48 – GALATI (Galatians)

Mục đích: Để chứng minh những sai lầm về sự dạy dỗ phải vâng giữ luật pháp mới được cứu, và kêu gọi Cơ Đốc nhân hãy trung tín với sự dạy dỗ của Đấng Christ, nhờ đó được ban cho sự tự do trong ân điển.
Tác giả: Sứ đồ Phaolô
Ngày viết: Khoảng năm 49 – 50 A.D., vìết từ Antioch, trước khi hội đồng tại Giêrusalem

Bối Cảnh:
Đề tài có nhiều thắc mắc và được tranh luận nhiều nhất trong các Hội thánh đầu tiên với nhiều tín hữu mới cũ là sự khác biệt và cách áp dụng ân điển qua Đấng Christ và luật pháp của Cựu Ước. Đây là một nan đề quan trọng trong các Hội thánh mới với nhiều tín hữu mới tin Chúa và những tín hữu người Giuđa. Phaolô đã viết thư tín để giải thích cách rõ ràng sự khác biệt và cách áp dụng. Vấn đề này đã được các lãnh đạo hội thánh bàn thảo và quyết định cách chính thức qua hội đồng tại Giêrusalem.

Những Điểm Đặc Biệt:
Galati là thư tín viết cho mọi Cơ Đốc nhân chứ không phải chỉ một nhóm người đặc biệt nào trong vùng Galati.

Câu gốc: Galati 5:1
Ðấng Christ đã buông tha chúng ta cho được tự do; vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình dưới ách tôi mọi nữa.

Đề Tài Chính:
+1. Luật pháp được ban cho để chỉ rõ tội lỗi của con người. +2.. Sống theo luật pháp sẽ bị tù túng ... nhưng sống theo đức tin trong ân điển sẽ được tự do (3:10-29). +3. Cơ Đốc nhân không bị lệ thuộc bởi luật pháp ... Đấng Christ đã buông tha chúng ta cho được tự do (3:22-27). +4. Chớ lấy sự tự do trong Đấng Christ là cái cớ để tiếp tục phạm tội (5:13). +5. Đức Thánh Linh là quyền năng giúp cho Cơ Đốc nhân chiến thắng tội lỗi; bông trái Thánh Linh (5:16-26).

Mục Lục:
1. Chỉ có một Tin Lành (Kinh Thánh) duy nhất 1:1-1:10.
2. Sứ đồ Phaolô được Chúa kêu gọi và được các sứ đồ công nhận 1:11-2:10.
3. Giải thích ân điển được ban cho qua đức tin nơi Đấng Christ 2:11-4:31.
4. Tự do trong Đấng Christ và tội lỗi của xác thịt 5:1-5:26.
5. Nhịn nhục, khiêm nhường, gieo và gặt, phép cắt bì 6:1-6:15.
6. Chào biệt và chúc phước 6:16-18.

GALATI (Tóm Lược):

