Tâm lý Văn hóa Trọng nam được chứa đựng trong Thần thoại Pandora
Trong thần thoại Hy Lạp, câu chuyện về người phụ nữ đầu tiên được mở đầu bằng sự hạ thấp giá trị của cô ấy. Nguời ta cho rằng cô chính là đầu sỏ cho việc đã đẩy loài người ra khỏi thiên đàng, tất cả đều là do tính hiếu kỳ nông cạn của cô.
Trước kia mọi đàn ông trên thế gian này đều được sống trong thời kỳ hoàng kim và hưởng thụ nền hòa bình. Nhưng lại chỉ vì một người đàn bà được thần linh ban cho mà đã kéo theo những tai ương mà trước này chưa từng có như: Lao động và bệnh tật, sự đau khổ, lòng oán hận, nỗi ghen ghét, thị phi và chiến tranh.
Tại sao những người Hy Lạp cổ lại mang cho mình những ánh nhìn tiêu cực đối với phụ nữ đến như thế? Nguyên nhân là do xã hội Hy Lạp cổ đại là một xã hội tôn sùng lý tính và trật tự phụ hệ.
Với họ chỉ có đàn ông mới sở hữu sự lý tính còn đàn bà thì được cho là đại diện cho sự mất trật sự và hỗn độn, thêm vào đó khi chế độ phụ hệ được thiết lập, nó đã dẫn đến việc thông qua việc coi thường, hạ thấp phụ nữ để tạo dựng nên một văn hóa xã hội lấy đàn ông làm trung tâm. Đồng thời, người Hy Lạp cổ đại đã làm cho các vị nữ thần bản địa phải phục tùng các nam thần hoặc làm sa sút sự tồn tại của các nữ thần khiến họ trở nên tầm thường trước khi các nam thần được tạo ra.
Một trong những người làm việc này giỏi nhất có nhà thơ Hesiodos. Ông ấy là một nhà thơ hoạt động vào khoảng những năm 700 trước công nguyên và hai tác phẩm còn xót lại của ông là Thần phả và Công việc và Ngày.
Trong tác phẩm Công việc và Ngày của Hesiodos có ghi chép mô tả về nàng Pandora như sau:
Nhân loại sống trên thế gian cho đến khi ấyKhông có nỗi khổ não nào, cũng không có lao động khổ saiHọ sống mà không biết bệnh tật cướp đi sinh mạng của họ là gìTuy nhiên có người con gái đã mở nắp chum raThứ bên trong chum rải rác khắp nơiKéo đến cho con người những khổ nạn, nghịch cảnhNơi đó chỉ có mỗi Elpis ( hy vọng)Vẫn còn ở sâu dưới đáy chumQuyền năng ngưng tụ mây và Aegis (tấm khiên)Theo mưu kế của ZeusTrước khi nó bay ra ngoàiCô gái đã đậy nắp chum đi Những tai ương khủng khiếp khácLộng hành trong thế giới loài người.
Với câu chuyện được kể về nàng Pandora trong tác phẩm Công việc và Ngày của Hesiodos, chúng ta có thể xem rằng tác phẩm này đang phản ánh những suy nghĩ của đàn ông Hy Lạp cổ về phụ nữ và vì câu chuyện này của ông mà Pandora đã hoàn toàn bị gán cho cái danh Femme fatale đầu tiên.
Thực ra, cũng có thể suy nghĩ của Hesiodos chỉ là phản ánh suy nghĩ của đám đông người Hy Lạp đương thời chứ không hề là suy nghĩ của chính ông.
Trong xã hội tôn thờ nam tính và lý tính, xã hội phụ hệ thì sự tồn tại của phụ nữ chính là sự tồn tại nguy hiểm nhất. Theo suy nghĩ của đàn ông thời đó, chính bản thân phụ nữ là một sinh vật hỗn độn và là một sự tồn tại cực kỳ thần bí không sao hiểu thấu được. Phụ nữ cứ mỗi tháng là có máu chảy ra từ cơ thể họ gọi là kinh nguyệt, rồi một ngày kia bụng của họ to ra và bắt đầu sinh con. Đàn ông thời đó mang cảm giác lo sợ về những hành vi vừa bất thường vừa mang tính sáng tạo này, vì dù đàn ông có dùng lý tính của chính mình vắc óc suy nghĩ cỡ nào thì cũng không tài nào hiểu được về kinh nguyệt và về sinh sản của phụ nữ. Thêm vào đó, sau thẳm trong lòng họ cho rằng đây là hành vi mang tính chất thần thánh linh thiên. Trên thực tế, vị thần đất mẹ Gaia không phải là người đã tạo ra vạn vật ngay từ đầu sao?
Nhưng trong xã hội đương thời đã sớm lấy đàn ông làm trung tâm thì họ không thể nào tỏ ra tôn trọng những phẩm chất nữ tính như thế được. Trái lại, họ lại cho rằng coi thường và phỉ báng những phẩm chất nữ tính mà đàn ông không thể có được kia là một sự cần thiết. Vì nếu không làm như vậy thì họ lo sợ rằng lỡ đời sau của họ say đắm vào những phẩm chất nữ tính rồi khiến cho Văn hóa trọng nam không thể tiếp được nữa.
