Chào các bạn. Cuối cùng mình cũng đã đề cập đến vấn đề mà nhiều người mong chờ rồi nhỉ? Well... mình chưa bao giờ tự tin rằng mình có một sự hiểu biết rộng về tâm lí con người cũng như các nhân vật trong truyện của mình trước đây có tâm lí đúng với lôgic. Nhưng dù sao, mình nghĩ quan sát của mình cũng sẽ đúng vào một phần nào đó. Được rồi. Ta bắt tay vào chủ đề nào. 

Theo những gì mọi người biết thì thành phần tâm lí của ta được quyết định bởi rất nhiều yếu tố, mà trong đó, có lẽ môi trường sống là yếu tố làm ảnh hưởng khá nhiều. Vậy, ta làm thế nào để xây dựng tâm lí nhân vật cho phù hợp với lôgic? 

1. Nhân vật có tính cách lạnh lùng

Mình là người thẳng thắn, mình thấy môtip nào được áp dụng nhiều, mình sẽ đề cập nó trước tiên. Hãy như mình. 

Nói về nhân vật có tính cách lạnh lùng, có vẻ một số người sẽ nghĩ họ rất ngầu, chỉ cần liếc mắt một cái là khiến mọi người run lẩy bẩy, hay tách biệt với thế giới chẳng ngó ngàng xung quanh. Sức mạnh quyền cmn lực mà gần như đa số tác giả Wattpad hiện nay rất ưa dùng cho nhân vật chính của họ. Mình để ý rằng đa số các bạn tác giả ấy sẽ cho một quá khứ đau buồn để giải thích cho tâm lí nhân vật, nhưng như thế, mình thấy vẫn chưa đủ, vẫn còn thiếu sót và không thiết phục được mọi người cho lắm.  

Mọi đứa trẻ sinh ra đều có những cảm xúc ngây thơ hồn nhiên của chúng, không phải người lớn ép vứt bỏ là có thể vứt bỏ được. Một quá khứ đau buồn không thể khiến một con người mất đi niềm lạc quan yêu cuộc sống, họ sẽ vượt qua nhanh chóng và tiếp tục sống mà thôi, không hẳn họ sẽ trở nên lạnh lùng và cách biệt thế giới. 

Những người có tính cách lạnh lùng ngoài đời thật ấy, họ sẽ không hề được tung hô như trong truyện. Thật đấy! Ngược lại, họ sẽ bị gọi là "chảnh cún" và không có bạn bè. Ai mà muốn chơi với một thằng/ con bạn suốt ngày im thin thít và chẳng có gì lôi cuốn chứ? Nói chuyện với nó mà nó không đáp lại thì cũng đủ để mình cảm thấy "quê" và không muốn nói chuyện với nó nữa rồi. 

Mình nghĩ các bạn bị nhầm giữa "ít nói" và "lạnh lùng". Người ít nói không có nghĩa là họ lạnh lùng, chỉ là họ xem phát ngôn của mình có khả năng truyền đạt đến tai người nghe hay không rồi mới phát biểu mà thôi. Và ở đây, những người này thường là "thánh phán". Đa số những người ít nói hay lạnh lùng đều có một thế giới riêng của họ mà không ai có thể xâm phạm. Họ thường sống về đêm, không đăng những status kể lể như những người khác. Thế giới nội tâm của họ thật sự rất đa dạng và phong phú nếu các bạn là người đặc cách được họ tâm sự cho nghe. Và đặc biệt hơn, những người này không thích bị gọi là "lạnh lùng, vô cảm". Nếu nói như vậy, họ thật sự cảm thấy bị xúc phạm và đang thầm khinh bỉ bạn là người không biết gì mà cũng phán như đúng rồi. 

Môi trường sống sẽ ảnh hưởng đến tính cách của một con người, nhưng nếu chỉ nhiêu đó, bạn không đủ thuyết phục người đọc rằng tâm lí nhân vật ấy đúng với logic. Một quá khứ đau buồn cũng có thể là một lí do, nhưng nếu các bạn cho nhân vật ấy giết người, nhìn thấy cảm bị thảm sát,... vân vân và dẫn đến tính cách trầm lặng, thì mình khuyên rằng, bạn nên xây một bức tường kiên cố để phòng chống việc độc giả đặt bom nhà bạn. 

Tâm lí của một đứa trẻ bình thường không bao giờ có thể chịu được những tình huống như vậy. Đừng nói đến việc nhìn hoài rồi quen nên không còn cảm xúc, vì ngay từ lần đầu tiên chúng chứng kiến cảnh ấy thì cũng đã đủ để chúng bị hoảng loạn rồi. Những cơn ám ảnh sẽ đe dọa chúng qua từng giấc ngủ, chúng sẽ gặp ảo giác, rối loạn tâm lí và cực kì dễ dẫn đến tình huống thần kinh không còn được bình thường nữa. Và tất nhiên, chúng sẽ không trở thành những tên giết người nếu các bạn đang liên tưởng tới, vì những tình huống đó chỉ có ở trong phim. 