+++5 Chào thăm: ++ "3 Nguyền xin anh em được ân điển và sự bình an ban cho bởi Ðức Chúa Trời, là Cha, và bởi Ðức Chúa Jêsus Christ, là Chúa chúng ta, 4 là Ðấng phó mình vì tội lỗi chúng ta, hầu cho cứu chúng ta khỏi đời ác nầy, y theo ý muốn Ðức Chúa Trời, là Cha chúng ta, 5 nguyền Ngài được vinh hiển đời đời vô cùng! A-men." (1:3-5). +++6 Chỉ có một Tin Lành Đấng Christ mà thôi (1:6-10): + "8 Nhưng nếu có ai, hoặc chính chúng tôi, hoặc thiên sứ trên trời, truyền cho anh em một tin lành nào khác với Tin Lành chúng tôi đã truyền cho anh em, thì người ấy đáng bị a-na-them! (xử phạt đời đời) (1:8). "+10 Còn bây giờ, tôi muốn được lòng loài người hay Đức Chúa Trời? Có phải tôi đang cố gắng làm đẹp lòng loài người không? Nếu tôi vẫn cố gắng làm đẹp lòng loài người, thì tôi chẳng phải là đấy tớ của Đấng Christ." (1:10). +++7 Tin Lành được (Phaolô) giảng dạy đến từ Đức Chúa Jêsus Christ (đã chọn ông làm sứ đồ) (1:11-24): ++ "+11 Hỡi anh em, tôi nói cho anh em rằng, Tin Lành mà tôi đã truyền, chẳng phải đến từ loài người đâu; +12 vì tôi không nhận và cũng không học Tin Lành đó với một người nào, nhưng đã nhận lấy bởi sự tỏ ra của Ðức Chúa Jêsus Christ." (1:11-12). +++8 Hội Thánh Giêrusalem nhìn nhận chức sứ đồ của Phaolô (2:1-10). +++9 Phaolô bênh vực đức tin của mình (2:11-21). ++ "+16 Dầu vậy, đã biết rằng người ta được xưng công bình, chẳng phải bởi các việc luật pháp đâu, bèn là cậy đức tin trong Ðức Chúa Jêsus Christ, nên chính chúng tôi đã tin Ðức Chúa Jêsus Christ, để được xưng công bình bởi đức tin trong Ðấng Christ, chớ chẳng bởi các việc luật pháp; vì chẳng có ai được xưng công bình bởi các việc luật pháp." (2:16). ++ "+19 Vả, bởi luật pháp, tôi đã chết cho luật pháp, để sống cho Ðức Chúa Trời. +20 Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Ðấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Ðấng Christ sống trong tôi; nay tôi còn sống trong xác thịt, ấy là tôi sống trong đức tin của Con Ðức Chúa Trời, là Ðấng đã yêu tôi, và đã phó chính mình Ngài vì tôi. +21 Tôi không muốn làm cho ân điển Ðức Chúa Trời ra vô ích; vì nếu bởi luật pháp mà được sự công bình, thì Ðấng Christ chịu chết là vô ích." (2:19-21). +++10 Chúa ban Đức Thánh Linh cho ai có lòng tin (3:1-5): ++ "3 Sao anh em ngu muội dường ấy? Sau khi đã khởi sự nhờ Ðức Thánh Linh, nay sao lại cậy xác thịt mà làm cho trọn?" (3:3). +++11 Được xưng công bình bởi đức tin, không bởi luật pháp (3:6-18): ++ "6 Như Áp-ra-ham tin Ðức Chúa Trời, thì đã kể là công bình cho người (Sáng 15:6), 7 vậy anh em hãy nhận biết rằng những kẻ có đức tin là con cháu thật của Áp-ra-ham. 8+ Kinh Thánh cũng biết trước rằng Ðức Chúa Trời sẽ xưng dân ngoại là công bình bởi đức tin, nên đã rao truyền trước cho Áp-ra-ham tin lành nầy: Các dân sẽ nhờ ngươi mà được phước (Sáng 12:3;18:18;22:18). +9 Ấy vậy, ai tin thì nấy được phước với Áp-ra-ham, là người có lòng tin." (3:6-9). ++ "+11 Vả lại chẳng hề có ai cậy luật pháp mà được xưng công bình trước mặt Ðức Chúa Trời, điều đó là rõ ràng lắm, vì người công bình sẽ sống bởi đức tin. (Habacút 2:4) +12 Vả, luật pháp