổ cực gì cho lắm. Trong cái đồn này, nhờ trời chẳng có điểm binh, tập dượt, canh gác gì cả. Ông đồn trưởng khi nào hứng chí lên cũng có tập lính, nhưng đến nay vẫn chưa dạy cho họ nhớ bên nào là bên phải, bên nào là bên trái, mặc dù nhiều người trong số họ, để khỏi nhầm, mỗi khi "đằng sau, quay!", lại làm dấu thánh giá. Svabrin có một số sách tiếng Pháp. Tôi mượn đọc và bắt đầu thấy ham thích văn chương. Sáng nào tôi cũng đọc sách, tập dịch và đôi khi còn làm thơ nữa. Hầu như ngày nào tôi cũng ăn bữa trưa ở nhà ông đồn trưởng, và thường thường ở lại chơi suốt buổi chiều. Thỉnh thoảng cứ tối tối cha cố Ghêraxim cùng với vợ là bà Akulina Pamphilốpna lại đến chơi. Bà này là một người có tài kháo chuyện, biết nhiều tin nhất trong khắp vùng này. Svabrin thì dĩ nhiên hôm nào tôi cũng gặp, nhưng càng ngày tôi càng bớt ưa cái lối nói chuyện của anh ta. Hễ cứ nói đến gia đình ông đồn trưởng là anh ta lại cợt nhả làm cho tôi rất bực mình, nhất là anh ta hay có lối nói cạnh khoé, xỏ xiên đối với Maria Ivanốpna. Còn thì trong đồn, tôi chẳng biết giao du với ai nữa, mà tôi cũng chẳng biết giao thiệp với người nào khác.
Mặc dù có những tin đồn dạo trước, người Baskirơ không hề thấy động tĩnh gì. Quanh đồn chúng tôi bốn bề đều yên tĩnh. Nhưng cuộc sống êm ả bỗng dưng bị một cuộc xích mích đến phá rối.
Nếu đã vậy thì xin mời ngươi thủ thế Mũi kiếm này sẽ đâm suốt ngực ngươi!
Knhiagiơnhin (21)

Vừa rồi tôi có nói rằng tôi có làm văn làm thơ. Đối với thời bấy giờ thì bước đầu thí nghiệm của tôi rất khả quan, và Alếchxănđrơ Pêtơrôvích Xumarôkốp mấy năm sau đã có lời khen rất mực. Có lần tôi viết được một bài tình ca nho nhỏ, và rất hài lòng về tác phẩm đó. Chắc các bạn cũng biết rằng các nhà thơ đôi khi làm ra vẻ muốn hỏi ý kiến phê bình, nhưng thực ra là muốn tìm người thưởng thức và khen thơ mình. Thế là, viết xong bài thơ nọ, tôi liền đem đến nhà Svabrin. Trong đồn này chỉ có anh ta là người có thể đánh giá được tác phẩm của một nhà thơ. Sau mấy lời nói đầu vắn tắt, tôi rút quyển vở nhỏ trong túi ra và đọc cho Svabrin nghe những dòng thơ sau đây:
Tình yêu ơi! Cho lòng ta yên tĩnh,
Muốn xua người ra khỏi đáy tim này,
Ôi Masa, bao ngày ta cố lánh
Để riêng lòng dang thẳng cánh tung bay... Nhưng em ạ, có ngờ đâu đôi mắt,
Khoá thân tôi trong những cánh song tù. Mắt ở nơi nơi, mắt ngời trước mặt,
Phút yên lành tan giữa lối thâm u.
Khi đã thấu mối tình anh nặng thế,
Hãy thương anh, em nhé, hỡi Masa!
Và khi thấy nơi xa này quạnh quẽ,
Anh bị em giam cầm mãi không tha(22).
- Cậu thấy thế nào? - tôi hỏi Svabrin, và chờ nghe những lời khen ngợi, vì tôi chắc chắn thế nào anh ta cũng phải khen tôi nhưng tôi thất vọng hết sức, khi thấy Svabrin thường ngày rất dễ tính, lúc bấy giờ lại dứt khoát nói rằng bài thơ của tôi rất dở.
