Cách đây hơn 700 năm, có cậu bé Mạc Đĩnh Chi con nhà nghèo, người đen đủi, xấu xí nhưng lại rất hiếu học...Miệt mài học tập với ngọn đèn đom đóm, chẳng bao lâu Mạc Đĩnh Chi trở thành người học rộng, tài cao, thi đỗ trạng nguyên (năm 1304). Nhà vua thấy ông nhà nghèo lại còn xấu xí, bèn có ý không cho muốn cho ông đỗ đầu. Biết vậy, ông đã làm ngay bài phú lấy tên "Ngọc tỉnh liên phú" (tức là "Bông sen trong giếng ngọc") để tỏ rõ chí hướng và tài năng của mình. Câu chuyện của Mạc Đĩnh Chi nhắc tôi nhớ đến câu ngạn ngữ Hi Lạp: "Bạn đừng phán xét hạt tiêu theo hình dạng nhỏ bé của nó, hãy nếm nó và bạn sẽ cảm thấy nó cay cỡ nào".

     Chắc hẳn chúng ta không ai lạ lẫm với hạt tiêu - một thứ gia vị không thể thiếu trong nhiều món ăn. Hạt tiêu bé nhỏ nhưng lại có vị cay nồng và mùi thơm đặc trưng. Vào mùa đông giá rét, được nấu cùng những món nóng sốt, tra thêm một chút hạt tiêu thì còn gì thích hơn! Đó là chúng ta còn chưa kể đến giá trị kinh tế của loại cây ccong nghiệp này.

      Nhìn những hạt hồ tiêu bé nhỏ, hẳn nhiều người không thể ngờ chúng lại giấu trong mình vị cay đến thế. Hình thức của chúng không nói lên phẩm chất vốn có. Và chỉ khi nếm, ta mới cảm nhận được vị cay đặc trưng của chúng. Có thể nói vị cay của mỗi hạt hồ tiêu nguyên chất tỉ lệ nghịch với hình dạng bé nhỏ bên ngoài. Vậy nên, nếu chỉ nhìn vào đó, chúng ta không thể đánh giá chính xác về đọ cay của nó. Thực chất câu ngạn ngữ Hi Lạp muốn khuyên chúng ta "không nên chỉ nhìn vào bề ngoài bình thường, tầm thường mà vội vàng đánh giá bản chất thực của mợi sự vật, hiện tượng trong cuộc sống". Với hàm ý tương tự, nhân dân ta cũng có những câu:"Bẻ rẻ hạt tiêu", "tốt gỗ hơn tốt nước sơn".

      Trong triết học, hình thức và nội dung là cặp phạm trù biện chứng, chúng có mối quan hệ tác động qua lại. Theo đó, hình thức có thể biểu hiện nội dung và nội dung phải được thể hiện qua hình thức nhất định.