Nguồn: Chi Nguyen (The Present Writer)

Xin chào thứ Tư bạn đọc The Present Writer,

Tuần rồi mình dành hai buổi sáng dạy con tập viết để chuẩn bị hết hè vào lớp 1. Quá trình dạy con làm mình nhớ lại một vài kỷ niệm hồi nhỏ của mình.

Mình sinh ra và lớn lên trong một gia đình trung lưu tại Hà Nội với bố mẹ đều là cán bộ nhà nước với mức lương cơ bản, chỉ vừa đủ để trang trải cuộc sống bình thường. Từ nhỏ, hai anh em mình đã ý thức được khả năng tài chính của gia đình nên hầu như không bao giờ lên tiếng đòi hỏi phải mua cái này, cái kia hay so bì với bạn bè cùng lứa.

Thế nhưng, mình nhớ mình từng "đòi bằng được" để có 3 thứ; và khi nhìn lại, cả 3 thứ này thực sự đã làm thay đổi cuộc đời mình.

Bài viết này kể lại 3 lần đòi hỏi ấy:

Một lần tình cờ trong lớp, mình thấy có bạn dùng một loại bút chì mới tinh (thời đó) có tên là "bút chì khúc". Đây là loại bút chì bằng nhựa có các khúc đầu chì gọt sẵn rất nhọn, nhỏ và cứng. Cái hay của loại bút chì này là khi đầu chì cùn đi, bạn có thể thay ngay khúc chì mới. Mình quá mê loại bút chì này nên ngay khi bà ngoại mình đón mình ở cổng trường, mình đã xin bà 500 đồng để mua bằng được. Bà mình cũng chưa biết loại bút chì mới này là gì nhưng vì bà vốn là người thích văn phòng phẩm nên bà đồng ý mua cho mình. Mình còn nhớ cây bút chì khúc đầu tiên của mình có đầu nhọn hoắt, thân màu tím với hình những lát dưa hấu màu đỏ, đầu tẩy cũng thơm mùi dưa hấu.

Điều mà cả mình lẫn bà mình đều không ngờ là chiếc bút chì khúc ấy làm thay đổi sự học của mình 180 độ. Nhờ có cây bút đầu nhọn, nhỏ và cứng hơn, mình viết chữ gọn và đẹp hơn rất nhiều so với khi dùng chiếc bút chì gỗ cùn trước đây. Tiếp đó, vì muốn giữ gìn bút không bị gãy ngòi, mình cẩn thận, nắn nót hơn và từ đó, tập trung hơn khi viết. Ngay sau khi có bút chì mới, mình đi từ "Học sinh tiên tiến" ở học kỳ 1 lên thẳng "Học sinh giỏi" ở học kỳ 2 năm lớp 1. Bà ngoại mình cùng từ đó để ý hơn tới đồ dùng học tập và sách vở của mình. Nhờ có bà đồng hành luyện viết một mùa hè, mình đỗ vào lớp Chọn của trường năm lớp 2. Từ đó, con đường học tập của mình sang một trang mới tươi tắn hơn trước nhiều.

Thế nhưng có một hôm mình sang nhà bạn học thêm và ngủ lại buổi trưa ở nhà bạn. Bạn và mình đắp chung một cái chăn cực kỳ mỏng nhưng ngay khi chui vào, mình đã phải thốt lên: "Sao mà chăn ấm thế!" Đấy là lần đầu tiên trong đời mình mới biết cảm giác "ấm sực người" là như thế nào. Bạn mình bào: "Ủa nhà cậu không có cái chăn này hả? Đây là chăn lông vũ Hàn Quốc nên rất nhẹ mà ấm ý". Mình gần như chạy bay về nhà để kể cho mẹ mình (một người cũng rất sợ lạnh) về "chiếc chăn hiện đại thần kỳ". Mẹ mình cũng chưa từng nghe thấy loại chăn này bao giờ nhưng sau khi mua về dùng thử thấy tốt thật mà giá thành cũng không quá đắt, mẹ mình đã thay một loạt chăn trong nhà và còn mua tặng bà nội và bà ngoại mình nữa.

Từ ngày có chiếc chăn ấm, mình ngủ ngon hơn trước nhiều. Trùm chăn lên người còn giúp mình ngồi học được lâu hơn trong đêm đông Hà Nội. Mình cũng bắt đầu thích đọc sách, nghiền ngẫm thơ văn trước khi đi ngủ vì chiếc chăn tạo cảm giác "cozy" ấm cúng mà mình chưa có bao giờ. Cuối mùa đông năm đó, mình đỗ vào đội tuyển Văn của trường đi thi cấp thành phố và mùa hè năm sau, mình đạt giải Nhì Văn thành phố Hà Nội—tấm vé giúp mình vào tiếp trường Chuyên những năm cấp 3. Cho tới bây giờ, ngay cả khi nhà mình đã có máy sưởi mùa đông, mình vẫn thèm cảm giác trùm chiếc chăn ấm ngày xưa và đọc những cuốn tiểu thuyết văn học đầu tiên trong đời.