Tôi cố giấu nỗi bực mình, hỏi Svabrin:
- Sao vậy?
- Vì những câu thơ như vậy rất xứng với ông thầy tôi là Vaxili Kirilôvích Tơrêđiakốpxki(23) và rất giống cái loại tình ca của ông.

Nói đoạn, Svabrin cầm lấy quyển vở của tôi và bắt đầu phân tích không thương tiếc từng câu, từng chữ một, vừa phân tích vừa ngạo báng tôi một cách hết sức cay cú. Tôi không chịu được nữa, giựt phắt quyển vở ra khỏi tay Svabrin và nói rằng từ nay không bao giờ thèm cho hắn ta xem thơ của tôi nữa. Svabrin lại chế nhạo luôn cả lời đe doạ này. Hắn nói:
- Để rồi xem cậu có giữ được lời hứa không? Làm thơ thì phải có người nghe, cái đó cũng cần như Ivan Kudơmích cần cút rượu trước khi ăn trưa vậy. Thế còn cái cô Masa mà cậu than vắn thở dài những chuyện yêu với đương ấy là ai vậy? Có phải là Maria Ivanốpna không?
Tôi cau mày đáp:
- Cô Masa này là ai cũng không việc gì đến anh cả. Tôi không cần đến ý kiến của anh, mà cũng không thèm nghe những lời đoán mò của anh nữa.
- Ô hô! Thật là một nhà thơ giàu lòng tự ái, và là một anh si tình dút dát, - Svabrin tiếp tục cớt nhả khiến tôi càng thêm tức, - nhưng xin khuyên cậu một lời chân thành: nếu cậu muốn thành công thì tôi khuyên cậu đừng dùng cái lối thơ ca ấy.
- Thế là nghĩa thế nào? Xin anh cứ nói rõ ra.
- Xin sẵn lòng. Như thế nghĩa là nếu cậu muốn cô Masa lén đến phòng cậu khi hoàng hôn xuống thì đừng có làm thơ tặng, mà nên tặng cô ta một đôi hoa tai thì hơn.
Máu tôi sôi lên sùng sục. Tôi chật vật lắm mới kìm nổi lòng công phẫn:
- Tại sao anh lại cho cô ấy là người như thế? - tôi hỏi.
Svabrin cười gằn một tiếng nghe mà rợn cả người:
- À, vì tôi có kinh nghiệm bản thân về tập quán và hạnh kiểm của cô ta rồi. Tôi điên tiết quát lớn:
- Đồ hèn mạt, mày nói dối! Mày nói dối một cách vô liêm sỉ hết sức.
Svabrin biến sắc, hắn nắm lấy cổ tay tôi nói:
- Mày sẽ phải đền tội vì câu nói đó... Xin ngài định cho ngày đọ kiếm.
- Rất sẵn sàng, lúc nào cũng được! - tôi đáp, trong bụng mừng khấp khởi. Lúc ấy tôi chỉ muốn phanh thây hắn ra.
Tôi lập tức đến gặp Ivan Ignatôvích, thì thấy ông ta tay cầm một cái kim sâu, bà đồn trưởng giao cho ông sâu nấm phơi để dành ăn mùa rét. Ông ta trông thấy tôi đến thì nói:

- A! Piốt Anđrêêvích đấy à? Vào chơi! Xin được phép hỏi, cậu đến có việc gì thế?
Tôi trình bày vắn tắt với ông ta rằng tôi với Svabrin có chuyện xích mích và yêu cầu ông ta làm chứng cho tôi. Ivan Ignatôvích chăm chú nghe tôi nói, con mắt độc long giương lên nhìn tôi chằm chằm.
Ông ta nói:
- Như vậy nghĩa là cậu muốn đâm thủng bụng ông Alếchxây Ivanôvích và muốn rằng tôi làm chứng cho cậu phải không? Xin được phép hỏi, có phải như thế không nào?
- Đúng thế đấy!