Để giải thích tính cách lạnh lùng cho nhân vật của bạn, bạn nên tìm hiểu nhiều hơn chứ không nên tưởng tượng ra. Một đứa trẻ thiếu vắng tình thương bố mẹ sẽ đi tìm niềm vui trong bè bạn, nó sẽ trở thành một người hài hước. Một người đã từng bị hãm hiếp cũng sẽ tìm đến những người thân yêu của họ mà giải tỏa, vẫn có những người họ tin tưởng, chứ không phải là thù hằn giới tính còn lại và sống cách biệt. Tin mình đi, mình có một số người bạn có trường hợp như thế. Họ vẫn sống rất vui, không hề ảm đạm như các bạn nghĩ. 

Vậy, bạn vẫn muốn một nhân vật như thế tồn tại trong tác phẩm của bạn? Được rồi, mình vẫn còn lời khuyên đây. Nhân vật của bạn, nếu bạn muốn họ là người sống tách biệt thế giới, tạo ra những tình huống bị tẩy chay thì họ có thể là những học sinh mới chuyển trường, vẫn chưa hòa đồng được với mọi người thì cũng có thể giải thích được. Nhân vật của bạn là người ngồi im một chỗ và được nữ chính chú ý (như anime ấy) thì bạn nên cho nhân vật ấy một quá khứ dữ cmn dội như trộm đồ của các bạn trong lớp và bị tẩy chay (vì chỉ có quá khứ ấn tượng xấu mới bị tẩy chay thôi). Tất nhiên tạo hình nhân vật như thế cực kì khó. Bạn nên tìm hiểu nhiều hơn, mình không thể liệt kê hết được. 

2. Nhân vật có tính cách hoạt bát, năng nổ. 

Tiếp tục với mục tâm lí được yêu thích thứ 2 sau lạnh lùng. Gần như trong mọi tác phẩm, mình đều thấy nhân vật ấy hiện diện trong các tình huống. 

Họ là những gã hề, một nhóm bạn mà không có thằng (hay con) bạn khốn nạn thì nhóm đó thật sự cực kì tẻ nhạt. Những người này thường rất được nhiều người yêu mến, họ tạo tiếng cười gần như mọi lúc mọi nơi. Kiểu như sau khi kết thúc giờ học tẻ nhạt, chỉ cần nó hô một cái, tự dưng cả lớp đứng lên nhảy vũ điệu cồng chiêng ngay sau khi giáo viên bước ra khỏi lớp như đùa ._.  Tất nhiên, những thành phần rất thường xuyên được nêu trên bảng danh dự mang tên "sổ đầu bài". 

Ngược lại với nhân vật có tính cách lạnh lùng ở trên, họ gần như là trung tâm của bữa tiệc. Những người này cực kì hòa đồng, gặp ai cũng có thể chơi, giỡn được (tất nhiên là trừ những người họ không có thiện cảm từ trước). Một nhân vật điểm tô làm cho câu chuyện của bạn thêm phần hài hước và lôi cuốn, bạn không thể không có một nhân vật như thế trong truyện của mình. 

Nhưng, mình để ý, nhân vật năng nổ này đây rất ít khi nào trở thành một nhân vật chính của cốt truyện. Họ có mặt ở khắp mọi nơi, nhưng đa số không mấy ai lấy mẫu hình kiểu nhân vật này làm nhân vật chủ chốt. Một số người bảo rằng làm như thế sẽ khó xây dựng nội tâm cho nhân vật, không thể khiến người đọc cảm thấy cảm động hay lôi cuốn. Những nhân vật này quá vui vẻ, nên khi kiểu nhân vật ấy gặp chuyện, họ chỉ biết ngồi đó khóc, để những người khác cứu, nhân vật chính cứu. Một kiểu nhân vật yếu đuối và chỉ biết ăn hại. 

Sai lầm. Thật sự rất sai lầm. 

Nếu các bạn chịu để ý, những người xung quanh các bạn đa số đều là người có tính cách hoạt bát năng nổ cả. Nhưng suy cho cùng, họ cũng là con người, cũng có suy nghĩ thầm kín và những nỗi niềm riêng của họ. Họ cũng có lúc buồn, lúc vui, nhưng khác với kiểu người lạnh ra mặt, họ lấy nụ cười để che giấu nỗi đau, lấy nụ cười lấn át đi sự đau khổ. Họ sống theo một cách lạc quan, họ hay cười, nhưng điều đó không có nghĩa là họ không có nội tâm. Và một điều đặc biệt hơn nữa, họ cực kì mạnh mẽ, không hề dễ gục ngã trước gian nan.

Khi xây dựng tâm lí của nhân vật theo đường lối này, có thể một số tác giả sẽ nghĩ rằng kiểu nhân vật này sẽ không thu hút độc giả về với truyện của mình. Thật ra, vấn đề ở đây là do bạn. Nếu bạn tạo dựng tình huống hợp lý, đừng quá "máu Cậu Vàng" quá, giọng văn mượt mà thì dù bạn đang viết về cái gì thì vẫn có độc giả của riêng bạn. 

Tâm lí nhân vật như món khai vị trong bàn tiệc. Nếu cứ đập vào mắt người ta theo một tâm lí nhân vật cũ rích lạnh lùng băng giá thì tác phẩm của bạn cũng khó có thể nào nổi lên được, cực kì dễ khiến người khác lẫn lộn với hàng đống truyện trên Wattpad này. Thử tân trang lại nhân vật của bạn xem? Trên đời vẫn còn nhiều thể loại người khác nhau, đâu nhất thiết phải đóng khung một khổ đúng không nào? 

(còn tiếp)