Ở thời điểm đó, nhà mình chưa có cả truyền hình cáp lẫn Internet. Vì hai thứ này đều thuộc mảng "công nghệ" nên mình đề đạt với ba mình để trang bị thêm. Ba mình làm trong ngành quân đội nên rất nghiêm. Hầu như bất kể thứ gì anh em mình muốn "xin thêm" (bên ngoài những thứ cơ bản trong cuộc sống), ba mình luôn nói "Không" trước, với một loạt lý do như: đua đòi, tốn kém, không biết nghĩ cho ba mẹ... Thế nên, việc xin lắp truyền hình cáp và Internet của mình cũng nhận được ngay một cái lắc đầu. Mặc dù thậm chí, mình thiết tha nói mình sẽ không dùng điện thoại di động nữa và bù cước điện thoại bình thường của mình vào phí truyền hình cáp/Internet, ba mình cũng không đồng ý. Nhưng vì ba mình vốn là một người rất yêu con cái, nên dù ban đầu cương quyết nói không, dần dần trong im ắng, vài tuần sau nhà mình có truyền hình cáp, rồi vài tháng sau có Internet.

Thế giới của mình từ đó đắm chìm trong tiếng Anh 24/7. Ba mình còn yêu mình tới mức lấy một cái màn hình máy tính cũ thanh lý ở cơ quan về để chế thành cái tivi nhỏ ở trong phòng riêng của mình để mình học lúc nào cũng được. Từ đó, mình tiến bộ lên rất nhanh. Từ cô sinh viên 0 điểm tiếng Anh năm thứ nhất, tới năm thứ hai, mình được Khoa chọn là 1 trong 3 sinh viên đi dự hội nghị quốc tế ở Mỹ và Peru. Tới năm thứ 4, mình lọt vào Top 10 sinh viên được chọn viết luận án bằng tiếng Anh thay vì thi tốt nghiệp như bình thường. Luận án ấy sau này được mình chuyển thành "writing sample" (bài viết mẫu) gửi đi xin học bổng Thạc sĩ và Tiến sĩ. Cả hồ sơ thắng học bổng Thạc sĩ hơn 250 triệu đồng và hồ sơ thắng học bổng Tiến sĩ hơn 4 tỷ đồng mình đều gửi đi từ chính căn phòng bé nhỏ, trước cái tivi truyền hình cáp tí hon, dưới cái mạng Internet mà chỉ 4-5 năm trước thôi mình đã nài nỉ ba mình lắp cho như thế ấy.

—

Mình chia sẻ 3 câu chuyện nhỏ này để nói với các bạn (và nhắc cho cả chính mình) rằng khi con trẻ hỏi xin một cái gì mới, hãy cân nhắc xem đó là "đua đòi" hay mong muốn đích thực. Không có bậc cha mẹ, ông bà nào cảm thấy dễ chịu khi nghe câu: "Tại sao bạn này có cái kia mà con lại không có!" Nhưng nếu thứ con đang đòi hỏi có lý do chính đáng, mang ảnh hưởng tích cực và không vượt quá khả năng tài chính của gia đình thì phụ huynh rất nên cân nhắc. Tương tự, đối với những người trưởng thành như chúng ta, mỗi khi muốn mua một món đồ nào đó hay sử dụng một dịch vụ cao cấp hơn, ta cũng nên suy nghĩ xem sự thôi thức này đến từ mong muốn đích thực hay từ thói quen so sánh bản thân với người khác.

Be present,

Chi Nguyễn

GỢI Ý TUẦN NÀY

1- Đọc sách "" (Viết, Nghĩ và Não bộ). Mình mới mua cuốn sách này ở hội thảo khoa học và bắt đầu đọc từ tuần trước. Sách dùng kiến thức tâm thần học để giải thích não bộ hoạt động như thế nào khi viết và tại sao viết lại chạm tới bậc tư duy cao nhất trong não bộ. Cuốn sách phù hợp cho những bạn làm nghiên cứu, tác giả sách, giáo viên dạy viết, hay đơn thuần là những ai tò mò muốn tìm hiểu xem não bộ vận hành như thế nào. Sách mới ra cuối năm 2024 và hiện chưa có bản tiếng Việt.

2- Học từ vựng tiếng Anh/Nhật trên MochiMochi: là ứng dụng học từ vựng được rất nhiều bạn trẻ yêu thích với hai bộ môn tiếng Anh và tiếng Nhật. Điểm đặc biệt nhất của app này là được xây dựng theo phương pháp (Lặp lại cách quãng) đã được khoa học chứng minh là tốt cho trí nhớ. Ngoài ra, thiết kế app dễ thương, cổ vũ người dùng đăng nhập sử dụng app để học ngoại ngữ. MochiMochi có ưu đãi riêng dành cho cộng đồng The Present Writer: Giảm giá 30% cho cả và .