- Thôi, tôi xin cậu! Cậu bày đặt ra làm gì những trò ấy? Cậu với ông Alếchxây Ivanôvích có cãi nhau à? To chuyện nhỉ? Chửi bới nhau thì cũng như nước đổ đầu vịt, Svabrin chửi cậu, cậu chửi lại Svabrin, hắn thụi cậu một quả vào mặt, cậu lại bớp hắn một bớp vào tay, rồi mỗi người đi mỗi ngả và chúng tôi sẽ hoà giải cho hai người. Còn cứ muốn đâm thủng ruột của kẻ đồng loại như thế thì xin hỏi: có hay ho gì không? Giả sử cậu đâm được Alếchxây Ivanôvích, ừ thì cũng còn khá, tôi cũng chẳng ưa gì anh ta, nhưng ví thử anh ta đâm thủng ruột cậu, thì có ra cái gì không nào? Xin hỏi: như vậy có ngốc hay là không?
Những lời bàn tán của ông trung uý biết điều ấy không làm tôi chùn bước. Tôi vẫn giữ vững ý định. Ivan Ignatôvích hỏi:
- Thì tuỳ cậu đấy, muốn làm gì thì cứ làm. Còn việc gì phải đưa tôi ra làm chứng? Vì lẽ gì? Người ta đánh nhau thì xin hỏi có gì là lạ mà xem? Nhờ trời tôi cũng đã đi đánh nhau với quân Thuỵ Điển, với quân Thổ, xem đánh nhau cũng đủ lắm rồi.
Tôi bắt đầu ấp úng giảng giải cho ông ta hiểu nhiệm vụ người làm chứng là thế nào, nhưng Ivan Ignatôvích không sao hiểu được. Ông ta nói:
- Tuỳ cậu đấy, tôi mà có nhúng tay vào việc này, thì chẳng qua cũng là đến báo cáo với Ivan Kudơmích rằng trong đồn đang có người định âm mưu làm việc bậy bạ trái với quyền lợi của nhà nước: xin ngài đồn trưởng cho thi hành những biện pháp thích đáng...
Tôi đâm hoảng và van lơn Ivan Ignatôvích đừng nói gì với ông đồn trưởng; tôi cứ khẩn khoản ông ta mãi; cuối cùng ông ta quả quyết hứa với tôi là sẽ không nói gì, tôi mới dám ra về.
Tối hôm ấy, theo lệ thường, tôi cũng đến ngồi chơi nhà ông đại uý. Tôi cố gắng làm ra vẻ thản nhiên và vui vẻ để đừng khiến ai nghi ngờ gì và tránh những câu hỏi rầy rà; nhưng cũng xin thú thật rằng tôi không có được cái dửng dưng mà hầu hết những kẻ đang ở trong tình cảnh của tôi thường tự khoe là mình có được. Tối hôm đó tôi thấy cần âu yếm và dịu dàng. Tôi thấy quyến luyến Maria Ivanốpna hơn mọi hôm. Tôi nghĩ rằng có lẽ là lần cuối cùng tôi được gặp nàng, tôi thấy nàng có thêm một cái gì làm cho tôi rất cảm động. Một lát sau, Svabrin cũng đến.

Tôi kéo hắn ra một góc và cho hắn biết câu chuyện giữa tôi với Ivan Ignatôvích. Svabrin đáp xẵng:
- Việc gì phải người làm chứng? Không có cũng chẳng sao cả.
Chúng tôi thoả thuận đấu kiếm sau mấy đống rạ gần đồn và hẹn nhau đến sáng hôm sau sẽ đến đấy. Hình như chúng tôi nói chuyện với nhau có vẻ thân mật lắm thì phải, vì Ivan Ignatôvích mừng quá đâm ra ba hoa suýt nữa thì lộ chuyện, ông ta có vẻ rất hài lòng nói với tôi:
- Thế có phải hơn không? Một điều nhịn chín điều lành mà. Nhịn nhục một tí mà sống khoẻ mạnh có hơn không?
