Biết duyên mình, biết phận mình thế thôi !

Nỗi riêng lớp lớp sóng dồi,

Nghĩ đòi cơn lại sụt sùi đòi cơn.

Giọng Kiều rền rĩ trướng loan,

Nhà Huyên chợt tỉnh hỏi: Cơn cớ gì ?

225..Cớ sao trằn trọc canh khuya,

Màu hoa lê hãy dầm dề giọt mưa ?

Thưa rằng: Chút phận ngây thơ,

Dưỡng sinh đôi nợ tóc tơ chưa đền.

Buổi ngày chơi mả đạm Tiên,

230.. Nhắp đi thoắt thấy ứng liền chiêm bao.

đoạn trường là số thế nào,

Bài ra thế ấy, vịnh vào thế kia.

Cứ trong mộng triệu mà suy,

Phận con thôi có ra gì mai sau !

235.. Dạy rằng: Mộng triệu cớ đâu,

Bỗng không mua não chuốc sầu nghĩ nao.

Vâng lời khuyên giải thấp cao,

Chưa xong điều nghĩ đã dào mạch Tương.

Ngoài song thỏ thẻ oanh vàng,

240.. Nách tường bông liễu bay ngang trước mành.

Hiên tà gác bóng chênh chênh,

Nỗi riêng, riêng trạnh tấc riêng một mình.

Cho hay là thói hữu tình,

Đố ai gỡ mối tơ mành cho xong.

245.. Chàng Kim từ lại thư song,

Nỗi nàng canh cánh bên lòng biếng khuây.

Sầu đong càng lắc càng đầy,

Ba thu dồn lại một ngày dài ghê.

Mây Tần khóa kín song the,

250.. Bụi hồng lẽo đẽo đi về chiêm bao.

Tuần trăng khuyết, đĩa dầu hao,

Mặt mơ tưởng mặt, lòng ngao ngán lòng.

Buồng văn hơi giá như đồng,

Trúc se ngọn thỏ, tơ chùng phím loan.

255.. Mành Tương phất phất gió đàn,

Hương gây mùi nhớ, trà khan giọng tình.

Vì chăng duyên nợ ba sinh,

Thì chi đem thói khuynh thành trêu ngươi.

Bâng khuâng nhớ cảnh, nhớ người,

260.. Nhớ nơi kỳ ngộ vội dời chân đi.

Một vùng cỏ mọc xanh rì,

Nước ngâm trong vắt, thấy gì nữa đâu !

Gió chiều như gợi cơn sầu,

Vi lô hiu hắt như màu khảy trêu.

265.. Nghề riêng nhớ ít tưởng nhiều,

Xăm xăm đè nẻo Lam Kiều lần sang.

Thâm nghiêm kín cổng cao tường,

Cạn dòng lá thắm dứt đường chim xanh.

Lơ thơ tơ liễu buông mành,

270.. Con oanh học nói trên cành mỉa mai.

Mấy lần cửa đóng then cài,

đầy thềm hoa rụng, biết người ở đâu ?

Tần ngần đứng suốt giờ lâu,

Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà.

275.. Là nhà Ngô Việt thương gia,

Buồng không để đó người xa chưa về.

Lấy điều du học hỏi thuê,

Túi đàn cặp sách đề huề dọn sang.

Có cây, có đá sẵn sàng,

280.. Có hiên Lãm thúy, nét vàng chưa phai.

Mừng thầm chốn ấy chữ bài,

Ba sinh âu hẳn duyên trời chi đây.

Song hồ nửa khép cánh mây,

Tường đông ghé mắt ngày ngày hằng trông.

285.Tấc gang động khóa nguồn phong,

Tịt mù nào thấy bóng hồng vào ra.

Nhẫn từ quán khách lân la,

Tuần trăng thấm thoắt nay đà thèm hai.

Cách tường phải buổi êm trời,

290.. Dưới đào dường có bóng người thướt tha.

Buông cầm xốc áo vội ra,

Hương còn thơm nức, người đà vắng tanh.

Lần theo tường gấm dạo quanh,

Trên đào nhác thấy một cành kim thoa.

295.. Giơ tay với lấy về nhà:

Này trong khuê các đâu mà đến đây ?

Ngẫm âu người ấy báu này,

Chẳng duyên chưa dễ vào tay ai cầm !

Liền tay ngắm nghía biếng nằm,

300.. Hãy còn thoang thoảng hương trầm chưa phai.