vốn không phải đồng một thứ với đức tin, nhưng luật pháp có chép rằng: Người nào vâng giữ các điều răn thì sẽ nhờ đó mà sống (Lêvi 18:5). +13 Ðấng Christ đã chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp, bởi Ngài đã nên sự rủa sả vì chúng ta, vì có lời chép: Ðáng rủa thay là kẻ bị treo trên cây gỗ (Phục 21:23), +14 hầu cho phước lành ban cho Áp-ra-ham nhờ Ðức Chúa Jêsus Christ mà được rải khắp trên dân ngoại, lại hầu cho chúng ta cậy đức tin mà nhận lãnh Ðức Thánh Linh đã hứa cho. Lời hứa của Đức Chúa Trời có trước luật pháp." (3:11-14). +++12 Luật pháp được ban cho để dẫn đến Đấng Christ (3:19-25): ++ "+22 Nhưng Kinh Thánh tuyên bố mọi sự đều bị nhốt dưới quyền lực tội lỗi, để bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ, lời hứa được ban cho những kẻ tin. +23 Trước khi đức tin chưa đến, chúng ta bị nhốt dưới sự canh giữ của luật pháp mà chờ đức tin phải bày ra. +24 Ấy vậy, luật pháp đã như thầy giáo đặng dẫn chúng ta đến Ðấng Christ, hầu cho chúng ta bởi đức tin mà được xưng công bình." (3:22-24). +++13 Ân điển được ban cho con cái Chúa, sự hiệp một trong Chúa (3:26-29): ++ "+26 Vì chưng anh em bởi tin Ðức Chúa Jêsus Christ, nên hết thảy đều là con Ðức Chúa Trời. +27 Vả, anh em thảy đều chịu phép báp tem trong Ðấng Christ, đều mặc lấy Ðấng Christ vậy. +28 Tại đây không còn chia ra người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn người tôi mọi hoặc người tự chủ; không còn đàn ông hoặc đàn bà; vì trong Ðức Chúa Jêsus Christ, anh em thảy đều làm một. +29 Lại nếu anh em thuộc về Ðấng Christ, thì anh em là dòng dõi của Áp-ra-ham, tức là kẻ kế tự theo lời hứa." (3:26-29). +++14 Đức Thánh Linh làm chứng chúng ta là con cái Chúa (4:1-7): ++ "+6 Lại vì anh em là con, nên Ðức Chúa Trời đã sai Thánh Linh của Con Ngài vào lòng chúng ta, kêu rằng: A-ba! Cha! +7 Dường ấy, ngươi không phải là tôi mọi nữa, bèn là con; và nếu ngươi là con, thì cũng là kẻ kế tự bởi ơn của Ðức Chúa Trời." (4:6-7). +++15 Hội Thánh và luật lệ (phong tục) (4:8-20): ++ "-8 Xưa kia, anh em chẳng biết Ðức Chúa Trời chi hết, thì làm tôi các thần (người, vật,...) vốn không phải là thần. +9 Nhưng hiện nay anh em biết Ðức Chúa Trời lại được Ðức Chúa Trời biết đến nữa, sao còn trở hướng về lề thói hèn yếu nghèo nàn đó mà suy phục nữa ư?" ++ "+16 Tôi lấy lẽ thật bảo anh em, lại trở nên thù nghịch của anh em sao?" (4:16). +++16 Hai lời hứa tượng trưng qua hình bóng của hai người con Ápraham (4:21-31). ++ "21 Hãy nói cho tôi, anh em là kẻ ưa phục dưới luật pháp, há không nghe luật pháp sao? 22 Vì có chép rằng Áp-ra-ham có hai con trai: một là con của người nữ tôi mọi, một là con của người nữ tự chủ. 23 Nhưng con của người nữ tôi mọi sanh ra theo xác thịt, con của người nữ tự chủ sanh ra theo lời hứa." (4:21-23). +++17 Sự tự do trong Đấng Christ (5:1-15): ++ "+1 Ðấng Christ đã buông tha chúng ta cho được tự do; vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình dưới ách tôi mọi nữa." (5:1). ++ "+4 Anh em thảy đều muốn cậy luật pháp cho được xưng công bình, thì đã lìa khỏi Ðấng Christ, mất ân điển rồi. +5 Về