1. Hàng hóa và hai thuộc tính cơ bản của hàng hóa

a. Hàng hóa là sản phẩm lao động do con người tạo ra, nó có thể làm thỏa mãn một hoặc một số nhu cầu nào đó của người tiêu dùng, đồng thời được dùng để trao đổi, để bán.

Hàng hóa tồn tại rất đa dạng phong phú đa dạng dưới nhiều dạng vật thể như nhà cửa, xe cộ...hoặc dưới dạng phi vật thể như du lịch, truyền hình cáp, sóng điện thoại di động...nó cũng có thể cùng một lúc đáp ứng cho nhiều người cùng sử dụng công cộng như cầu đường, dịch vụ Internet...hoặc cũng có thể chỉ cho một cá nhân sử dụng như quần áo, dày dép...và khi thông qua trao đổi mua bán, hàng hóa bộc lộ hai thuộc tính cơ bản là: giá trị sử dụng và giá trị

b. Hai thuộc tính cơ bản của hàng hóa

- Giá trị sử dụng của hàng hóa là nói lên công dụng nào đó của sản phẩm, nó cho phép người ta thỏa mãn một hoặc một số nhu cầu nào đó của người tiêu dùng. Ví dụ: gạo để nấu ăn, vải để mặc, sắt thép để chế tạo máy. Giá trị sử dụng được thể hiện qua tiêu dùng. Thông qua tiêu dùng, người ta mới xác định được hàng hóa đó tốt hay xấu. Giá trị sử dụng của hàng hóa là phạm trù vĩnh viễn.

- Giá trị của hàng hóa, là nói lên sự hao phí sức lao động xã hội cần thiết của người sản xuất hàng hóa được kết tinh vào trong hàng hóa. Để hiểu rõ bản chất của giá trị, phải thông qua giá trị trao đổi. Ví dụ: 1m vải = 5 kg gạo. Vải và gạo là hai sản phẩm có giá trị sử dụng khác nhau, tại sao chúng lại có thể trao đổi được với nhau. Như vậy, giữa gạo và vải phải có cái chung giống nhau, cái chung đó chính là 1m vải và 5 kg gạo có lượng thời gian hao phí sức lao động như nhau. Do đó, khi trao, mua bán sản phẩm với nhau phải trên cơ sở ngang giá.

Tóm lại: sản phẩm với tư cách là hàng hóa phải đồng thời có cả hai thuộc tính là giá trị sử dụng và giá trị.

c. Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa

- Hai thuộc tính của hàng hóa vừa có sự thống nhất vừa có sự đối lập:

+ Thống nhất: hai thuộc tính của hàng hóa không tách rời nhau, nếu thiếu một trong hai thuộc tính thì sản phẩm không phải là hàng hóa.

+ Đối lập: người sản xuất hàng hóa quan tâm là giá trị. Ngược lại, người tiêu dùng lại quan tâm là giá trị sử dụng, nhưng muốn có được giá trị sử dụng họ phải trả đúng giá trị cho người bán hàng.

+ Mâu thuẫn: người tiêu dùng luôn đòi hỏi giá trị sử dụng ngày càng cao, chất lượng tốt, mẫu mã

2. Tính hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa

.

a. Hai thuộc tính của hàng hóa vừa có sự thống nhất vừa có sự đối lập:

+ Tính thống nhất, hai thuộc tính của hàng hóa không tách rời nhau, nếu thiếu một trong hai thuộc tính thì sản phẩm không phải là hàng hóa.

+ Tính đối lập, người sản xuất quan tâm là giá trị, người tiêu dùng lại quan tâm là giá trị sử dụng, nhưng muốn có được giá trị sử dụng họ phải trả đúng giá trị cho người bán hàng, người tiêu dùng luôn đòi hỏi giá trị sử dụng ngày càng cao, chất lượng tốt, mẫu mã kiểu dáng đẹp, giá rẻ, ngược lại nhà sản xuất thì muốn bán hàng hóa được giá cao.

b Tính hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa.

+ Mặt thứ nhất, lao động cụ thể, mang tính chất tư nhân, tạo ra giá trị sử dụng của hàng hóa, và lao động cụ thể có thể thay đổi về hình thức theo sự tiến bộ của xã hội. Ví dụ, người thợ dệt sản xuất ra vải, trước đây là thủ công, phải tự kéo sởi, sử dụng con thoi bằng tay, người nông dân lao động trực tiếp chân lấm tay bùn thì nay đang dần dần ứng dụng công nghệ mới, tính chất lao động sẽ thay đổi.

+ Mặt thứ hai, lao động trừu tượng tạo ra giá trị hàng hóa, và giá trị hàng hóa mang tính xã hội. Tính xã hội của hàng hóa phải thông qua mua bán mới bộc lộ. Ví dụ, 1m vải = 5 kg gạo, vì giữa gạo và vải có lượng thời gian hao phí sức lao động như nhau, tức sức lao động đã kết tinh vào hàng hóa. Vì vậy, khi trao, mua bán sản phẩm với nhau phải trên cơ sở ngang giá.

c. Mối quan hệ, và ý nghĩa:

- Lao động trừu tượng là một phạm trù lịch sử, vì nó chỉ có trong nền sản xuất hàng hóa. Vì, khi trao đổi mua bán người ta phải quy lao động cụ thể về lao động trừu tượng để làm cơ sở trao đổi mua bán hàng hóa (tức thời gian hao phí sức lao động)

- Lao động cụ thể và lao động trừu tượng là hai mặt của cùng một quá trình lao động sản xuất hàng hóa, nó không phải là hai loại lao động khác nhau, nếu như lao động cụ thể mang tính chất lao động tư nhân, riêng lẽ, thì lao động trừu tượng lại phản ánh tính chất xã hội của sản xuất hàng hóa.

- Nếu sản xuất hàng hoá có mức hao phí cá biệt cao hơn so với hao phí lao động trung bình của xã hội sẽ dẫn đến lỗ vốn, phá sản.

- Sản xuất hàng hóa, một mặt tạo ra những động lực để thúc đẩy sản xuất phát triển, mặt khác chứa đựng nguy cơ khủng hoảng kinh tế.