Tan sương đã thấy bóng người,

Quanh tường ra ý tìm tòi ngẩn ngơ.

Sinh đà có ý đợi chờ,

Cách tường lên tiếng xa đưa ướm lòng:

305.. Thoa này bắt được hư không,

Biết đâu Hợp Phố mà mong châu về ?

Tiếng Kiều nghe lọt bên kia:

“Ơn lòng quân tử sá gì của rơi,

Chiếc thoa nào của mấy mươi

310. Mà lòng trọng nghĩa khinh tài xiết bao!”

Sinh rằng: “Lân lý ra vào,

Gần đây nào phải người nào xa xôi,

Rày nhờ được chút thơm rơi

Kể đà thiểu não lòng người bấy nay!

315. Bấy lâu mới được một ngày,

Dừng chân gạn chút niềm tây gọi là”

Vội về thêm lấy của nhà,

Khuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông

Thang mây qua bước ngọn tường,

320. Phải người hôm nọ rõ ràng chẳng như.

Sượng sùng giữ ý rụt rè,

Kẻ nhìn rõ mặt, người e cúi đầu

Rằng: “Từ ngẫu nhỉ gặp nhau

Thầm trông trộm nhớ bấy lâu đã chồn,

325. Xương mai tính đã rũ mòn

Lần lừa ai biết hãy còn hôm nay!

Vuông tròn nhờ cậy cung mây

Trần trần một phận ấp cây đã liều!

Tiện đây xin một đôi điều

330. Đài gương soi đến dấu bèo cho chăng?”

Ngần ngừ nàng mới thưa rằng:

“Thói nhà băng tuyết, chất hằng phỉ phong

Dù khi lá thắm chỉ hồng

Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha

335. Nặng lòng xót liễu vì hoa

Trẻ thơ đã biết đâu mà dám thưa!”

Sinh rằng: Rày gió mai mưa,

Ngày xuân đã dễ tình cờ mấy khi!

Dù chăng xét tấm tình si,

340. Thiệt đây mà có ích gì cho ai?

Chút chi gắn bó một hai,

Cho đành rồi sẽ liệu bài mối manh,

Khuôn thiên dù phụ tấc thành,

Cũng liều bỏ quá xuân xanh một đời,

345. Lượng xuân dù quyết hẹp hòi

Công đeo đuổi chẳng thiệt thòi lắm ru?”

Lặng nghe lời nói như ru,

Chiều xuân dễ khiến nét thu ngại ngùng

Rằng: “Trong buổi mới lạ lùng,

350. Nể lòng có lẽ, cầm lòng cho đang?

Đã lòng quân tử đa mang

Một lời vâng tạc đá vàng thủy chung!”

Được lời như cởi tấm lòng,

Giở kim thoa với khăn hồng trao tay,

355. Rằng: “Trăm năm cũng từ đây,

Của tin gọi một chút này làm ghi”.

Sẵn tay bả quạt hoa quì,

Với cành thoa ấy tức thì đổi trao.

Một lời gắn bó tất giao

360. Mé sau nhường có xôn xao tiếng người,

Vội vàng lá rụng hoa rơi

Chàng về viện sách, nàng dời lầu trang.

Từ phen đá biết tuổi vàng,

Tình càng thấm thía lòng càng ngẩn ngơ.

365. Sông Tương một dải nông sờ,

Bên trông đầu nọ, bên chờ cuối kia

Một tuồng tuyết chở  sương che

Tin xuân đâu dễ đi về cho năng

Lần lần ngày gió đêm trăng

370. Thưa hồng rậm lục đã chừng xuân qua.

Ngày vừa sinh nhật ngoại gia,

Trên hai đường, dưới nữa là hai em,

Tưng bừng sắm sửa áo xiêm,

Biện dâng một lễ, xa đem tấc thành.

375. Nhà hương thanh vắng một mình

Ngẫm cơ hội ngộ đã dành hôm nay.

Thời trân thức thức sẵn bày,

Gót sen thoăn thoắt dạo ngay mé tường.

Cách hoa sẽ dặng tiếng vàng,

380. Dưới hoa đã thấy có chàng đứng trông:

“Trách lòng hờ hững với lòng,

Lửa hương chốc để lạnh lùng bấy lâu,

Những là đắp nhớ đổi sầu,

Tuyết sương nhuốm nửa mái đầu hoa râm”.