Ngoài ra, đàn ông họ cũng sợ hãi về sức quyến rũ làm cho họ trầm mê của phụ nữ, cho dù là một người đàn ông trang bị cho mình sự lý tính mạnh mẽ, một khi đã rơi vào sự xinh xắn và đẹp đẽ thì lý tính của họ sẽ bị tê liệt ngay. Và nếu họ nghĩ về người phụ nữ đã cướp đi trái tim của họ thì cả ngày hôm đó họ sẽ chẳng thể làm được việc gì. Vì thế mà Hesiodos từng để lại một câu nói để khơi dậy tinh thần cảnh giác của các đấng mày râu đang bị lôi kéo bởi phụ nữ, rằng: " Đừng đi theo lời nói ngon ngọt của đàn bà, họ sẽ dùng cơ thể quyến rũ của mình mà quyến rũ chúng ta."
Đàn ông nói rằng đàn bà đã quyến rũ họ, nhưng họ lo sợ nội tâm của họ sẽ bị đàn bà dụ dỗ đi mất. Bởi vậy, đám đàn ông đã đổ ngược hết mọi trách nhiệm lên đầu của đàn bà vì cho rằng chính đàn bà đã làm cho lý trí của bọn họ lung lay.
Vì nhưng lý do trên mà Pandora được miêu tả là hiện thân của dục vọng và mê hoặc, sự tồn tại của phụ nữ bị cho là sẽ phá hủy đi lý trí và trật tự, và là nguyên nhân chính khiến thế giới loài người sụp đổ. Đấy là do ngòi bút của Hesiodos viết từng chữ như đinh đóng cột mà ra.
Thực ra, Pandora không phải là một người phụ nữ phàm trần. Mặc dù trong tác phẩm Công việc và Ngày của Hesiodos đã miêu tả cô là một cô gái đầy sức quyến rũ và tính hiếu kỳ hơn ai hết, tuy nhiên cô ấy vốn dĩ là nữ thần đất và cái tên Pandora của cô cũng mang một ý nghĩa đẹp là "Người trao tặng mọi món quà".
Nhưng trong thần thoại Hy Lạp, khi các nam thần chiếm được ưu thế đã cướp lấy vị trí vốn có của các nữ thần hoặc giáng cấp hay thậm chí là tệ hơn như nàng Pandora bị cho mang tiếng xấu muôn đời.
Dù sao đi nữa thì câu chuyện vốn có của nàng Pandora sẽ giống như dưới đây.
Đầu tiên, nữ thần Đất mẹ Gaia ban cho con người sinh mạng, rồi còn người được sinh ra và bắt đầu đi đây đi đó để tìm kiếm thức ăn. Một buổi sáng nọ, con người phát hiện ra một con gấu mập mạp đến mức bất thường, họ chạy đuổi theo con gấu và rồi họ chạy đến một khu rừng với đầy cây ăn quả. Con người tìm thấy được đồ ăn họ liền vui mừng khôn xiết, bỗng nhiên ngay chỗ họ đứng, mặt đất bắt đầu rung lắc dữ hội và nứt ra rồi nàng Pandora cầm cái chum làm bằng đất xuất hiện ngay trước mắt họ. Con người lấy làm kinh ngạc khi nhìn thấy một vị thần đột ngột xuất hiện, họ xoay quanh cô rồi dùng đôi mắt sáng quắc nhìn nàng Pandora.
" Ta là Pandora. Là vị thần ban tặng mọi món quà".
Nữ thần vừa nói xong tay liền mở nắp chum ra. Cô ấy lấy ra một quả lựu, quả lựu liền biến thành táo, chanh và lê và Pandora cất giọng nói với con người rằng:
" Ta sẽ ban cho các ngươi những loài cây ăn quả, cây ô liu và cây nho." Và nàng bắt đầu rải hạt trên ngọn đồi.
" Ta sẽ ban cho các ngươi những loài cây có thể xoa dịu được cơn đói và chữa lành bệnh tật, ta sẽ ban cho các người những loài cây có thể chắt nước làm màu nhuộm vải. Và ở sâu trong lòng đất này có rất nhiều khoáng vật và đá quý có giá trị các ngươi chỉ cần khám phá ra là được."
Cuối cùng, Pandora lấy từ trong chum ra hai viên đá nhỏ xíu.
" Ta sẽ ban cho các ngươi hai cục đã lửa này, các ngươi dùng nó là có thể tạo ra lửa."
Sau đó Pandora ngiêng cái chum xuống, nàng ban phước lành của mình bảo phủ cả ngọn đồi đấy, con người cũng được bao bọc bởi ánh sáng rực rỡ đấy của nàng. Làm xong Pandora lại nói tiếp.
"Ta sẽ ban cho các ngươi trí nhớ và tính tò mò, lòng thương xót và công lý, lòng bao dung chăm sóc lẫn nhau, lòng dũng cảm, sức mạnh bền bỉ và cuối cùng, ta sẽ cho các ngươi những hạt giống hòa bình này".
Hết
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen4U.Com