phần chúng ta, ấy là bởi đức tin và nhờ Thánh Linh mà chúng ta được nhận lãnh sự trông cậy của sự công bình. 6+ Vì trong Ðức Chúa Jêsus Christ, cái điều có giá trị, không phải tại chịu phép cắt bì hoặc không chịu phép cắt bì, nhưng tại đức tin hay làm ra bởi sự yêu thương vậy." (5:4-6). ++ "+13 Hỡi anh em, anh em đã được gọi đến sự tự do, song chớ lấy sự tự do đó làm dịp cho anh em ăn ở theo tánh xác thịt, nhưng hãy lấy lòng yêu thương làm đầy tớ lẫn nhau. +14 Vì cả luật pháp chỉ tóm lại trong một lời nầy: "Ngươi hãy yêu kẻ lân cận như mình." (Lêvi 19:18). +15 Nhưng nếu anh em cắn nuốt nhau, thì hãy giữ, kẻo kẻ nầy bị diệt mất bởi kẻ khác. (5:14-15). +++18 Chiến tranh giữa thuộc linh và xác thịt (5:16-18). ++ "+16 Vậy tôi nói rằng: Hãy bước đi theo Thánh Linh, chớ hề làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt. +17 Vì xác thịt có những điều ưa muốn trái với những điều của Thánh Linh, Thánh Linh có những điều ưa muốn trái với của xác thịt; hai bên trái nhau dường ấy, nên anh em không làm được điều mình muốn làm. +18 Nhưng, ví bằng anh em nhờ Thánh Linh chỉ dẫn, thì chẳng hề ở dưới luật pháp." (5:16-18). +++19 Những việc làm tội lỗi của xác thịt (5:19-21). +++20 Trái Thánh Linh (5:22-26): ++ "22+ Nhưng trái của Thánh Linh, ấy là lòng yêu thương, sự vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ: 23 không có luật pháp nào cấm các sự đó." (5:22-23). ++ +24 Vả, những kẻ thuộc về Ðức Chúa Jêsus Christ đã đóng đinh xác thịt với tình dục và dâm dục mình trên thập tự giá rồi. +25 Nếu chúng ta nhờ Thánh Linh mà sống, thì cũng hãy bước theo Thánh Linh vậy. +26 Chớ tìm kiếm danh vọng giả dối mà trêu chọc nhau và ghen ghét nhau." (5:24-26). +++21 Nhắc nhở và giúp đở nhau trung tín với Chúa (6:1-5). ++ "+1 Hỡi anh em, ví bằng có người nào tình cờ phạm lỗi gì, anh em là kẻ có Ðức Thánh Linh, hãy lấy lòng mềm mại mà sửa họ lại; chính mình anh em lại phải giữ, e cũng bị dỗ dành chăng. +2 Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Ðấng Christ." (6:1-2). +++22 Gieo và Gặt (6:6-7): ++ "+6 Kẻ nào mà người ta dạy đạo cho, phải lấy trong hết thảy của cải mình mà chia cho người dạy đó. +7 Chớ hề dối mình; Ðức Chúa Trời không chịu khinh dể đâu; vì ai gieo giống chi, lại gặt giống ấy. +8 Kẻ gieo cho xác thịt, sẽ bởi xác thịt mà gặt sự hư nát; song kẻ gieo cho Thánh Linh, sẽ bởi Thánh Linh mà gặt sự sống đời đời. +9 Chớ mệt nhọc về sự làm lành, vì nếu chúng ta không trễ nải, thì đến kỳ chúng ta sẽ gặt. +10 Vậy, đang lúc có dịp tiện, hãy làm điều thiện cho mọi người, nhất là cho anh em chúng ta trong đức tin." (6:7-10). +++23 Chỉ kheo mình về thập tứ giá Đấng Christ (6:11-16). ++ "+14 Còn như tôi, tôi hẳn chẳng khoe mình, trừ ra khoe về thập tự giá của Ðức Chúa Jêsus Christ chúng ta, bởi thập tự giá ấy, thế gian đối với tôi đã bị đóng đinh, và tôi đối với thế gian cũng vậy! +15 Vì điều yếu cần, chẳng phải sự chịu cắt bì, hay là sự chẳng chịu cắt bì, bèn là trở nên người mới." (6:14-15). ++ "+18 Hỡi anh em, nguyền xin ân điển của Ðức Chúa Jêsus Christ chúng ta ở với tâm thần anh em! A-men." (6:18).