Bà đại uý bấy giờ đang ngồi bói bài ở góc phòng, nghe nói liền hỏi:
- Cái gì, cái gì thế hở ông Ivan Ignatôvích? Tôi chả nghe gì cả.
Ivan Ignatôvích thấy tôi có vẻ không bằng lòng và sực nhớ lời hứa ban sáng, đâm ra luống cuống không biết trả lời ra sao cả. Svabrin vội đỡ lời:
- Ông Ivan Ignatôvích ông ấy mừng chúng tôi làm lành với nhau đấy ạ. - Thế cậu có chuyện xích mích với ai?
- Tôi với Piốt Anđrêêvích có chuyện xích mích khá lớn đấy ạ.
- Việc gì thế?
- Vì một chuyện không đâu: vì một bài thơ thôi, Vaxilixa Êgôrốpna ạ.
- Thế mà cũng cãi nhau được! Vì một bài thơ, mà cũng... nhưng đầu đuôi thế nào?
- Thì có gì đâu: Piốt Anđrêêvích có làm một bài thơ, sáng nay đem ra đọc cho tôi nghe, thì tôi lại giở cái bài của tôi ra:
Hỡi cô con gái ông đại uý
Đêm hôm khuya khoắt chớ đi chơi(24)...
Thế là đâm ra gây gổ nhau. Piốt Anđrêêvích suýt giận tôi, nhưng sau anh ta nghĩ lại, thấy rằng ai cứ ngâm nga gì thì cứ ngâm. Thế là hết chuyện.
Lối ăn nói trâng tráo của Svabrin suýt làm tôi điên tiết lên; nhưng ngoài tôi ra, không ai hiểu những lời nói cạnh khoé của hắn; hoặc giả chẳng có ai để ý cả. Câu chuyện đang từ thơ ca lại chuyển sang các thi sĩ và ông đồn trưởng nhận xét rằng bọn họ đều là những tay bê tha truỵ lạc

rượu chè be bét và ôn tồn khuyên tôi đừng nên làm thơ, vì cái đó trái với sinh hoạt quân ngũ và chả được cái tích sự gì cả.
Sự có mặt của Svabrin làm cho tôi hết sức khó chịu. Được một lúc tôi cáo từ ông đồn trưởng và cả nhà, rồi ra về. Về đến nhà tôi lấy gươm ra xem, thử lại mũi gươm và đi ngủ, dặn Xavêlích đến sáu giờ sáng thì đánh thức tôi dậy.
Sáng hôm sau đúng giờ đã định, tôi đứng sau mấy đống rạ đợi địch thủ đến. Một lát sau, Svabrin cũng ra. Hắn nói: "Họ có thể bất chợt bắt lấy chúng ta đấy, nhanh nhanh lên mới được". Chúng tôi cởi áo ngoài, chỉ mặc một sơ-mi, và tuốt kiếm ra. Vừa lúc ấy, sau đống rạ, bỗng thấy Ivan Ignatôvích và năm người lính què xuất hiện. Ông ta đòi chúng tôi phải về ngay nhà đồn trưởng. Chúng tôi đành hậm hực tuân theo; mấy người lính vây quanh lấy tôi với Svabrin và chúng tôi theo Ivan Ignatôvích trở về đồn. Ông ta dẫn chúng tôi đi, vẻ vô cùng đắc chí, chân bước khệnh khạng, khí thế hùng dũng lạ thường.
Chúng tôi đi vào nhà đồn trưởng. Ivan Ignatôvích mở toang cửa ra và lên giọng trịnh trọng tuyên bố:
- Báo cáo, đã giải họ về!
Bà Vaxilixa Êgôrốpna ra đón chúng tôi:
- Chao ôi! Các bố ơi! Làm sao thế hử? Thế nào? Cái gì? Định gây ra án mạng trong đồn ta à? Ông Ivan Kudơmích này, lập tức tống giam họ lại! Piốt Anđrêêvích, Alếchxây Ivanôvích đưa kiếm đây, đưa đây, đưa đây! Palasca, đem hai thanh kiếm cất vào nhà kho cho tao. Cậu Piốt Anđrêêvích, tôi không ngờ cậu lại như thế. Cậu không biết xấu hổ à? Alếchxây Ivanôvích thì đã đành: ông ta đã từng bị đuổi ra khỏi quân cận vệ vì tội giết người, đến đức Chúa Trời ông ta cũng không tin, chứ còn cậu mà cũng đâm đầu vào đấy à?
Ivan Kudơmích hoàn toàn đồng ý với vợ và nói thêm vào:
- Đấy, bà Vaxilixa Êgôrốpna nhà tôi nói đúng đấy. Trong điều lệ quân đội là cấm ngặt cái khoản đấu kiếm đấy nhé.
Trong khi đó cô Palasca lấy gươm của chúng tôi đem cất vào nhà kho. Tôi không nhịn được cười. Svabrin vẫn giữ vẻ nghiêm trang. Hắn điềm tĩnh nói với bà Vaxilixa Êgôrốpna:
- Tuy tôi rất kính trọng bà, tôi cũng không thể không xin thưa rằng bà bắt chúng tôi ra mà xử thế này thật khí không phải. Xin bà để cho ông Ivan Kudơmích làm việc đó... đây là việc của ông ấy.
Bà đồn trưởng đáp:
- Ôi giao! Bố ơi, chả nhẽ vợ chồng chẳng phải là cùng hồn, cùng xác hay sao? Ông Ivan Kudơmích! Sao ông cứ đứng đực ra thế? Ông phải lập tức giam họ mỗi người một nơi, cho ăn

bánh mì nước lã, cho họ sáng mắt ra; để rồi phải bảo cha Ghêraxim bắt họ chịu giáo trừng(25), để họ cầu nguyện Chúa tha tội và ăn năn trước mọi người.
Ivan Kudơmích không biết xử trí ra sao nữa. Maria Ivanốpna thì mặt cứ tái xanh ra. Dần dần cơn phong ba cũng ngớt: bà đại uý bình tĩnh lại và bắt tôi với Svabrin hôn nhau giảng hoà. Palasca mang trả gươm cho chúng tôi. Ở nhà ông đồn trưởng ra, chúng tôi bề ngoài trông như đã làm lành với nhau rồi. Ivan Ignatôvích ra theo. Tôi tức giận nói:
- Ông đã hứa với chúng tôi là sẽ không nói gì, thế mà lại đi báo cáo với ông đồn trưởng. Thật ông không biết xấu hổ!
- Nói có trời đất, tôi có mách chuyện ấy với Ivan Kudơmích đâu, đấy là bà Vaxilixa Êgôrốpna, bà ấy moi ra ấy chứ. Chính bà ấy sắp xếp hết mọi việc, chứ ông đồn trưởng có biết gì đâu. Thôi, lạy Chúa, mọi việc ổn thoả như thế này là tốt lắm rồi.
Nói đoạn, ông quay về nhà. Tôi đứng lại một mình với Svabrin. Tôi bảo hắn:
- Không phải thế này mà xong được đâu.
- Cố nhiên, - Svabrin đáp, - anh phải lấy máu mà đền cái tội xấc láo của anh; nhưng bây giờ có lẽ họ đang theo dõi chúng mình đấy. Phải vờ vịt ít ngày xem sao đã. Thôi chào anh!
Và chúng tôi chia tay nhau như không có chuyện gì xảy ra cả.
Về đến nhà ông đồn trưởng, cũng như mọi bận, tôi đến ngồi gần Masa. Ông Ivan Kudơmích đi vắng, bà Vaxilixa Êgôrốpna thì đang bận việc gì ở trong nhà. Chúng tôi nói chuyện nho nhỏ. Masa dịu dàng trách móc tôi đã gây gổ với Svabrin làm cho nàng lo sợ.
Masa nói:
- Tôi nghe họ nói anh đang định đấu kiếm và choáng váng cả người. Đàn ông các anh kỳ quặc quá! Chỉ vì một lời nói mà có lẽ chỉ một tuần sau là đã quên khuấy đi, mà các anh cũng sẵn sàng đâm chém nhau, huỷ hoại tính mạng của mình đã đành, mà lại còn huỷ hoại cả lương tâm của mình và hạnh phúc của những người... Nhưng tôi tin chắc rằng người gây ra chuyện xích mích này không phải là anh, chắc ông Svabrin gây ra cả.
- Tại sao cô lại nghĩ như vậy, cô Maria Ivanốpna?
- Thế thôi... tại ông ấy hay nhạo báng quá! Tôi không ưa ông Svabrin. Tôi rất kinh tởm ông ấy; mà cũng là: tôi lại rất sợ rằng ông ta cũng không thích tôi như vậy, vì nếu thế thì tôi rất lo ngại.
- Thế cô thấy thế nào, cô Maria Ivanốpna? Ông ta có thích cô không? Maria Ivanốpna luống cuống đỏ mặt. Nàng nói:

- Hình như... tôi có cảm tưởng rằng ông ấy có thích. - Vì sao cô lại có cảm tưởng như vậy?
- Vì ông ấy có dạm hỏi tôi.
- Dạm hỏi! Svabrin có dạm hỏi cô ư? Từ bao giờ thế? - Năm ngoái, hai tháng trước khi anh đến.
- Thế cô không bằng lòng à?
- Thì anh cũng biết rồi đó; ông Svabrin đã đành là người thông minh, con nhà tử tế, lại có của; nhưng hễ tôi cứ nghĩ là đến khi làm lễ cưới phải để cho ông ta hôn trước mặt mọi người thì... Không đời nào! Dù có được sung sướng đến thế nào cũng không thể được!
Mấy lời nói của Masa đã cho tôi hiểu khá nhiều việc. Tôi vỡ nhẽ tại sao Svabrin lại hay nói xấu Masa một cách hằn học như vậy. Có thể hắn đã để ý thấy chúng tôi có cảm tình với nhau nên cố chia rẽ chúng tôi. Những lời lẽ của Svabrin đã khiến tôi với hắn xích mích nhau. Bây giờ tôi càng thấy bỉ ổi hơn nữa: đó không phải là một lối bỡn cợt thô bỉ, mà rõ ràng là một lối vu khống có dụng ý. Tôi càng nóng lòng muốn trừng phạt kẻ ngậm máu phun người không biết dơ ấy, và sốt ruột chờ mong một cơ hội thuận tiện.
Tôi không phải chờ lâu. Hôm sau tôi ngồi sáng tác một bài ai thi và đang gặm bút chờ vần, thì Svabrin đến, gõ mấy tiếng vào khung cửa sổ. Tôi bỏ bút, với lấy thanh kiếm và đi ra ngoài với Svabrin. Hắn bảo tôi:
- Việc gì phải khất? Chẳng có ai theo dõi ta đâu. Ra bờ sông đi. Ở đấy chẳng có ai làm phiền ta được.
Chúng tôi im lặng bước đi. Men theo một con đường mòn dốc thẳng, chúng tôi xuống tận sát bờ sông và tuốt kiếm ra. Svabrin khéo léo hơn tôi, nhưng tôi khoẻ và gan dạ hơn, và monsieur Beaurpé, trước kia đã từng đi lính, có dạy tôi mấy bài kiếm: tôi liền đem ra sử dụng. Svabrin không dè tôi là một đối thủ lợi hại như vậy. Đánh nhau hồi lâu, hai bên không đâm trúng nhau được mũi nào; cuối cùng nhận thấy Svabrin đã yếu sức, tôi liền công phá hắn dữ dội và dồn hắn đến sát mé nước, bỗng tôi nghe có ai lớn tiếng gọi tên tôi. Tôi nhìn lại thì thấy Xavêlích đang men theo con đường dốc chạy xuống phía tôi... Vừa lúc ấy tôi thấy đau nhói một cái ở ngực chỗ phía dưới vai bên phải; tôi ngã xuống và ngất đi.

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen4U.Com

Trước Sau

Tags: #puskin #tiểuthuyết